توقف صدور مجوز VOD‌ها از سوی ارشاد

صبح نو: سیدصادق امامیان، رییس سازمان تنظیم مقررات صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی (ساترا) روز گذشته در یک نشست خبری شرکت و به سوالات اصحاب رسانه پاسخ داد. وی در چند بخش تاکید کرد که نظارت این سازمان بر محتوای ارائه شده در رسانه‌های صوتی و تصویری پسینی است و هیچ‌گاه این سازمان وارد فرآیند ممیزی های معمول نخواهد شد مگر در موارد خاص. امامیان همچنین درباره همگرایی نهادهای این حوزه اعم از وزارت ارتباطات و ارشاد آن را در حد خوب ارزیابی کرد و تاکید کرد بعد از ابلاغ قانونی درباره سازمان وزارت ارشاد صدور مجوز برای رسانه‌های صوتی و تصویری را متوقف کرده است.

سیدصادق امامیان در ابتدای این نشست گفت: ظهور VODها و تنوع رسانه‌های مختلف و متعدد هم از نظر محتوا و هم از نظر مخاطب نیازمند نظام‌های حقوقی اساسی و مهمی است که باید تبیین و تنظیم شود. در کشور ما نیز رسانه‌های خصوصی به رسمیت شناخته شدند و در کنار رسانه‌های حاکمیتی به‌کار خود ادامه می‌دهند. این رسانه‌ها نسبت به تکنولوژی خنثی نیستند و بنابراین حوزه‌های فنی آن باید تنظیم شود. نکته دوم این است که ما با مفهوم همگرایی روبه‌روایم و در این زمینه با ساختار جدید روبه‌رو خواهیم بود.

بخش‌های اپراتور همه باهم در جنبه‌های محتوایی و فنی تداخل دارند. امامیان با بیان اینکه سازمان تنظیم مقررات صوت و تصویر فراگیر در تعامل کامل با رسانه‌های فعال در این حوزه کار می‌کند، گفت: تاکنون 73‌مجوز به این رسانه‌ها اعطا شده و 150درخواست مجوز نیز در دست بررسی است. از ابتدای قرن جدید که رسانه‌های نوین به‌عنوان رسانه‌های متقاضی وارد شدند، ضمن تولید محتوا باید نسبت به آن به دلیل اینکه نمایندگی رسانه محتوایی را برعهده دارند پاسخگو باشند.

رئیس ساترا در ادامه نشست در پاسخ به «صبح‌نو» درباره برقراری همگرایی میان وزارت ارشاد و ارتباطات با ساترا با اشاره به اینکه هنوز همگرایی صددرصد ایجاد نشده گفت: با این حال بعد از ابلاغ قانونی تمام نهادهای مرتبط همکاری خوبی کردند. در همین راستا وزارت ارشاد صدور مجوز برای VODها را متوقف کرد. البته اختلاف نظرهایی وجود دارد اما شرایط طوری نیست که کار انجام نشود. تصمیم حاکمیت این بود که تصمیم‌گیری در حوزه صوت و تصویر به این سازمان واگذار شود و این مسأله کاملاً قانونی است.

امامیان در پاسخ به سوال دیگر «صبح‌نو» مبنی بر اینکه شرایط رسانه‌هایی که قبل از ساترا مجوز گرفته‌اند چگونه است و آیا سازمان برای اعمال نظارت بر این رسانه‌ها اقدامی می‌کند گفت: برخی رسانه‌هایی که قبل از ما مجوز داشتند برای گرفتن مجوز از ساترا اقدام کردند و تاکنون هماهنگی خوبی انجام شده است. برخی رسانه‌ها تاکنون برای اخذ مجوز اقدام نکرده‌اند که باید اقدام کنند.

البته ما با رسانه‌های بدون مجوز هم ارتباط داریم وسعی می‌کنیم دغدغه‌های آنان را بشنویم و در حد توان برطرف کنیم. رویکرد ما در سازمان، حمایتی است البته برخی رسانه‌ها منتظر تعین تکلیف میان نهادهای حاکمیتی هستند اما با ورود شورای عالی فضای مجازی از این مسأله ابهام‌زدایی شده است. برخی از این رسانه‌ها نگران رویکرد نظارتی هستند اما فرایند ما نشان می‌دهند که از ابزار ایجابی استفاده کرده‌ایم تا سلبی؛ هر رسانه فعال در کشور سرمایه ملی است و نباید اقتصاد آن لطمه بخورد اما کشور نیازمند یک تنظیم‌گر است.

وی درباره نوع تعامل سازمان با رسانه‌هایی چون آپارات، فیلیمو و نماوا هم گفت:ما با همه این رسانه‌ها مذاکره داشته‌ایم. آن‌ها دغدغه‌هایی داشتند که نیازمند توضیح ما بود. برخی نگرانی‌های آنان باید رفع می‌شد و البته برخی مسائل هم در توان ما نبود. فعلاً به یک جمع‌بندی محتوایی رسیدیم و در مواقع شفافیت کامل ایجاد شده است. البته در نهایت قوانین مشخص است و درباره رسانه‌های بدون مجوز، قانون تصمیم می‌گیرد چرا که در چند مورد قوانین زیادی داریم که وظیفه سازمان را مشخص کرده است.

سیدصادق امامیان، رییس سازمان تنظیم مقررات صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی (ساترا) در این نشست خبری در پاسخ به سوالی درباره نظارت و ممیزی محتوای منتشره در رسانه‌ها هم گفت: ما تقریباً هیچ سانسور و ممیزی را انجام نمی‌دهیم چون اصل بر مسوولیت صاحبان رسانه است و تا حد ممکن وارد نمی‌شویم. نظارت ما در این شیوه کاملاً پسینی است مگر در موارد خاص. در شیوه اعمال آن به هیچ‌وجه مسوولیت محتوایی رسانه‌ها را بر عهده نمی‌گیریم.رسانه‌ها وقتی مجوز اخذ می‌کنند یک مدیر محتوایی معرفی می‌کند و با مقررات ما آشنا هستند. تاکید می‌کنم مدیران رسانه‌ها مسوول محتوا هستند. ما قبل از بارگذاری محتوا را کنترل نمی‌کنیم. البته ما با نهادهای مردمی هم همکاری داریم. خانواده‌ها شخصاً می‌توانند از محتوایی شکایت کنند اما با برخی نهادها مثل انجمن اولیا و مربیان تعامل داریم تا آن‌ها هم در بعد نظارت کمک ما باشند.

وی در پاسخ به این سوال که چه ضمانتی است در آینده شیوه نظارتی شما تغییر نکند گفت: مسوولیت محتوا با ماست و ما شانه خالی نمی‌کنیم البته اصلاح محتوا باید توسط رسانه اتفاق بیفتد. سازمان ساترا نه ظرفیت دارد و نه می‌تواند تشکیلاتی برای کنترل محتوا قبل از اجرا راه‌اندازی کند.

وی در سخنان خود با اشاره به اینکه با نهاد قضایی تفاهم شده است که آن‌ها مستقیماً وارد حوزه محتوا نشود گفت: یک رابطه‌ای بین نهاد قانون و تنظیم‌گر برقرار شده که اگر ما در نظارت پسینی نیاز ببینم به قانون ارجاع می‌دهیم و رسانه‌ها هم می‌توانند از ما شکایت کنند. البته طبق توافق رسیدگی به تخلفات رسانه‌ها توسط ما انجام می‌شود الا اینکه این رسیدگی به نظر نهاد قانون کفایت نکند که در آن صورت خودشان وارد می‌شوند.

مدیر ساترا در پاسخ به سوالی مبنی بر ابهام ماجرای دانلودهای غیرقانونی و ارتباط آن‌ها با VODها این‌گونه پاسخ داد: «در جلساتی که با دادستانی داشتیم بیان شد که سایت‌های دانلودی باید طبق قانون کشور عمل و محتواهای خود را طبق قانون منتشر کنند و اگر این سایت‌ها محتوای خود را در این چارچوب ارائه کنند می‌توانند به کار خود ادامه بدهند. Vodها نیز باید در همین قوانین فعلی کشور به فعالیت ادامه دهند و باتوجه به نپیوستن کشور ما به کنوانسیون‌های کپی رایت مشکلی بر سر راه محتواهای خارجی آن‌ها نیست. همین‌طور تعدادی از سایت‌های دانلودی برای همکاری با ما وارد مذاکره شدند و تعدادی از VODهای مهم و شاخص با ما قرارداد بسته‌اند در این زمینه فرایند ساماندهی تقریباً انجام شده است.

وی همچنین درباره فعالیت سازمان سینمایی و بخش‌های مرتبط با آن نظیر شبکه نمایش خانگی نیز پاسخ داد: بخش‌های مذکور در حوزه شبکه نمایش خانگی به فعالیت خود در حوزه توزیع سی‌دی‌ها و محتواهایی که برای نمایش در خانه‌ها منتشر می‌شوند و مدیریت آن را ادامه می‌دهند، اما حوزه نظارتی آن در فضای مجازی و VODها توسط ما انجام می‌شود.

وی با اشاره به اینکه بنابر اصل‌44 قانون اساسی، رسانه استثنا شده است، تأکید کرد: در ایران با توجه به اینکه با رسانه صداوسیما مواجه‌ایم و در ضمن اصل‌44 درباره خصوصی‌سازی، رسانه‌ها استثنا شده‌اند و می‌تواند طبق قوانین جمهوری اسلامی ایران فعالیت کنند؛ بنابراین طبق تصمیمی که در سطوح جدید مطرح شد رسانه‌های بخش خصوصی هم توانستند در این میان به صورت حرفه‌ای وارد کار شوند. دولت و بخش‌های مرتبط با آن نیز باید از سبد رسانه کشور حمایت کنند.

سازمان صداوسیما رسانه‌های اختصاصی را به‌عنوان رقیب نمی‌بیند اما به‌علت آنکه رسانه‌های اختصاصی دنیا تقریباً رسانه‌های ملی را تسخیر کرده‌اند و رسماً عامل نگرانی رسانه‌های رسمی کشورها شده‌اند، وارد شده است. به‌عنوان مثال در انگلیس 60‌درصد مخاطبین افزایش پیدا کرده‌اند و عملاً مشترک VOD شدند که انگلیس را نگران کرد. این موضوع در رسانه‌های کاربر بدتر است مانند یوتیوب که در هر کشور بالای 90‌درصد مخاطب دارد که کشورها را از نظر فرهنگ و اقتصاد ملی نگران کرده است. فرانسه تلاش‌هایی در این زمینه کرده است اما برنامه ما این است که سهم رسانه ایرانی و سبد مصرف مردم رشد کند.