جعبه معمایی به نام «نینتندو سوئیچ»

مجله همشهری دانستنیها - کسری کریمی طار: در وضعیت اقتصادی امروز دنیا، کمپانی هایی زنده می مانند که جرأت تغییر و ریسک پذیری بالایی داشته باشند. یک محصول خوب ممکن است برای چند سال یا حتی یک دهه سودآور باشد اما قطعا نمی تواند بقای بلندمدت شرکت را تضمین کند. این موضوع در مورد صنعت بازی هم صدق می کند، صنعتی که کمپانی های بسیاری در طول تاریخ آن فعالیت کردند، اما بخش بزرگی از آنها امروز چیزی به جز یک برند شکست خورده نیستند.

«نیتندو» به عنوان یکی از پایه های اصلی جهان بازی، همیشه خود را شرکتی ریسک پذیر معرفی کرده است. پس از آن که «Wii U» با فروش کمتر از ۱۴ میلیون طی چهار سال به ضعیف ترین کنسول خانگی تاریخ نینتندو تبدیل شد، کمپانی پرسابقه ژاپنی از کلاه شعبده بازیی خود محصولی را بیرون آورد که پتانسیل بالایی برای موفقیت دارد.

این کنسول که تا مدت ها با نام رمز «NX» شناخته می شد، دو ماه پیش با یک ویدئوی پنج دقیقه ای معرفی شد. این ویدئو فیدبک های به شدت مثبتی دریافت کرد، تا این که نینتندو چند روز پیش طی کنفرانسی به صورت رسمی از «سوئیچ» (Nintendo Switch) و ویژگی هایش پرده برداشت؛ کنسولی که شانس بالایی برای موفقیت و بازگرداندن نینتندو به روزهای اوجش دارد.

کلید معما

معمای اصلی مراسم جمعه صبح، قیمت و زمان دقیق عرضه نینتندو سوئیچ بود. با این که نینتندو پیش از این گفته بود کنسول جدیدش در ماه مارس (اسفند) روانه بازار می شود، اما از دادن تاریخ دقیق خودداری کرده بود. در همان ابتدای کنفرانس مشخص شد که سوئیچ در تاریخ سوم مارس یعنی 12 اسفند ماه به صورت جهانی عرضه می شود. البته نینتندو برای قیمت گذاری کنسولش تا پایان کنفرانس صبر کرد و در نهایت «تاتسومی کیمیشیما» مدیرعامل نینتندو، خبر از قیمت 300 دلاری (29980 ین) این کنسول داد.

سوئیچ در دو نوع مختلف عرضه می شود. نخست ست معمولی و دوم ستی که کنترلر آن (به نام Joy-Con) دو رنگ قرمز و آبی دارد. هر دو ست یک قیمت دارند. هر چند انتظار می رود استقبال از ست دوم زیادتر باشد. مانند کنسول های پیشین نینتندو، سوئیچ هم از کنترلرهای منحصر به فردی بهره می برد. سوئیچ تقریبا اولین کنسولی است که هم می توان به صورت کنسول خانگی با آن بازی کرد، هم به صورت کنسول همراه کنسول اصلی، تبلتی 6.2 اینچی است که مانند کنسول های همراه پردازنده، حافظه و درگاه بازی را در خود جای داده است. حافظه داخلی این کنسول از نوع کارت های میکرو SD است و به گفته نیتندو، سوئیچ می تواند تا سقف دو ترابایت از حافظه های میکرو SD پشتیبانی کند.

البته این گفته شرکت ژاپنی چندان هم بی دلیل نیست، چون حافظه داخلی این کنسول تنها 32 گیگابایت است. بازی های این کنسول مانند DS و 3DS، کارتریج های کوچکی هستند که معمولا آنها را با نام «Game Card» می شناسند. هنوز دقیقا مشخص نشده است این Game Card ها چه میزان حجم دارند. هر چند بر اساس شایعات باید از حجمی بین 16 تا 25 گیگابایت پشتیبانی کنند.

محصولی برای خانواده ها

نینتندو همیشه به کمپانی خانواده محور مشهور بوده است و این موضوع در محصولاتش قابل مشاهده است؛ از سانسور نسخه اول «مورتال کمبت» و سرعت بخشیدن به «سیستم رده بندی سنی آمریکا» (ESRB) گرفته تا تمرکز روی بازی هایی حرکتی. حالا با فراگیر شدن اینترنت، چک کردن محتواهای غیر اخلاقی و کمتر از سن شخص افزایش پیدا کرده است و در این مورد خانواده ها با مشکلات فراوانی دست و پنجه نرم می کنند.

چند سال پیش شرکت های بزرگ فناوری سعی کردند با استفاده از شیوه های محدود کردن دسترسی که به «Parental Controls» مشهور شد، جلوی محتواهای این چنینی را بگیرند. در حال حاضر عموم تبلت ها، تلفن های هوشمند و حتی کنسول های ایکس باکس وان و پلی استیشن 4 دارای چنین ویژگی هستند اما نیتندو پا را فراتر گذاشته است.

برنامه کنترل فرزندان نینتندو سوئیچ بر خلاف دیگر کنسول ها از طریق یک اپلیکیشن جداگانه ای، محدودیت ها را اعمال می کند. این اپلیکیشن «Nintendo Switch Parental Controls» (NSPC) نام دارد و به تازگی برای آی او اس و اندروید عرضه شده است. این برنامه به نظر ساده اجازه می دهد خانواده ها از طریق فاکتورهای مختلفی فرزند خود را تحت نظر داشته باشند. مقرر کردن زمان مشخصی برای بازی روزانه یا هفتگی، مشخص کردن زمان خواب و حتی الامکان ممنوع کردن بازی برای مخاطب کم سن و سال.

جالب است که NSPC جدولی به پدر و مادرها نشان می دهد که فرزندشان چند ساعت بازی کرده و جالب تر این که دقیقا مشخص می کند که این ساعت ها به کدام بازی یا برنامه اختصاص پیدا کرده است. از دیگر نکات جالب این برنامه می توان به ممنوع و محدود کردن استفاده از شبکه های اجتماعی یا محدود کردن بازی ها بر اساس سیستم رده بندیesrb اشاره کرد. Nspc از این منظر قطعا باب میل مخاطبان نوجوان نخواهد بود اما می تواند بسیاری از خانواده ها را مجاب به خرید سوئیچ کند.

وقتی نینتندو از مایکروسافت پیشی می گیرد

نینتندو همیشه به دلیل سیاست های سنتی اش مورد انتقاد قرار گرفته است، هر چند انتقاد زمانی جدی می شود که شرکت طی یک بازه زمانی مشخص نتواند عملکرد مثبتی از خود نشان دهد. زمانی که Wii و DS با اختلاف از رقبای خود جلو بودند بیشتر تحلیلگران همین سیاست ها را نقطه قوت نینتندو می خواندند. با این حال، پس از این که وییو به ضعیف ترین کنسول خانگی تاریخ نینتندو تبدیل شد (Virtual Boy محصولی جانبی بود)، نینتندو شروع به پوست اندازی کرد. پوست اندازی که قطعا طی سال های آینده و با ورود نینتندو به دنیای موبایل، شدت خواهد گرفت.

اولین تغییر بزرگ کمپانی پر سابقه ژاپنی، سر و شکل دادن به بخش آنلاین است، پس از این که «سونی»، رقیب ژاپنی آنها به تقلید از «مایکروسافت»، سرویس آنلاین پولی خود را برای پلی استیشن ۴ معرفی کرد. اکنون نینتندو هم با پیروی از مایکروسافت و سونی، برای کنسول خود یک سرویس آنلاین مجزا فراهم دیده که کاربران برای استفاده از آن باید حق اشتراک پرداخت کنند.

مانند ایکس باکس و پلی استیشن، سرویس آنلاین سوییچ هم یکسری قابلیت های مشخص دارد؛ قابلیت هایی مانند امکان بازی آنلاین، لابی آنلاین و اپلیکیشن مخصوص چت، عرضه بازی های رایگان و تخفیف های مخصوص برای دارندگان. علاوه بر اینها قرار است تعدادی از ویژگی های مهم در پاییز سال آینده قابل استفاده شوند؛ ویژگی هایی مانند دسترسی به فروشگاه آنلاین نینتندو، داشتن پروفایل شخصی، افزودن دوستان، به اشتراک گذاشتن عکس های بازی (از طریق دکمه به اشتراک گذاری JoyCon) و در نهایت سیستم دسترسی والدین با همان NSPC روی کاغذ با فهرستی از قابلیت های موردنیاز برای یک سرویس آنلاین روبرو هستیم اما سوال این است که آیا نینتندو در مرحله عمل هم می تواند به رقیبی برای ایکس باکس لایو و پلی استیشن پلاس تبدیل شود. از همین حالا دو علامت سوال بزرگ وجود دارد، نخست نبود بعضی از ویژگی های مهم از همان ابتدا (مانند همان دسترسی به فروشگاه و ...) و دوم بازی های رایگان نینتندو گفته است.

بازی های رایگان از فهرست عناوین دو کنسول «NES» و «SNES» خواهند بود و نه بازی های خود سوئیچ دست کم نینتندو فعلا چنین امکانی ندارد. بدتر این که بازی های رایگان برای همیشه در اختیار شما نخواهند بود و پس از هر ماه بازی های دیگری جایگزین شان خواهد شد. حتی مایکروسافت هم که به سیاست های انحصارطلبانه مشهور است، دست به چنین کاری نزده است. گویا مدیران نینتندو فراموش کرده اند که شبیه ساز بسیاری از بازی های NES و SNES به صورت رایگان قابل دانلود است.

تحول واقعی

اصلی ترین ویژگی سوئیچ، خود کنسول است. سوئیج در حقیقت یک تبلت 6.2 اینچی است که به لطف کنترلر «JoyCon» به شکل های مختلف تغییر پیدا می کند. JoyCon مخلوطی از کنترلر مخصوص ویی (Wii nunchuck و Wii remote) و گیم پدهای مدرن است. هر کنسول نینتندو و JoyCon دارد؛ JoyCon سمت راست و JoyCon سمت چپ هر کدام از این JoyCon ها با وجود شباهت و کارکرد کلی دارای یک ویژگی منحصر به فرد هستند. به صورت کلی JoyCon شبیه به یک گیم پد بسیار کوچک است که در بازی های دو نفره هر کس می تواند از یکی از آنها استفاده کند.

JoyCon سمت راست یک حسگر حرکتی مادون قرمز (motion IR sensor) دارد که می تواند فاصله اشیا و حتی شکل آنها را شناسایی کند. هر دو JoyCon از طریق یک متصل شونده به نام «Joy-Con Grip» به یکدیگر متصل می شوند و یک کنترلر بزرگ واحد را تشکیل می دهند. در این حالت با یک گیم پد نسبتا بزرگ سروکار دارید که دکمه هایش از کنترلرهای ایکس باکس وان و پلی استیشن 4 بیشتر است و جان می دهد برای بازی های سبک RPG.

همراه یا خانگی؟

حالا که با کنترلر متفاوت سوئیچ آشنا شدید بهتر است شیوه های بازی با سوئیچ را مورد بررسی قرار دهیم. حالت اول این است که مانند یک کنسول همراه از آن استفاده کنید. برای این کار باید هر دو JoyCon را به سمت راست و چپ کنسول تبلت مانند متصل کنید. در این حالت سوئیچ به یک «PS Vita» نسبتا غول پیکر تبدیل می شود. حالت دیگر این باید مانند تبلت از آن استفاده کنید.

سوئیچ مانند سرفیس دارای استند است و این گونه می توانید کنسول را روبروی خود قرار دهید. در این حالت می توانید به صورت دو نفره (هر کس با استفاده از یک JoyCon)، تک نفره با یک JoyCon یا با استفاده از Joy-Con Grip همراه با یک کنترلر کامل بازی کنید.

بهترین و سومین حالت هم قرار دادن تبلت (نباید Joy-Con به آن متصل باشد) درون داک مخصوص است تا کنسول به تلویزیون متصل شود و در این مورد با یک کنسول خانگی سروکار داریم. با توجه به این که خود سوئیچ هم مانند تبلت ها مولتی تاج است، اصلا بعید نیست که بعضی بازی های موبایل برای این کنسول عرضه شوند.

حفظ سنت

متاسفانه یا خوشبختانه نینتندو هیچ گاه قدرت سخت افزارش را به عنوان ویژگی اصلی کنسول در نظر نگرفته است؛ موضوعی که باعث شده است آنها از سال 1996 یعنی زمان عرضه کنسول «نینتندو 64» تصمیماتی بر خلاف روند عادی صنعت بازی بگیرند؛ مانند استفاده از کارتریج به جای سی دی.

در نینتندو 64، استفاده از مینی دی وی دی به جای دی وی دی در گیم کیوب، تمرکز روی بازی های حرکتی در وی و در نهایت ساخت کنترلری متفاوت در وی یو که البته این آخری را می توان در فهرست بدترین تصمیم های تاریخ نینتندو ثبت کرد. از طرف دیگر بعد از گیم کیوب، هیچ کدام از این شرکت از سخت افزار روز استفاده نکردند.

هر دو مورد برای سوئیچ هم صدق می کند. با این تفاوت که به دلیل تفاوت ساختاری این کنسول نمی توان چندان به سازندگانش خرده گرفت. زمانی که سوئیچ برای نخست بار رونمایی شد، نینتندو اعلام کرد این کنسول از چیپ پردازشی مخصوص «تگرا» استفاده می کند.

موضوعی که حتی امروز هم مشخص نشده، مشخصات سخت افزاری دقیق این تراشه است. گفته می شود این چیپ حتی از «تگرا X1» هم ضعیف تر است و نباید انتظار سخت افزاری کاملا مدرن را داشته باشیم. البته سوئیچ می تواند در هر دو حالت 720P و 1080P بازی هایش را اجرا کند. سوئیچ بدون داک توانایی اجرای بازی ها در رزولوشن 720P را دارد و در زمانی که به داک متصل می شود، این رزولوشن بالاتر می رود.

با این که پردازنده کنسول درون کنترلر قرار گرفته اما به دلیل مصرف بالای باتری، نینتندو تصمیم گرفت وضوح تصویر کنترلر را از 720P فراتر نبرد. بسته به بازی، میزان مصرف باتری هم تغییر می کند. گفته می شود بین سه ساعت (بعضی منابع می گویند دو ساعت و نیم) تا شش ساعت شارژ نگه می دارد. سوئیچ به دو طریق شارژ می شود؛ نخست این که باید آن را در داک قرار داد یا این که از طریق درگاه USB آن را شارژ کرد.

پیش به سوی پیروزی

اگر بتوانیم از سرویس آنلاین نه چندان اغوا کننده، تعداد کم بازی طی نه ماه نخست و قسمت بسیار بالای لوازم جانبی سوئیچ، چشم پوشی کنیم، ساخته جدید نینتندو یکی از متفاوت ترین محصولاتی است که بازار گیم به عمر خود شاهدش بوده است. طراحی سوئیچ آنقدر نوآورانه است که حتی می تواند فرهنگ بازی کردن را تغییر دهد و در صورت موفقیت قطعا شاهد عکس العمل های سریعی از سوی سونی و مایکروسافت خواهیم بود.

این که سوئیج موفق می شود یا خیر، علامت سوال بزرگی است اما فراموش نکنیم نینتندو برای بقا در بازار کنسول، فرصت چندانی ندارد و طراحی این کنسول هم ماحصل خرد جمعی کمپانی است که چنین حقیقتی را به خوبی می داند.

یک امتحان سخت

سراب بازی

ایده های انقلابی به تنهایی نمی توانند تحول ایجاد کنند زیرا این جزییات هستند که ایده ها را عملی می کنند. نینتندو پیش از این با Wii تحولی بزرگ را در صنعت بازی رقم زد و حتی با وجود گرافیک کمتر با اختلاف فراوانی بر رقبایش غلبه کرد. با این حال نباید از تاثیر بازی های فراوان Wii و مخصوصا عناوین انحصاری برای این کنسول غافل شویم.

این سوئیچ نه تنها در زمان نامتعارفی عرضه می شود، بلکه از نظر تعداد بازی هم در مضیقه قرار دارد. سران نینتندو در مراسم معرفی سوئیچ اعلام کردند که 50 شرکت مشهور و مستقل بازی سازی در حال ساخت 80 بازی برای این کنسول هستند. این آمار تحسین برانگیز است، اما مشکل اینجاست که در زمان عرضه کنسول، انتخاب فراوانی مقابل کاربران وجود ندارد.

دو بازی بزرگ این شرکت یعنی «سوپرماریو ادیسه» (Super Mario Odysse) و «Splatoon 2» به ترتیب در فصل تعطیلات و تابستان عرضه می شوند تا دست طرفداران نینتندو در ابتدا از بازی های خوب کوتاه بماند. عجیب این که هر سه کنسول قبلی نینتندو یعنی Wii، WiiU و 3DS در زمان عرضه، بازی های بیشتری داشتند. WiiU در زمان عرضه 32 بازی داشت. Wii 21 بازی و در نهایت 3DS با داشتن 18 بازی در رتبه بالاتری نسبت به سوئیچ قرار می گیرد.

البته سوئیچ یک رکورد کاملا جدید را برای بازی های لانچ رقم زده، طوری که تنها چهار عنوان «1-2-Switch»، «Legend Of Zelda Breath Of The Wild»، «Skylanders Imaginators» و «Just Dance 2017» در زمان عرضه این بازی برای خرید در دسترس هستند. جالب این که در طول سال 2017 تنها 25 بازی برای سوئیچ عرضه خواهند شد. خبر خوب این است که مجموعه هایی مثل «FIFA» و «NBA2K» برای این کنسول عرضه خواهند شد و فهرست بازی های در حال ساخت برای آن با این که درخشان نیست اما قابل قبول است.