لغو روادید ایران و روسیه بزودی

انتخاب: صنعت گردشگری پس از صنعت های نفت و خودرو در رتبه سوم قرار دارد. اقتصاد خیلی از کشورهای دنیا براساس گردشگری می چرخد و سود سرشاری برای دولت و مردم دارد. ایران به عنوان یک کشور چهار فصل مطرح می شود و ظرفیت های گردشگری بسیاری در هر استان دارد که متاسفانه این پتانسیل اقتصادی و درآمدزا برای مردم و دولت، طی سال های گذشته مغفول مانده است و در حال حاضر هم آنطور که باید به آن توجه نمی شود.

در همین باره با ولی تیموری، معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کشور درباره آخرین وضعیت گردشگری کشور به گفت وگو پرداختیم که مشروح آن در ادامه آمده است.

گردشگری با چه مشکلاتی مواجه است؟

ایران هراسی و عدم اطلاع رسانی از چالش های کشور است

بزرگ‌ترین معضل گردشگری کشور را می‌توان با همکاری دستگاه‌های مختلف و از سوی ارتباط با رسانه‌ها حل کرد. هنگامی که در کشور یک تعطیلی اتفاق می‌افتد، فقط نقاط خاصی مورد استفاده گردشگران داخلی قرار می‌گیرد و مابقی مراکز گردشگری کشور از نعمت حضور گردشگران و مسافر برخوردار نمی‌شوند و این موضوع بیانگر این است که در حوزه اطلاع‌رسانی داخلی هم ما موفق نبوده‌ایم.

هیچ بودجه ای برای کار تبلیغاتی نداریم

مزایای تبدیل شدن سازمان به وزارتخانه در بُعد گردشگری چه بوده است؟

تغییرات نباید فقط در حد یک کلمه باشد

این که سازمان تبدیل به وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شد، یک قدم مثبت است و طرح آن سالیان سال مطرح شده بود. همیشه این مطالبه وجود داشته است و از ناحیه مجلس و افراد حرفه‌ای صنعت گردشگری پیگیری می‌شد که این جایگاه بالا برود که نهایتا با پیگیری‌های صورت گرفته سازمان تبدیل به وزارتخانه شد و آن را مثبت ارزیابی می‌کنیم ولی نباید این تغییر صرفاً در حد اسم و کلمه باشد و باید نگاه جدی‌تری به این موضوع داشته باشیم.

ورود هر گردشگر 11 شغل ایجاد می کند

وقتی صحبت از گردشگری می‌کنیم به صورت مستقیم و غیرمستقیم در اشتغال و درآمدزایی تأثیر دارد به عنوان مثال هر گردشگر ۱۱ شغل را درگیر می‌کند و این موضوع حجم گسترده اشتغال را نشان می‌دهد.

البته تعداد زیادی از افرادی که سفر به ایران کرده‌اند و در حال برگشت راضی بودند بیشتر دیده‌ام.

چه اقدامات زیربنایی در حوزه گردشگری اتفاق افتاده است؟

امریکا اخلاق گردشگری را رعایت نکرده است

آخرین وضعیت گردشگری ایران به این شکل است که ما از اول انقلاب اعلام کرده‌ایم نه شرقی و نه غربی و گفته‌ایم می‌خواهیم مستقل باشیم و همین موضوع نیز حاشیه‌های سیاسی را برای ما وجود آورده که بخشی از آن بین‌المللی است و وقتی بخواهید مستقل عمل کنید قطعا اذیت‌تان خواهد کرد و بعضی از این اذیت‌ها نیز از حالت عادی عبور می‌کند و جنبه‌های غیر اخلاقی پیدا خواهد کرد.

به لحاظ تحریم‌های صورت گرفته پروازهای مستقیمی از دیگر کشورها به کشور ما انجام نمی‌شد و این موضوع امروزه در حوزه گردشگری یک فاکتور مهم است و ما آن را از دست داده بودیم و بنابر این ورودمان به کشورهای پیرامونی افزایش یافت و این موضوع را مورد بررسی قرار داده‌ایم که اگر پروازهای خارجی به کشور نداریم از طریق مرزهای زمینی امکان به جذب گردشگر کنیم. بنابر این سیاست‌ها به این سمت رفت و با کشورهای منطقه به تعامل و همکاری خوبی رسیدیم و در یکسال گذشته که کمیته فنی مشترک بین ایران و عراق برگزار شد و بنده نیز سه سفر به آذربایجان داشتم که در حال حاضر ما بیشترین گردشگران را از این دو کشور می‌گیریم و با کشورهای حاشیه خلیج‌فارس از جمله عمان هم در حوزه گردشگری بیشتر تأمل و همکاری خواهیم خواهیم داشت.

یک میلیون گردشگر ترکیه ای داریم

تورهای آشناسازی در مناطق مختلف برگزار شده است و با کشور ترکیه نیز صحبت‌های مهمی در حوزه گردشگری داشته‌ایم و قرار شده به این سمت برویم که تبادل گردشگر دو طرفه باشد و این اتفاق هم افتاده است و عملاً در سال گذشته ۳۰۰ تا ۴۰۰ نفر گردشگر ترکیه‌ای در روزهای مختلف داشته‌ایم که الان به یک میلیون نفر رسیده است و این تغییر سیاست‌ها کمک کرد که اتفاق بدی که در حوزه تحریم‌ها در بخش گردشگری داشت شکل می‌گرفت، از سویی دیگر جبران شود.

افزایش گردشگر در ایران علی رغم تحریم ها

سال گذشته بارها اعلام شد که ورود گردشگر به کشور ۵۲.۵ درصد نسبت به سال قبل‌تر آن افزایش یافته و همین روند رو به رشد را در سال جاری نیز داشته‌ایم و در ۷ ماهه گذشته امسال ۶ میلیون گردشگر وارد کشور شدند که ۲۴.۳۰ درصد رشد گردشگر داشته‌ایم که نسبت به مشابه سال قبل از بعد گردشگری افزایش یافته است.

شهرهای گردشگرپذیر رتبه بندی می شوند

در همین راست طرح رتبه‌بندی شهرهای گردشگری را پیاده کرده‌ایم و برای ۵ شهر به صورت پایلوت اجرایی شده است تا شهرها با یکدیگر در حوزه گردشگری رقابت داشته باشند و هر شهر بر اساس شاخص‌ها از نظر گردشگری و میزان رضایت و استقبال از گردشگران رتبه‌بندی می‌شود.

در حال حاضر تمامی استان‌های ما در بعد گردشگری داخلی و بین‌المللی جهش مثبتی داشته‌اند و در سفری که بنده به آذربایجان داشتم مشاهده کردم که تورهای ایرانگردی در آژانس‌های آنها هم مورد توجه قرار گرفته است.

۸۰ میلیون جمعیت کشور ماست و اگر یک تحرک سفر و گردشگری در بین مردم اتفاق بیفتد قطعاً‌ اقتصاد آن متحول خواهد شد. گردشگری داخلی باعث شناخت اقوام، مذاهب، فرهنگ و دیگر موارد می‌شود و در نهایت همه این‌ها هویت ملی ما را منسجم‌تر می‌کند.

تدوین سند توسعه گردشگری در کشور

اقدامات زیربنایی گردشگری باید در کشور ما اتفاق بیفتد که یکی از آن سند توسعه گردشگری است. ما تا کنون دو سند گردشگری داشته‌ایم که یکی از آن برای قبل از انقلاب است و دیگری در سال ۸۰ تدوین شده و بعد از آن هیچگونه سند گردشگری نداشته‌ایم. با توجه به اینکه گردشگری نیاز به یک نقشه راه دارد بنابراین اقداماتی صورت گرفت تا سند توسعه گردشگری جدید بر اساس نیازهای کشور تبیین شود و در این حوزه با سازمان جهانی گردشگری و یونسکو نیز ارتباطاتی برقرار کردیم و این سند توسعه گردشگری کشور را تبدیل به یک پروژه بین‌المللی کرده‌ایم تا از تجارب کشورهای دیگر در این حوزه استفاده کنیم. ما به هر حال عضو سازمان جهانی گردشگری هستیم و به آنها حق عضویت پرداخت می‌کنیم بنابر این باید از مشورت‌های فنی آنها نیز استفاده کنیم.

ایجاد برند ملی گردشگری

در ابتدای آذر ماه کار تدوین شروع می‌شود و برند ملی گردشگری کشور مانند پرچم ملی است و ما این برند را نداشتیم و هر کس با لگوی خود و برند خود اقدام به جذب گردشگر می‌کرد و با شعارهای مختلفی در نمایشگاه‌ها حضور پیدا می‌کردیم بنابر این به این سمت رفته‌ایم که برند و شعار یکدستی برای گردشگری داشته باشیم که هویت ملی ما را نشان بدهد. در بخشی از برندسازی نیز موضوع استانداردسازی خدمات گردشگری مورد توجه قرار می‌گیرد.

ایجاد حساب های اقماری در حوزه گردشگری

یک اتفاق خوبی که در حوزه گردشگری اتفاق افتاده ایجاد حساب‌های اقماری گردشگری است که جایگاه گردشگری در اشتغال و درآمدزایی را مشخص می‌کند و این یک نوع شبکه است که هزینه‌کرد گردشگران و ارتباط آن با اشتغال را ایجاد خواهد کرد و چون هزینه‌های آن متنوع است باید به حساب‌های ملی وصل شود و در تولید ناخالص ملی و نقش درآمدی که دارد، مشخص باشد. در حال حاضر آشفتگی در بخش آمار و ارقام گردشگری داریم و تنها راهش این بوده که حساب‌ها و درآمدهای گردشگری مشخص شود.

بازار هدف گردشگری ایران مشخص شده است

با توجه به بحث بودجه و منابع محدودی که داریم یک کارشناسی علمی و حرفه‌ای صورت گرفت و کشورها را از نظر گردشگری کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت که می‌توانند بازار هدف کشور ما باشند طبقه‌بندی کردیم و این نیز یکی از کارهای زیربنایی و مهمی بود که اتفاق افتاد و بعد از سال‌ها استراتژی بازاریابی گردشگری ما در سه سطح مشخص شد و علاوه بر این برای ۱۰ بازار مهم برنامه عملیاتی نوشته‌ایم تا اینکه چه کارهایی باید صورت بگیرد.

چه مقدار در حوزه گردشگری درآمدزایی داشته‌ایم؟

هر گردشگر ۱۴۸۵ دلار هزینه می کند

درآمد گردشگری ایران در 7 ماه، 8 میلیارد و 910 میلیون دلار

در ۷ ماهه گذشته نیز ۶ میلیون گردشگر خارجی به داخل کشور آمدند که هر کدام ۱۴۸۵ دلار هزینه کرده‌اند.

چه تسهیلاتی برای گردشگران داخلی در نظر گرفته‌اید؟

۹۵ درصد مسافرت‌های داخلی کشور به سمت روستاها است

آیا گردشگری می‌تواند جایگزین صنعت نفت در کشور شود؟

هر گردشگر مساوی با 25 بشکه نفت است

در حال حاضر در کشور ما منبع درآمدی اصلی نفت است و از منابع زمینی و ذخایر ملت برمی‌داریم هزینه استخراج، اکتشاف می‌دهیم تا نهایتاً یک بشکه نفت را علاوه بر هزینه‌هایی که داشته است به حدود ۶۰ دلار بفروشیم.

در اصل می‌توان گفت یک بشکه نفت و ذخایر مملکت را بدون هزینه‌هایی که کرده‌ایم ۴۰ دلار می‌فروشیم و با تمامی تحریم‌ها نفت را به سختی فروخته‌ایم و اینکه چگونه پول آن را برگردانیم هم یک مشکل دیگر است. در صورتی که اگر ۲۰ دلار بابت ورود هر گردشگر و تبلیغات بدهند بر اساس آمارهای بین‌المللی گردشگر خودش وارد کشور می‌شود و ۱۴۸۵ دلار هزینه می‌کند بنابر این هر گردشگر چند برابر یک بشکه نفتی که می‌فروشیم درآمدزایی دارد.

بنابراین می‌توان گفت که اولویت با گردشگر است و اگر در این حوزه کمک کنند با اراده ملی می‌توانیم نسبت به درآمدهای بیشتر از حوزه گردشگری اقدام کنیم.