مقایسه سلطان و ژنرال، یکی اصل یکی کپی!

روزنامه تماشا: میان کسی که می داند نمی تواند لفظ قلم و اتوکشیده صحبت کند و تلاشی هم برای حرف زدن نمی کند، فرق است با آنکه می داند این کارها را بلد نیست اما مدام لفظ می آید و کلمه می پراند و از مفاهیم بزرگ حرف می زند.

در اولی فرصتی برای پذیرش به وجود می آید اما در دومی این فرصت به زمانی برای کلنجارهای رقت بار و نمایشی ریاکارانه تبدیل می شود. ما می توانیم نفر اول را با همه اختلافاتی که با او داریم، بپذیریم به معنی تحمل کردن و نه تایید اما نفر دوم راهی جز واکنش های درگیرانه باقی نمی گذارد.

علی پروین نمونه فرد اول است و امیر قلعه نویی شاهد نفر دوم. علی پروین بلد نیست لفظ قلم حرف بزند. ایرادش نیست. خودش هم این ادعا را تایید می کند. برای همین است از مصاحبه های زنده طفره می رود. پزش این است که فردوسی پور و تیمش برای مصاحبه با او به دفترش رفته اند اما واقعیت را می داند که روی آنتن و در برنامه زنده «خود بودنش» سخت می شود. می پذیرد واژه هایی از دهانش «در می رود». علی پروین تلاش می کند خودش باشد. همین خوب است. این «خود بودن» وقتی با کاریزما و ویژگی های منحصر به فرد او ترکیب می شود، محصولی چون پروین دارد که می تواند مخاطب را زمین گیر کند.

حتی مخاطبی را که با او فرسنگ ها اختلاف و فاصله دارد. مخاطبی که می داند علم روز فوتبال فقط قیف نیست، می داند بدنسازی جدید دیگر روی تپه های داوودیه رخ نمی دهد، می داند همه آنچه پروین می گوید حقیقت نیست و نقضش حی و حاضر موجود است و ... اما وقتی عکس این ادعا را از زبان پروین می شنود، عصبانی نمی شود، جبهه نمی گیرد.

اتفاقا دل می دهد به حرف و خوشش می آید که پروین حرف بزند. پروین را تایید نمی کند اما حرفش را می شنود. به این علت که او ادبیات و شخصیت خودش را دارد. ادبیاتش گاهی غیرقابل قبول است اما مال خود او است. اوریجینال است. از این و آن کش نرفته و کپی اش نکرده است. نه اینکه سیاه بازی نداشته باشد اما بازی اش پذیرفتنی است. بازی از دستش در نمی رود.

پروین سیاه باز شیرینی است. در فرد دوم همه این اتفاقات به عکس رخ می دهد. مکالمه به مجادله پرتنش تبدیل می شود. مخاطب بی امان منتظر گاف های فرد دوم است. از بس که او دنبال نمایش و شو آف است. قلعه نویی با استفاده بی جا از مفاهیم بزرگی که به آنها تسلط ندارد، نمایش سیاه بازی را به فرصت محاکمه خودش تبدیل می کند.

قلعه نویی سعی می کند فراتر از خودش را به نمایش بگذارد. همین است که او را به فرصتی برای مچ گیری تبدیل می کند. او می داند لفظ بلد نیست اما نمی پذیرد. لفظ را از این و آن کپی می کند و اغلب اشتباه به کار می گیرد. با مفاهیم بزرگ ور می رود و دست آخر کپی بی کیفیتی می شود از پروین، اولی می تواند مخاطب پرشمار داشته باشد و دومی نه.

استفاده از کلمه «مقطع» توسط علی پروین از آن لحظات نابی است که فقط خود پروین می تواند خلق کند: «تو اون «مقطع» نمی خواستم جواب آقا مهدوی کیا رو بدم.» معلوم است مقطع را فقط و فقط جلوی دوربین استفاده می کند. پروین با همه لمپن بازی ها و عوامانه بودنش، «پذیرفتنی» است. با همه تیزبازی هایی که درمی آورد تا از زیر بار جواب دادن در برود، حرفش را پس بگیرد و ... اما مثلا نمی شود همین بازی ها را از کپی اش، قلعه نویی، حتی تحمل کرد.

پروین خودش است، اما قلعه نویی ادایش را درمی آورد؛ خیلی رو و باسمه ای. پروین می پذیرد قلنبه سلنبه حرف زدن بلد نیست اما قلعه نویی با اینکه می داند بلد نیست، اما سعی می کند ریاکارانه مفاهیم و کلمات بزرگ را به کار گیرد.