افتخار تاریخی در انتظار ستاره ایرانی

فرهیختگان: نخستین فینال رقابت‌های تازه‌تاسیس لیگ کنفرانس اروپا قرار است امشب بین دو تیم فاینورد هلند و رم ایتالیا برگزار شود تا یکی از این دو تیم افتخار کسب اولین جام این مسابقات را به‌نام خود به ثبت برساند. جذابیت این دیدار برای هواداران ایرانی فوتبال حضور علیرضا جهانبخش در ترکیب فاینورد است که اگرچه احتمالا دوباره نیمکت‌نشین خواهد شد اما ممکن است دقایقی در نیمه دوم شانس بازی در یک فینال اروپایی را پیدا کرده و در این زمینه به نخستین لژیونر تاریخ ایران تبدیل شود که توانسته به چنین موفقیتی دست پیدا کند. از طرف دیگر حضور ژوزه مورینیو روی نیمکت رم و حضورش در این تورنمنت که اهمیت کمتری از لیگ قهرمانان و لیگ اروپا دارد، می‌تواند به جذابیت مسابقه امشب اضافه کند.

ناکام در فینال‌های اروپایی

یوفا سال‌ها پیش همزمان سه تورنمنت اروپایی را برگزار می‌کرد اما پس از مدتی تصمیم گرفت یکی از آنها را که با عنوان جام برندگان جام اروپا برگزار می‌شد، حذف کرده و لیگ قهرمانان و جام یوفا را برگزار کند که دومی مدتی بعد نامش به لیگ اروپا تغییر پیدا کرد. مدیران جدید این نهاد در سال‌های اخیر راه‌های مختلف درآمدزایی را مورد بررسی قرار داده‌اند و یکی از مهم‌ترین راهکارهای آنها افزایش تعداد تورنمنت‌ها و همچنین تیم‌های حاضر در آن است که باعث می‌شود نه‌تنها انگیزه باشگاه‌های کوچک‌تر در لیگ‌های داخلی بالاتر برود بلکه با جذب اسپانسرهای مختلف سود سرشاری نصیب یوفا می‌شود. این طرح درنهایت از ابتدای این فصل اجرایی و تورنمنتی جدید به‌نام لیگ کنفرانس تاسیس شد. به این ترتیب باشگاه‌های متوسط و ضعیف در لیگ‌های نه‌چندان مطرح اروپایی هم شانس حضور در این رقابت‌ها را پیدا کرده و می‌توانند همانند فاینورد افتخاری قاره‌ای را برای خود به ثبت برسانند.

فینال امشب قرار است در تیرانا، پایتخت آلبانی برگزار شود و اگرچه رمی‌ها به‌دنبال نخستین قهرمانی تاریخ خود در مسابقات اروپایی هستند اما فاینورد که در سال‌های دور توانسته دو جام اروپایی را به ویترین افتخارات خود اضافه کند درصورت برتری در بازی امشب به تنها تیم تاریخ اروپا تبدیل می‌شود که هر سه جام کنونی این قاره را فتح کرده است. رم در سال1961 موفق شد جامی که با عنوان رقابت‌های دوستانه بین شهرها برگزار می‌شد را فتح کند اما هنوز نتوانسته در فینال یک تورنمنت مهم اروپایی که زیرنظر مستقیم یوفا برگزار می‌شود، عنوانی کسب کند. جالوروسی البته دوبار به فینال این رقابت‌ها راه یافته اما در آخرین گام ناکام بوده و نتوانسته جام قهرمانی را بالای سر ببرد. آنها نخستین‌بار در سال1984 به فینال جام باشگاه‌های اروپا رسیدند اما لیورپول آماده آن زمان اجازه نداد این تیم ایتالیایی هم به جمع جام‌داران مهم‌ترین تورنمنت اروپایی اضافه شود. 7سال بعد آنها این‌بار به دیدار نهایی جام یوفا رسیدند و این اینترمیلان بود که در این مسابقه برنده این فینال تمام‌ایتالیایی شد و رمی‌ها همچنان در حسرت جام باقی ماندند.

آنها در این فصل با به خدمت گرفتن ژوزه مورینیوی نامدار پروژه جدیدی را استارت زدند و با خریدهایی که داشتند امیدوار بودند بتوانند حداقل در پایان فصل بین چهار تیم برتر لیگ قرار گرفته و در لیگ کنفرانس هم بتوانند به مراحل پایانی راه پیدا کنند. آقای خاص اگرچه در رسیدن به هدف نخست ناکام بود و در رقابت با تیم‌های مدعی میلان، اینتر، ناپولی و یووه حرف زیادی برای گفتن نداشت و درنهایت رتبه‌ای بهتر از ششمی و صعود به لیگ اروپای فصل بعد پیدا نکرد اما در لیگ کنفرانس عملکرد خوبی ارائه کرد و توانست به فینال این مسابقات راه پیدا کند.

شاگردان مورینیو به‌عنوان تنها نماینده ایتالیا از مرحله پلی‌آف صعود به دور گروهی وارد این تورنمنت شدند و با برتری 5 بر یک درمجموع دو مسابقه رفت‌وبرگشت برابر ترابزون‌اسپور جواز حضور در دور حذفی را کسب کردند. آنها در دور گروهی با بودو گلیمت نروژ، زسکا صوفیه و زوریالوهانسک اوکراین که در آن زمان شهاب زاهدی و اللهیار صیادمنش را در ترکیب خود داشت، همگروه بودند و با صدرنشینی راهی مرحله بعد شدند. مورینیو در دور یک‌هشتم نهایی دیگر نماینده هلند یعنی ویتسه را شکست داد و سپس برابر گلیمت نروژ، همگروه خود دوباره به برتری رسید و در نیمه‌نهایی هم در دیداری دشوار درمجموع دو مسابقه رفت‌وبرگشت لسترسیتی را مغلوب کرد و جواز حضور در فینال را به‌دست آورد. جالب اینکه رم در هر سه مسابقه مرحله حذفی خود تنها در دیدارهای برگشت به برتری رسید و حالا باید دید در تک‌مسابقه فینال چه نتیجه‌ای به‌دست خواهد آورد.

برنده فینال این مسابقات مستقیما راهی لیگ اروپای فصل بعد خواهد شد اما با توجه به اینکه رم در آخرین دیدار خود در لیگ با سه گل تورینو را شکست داد و یکی از سهمیه‌های لیگ اروپای فصل بعد را به‌دست آورد برتری در فینال امشب از این نظر تاثیری برای آنها نخواهد داشت، اتفاقی که البته برای فاینورد هم رخ داده و این تیم هم در لیگ هلند توانسته سهمیه لیگ اروپا را کسب کند. هر دو تیم در فینال امشب به‌دبنال تنها جام خود در این فصل هستند و از این نظر انگیزه زیادی برای برتری در این مسابقه دارند.

به‌خصوص این جام برای مورینیو ارزش زیادی دارد؛ چراکه این مربی در سال‌های قبل معمولا با تیم‌هایش موفق به فتح جام‌های مختلف می‌شد اما در چند فصل اخیر کمتر در این زمینه توفیقی داشته است. مرد پرتغالی حالا این شانس را دارد که به تنها سرمربی تاریخ بدل شود که هر چهار جام فوتبال اروپا را فتح کرده است. مورینیو اگرچه در سال1997 به‌عنوان دستیار بابی رابسون به‌همراه بارسلونا قهرمان جام برندگان جام شد اما پس از آن لیگ قهرمانان و همچنین لیگ اروپا را هرکدام دوبار به‌عنوان سرمربی با اینتر، پورتو و منچستریونایتد فتح کرده و امشب برای رسیدن به جامی دیگر تلاش خواهد کرد.

نخستین هلندی قهرمان اروپا

برای علیرضا جهانبخش و یارانش نیز مسابقه امشب از ارزش و اهمیت زیادی برخوردار است؛ چراکه آنها هم در لیگ هلند با کسب رتبه سومی فصل را به پایان رساندند و حالا به‌دنبال کسب یک موفقیت ارزشمند اروپایی هستند. آنها درحالی به فینال رسیدند که در مرحله قبل دیداری جذاب و پرهیجان را برابر مارسی برگزار کردند و با کنار زدن این تیم فرانسوی به فینال رسیدند. آنها برخلاف حریف امشب خود در فینال‌های اروپایی عملکرد خوبی پیش از این داشته‌اند.

در سال1970 فاینورد به‌عنوان نخستین تیم هلندی در فینال جام باشگاه‌های اروپا موفق شد سلتیک را شکست داده و جام قهرمانی را بالای سر ببرد. آنها در سال‌های 1974 و 2002 نیز به فینال جام یوفا رسیدند و در هر دوبار توانستند رقبای خود را شکست داده و قهرمان شوند. فاینورد که در آن سال‌ها ستاره‌های نامداری را در ترکیب خود داشت تاکنون هر سه فینال اروپایی خود را برده و این روند انگیزه زیادی به تیم فعلی می‌دهد تا این‌بار با عبور از سد رم، فاتح جام شوند.

آرنه اسلات که در ابتدای این فصل هدایت فاینورد را برعهده گرفت و تغییرات مثبتی در این تیم ایجاد کرده است با رساندن تیمش به فینال امشب کار بسیار بزرگی را با تیم کنونی انجام داده و درصورتی که تیمش را فاتح دیدار نهایی کند نامش به‌عنوان یکی از بهترین مربیان باشگاه ثبت خواهد شد. مسابقه امشب می‌تواند جدال جالبی بین دو مدعی عنوان آقای‌گلی در این فصل باشد. سیریل دسرز، مهاجم نیجریه‌ای و گلزن فاینورد که یکی از بهترین‌های تیمش در این فصل لیگ هلند و همچنین لیگ کنفرانس بوده تاکنون در این تورنمنت با 10گل‌زده در صدر جدول بهترین گلزنان قرار دارد و تامی آبراهام، مهاجم انگلیسی رم که توسط مورینیو در ابتدای فصل به ترکیب این تیم اضافه شد با 9گل‌زده در تعقیب او قرار دارد. فاینورد البته لوئیس سینیسترا کلمبیایی را نیز با 6گل‌زده در رده سوم این فهرست دارد که بسیار بعید است بتواند از این دو مدعی عبور کرده و کفش طلای این مسابقات را تصاحب کند.

اسلات برای مسابقه امشب فهرست نهایی 23نفره تیمش را اعلام کرده اما هنوز درباره امکان استفاده از جاستین بیجلو، گلر هلندی خود که دچار مصدومیت شده دچار تردید است. کادر پزشکی باشگاه درباره احتمال حضور بیجلو در بازی امشب امیدوارانه صحبت می‌کنند اما اگر او نتواند به‌موقع برای بازی آماده شود، اسلات مجبور است از اوفیر مارسیانو در چهارچوب دروازه تیمش استفاده کند. این مربی جوان نام جهانبخش را نیز در فهرست نهایی تیمش قرار داده اما با وجود اینکه در دو بازی اخیر فاینورد در لیگ، کاپیتان تیم‌ملی ایران در ترکیب اصلی قرار داشته است اما رسانه‌های هلندی معتقدند که اسلات برای مسابقه حساس امشب وینگر ایرانی‌اش را دوباره نیمکت‌نشین خواهد کرد.

فرصت کم جهانبخش برای درخشش در اروپا

اسلات زمانی‌که با پیشنهاد وسوسه‌کننده فاینورد روبه‌رو شد، تصمیم گرفت این چالش مهم را در دوران مربیگری قبول کند و البته درحالی این مسئولیت را پذیرفت که قرار بود جانشین مربی بزرگی چون دیک ادووکات در این باشگاه شود. فاینورد فصل قبل رده پنجم لیگ را با کسب 59 امتیاز به دست آورده بود و هر رتبه‌ای بهتر از این برای اسلات موفقیت محسوب می‌شد. او در همان تابستان به سراغ خرید یکی از بازیکنانی رفت که شناخت نسبتا خوبی از او داشت و البته در سال‌های اخیر نتوانسته بود در تیم جدیدش موفق باشد. علیرضا جهانبخش که در آلکمار با اسلات که زمانی کمک‌مربی این تیم بود، کار کرده با صحبت‌هایی که با این مربی داشت متقاعد شد به‌جای تلاش برای یافتن جایگاهی ثابت در برایتون دوباره به فوتبال هلند برگردد و در آنجا فوتبالش را احیا کند. به این ترتیب وینگر ایرانی به‌عنوان یکی از خریدهای اصلی اسلات راهی فاینورد شد و اگرچه فصل پرنوسانی را در این تیم سپری کرد اما رسیدن به رتبه سوم جدول با کسب 71 امتیاز و همچنین صعود به فینال لیگ کنفرانس موفقیت بزرگی برای سرمربی جوان و همین‌طور شماره 9 این فصل این تیم محسوب می‌شد.

جهانبخش با ترک برایتون و لیگ برتر جزیره با امیدهای زیادی به هلند برگشت تا در لیگی که بهترین روزهای فوتبالی‌اش را در آنجا سپری کرده بود، دوباره به اوج برگردد. نخستین بازی او برای فاینورد هم در مرحله مقدماتی همین لیگ کنفرانس بود که 62 دقیقه برابر دریتا کوزوو به میدان رفت. لوزن سوئیس رقیب بعدی فاینورد در دور سوم انتخابی بود که جهانبخش در مسابقه برگشت برابر این تیم دو گل زد تا اسلات به آینده او و تیمش امیدوارتر شود. گلزنی برابر الفسبورگ سوئد زمینه‌ساز صعود تیم به مرحله گروهی لیگ کنفرانس شد و فاینورد که در لیگ هم شروع نسبتا خوبی داشت راهی مرحله گروهی شد. اسلاویا پراگ، یونیون برلین و مکابی رژیم‌صهیونیستی رقبای تیم هلندی در این مرحله بودند که جهانبخش به‌دلیل مشکلاتی که وجود داشت برابر مکابی بازی نکرد و دیدار برگشت برابر نماینده آلمان را نیز به‌دلیل مصدومیت از دست داد و به این ترتیب تنها دیدارهایی که در مراحل اصلی این تورنمنت در ترکیب اصلی قرار داشت، بازی‌های رفت مقابل اسلاویا پراگ و یونیون برلین بود که یک گل هم به ثمر رساند و این آخرین اثرگذاری مستقیم او در دیدارهای تیمش در این مسابقات بود.

افت در لیگ و انتقاداتی که سرمربی تیم در برخی دیدارها از او داشت باعث شد تا به‌تدریج به نیمکت تبعید شود و کمتر شانس حضور در ترکیب اصلی را به دست آورد. فاینورد در یک‌هشتم نهایی لیگ کنفرانس با پارتیزان بلگراد دیدار کرد که جهانبخش درمجموع دو بازی رفت و برگشت فقط 19 دقیقه در زمین بود. اسلاویا پراگ حریف بعدی آنها بود که در روتردام شماره 9 تیم هلندی 13 دقیقه پایانی را در زمین بود و در بازی برگشت هم فرصتی برای بازی پیدا نکرد. در دیدارهای نیمه‌نهایی برابر مارسی هم به ترتیب 8 و 2 دقیقه راهی زمین شد تا مشخص شود که اسلات از روند او درطول فصل چندان راضی نیست. این روند برای او که به‌عنوان کاپیتان تیم ملی ایران امید زیادی به حضور در سه دیدار تیم ملی در جام جهانی دارد، بسیار نگران‌کننده است و ادامه این روند به‌خصوص در فصل آینده می‌تواند باعث شود تا او در فرم خوبی راهی قطر 2022 نشود.

اسلات که تیمش در دو هفته پایانی حضورش در رتبه سوم قطعی شده بود و مصاف با گو اهد ایگلز و توئنه به‌نوعی برایش تشریفاتی بود به‌منظور حفظ آمادگی ستاره‌هایش برای فینال امشب به برخی از آنها استراحت داد و همین موضوع باعث شد جهانبخش پس از 7 بازی دوباره شانس حضور در ترکیب اصلی را پیدا کند. او اگرچه در بازی اول پاس تنها گل تیمش را داد اما در بازی هفته پایانی تنها 56 دقیقه در زمین حضور داشت و تعویض شد تا تیمش بازی را با شکست 2 بر یک به پایان برساند. در چنین شرایطی اسلات برابر رم هم جهانبخش را احتمالا درکنار خود روی نیمکت خواهد نشاند و در خوشبینانه‌ترین حالت اگر اتفاق غیرمنتظره‌ای رخ ندهد احتمالا در نیمه دوم بسته به شرایط مسابقه او را به زمین خواهد فرستاد. باید دید علی جهان که فصل را خوب شروع کرد و خوب ادامه نداد می‌تواند پایان خوشی را رقم بزند یا خیر.