دونده‌ای با پاهای کوتاه - بلند!

خبرگزاری مهر: کودکی که در یکی از روستاهای فقیرنشین جامائیکا برای به دنیا آمدن عجله‌ای نداشت و دارای پاهایی کوتاه و بلند است، حالا به یکی از سرشناس‌ترین و ثروتمندترین ورزشکاران دنیا تبدیل شده و توانسته چهار سال عنوان بهترین دونده جهان را کسب کند.

مراسم انتخاب بهترین دوومیدانی کارسال جهان چندی پیش در شهر بارسلون انجام شد و طی آن یوسین بولت، با رسیدن به عنوان بهترین دوومیدانی کار دنیا در سال ۲۰۱۲ برای چهارمین بار به این عنوان دست یافت تا نخستین ورزشکار این رشته باشد که چهار بار این عنوان با ارزش را بدست می‌آورد.

خبرنگار ما در مطلبی به بررسی زندگی بولت و چگونگی ورود سریعترین انسان به دوومیدانی و راز سرعتش پرداخته است. یوسین بولت، قهرمان دوی سرعت جامائیکایی، بدون شک سریع‌ترین مرد جهان است. او موفق به کسب سه مدال طلا در المپیک ۲۰۰۸ پکن شد و اولین دونده‌ در بازی‌های المپیک است که موفق به کسب هر دو مدال در مسابقات دوی صد و دویست متر و رکورد زدن همزمان این دو ماده، شده است.

بولت چهارمین مدال طلای خود را درالمپیک ۲۰۰۸ پکن در دوی ۱۰۰ متر با زمان ۹.۳۶ ثانیه به‌دست آورد و موفقیت خود را در المپیک ۲۰۱۲ لندن نیز مجددا تکرار کرد و بار دیگر رکورد المپیک و جهان را در سه ماده شکست.

* دوران تولد، به چیزی جز ورزش فکر نمی‌کرد

بولت در ۲۱ ماه آگوست سال ۱۹۸۶ در روستای کوچک شروود کانتنت (Sherwood Content)، واقع در ترلاونی(Trelawny) در جامائیکا متولد شد و در کنار والدین، برادر و خواهرش بزرگ شد. یوسین در دوران کودکی به همراه برادرش در خیابان‌های روستا کریکت و فوتبال بازی می‌کرد. او بعدها گفته بود که در همان دوران کودکی هم به هیچ چیز دیگری به جز ورزش فکر نمی‌کرده است.

* کسب اولین مدال در مسابقات سالانه دبیرستان

بولت در مدرسه ابتدایی "والدنسیا" توانایی‌های سرعتی خود را نشان داد. ۱۲ ساله بود که سریع‌ترین دانش آموز مدرسه در دوی ۱۰۰ متر شد. او می‌خواست در دوره دبیرستان روی سایر رشته‌های ورزشی تمرکز کند، اما مربی کریکت که به سرعت فوق‌العاده او در زمین پی برده بود، وی را تشویق کرد که تمام تمرکز خود را روی دوومیدانی بگذارد.

"پابلو مک نیل"، قهرمان دوی سرعت و "داین جارت" مربیگری او را عهده‌دار بودند. بولت موفق به کسب اولین مدال خود در مسابقات سالانه دوی دبیرستان در سال ۲۰۰۱ شد. او توانست مدال نقره این مسابقات را در ماده ۲۰۰ متر با زمان ۲۲.۴ ثانیه به‌دست آورد و بلافاصله پس از این مسابقات "مک‌نیل" مربی رسمی وی شد.

* کریکت، ورزشی که یوسین را مجذوب خود کرد

کریکت اولین ورزشی بود که بولت را مجذوب خود کرد. او بارها گفته که اگر دونده‌ خوبی نمی‌شد، حتما یک بولر (توپ‌زن) قهار می‌شد. در دوران کودکی هوادار پروپاقرص تیم کریکت پاکستان بوده و همیشه توپزنی "وقار یونسی" را تحسین می‌کرده است. او همچنین یکی از طرفداران دوآتیشه "ساچین تندولکار"، ستاره کریکت هندی، "کریس گیل" و "متیو هایدن" استرالیایی است.

* بولتی که دیوانه کریکت است

"شین وارن"، بازیکن کریکت استرالیایی، در آگوست ۲۰۱۲ اعلام کرد که بولت علاقمند به حضور در لیگ "بیگ بش" (Big Bash) است. بولت گفته‌ "وارن" را تایید کرد و اظهار داشت: "وارن با من تماس گرفت و پرسید که آیا من واقعا درباره این موضوع جدی هستم یا نه و اگر می‌خواهم واقعا به صورت حرفه‌ای وارد این رشته شوم، باید تکلیفم را روشن کنم.

حالا باید ببینیم چه پیش می‌آید. اگر وقت داشته باشم حتما وارد لیگ می‌شوم. اگر این شانس را داشته باشم، نهایت تلاش خود را می‌کنم تا بهترین باشم؛ چون می‌دانم که کریکت ورزشی لذت‌بخشی است و من دیوانه‌ی آن هستم. خودم هم هنوز نمی‌دانم که چقدر در این رشته ورزشی خوب بازی می‌کنم؛ حتی شاید لازم باشد خیلی تمرین کنم تا به حد ایده‌آل برسم.

"ادی مک‌گایر"، رییس باشگاه "ملبورن استارز" نیز در پی ابراز علاقمندی بولت به این رشته ورزشی خطاب به وی گفته بود:" ما تا پایان رقابت‌های المپیک منتظر یوسین بولت می‌مانیم تا با او همکاری کنیم."

* علاقه شدید به فوتبال و فن نیستلروی

یکی دیگر از رشته‌های ورزشی مورد علاقه یوسین، فوتبال و از طرفداران منچستر یونایتد است. یوسین اعلام کرده که بازیکن مورد علاقه او "رود فن نیستلروی" هلندی است. بولت در فینال لیگ قهرمانان سال ۲۰۱۱ در لندن، یکی از میهمانان تیم منچستریونایتد بود و همانجا گفت که دوست دارد پس از اینکه بازنشسته شد در این تیم توپ بزند.


* دی جی بولت!

بولت علاقه زیادی به رقص دارد و به گفته اطرافیان، او آدم راحتی است. وی به موسیقی هم علاقمند است و یکبار برای جمعیت حاضر در پاریس دی‌جی (DJ) موسیقی رِگی (موسیقی اعتراضی سیاهان جامائیکا) را اجرا کرد.

* رستورانی که شبیه یک ورزشگاه است

یوسین بولت مالک رستورانی به نام "ترکز اند رکوردز" در جامائیکا است. گفته می‌شود بخشی از رستوران درست مانند یک استادیوم ساخته شده که ۵۵۷.۴ مترمربع مساحت دارد. بولت قصد داشت شعبه دیگری از رستوران خود را تا پیش از آغاز رقابت‌های المپیک۲۰۱۲ در لندن، افتتاح کند؛ اما موفق به انجام این کار نشد.

طبق گفته مدیر برنامه‌های او در لندن، این طرح به مدت ۱۸ ماه به حالت تعلیق درآمده بود. وی در این خصوص گفته بود: "همه چیز خلاف انتظار پیش رفت و نتوانستیم پیش از آغاز المپیک رستوران را افتتاح کنیم؛ اما این اتفاق حتما می‌افتد. می‌دانم که یوسین قصد باز کردن شعبه‌هایی را در لندن و نیویورک دارد."

* سریعترین مرد جهان در جایگاه شصت‌وسوم فوربز

پس از موفقیت بولت در پکن، ثروت او به بیش از ۲۰ میلیون دلارِ آمریکا در سال رسید که حاصل قراردادهای اسپانسری و جوایز مالی از مسابقات مختلف است. او قبل از المپیک ۲۰۱۲ لندن در لیست پردرآمدترین ورزشکاران جهانِ مجله معتبر "فوربز"، جایگاه شصت و سوم را داشت. این میزان پس ازالمپیک ۲۰۱۲ به چهار برابر افزایش یافته است.

بولت مسلمانی که مذهبش را پنهان می‌کند

تا پیش از این تصور می‌شد که یوسین بولت مسیحی است. او همیشه قبل و بعد از هر مسابقه با دست صلیب را روی سینه خود می‌کشید. اما پس از پیروزی در ماده صد متر در المپیک ۲۰۱۲، به جای کشیدن صلیب بر روی سینه، سجده کرد و زمین را بوسید و اینگونه از خدا تشکر نمود. "یوسین" هم مانند "حسین"، یک نام عربی تلفظ می‌شود و به گفته برخی، والدین بولت ۲۰ سال پیش به دین اسلام روی آوردند و مسلمان شدند. بنا بر اظهارات برخی کارشناسان، یوسین بولت یک مسلمان است اما این موضوع را پنهان می‌کند!


بولت برای به دنیا آمدن عجله‎ای نداشته

"ولسلی"، پدر بولت مغازه‌ای در روستای "شروود کانتنت" دارد که درآن از شیر مرغ تا جان آدمیزاد پیدا می‌شود. "جنیفر" مادر بولت هم که در اداره این مغازه به همسر خود کمک می‌کند چندی پیش در مصاحبه‌ای گفته بود که پسر او در کودکی جزء بچه‌های بیش‌فعال محسوب می‌شده است.

وی دراین‌باره گفته:" شاید دلیل تحرک زیاد یوسین این باشد که من در دوران بارداری خیلی شیرینی و شکلات می‌خوردم. فکر کنم به خاطر همین باشد که یوسین در دوران کودکی خیلی بالا و پایین می‌پرید. درضمن این را هم بگویم که او یک هفته و نیم دیر به دنیا آمد. برعکس همیشه که سریع است، در به دنیا آمدن عجله‌ای نداشت و کند بود."

اتهامات دوپینگ

پس ازینکه یوسین بولت موفق به کسب مدال طلا و شکستن رکورد المپیک و جهانی در چند سال پیاپی شد، زمزمه‌هایی درباره دوپینگ این ورزشکار شنیده می‌شد. "ویکتور کونته"، مالک مجرم بالکو که مواد نیروزا را در اختیار افرادی چون "دوین چمبرز" و "ماریون جونز" قرار می‌داد، مدعی شد که ۶۰ درصد از ورزشکاران از مواد نیروزا استفاده می‌کنند و معتقد بود تقلب برای پیشرفت در مسابقات لندن ۲۰۱۲ آسان است.

"کارل لوئیس"، دونده بیرمنگانی و قهرمان دوومیدانی آمریکا که در چهار المپیک متوالی موفق به کسب مدال شد نیز قدرت و سرعت دونده جامائیکایی را نیز زیر سوال برده است. او بولت را در سال ۲۰۰۸، بلافاصله پس از اینکه یوسین موفق به کسب سه مدال طلا و شکستن رکورد جهان و المپیک در پکن شد، متهم به استفاده از مواد نیروزا کرده بود.

بولت در واکنش به اظهارات "کونته" و "لوئیس" گفت:" خیلی آزاردهنده است که افرادی خارج از گود می‌ایستند و مزخرف می‌گویند. فکر کنم اینگونه افراد فقط می‌نشینند و فکر می‌کنند که چه بگویند. به خصوص لوئیس. دیگر کسی او را به سختی به یاد می‌آورد. فکر کنم می‌خواهد با این حرف‌ها توجه‌ها را به خودش جلب کند."

جنجال بولت در نشست خبری

یوسین بولت در نشست خبری پس از کسب مدال طلای دو ۲۰۰ متر در المپیک ۲۰۱۲ در اینباره گفت:" می‌خواهم موضوع جنجال‌برانگیزی را مطرح کنم. من برای "کارل لوئیس" هیچ احترامی قائل نیستم. اینکه یک ورزشکار درباره ورزشکاری دیگر اینطور حرف بزند واقعا شرم‌آور است و در واقع ارزش‌های او را دست‌کم می‌گیرد. مطمئن باشید که ورزشکاران جامائیکایی از هیچگونه مواد نیروزایی استفاده نمی‌کنند. همه ما سخت تمرین می‌کنیم تا به اینجا برسیم. به خصوص هم‌تیمی‌های من."


نقص مادرزادی راز سرعت یوسین بولت

سرعت باور‌نکردنی یوسین بولت همه دانشمندان و پزشکان را کنجکاو به دانستن راز این ورزشکار کرده است. برخی از محققان دانشگاه‌های کانادایی در حال بررسی بر روی گیاهان، میوه‌ها و سبزیجات پرورش یافته در جامائیکا هستند. برخی بر این باورند که ممکن است راز موفقیت یوسین در خاک این کشور نهفته باشد.

تعداد دیگری از پزشکان از جمله دکتر "کریستوفر مورگان"، مدیر "موسسه فن ماساژ و جابه جا کردن ستون فقرات و سلامتی مورگان" در تورنتو، عامل سرعت بولت را نقص مادرزادی وی می‌داند."اسکولیوز" یا "کژپشتی"، انحراف جانبی ستون مهره‌ها (به راست یا چپ) می تواند به علت ناهنجاری مادرزادغیرعادی (مثلا نوروفیبروماتوز) یا اسکولیوز اکتسابی(مثلا بیماری راشیتیسم) ایجاد شود. ستون فقرات یوسین بولت به طور مادرزادی این انحنای غیرعادی را دارد.

پاهای یوسین کوتاه-بلند است

بولت برای رفع این مشکل بارها تحت جراحی گرفته و سعی کرده با تمرینات مداوم از درد آن بکاهد. او همچنین یک ماساژور دارد که هیچگاه این دونده را تنها نمی‌گذارد و در تمام سفرها همراه او است و قبل و بعد از هر تمرین و در هر مسابقه‌ای او را گرم می‌کند. سریع‌ترین دونده جهان پس از المپیک ۲۰۱۲ لندن گفت: "هیچکس دلیل سرعت من را نمی‌داند. کسی چه می‌داند؟ شاید همین نقص مادرزادی ستون مهره‌هایم عامل موفقیتم باشد." اسکولیوز باعث شده ستون فقرات بولت به سمت راست متمایل شود و به همین دلیل یکی از پاهای او کوتاه‌تر از دیگری است.

قد بلند یکی دیگر از عوامل موفقیت تیزپا

"برونی سورین" نیز یکی از دونده‌های موفق جهان است. نکته جالب این است که پای چپ برونی از پای راست او کوتاه‌تر است. این نقص باعث می‌شود که برونی کمی راحت‌تر بدود. بولت همچنین با داشتن قد ۱۹۶ سانتی‌متر از رقیبان خود بلند قدتر است و در نتیجه پاهای بلندش او را قادر می‌سازد قدم‌های بلندتر و تیزتری بردارد. مثلا بیشتر دونده‌ها، دو صد متر را با میانگین ۴۴ قدم می‌دوند. اما بولت این مسافت را با ۴۱ قدم دوید. دلیل دیگر سرعت بولت را می‌توان انعطاف‌پذیری و قدرت بالای بدن او دانست که این امکان را به او می‌دهد تا سرعت بدن خود را افزایش دهد.


تنها دونده‌ای که ۴ بار به عنوان برترین جهان معرفی شد

بولت که در کارنامه سال ۲۰۱۲ خود سه مدال طلای المپیک و یک رکورد جدید برای این بازی‌ها را دارد، برای رسیدن به این عنوان با ارزش و جایزه یکصد هزار دلاری اش رقیبان بسیار خوبی همچون محمد فرح و دیوید رادیشا را داشت که چندی پیش در بارسلون اسپانیا و در حضور بسیاری از ستاره های دوومیدانی گذشته و حال دنیا، موفق به دریافت این جایزه شد. جایزه‌ای که پیش از این در سالهای ۲۰۰۸، ۲۰۰۹ و ۲۰۱۱ نیز بدست آورده بود. بدین ترتیب او توانست نخستین دوومیدانی کار دنیا باشد که برای چهارمین بار به این عنوان ارزشمند دست پیدا می کند.

اگر به تاریخچه اعطای جایزه بهترین دوومیدانی کار دنیا از سال ۱۹۸۸ تاکنون نگاه کنیم، می بینیم که ورزشکاران بزرگی همچون کارل لوئیز، نورالدین مورسلی، مایکل جانسون، هایله گبرسیلاسی، هشام الغروج، کنه نیسا بکه له، تیسون گای و دیوید رادیشا در سال‌های مختلف توانسته بودند این عنوان را به خود اختصاص دهند.