توییتر و فیس بوک رفع فیلتر می شوند؟

برترین ها: شامگاه یکشنبه هفته گذشته بود که حسن روحانی، رییس جمهور، در یک نطق تلویزیونی که به صورت زنده پخش می‌شد، از حضور فعال کاربرانی ایرانی در شبکه‌های اجتماعی به واسطه انتشار و به اشتراک گذاشتن مطالب در باب مذاکرات هسته ای وین، ابراز خرسندی کرد. وی، این بار نیزمجددا، بر مخالفت خود بر فیلتر شبکه‌های اجتماعی به شیوه کنونی تاکید کرد و ابراز امیدواری کرد تا فیلترینگ هوشمند، به‌زودی اجرایی و عملیاتی شود. چند روز بعد، محمود واعظی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات کشورمان که چند روزی هست، به خاطر چالش‌هایی که سخنگوی وزارت خانه متنوعش با شرکت مخابرات ایجاد کرده، کم تر مصاحبه می‌کند، درباره این اظهارات رییس دولت تدبیر و امید، واکنش نشان داد. بالطبع، یکی از چهره‌هایی که جامعه کاربران ایرانی اینترنت، درباره فیلترینگ هوشمند انتظار دارد که واکنش نشان دهد، وزیر ارتباطات هست.

محمود واعظی در گفت و گو با خبرنگاران صدا و سیما که بعداً فیلم آن از طریق روابط عمومی در اختیار رسانه‌ها قرار گرفت، به ارائهٔ توضیحاتی درباره فیلترینگ هوشمند پرداخته و در این باره اظهار کرد: این پروژه طرح بزرگی است که اکنون در فاز دوم آن قرار داریم. برای به نتیجه رسیدن این طرح نیز با یک شرکت خارجی همکاری‌هایی انجام شد، اما با این وجود بهتر دانستیم که از توان پژوهشگران داخل کشور بهره بگیریم، بر این اساس قراردادهایی را با پژوهشگران و دانشگاه‌ها بسته شد که امیدواریم هرچه زودتر اجرایی شود.

وزیر ارتباطات در عین حال عنوان کرد: در حال حاضر آنچه مورد نیاز مردم است فیلتر نمی‌شود و تنها بخش‌هایی که آسیب‌های اجتماعی را به دنبال دارد محدود می‌شوند. برنامهٔ ما نیز آن است که تا پایان سال این طرح را به طور کامل عملیاتی کنیم و در این میان هر میزان بودجه که لازم باشد برای این طرح تزریق خواهد شد. واعظی در خصوص وضعیت سرعت و کیفیت اینترنت نیز اظهار کرد: در رابطه با سرعت اینترنت انتظارات مردم در حال افزایش است، چرا که در دو سال گذشته تعداد کاربران کشور حدود سه میلیون و ۲۰۰ نفر بود که اکنون این رقم به بیش از ۲۰ میلیون نفر رسیده است.

(گزارش ایرنا از خبر واعظی مبنی بر اجرای فیلتر هوشمند تا پایان سال ۹۴)

این اظهارات در حالی عنوان می‌شود که طبق بررسی‌ها، بیش از ۵ ماه هست که جلسات شورای عالی فضای مجازی کشورمان که به عنوان یک مرکز تخصصی بررسی وضعیت فضای مجازی ایران به شمار می‌رود، منظم برگزار نمی‌شود و رییس جمهور دران شرکت نمی‌کنند. موضوعی که به نظر می‌رسد پس از مناقشه هسته ای، به روال قبلی خود بازگردد. قطعاً، بررسی موضوع فیلترینگ هوشمند و بررسی نبه های تئوریک و فنی و بار فرهنگیان بر جامعه اطلاعاتی کشور، مقوله حرفه ایست که در شورای عالی فضای مجازی، می‌تواند به صورت تخصصی به آن پرداخته شود و انتظار نیز همین هست.

اکنون که پس از گذشت ۲ سال از روی کار آمدن دولت تدبیر و امید، گفته می‌شود که تا پایان سال جاری، موضوع فیلترینگ هوشمند عملیاتی می‌شود، می‌تواند امید داشت که شبکه‌های اجتماعی فیلتر شده کامل، مانند توییتر و فیس بوک و حتی یوتیوب، از فضای محدودیت خارج شده و به صورت دیگری، در اختیار مخاطبان قرار دهد. این شبکه‌ها با وجود فیلتر شدن آن ها در ایران در چند سال اخیر، میلیون‌ها مخاطب دارد و ایرانیان، از طریق نرم افزار ضد فیلتر که سالانه پول زیادی بابتان پرداخت می‌شود، به این شبکه‌ها متصل می‌شوند. این روش نادرستی هست که بخشی از جامعه از دسترسی به مجموعه‌هایی محدود شوند، اما روسای دستگاه ها، در فیس بوک و توییتر به انتشار مطالب بپردازند! این رویه به نظر می سد باید تغییر کند. آبان ۹۳ بود که روحانی، بر اجرای فیلتر هوشمند تاکید کرد.

(روحانی در آبان ۹۳، بر فیلتر هوشمند تاکید کرد)

تغییر رویه موجود، با فیلتر هوشمند که محتواهای وب را نه بر اساس آدرس اینترنتی، بلکه محتوا پالایش می‌کند، انجام خواهد شد. در صورتی که فیلترینگ هوشمند تا پایان سال اجرایی شود، می‌توان شاهد دسترسی آسان و راحت میلیون‌ها کاربر ایرانی به فیس بو و توییتر بود که می‌تواند در تخصصی تر شدن رویکرد مسئولان به مقوله شبکه‌های اجتماعی و کارکردهای مختلفش نیز، کمک کند.

به هر حال، شبکه‌های اجتماعی امروز در دنیا، همانند شمشیر دولبه هست و نقاط ضعف و مثبت فراوانی دارند. باید جامعه را از طرق مختلف نسبت به کارکردهای و آسیب‌های این شبکه‌ها آگاه کرد تا ماحصل استفاده ایرانی‌ها از این مجموعه‌های مجازی در حال رشد قرن بیست و یکم، حرفه ای و با بازدهی بالاتر انجام شود. حضور مسئولین در شبکه‌های اجتماعی داخلی و بین‌المللی مانند کلوب و اینستاگرام، با فواید و ارزش‌های فراوانی همراه بوده است که در تقویت دولت الکترونیک و توان افزایی جامعه اطلاعاتی کشور نیز مؤثر می‌باشد.

باید این رویکرد، تقویت شده و فضای شبکه‌های اجتماعی در ایران، فضایی کنترل شده و آسانی برای تبادل اطلاعات و ارتباطات شود. اکنون ایرانی‌ها، در شبکه‌های اجتماعی بسیار فعال هستند به گونه ای که در شبکه اینستاگرام که مالکیت آن را فیس بوک با پرداخت ۲ میلیارد دلار بر عهده گرفت، دومین گروه پر مخاطب هستند. اغراق آمیز نیست که روزانه میلیون‌ها ایرانی، با چک کردن موبایل خود در شبکه‌های اجتماعی، به رختخواب می‌روند. این یک واقعیت در جامعه اطلاعاتی کشور هست که در سبک زندگی دیجیتالی مردمان روزگار ما، مشاهده می‌شود.

فیسبوک و توییتر هم، همواره پر مخاطب هستند و ایرانی‌ها به این شبکه‌ها علاقمند هستند. فیلتر هوشمند آن ها، توسعه اطلاع رسانی و کنترل فضا و از همه مهم تر، توسعه کارآفرینی دیجیتالی را می‌توان در فضای ایران شاهد بود. به نظر می‌رسد، فیلتر هوشمند، باید کارکردهای مختلفان در مدارس و دانشگاه‌ها نیز توضیح داده شود و مسئولان محترم شورای عالی فضای مجازی و وزارت ارتباطات و حتی کمیته تعیین مصادیق فیلترینگ، بیش تر در رسانه‌ها، در این باره مهم که موضوع عمومی امروز کشور هست، سخن بگویند.

در حالی فاز دوم فیلترینگ هوشمند در حال اجراست که از همان ابتدا قرار بود این پروژه با همکاری شرکت‌ها و دانشگاه‌های داخلی اجرا شود. در همین حال پژوهشگاه ICT نیز به نمایندگی از شرکت زیرساخت فراخوانی را سال گذشته صادر کرد تا از توان داخلی‌ها در این پروژه استفاده کند. با این حال مدیران پژوهشگاه در همان زمان اعلام کردند که خودشان راهکار مناسب فیلترینگ هوشمند را در اختیار دارند اما برای برای بررسی راهکارهای دیگر این فراخوان را منتشر کرده‌اند.

با این حال به نظر می‌رسد هیچ یک از راهکارهای شرکت‌ها و پژوهشکده‌های داخلی به کار وزارت ارتباطات نیامده و حالا پای خارجی‌ها به این پروژه باز شده است. وزیر ارتباطات روز گذشته در این باره گفت: این پروژه طرح بزرگی است که اکنون در فاز دوم آن قرار داریم. برای به نتیجه رسیدن این طرح نیز با یک شرکت خارجی همکاری‌هایی انجام شد، اما با این وجود بهتر دانستیم که از توان پژوهشگران داخل کشور بهره بگیریم، بر این اساس قراردادهایی را با پژوهشگران و دانشگاه‌ها بسته شد که امیدواریم هرچه زودتر اجرایی شود.

شمارش معکوس برای اسفند ۹۴ فیس بوک بازها و توییتر بازها، آغاز شده است.