پیشنهادهایی برای اصلاح طرح سهمیهبندی بنزین
جواد ساکت، کارشناس انرژی در یادداشتی با عنوان پیشنهادهایی برای اصلاح طرح سهمیهبندی بنزین در شماره امروز سه شنبه وطن امروز نوشت: طرح سهمیهبندی و افزایش شبانه قیمت بنزین به غیر از بحث ماهیت اجرای آن در زمان فعلی و شیوه اطلاعرسانی آن، نقاط ضعف فنی دارد که اگر رفع نشود میتواند باعث انحراف گسترده آن شود.
جواد ساکت، کارشناس انرژی در یادداشتی با عنوان پیشنهادهایی برای اصلاح طرح سهمیهبندی بنزین در شماره امروز سه شنبه وطن امروز نوشت: طرح سهمیهبندی و افزایش شبانه قیمت بنزین به غیر از بحث ماهیت اجرای آن در زمان فعلی و شیوه اطلاعرسانی آن، نقاط ضعف فنی دارد که اگر رفع نشود میتواند باعث انحراف گسترده آن شود.
اول: یکسان بودن قیمت کارت جایگاه با قیمت دوم کارتهای شخصی باعث میشود هر کس سهمیه ۱۵۰۰ تومانیاش تمام شود دیگر انگیزهای برای استفاده از کارت خودش نداشته باشد و از همان کارت جایگاه استفاده کند؛ بنابراین پیشنهاد میشود وقتی همه افراد کارتهای سوخت خود را دریافت کردند، قیمت کارت جایگاه قیمتی شود که حاشیه سود قاچاق را از بین ببرد.
برای مثال قیمت کارت جایگاه ۵ هزار تومان شود تا حاشیه سود قاچاق را از بین ببرد و انگیزه را برای استفاده از کارت شخصی حفظ کند. با این روش، دیگر کسی با کارت شخصی یا کارت جایگاه سوخت، امکان قاچاق نخواهد داشت. همچنین با این کار آماری به دست میآید که مشخص میکند هر کس چند لیتر استفاده میکند. بر این اساس شاید بتوان پلههای مصرفی جدیدی تعریف کرد. این به معنای افزایش قیمت بنزین نیست، بلکه میتواند دستمایه الزام شهروندان برای استفاده از کارت باشد که پیشنهاد میشود پس از تامین کارت یک میلیون جا مانده از کارت بنزین انجام شود.
دوم: بهتر بود برای تاکسیها، وانتها و تمام مصارف خدماتی معیار پیمایش در نظر گرفته شود. این مساله درباره اسنپ و تپسی اجرا شد و بهتر است برای تاکسی، وانت و پیک موتوریها هم در نظر گرفته شود تا اگر خدمات بیشتری دادند از بنزین یارانهای بیشتری بهرهمند شوند و اگر خدمات کمتری دادند، نتوانند بنزین خود را بفروشند. برای نمونه دولت باید پیکهای موتوری اینترنتی را نیز به رسمیت بشناسد و بنزین ۱۵۰۰ تومانی را بر اساس پیمایش به آنها بدهد. دولت میتواند برای این امر از ظرفیت استارتآپی کشور استفاده کند که مسلما هزینه راهاندازی آن کمتر از میزان انحراف تخصیص یکپارچه به تمام واحدهای خدماتی است.
سوم: مازاد عواید سهمیهبندی بنزین هم بهتر است طوری مصرف شود که مصرف بنزین را برای همیشه کم کند؛ به گونهای که با اجرای خدمات الکترونیکی نیاز به حملونقل فیزیکی را از بین ببرد یا اگر نیاز به جابهجایی فیزیکی هم باشد افراد از خودروی شخصی استفاده نکنند و براحتی از حملونقل عمومی بهرهمند شوند. حتی اگر قرار به استفاده از خودروی شخصی است از سوخت «سیانجی» بهعنوان سوخت جایگزین استفاده شود. در حال حاضر عملا ناوگان عمومی ظرفیت پذیرش بار جدید بر خود را ندارد به همین دلیل شهروندان هم رغبتی به استفاده از آن ندارند. دولت حتی میتواند در این راستا بستههای حمایتی مخصوص استفاده از حملونقل عمومی در نظر بگیرد.
چهارم: اجرای بخشی از این اقدامات نیازمند سیاستگذاری و فکر است و بخشی دیگر نیازمند منابع و به اصطلاح پول. دولت باید هزینه این راهکارها را فراهم کند تا برای همیشه جلوی مصرف مازاد یا مسرفانه بنزین گرفته شود. دولت و مسؤولان باید به طور شفاف جزئیات طرح را بیان کنند. دولت اندونزی سال ۲۰۱۵ برای اجرای موفق سیاست افزایش قیمت بنزین، به طور شفاف مردم را در جریان مصرف درآمد ناشی از افزایش حاملهای انرژی قرار داد.
البته اقدامات ظاهری هم انجام شد، ولی فقط یکپانزدهم درآمد حاصله به صورت یارانه نقدی به مردم بازگردانده میشد، اما در ایران عمده درآمد حاصله برای این کار در نظر گرفته شده است. افزایش قیمت بنزین تاثیری بر اقتصاد ندارد و تورم آن در همان حد یک تا ۲ درصدی است که رئیس سازمان برنامه و بودجه اعلام کرد. در اینجا نقش رسانهها موثر است و باید در کنار مسؤولان در شفاف شدن طرح برای مردم، کمک کنند.
نظر کاربران
تو بهتره ساکت بمانی بااین پیشنهاد عجق وقت
هنوز مردم آرام نشده اند تو بحث ۵ هزار تومان را مطرح میکنی؟
چرا نمی گی ارزش پول ملی باید آنقدر بالا باشه که با لیتری ۵۰۰ تومان هم برای قاچاقچی صرف نداشته باشه آقای اقتصاددان
خوب تکلیف یه عده مثل من که نه تاکسی دارم نه اسنپ هستم ون... ولی به بخاطر شغلم مصافتهای زیادی را باید طی کنم چی میشه ما چیکار کنیم
چرا دولت محترم از چنین کارشناسانی زبده بهره نمیبرد
عامو ماهایی که حمل و نقل عمومی نداریم چی... سی ان جی پدر ماشین رو در میاره... خب چرا نکنی ماهی 90 لیتر... جلوی قاچاق رو بگیر ای فکرا رو هم واسه مردم نکن... من میگم تورم 100 الی 200 درصدی داره... از اونجایی که قیمت کرایه ها سه برابر شد... و کالا هم خواهد شد.
شما اگر اقتصاد دان بودید تکلیف و هزینه مردم با ناو مسافربری و وسایل نقلیه برای قشر فقیر جامعه که بیش از ۶۰ درصد و ۲۵ درصد جامعه قشر متوسط میباشد از کجا و چه منبعی درآمد تنظیم میشود مردم دارن زیر فشار له میشوند و شماها نمیبینید این مشکل مردم مصادق آیه سوره الرحمن است که فبای الا ربکما تکذبان چرا نعمت ها خداوند را میبینید و آنرا تکذیب میکنید
ما تو بنزین ۳ هزارتومانی زیر فشار و اهرم هستیم آنوقت شما ازکارت جایگاه ۵ هزارتومانی میگویید.تو را خدا چی استفاده میکنی که اینجور مخ مردم سوت میکشد و به ECTنیاز دارند
جانم فدای رهبر
خدا ازتون نگذره
اقاتاوقتی که ارزش پول کشورما ازکشورهای جنگ زده افغانستان وعراق پایینتراست قاچاق سوخت هم هست ...یک اقتصاددان توی این کشوروجودنداره اینها راتفهیم کنه ...