کمالوندی: «تورقوزآباد» یک جای معمولی است

فرارو: «بهروز کمالوندی» معاون امور بین الملل، حقوقی و مجلس و سخنگوی سازمان انرژی اتمی امروز (شنبه) ۱۸ آبان ماه در نشستی خبری در محل تأسیسات غنی سازی شهید مسعود علیمحمدی (فردو) به تشریح آخرین اقدامات انجام شده در راستای اجرای گام چهارم کاهش تعهدات برجامی پرداخت.

حسن روحانی رئیس جمهوری ایران روز سه شنبه ۱۴ آبان ماه و در پایان فرصت ۶۰ روزه سوم ایران به طرف‌های باقیمانده در برجام برای اجرای تعهداتشان، به سازمان انرژی اتمی دستور داد که از روز ۱۵ آبان ماه گام چهارم را در فردو با گازدهی به سانتریفیوژ‌ها در این تأسیسات آغاز کند.

بهروز کمالوندی در این نشست گفت: گام چهارم بنا به دستور رئیس جمهور برداشته شد که به ۱۰۴۴ سانتریفیوژ سایت فردو گاز تزریق شود.

وی افزود: گازدهی به ماشین‌ها انجام و محصول ماشین‌ها نمونه گیری شد و از آژانس درخواست شد مراحل را ببینند و قرار است بازرسان آژانس فردا (یکشنبه) اینجا بیایند و نمونه را ببینند و نهایت راستی آزمایی و در گزارش آژانس مطرح خواهد شد.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی در این نشست خبری به تشریح اقدامات انجام شده در گام‌های قبلی نیز پرداخت.

کمالوندی عنوان کرد: قرار بود ۱۵ سال در فردو مواد هسته‌ای نباشد و غنی سازی صورت نگیرد که این کار از چند روز پیش شروع و با انتقال یک سیلندر از سایت احمدی روشن حدود ۲ تن گاز هگزافلوراید UF۶ این کار انجام شد.

معاون سازمان انرژی اتمی اضافه کرد: فردو دو بال دارد یک بال که مشاهده کردید و سانتریفیوژ‌ها در آن مستقر بود و بال دیگر سانتریفیوژ‌های آن جمع آوری شده و اگر قرار باشد ماشین‌هایی برای بالی که جمع آوری شده بیاید از نوع IR۱ نیست و از ماشین‌های پیشرفته استفاده خواهد شد.

وی با اشاره به استقرار ۱۰۴۴ سانتریفیوژ در فردو در شش زنجیره ۱۷۴ تایی بعد از برجام گفت: قرار نیست به دو زنجیره ۱۷۴ تایی اورانیوم تزریق کنیم و این‌ها برای ایزوتوپ‌های پایدار در نظر گرفته شده اند. در حال حاضر ایران در حوزه جداسازی عناصر سبک در جایگاه بسیار خوبی قرار دارد.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی عنوان کرد: به تدریج ظرفیت غنی سازی در فردو طی روز‌های آینده افزایش می‌یابد. با آمدن فردو ظرفیت ۸ هزار و ۶۰۰ سویی به ۹ هزار و ۵۰۰ سو می‌رسد و نسبت به قبل از برجام فاصله زیادی نداریم.

کمالوندی با بیان اینکه ایران بنا نداشت تعهداتش را انجام ندهد، خاطرنشان کرد: توازن تعهدات و وظایف به هم خورد و در نهایت آمریکا از برجام خارج شد و ما گفتیم ما از تعهدات خود کم می‌کنیم تا توازن برقرار شود. امیدواریم به گام‌های دیگر نیاز نباشد و طرف مقابل به خودش بیاید و کار‌هایی که باید انجام دهند، صورت دهند.

وی بیان کرد: در زمان مذاکرات تلاش کردیم که اگر تعهداتی صورت گرفت برای صنعت هسته‌ای مشکل ساز نباشد. با این نگاه وارد مذاکرات شدیم، وقتی تصمیم گرفته شد که برگردیم به سرعت اقدامات لازم انجام شد و نشان می‌دهد صنعت هسته‌ای ما شاداب و سرپاست.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی افزود:فردا روز مهمی است و مرحله بتون ریزی برای نیروگاه دوم بوشهر را داریم. علیرغم هم فشار‌ها و اینکه آمریکا بوشهر و مرکز نظام ایمنی را تحت تحریم قرار داد. بعد از بتن ریزی نیروگاه دوم وارد فاز بعدی نیروگاه سوم خواهیم شد.

وی درباره بازرسی که از ورود آن به نطنز ممانعت به عمل آمد گفت: به این بازرس اجازه ورود به نطنز داده نشد و اعتبارنامه آن را لغو کردیم و این‌ها در یادداشت‌هایی به آژانس اطلاع داده شد. سیستم کنترلی نشان می‌داد که این بازرس یا آغشته به مواد است یا موادی همراه آن است بار‌ها کنترل شد و گزارشی به آژانس دادیم و غریب آبادی نماینده ایران به شورای حکام ارائه کرد و به جز آمریکا و رژیم صهیونیستی و بعضی کشور‌های منطقه، همه متقاعد شدند و گفتیم اسناد و فیلم‌ها را نشان می‌دهیم که حرفمان براساس منطق است.

کمالوندی اضافه کرد: عده‌ای خواستند از این موضوع سوء استفاده کنند و بگویند ایران پایبند به بحث مصونیت نیست. گزارش ما کامل و جامع بود که چرا ایران از حقوق خود استفاده کرده است و یک گزارش کاملا حقوقی و در یادداشتی به آژانس این قضیه منعکس شد و استدلال‌هایی را براساس موافقتنامه پادمان ارائه کردیم از جمله اینکه مصونیت یک محدودیتی دارد.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی عنوان کرد: ما به دلیل تجربیات تلخی که داریم یک نمایشگاه دائم از خرابکاری‌هایی که صورت گرفته داریم و براساس این تجربیات، یک سیستم کنترلی بسیار قوی هست که اجازه نمی‌دهد اتفاقی بیفتد. بخشی از روش‌هایی که استفاده کردیم به آژانس توضیح داده شده است. این کنترل‌ها صورت می‌گیرد که اتفاقی برای این صنعت مهم نیفتد.

وی در پاسخ به سوالی درباره اینکه با گازدهی ماشین‌ها در فردو چقدر به ظرفیت غنی سازی در کشور افزوده شده است؟ اظهار داشت: ظرفیت ما تا حدود ۹ هزار و ۵۰۰ سو افزایش یافته است و ۸۷ تا ۹۰ درصد به غنی سازی قبل از برجام نزدیک شده ایم.

معاون سازمان انرژی اتمی همچنین در پاسخ به سوالی درباره رسیدن به ظرفیت یک میلیون سو گفت: در گام سوم فرصتی برای ما ایجاد شد که به کار ماشین‌های جدید سرعت بدهیم و از این فرصت استفاده خوبی شده است و اینکه تا چه حد به سمت یک میلیون سو می‌رویم بستگی به جواب دادن ماشین‌ها در آینده دارد.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی در پاسخ به این سوال که به نظر می‌رسد این گام آخر فنی باشد، گفت: گام آخر نیست و گام‌های دیگر هم می‌تواند باشد و چهار گام برداشتیم و طرف مقابل باید به خودش بیاید. حتما گام‌های دیگری هست. در حوزه‌های فنی باز مواردی داریم و فقط گام‌ها مربوط به مسائل فنی نیست و می‌تواند موضوعات دیگر باشد.

کمالوندی اضافه کرد: فعلا گام چهارم را شروع کردیم و چه فردا شود فکر فردا کنیم. درباره گام چهارم تا سه چهار روز قبل از آن می‌پرسیدید من نمی‌دانستم چه اقدامی قرار است صورت بگیرد. سازمان انرژی اتمی تا خروج از NPT را هم پیش بینی کرده بود.

وی افزود: حداقل ۱۵ پیشنهاد داده ایم و هدف ما این نیست که از الان فکر گام بعدی باشیم، از الان باید فکر این باشیم که طرف مقابل متقاعد شود. سازمان انرژی اتمی محدودیت‌ها را کنار گذاشته و در حال کار است و هر تصمیمی در سطح عالی گرفته شود ما آن تصمیم را با سرعت انجام می‌دهیم.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی با بیان اینکه سانتریفیوژ IR۱ (ماشین نسل اول) ماشین خوبی است، یادآور شد: در بلندمدت ماشین‌های ما IR۱ نخواهند بود، ولی تولید انبوه آن بسته به تصمیم سیاسی و فنی دارد. مسائل فنی می‌گوید باید فعلا تحقیقات ادامه یابد.

کمالوندی درباره اینکه آیا در قضیه تورقوزآباد این احتمال وجود دارد که عوامل رژیم صهیونیستی اقدام به آلوده کردن محیط کرده باشند؟ گفت: کسی که بلا سرش می‌آید استاد می‌شود. بلا‌های زیادی سر ما آمده است که نمونه‌های آن شهادت پنج شهید هسته‌ای بود. ما دشمن‌های قدری داریم که کمر بسته اند ایران را زمین بزنند که تا الان تیرهایشان به سنگ خورده است و از این به بعد هم به سنگ خواهد خورد.

وی ادامه داد: دشمن سعی می‌کند از هر چیز کوچکی بهره برداری کند. موضوع تورقوزآباد می‌تواند در چهار پنج کشور همین الان هم باشد، ولی اینقدر به آن توجه نمی‌شود. مسئله مهمی نیست و مسئله کوچکی است که قابل حل است و تلقی ما این است حل خواهد شد. فضاسازی‌های رسانه‌ای نباید ملاک باشد و باید اطلاعات فنی ملاک ارزیابی قرار بگیرند.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی اضافه کرد: تورقوزآباد یک جای معمولی است و سایت ما نیست که مربوط به بخش خصوصی است و می‌تواند هر اتفاقی بیفتد. در سایت‌های ما کنترل خوبی انجام می‌شود.

کمالوندی گفت: در بحث بازرسی که از ورود آن به نطنز ممانعت به عمل آمد، آمریکا و اسرائیلی‌ها تلاش کردند سر و صدای زیادی به پا کنند که به ضررشان شد.

وی در پاسخ به سوالی درباره تأثیر گام‌های برداشته شده بر همکاری‌های هسته‌ای بین المللی با ایران گفت: اروپایی‌ها به این دلیل که در تعهداتشان بدهکار هستند در جایگاهی نیستند که بگویند این همکاری‌ها را لغو می‌کنیم و تا جایی که می‌دانم از سرعت آن‌ها کاسته نشده است.

معاون سازمان انرژی اتمی افزود: البته کار با کندی پیش می‌رود، چون می‌فرستند جا‌هایی که باید اجازه بگیرند و شرکت‌هایی که از تحریم‌های آمریکا می‌ترسند و این قدری کار را با کندی روبرو می‌کند.

وی در پاسخ به سوالی تصریح کرد: اروپایی‌ها در جایگاهی نیستند که موضوع را به شورای امنیت ببرند و باید تعهداتشان را انجام دهند.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی عنوان کرد: بعد از یک سال صبر استراتژیک تصمیم گرفته شد قدم‌هایی برداشته شود. اقدامات ایران حساب شده بود و اگر آن‌ها می‌خواهند باید تغییری در وضعیت خود بدهند. رژیم صهیونیستی، آمریکای امروز و برخی کشور‌های حاشیه خلیج فارس از اول هم برجام را نمی‌خواستند و الان بیشتر از همه عجله دارند برجام برداشته شود.

وی گفت: اصل بر منافع کشور است نه اینکه برجام حفظ شود، اگر منافع کشور ایجاب کند که برجام را کنار بگذاریم، صورت می‌گیرد. سازمان انرژی اتمی و وزارت خارجه به تنهایی یا با هم در این زمینه تصمیم نمی‌گیرند، بلکه تصمیم کل کشور است.

کمالوندی درباره اینکه چه زمانی از حوزه تحقیق در ایزوتوپ‌های پایدار خارج می‌شویم، اظهار داشت: این کار سه مرحله داشته است که دو مرحله آن تقریبا تمام شده است و در مرحله نوشتن قرارداد هستیم که بتوانیم کار راه اندازی زنجیره را برای تولید شروع کنیم. این کار هفته گذشته متخصصان روسیه آمده بودند بحث‌های کارشناسی صورت گرفته است. در یک تا یک ماه و نیم آینده قرارداد تجاری آن را ببندیم. در دو سه ماه آینده باید وارد این فاز شویم.

وی افزود: حدود سه سال و نیم است این کار را شروع کردیم با تبادل هیأت‌های مختلف و بازدید‌های انجام شده می‌توانیم علنی بگوییم که حتی بدون روس‌ها می‌توانیم این کار را صورت دهیم، البته به دلیل اینکه روسیه تا الان همکاری خوبی با ما داشته از جمله در بحث نیروگاهی و حمایت از حقوق حقه ایران در برجام و همچنین به دلیل اینکه روس‌ها نسبت به ما خیلی جلوتر هستند و ۱۵۰ نوع آن را تولید می‌کنند ما باید ۱۱ نوع تولید کنیم. باید حتما این کشور را کنار خودمان داشته باشیم و در نتیجه کار در کنار آن‌ها می‌توانیم بگوییم قادریم تنهایی انجام دهیم.