ترکان: مردانگی را باید از ناطق یاد گرفت

اعتمادآنلاین: اکبر ترکان یکی از چهره‌های اصلی حلقه نزدیکان حسن‌روحانی‌ رئیس‌جمهوری گفت: «آنهایی که این روزها همه سعی‌شان تخریب روحانی به هر دلیل و بهانه‌ای است، جزو همان‌هایی هستند که در انتخابات به ایشان باختند و بعد از انتخابات هم مخالفت‌شان را پایان ندادند؛ به‌ طوری که یکسره بر طبل مخالفت کوبیدند تا امروز. بنابراین نظر و آرای مردم تغییری نکرده است. ما باید به آرای مردم احترام بگذاریم. رئیس‌جمهوری هم تاکنون به آنچه که گفته خوب عمل کرده است.»

مشروح گفت‌وگو با اکبر ترکان، یکی از اعضای موسس حزب اعتدال و توسعه و همچنین مشاور عالی پیشین رئیس‌جمهور ایران، در زیر می‌آید:

نظر و آرای مردم تغییری نکرده است

*بحث ما در مورد شخص آقای حسن ‌روحانی، رئیس‌جمهوری، است. ذهنیت‌های مختلفی درباره ایشان شکل گرفته است. برخی می‌گویند چرخش به راست کرده و به همین خاطر اصلاح‌طلبان ناراضی هستند. عده‌ای می‌گویند دولتش دولتی ناکارآمد است و گروهی هم می‌گویند بعد از فوت آیت‌آلله هاشمی تغییر کرد و او روحانی قبل از سال ۹۵ نیست.

به نظر من آنهایی که این روزها همه سعی‌شان تخریب روحانی به هر دلیل و بهانه‌ای است، جزو همان‌هایی هستند که در انتخابات به ایشان باختند و بعد از انتخابات هم مخالفت‌شان را پایان ندادند؛ به ‌طوری که یکسره بر طبل مخالفت کوبیدند تا امروز. بنابراین نظر و آرای مردم تغییری نکرده است. ما باید به آرای مردم احترام بگذاریم. رئیس‌جمهوری هم تاکنون به آنچه که گفته خوب عمل کرده است.

آقای ‌روحانی قبل از اینکه رئیس‌جمهوری شود، کتابی را تحت عنوان «سیاست‌های هسته‌ای و امنیت ملی» منتشر کرد که از سال 92 به ‌بعد آن متن کتاب را به اجرا درآورد و نتیجه‌اش برجام شد. در واقع برجام کار درست و صحیح و افتخارآمیزی بود که کشور را از یک ورطه خطرناک نجات داد و قطعنامه‌های سازمان ملل علیه ما را لغو کرد که 2 سال اول دولت به این موضوع گذشت. 2 سال دوم هم نتایج برجام بود که روابط بین‌المللی ما به‌ تدریج توسعه یافت و توانستیم در بازارها فعال باشیم. توانستیم نفت و پتروشیمی ‌را صادر و پروژه‌ها را تکمیل کنیم. تکمیل پروژه‌های پارس‌جنوبی با کوشش‌های آقای زنگنه طی این 2 سال به نتیجه رسید.

2 سال سوم اما زمانی است که ترامپ رئیس‌جمهوری آمریکا می‌شود. از وقتی پای ترامپ به کاخ سفید باز شد، فشارها به ‌صورت خودخواهانه، تکبرآمیز و استکباری از جانب آمریکا علیه ما زیاد شد که این فشارها اقتصاد کشور و همه ابعاد معیشت مردم را تحت‌الشعاع قرار داد.

کسانی که این روزها شدیدترین انتقادات را به روحانی وارد می‌کنند در نظر نمی‌گیرند که به خاطر اقدامات ایالات ‌متحده و ضرباتی که آنها به ایران می‌‌زنند اقتصاد ایران تحت فشار است. جالب است که مخالفان روحانی آمریکا را نمی‌بینند و می‌خواهند شرایط را به‌ ابزاری برای تصفیه‌حساب داخلی و تضعیف رئیس‌جمهوری تبدیل کنند.

در عراق هنوز قطعنامه‌ها روی سرشان است

*آنها می‌گویند ما گفتیم برجام را امضا نکن.

چه‌کاره بودند که گفتند برجام را امضا نکن؟

*می‌گویند ‌گفتیم آمریکا غیرقابل اعتماد است و شما اعتماد کردید.

با نتیجه برجام قطعنامه‌های سازمان ملل علیه ما لغو شدیا نشد؟

*بله، لغو شد.

این بزرگ‌ترین تهدید بر سر ملت ایران بود یا نبود؟

*بود.

الان در عراق هنوز قطعنامه‌ها روی سرشان است. هنوز به سبب خیلی از قطعنامه‌هایی که در نتیجه برجام به یکباره از بین رفت، علیه خیلی از کشورها فشارهای اقتصادی و سیاسی اعمال می‌شود. بنابراین برجام قدم‌های خود را برداشت، آثار خودش را هم بر جا گذاشت، منتها الان ایالات ‌متحده آن را به ‌هم زده است. به ‌جز آمریکا هیچ کشوری برجام را به‌ هم نزده و باقی کشورها به برجام پایبند هستند، ما هم پایبند هستیم.

باید به ضاربان اقتصاد بتازیم یا به مدافعان اقتصاد؟

*مردم به‌ خصوص از اردیبهشت سال گذشته مشکلات معیشتی دارند و گرانی‌ها بیشتر شده است. آیا در این مورد می‌شود ایرادی از دولت گرفت؟

از فروردین سال گذشته رئیس‌جمهور آمریکا گفته از برجام خارج می‌شود، اردیبهشت هم خارج شد. این تصمیم آمریکا به اقتصاد کشور ضربه زده است. ما باید به ضاربان اقتصاد بتازیم یا به مدافعان اقتصاد بتازیم؟

افرادی که به رئیس‌جمهوری حمله می‌کنند همراه ترامپ هستند، چون ترامپ برای ضربه ‌زدن به اقتصاد ایران همه تلاشش را می‌کند. اینها هم برای تضعیف دولت و رئیس‌جمهوری ایران همه سعی‌‌شان را می‌‌کنند. در حالی ‌که باید فریادهایشان را سر آمریکا بکشند، باید به مظلومیت جمهوری اسلامی ایران توجه کنند و اینکه آنها به صورت ظالمانه و استکباری و متکی بر قوای نظامی به ما فشار می‌آورند و تحریم‌ها را علیه ما اعمال می‌کنند.

همچنین دیگران را به اعمال تحریم‌ها وادار می‌کنند، منطقه را به مرحله جنگی برده‌اند. در چنین حالتی مدافعان انقلاب اسلامی هم که همه عناصر انقلاب هستند از انقلاب دفاع می‌کنند. چه در دولت چه در قوه مقننه و چه در قوه قضاییه مدافعان انقلاب از انقلاب دفاع می‌کنند. اما مهاجمان به ‌انقلاب هم با ایالات ‌متحده همصدایی می‌کنند.

در این میان عده‌ای در داخل کشور هستند که به ‌جای اینکه از انقلاب‌شان دفاع کنند و مدافع باشند و به دولت کمک کنند تا آثار این تحریم‌های بین‌المللی کاهش پیدا کند، در صدد تضعیف دولت و شخص رئیس‌جمهوری هستند. اینها با چه کسانی هستند؟ اینها با انقلاب هستند یا با آمریکا؟ این موضوع را باید بررسی کنیم.

بخشی از سیستم علیه دولت عمل و تبلیغ می‌کند

*افرادی که با آمریکا همنوایی می‌کنند وابسته به نهادهای نزدیک به سیستم هستند و تریبون‌های مهمی در دست دارند. وقتی مردم می‌بینند از تریبون‌های مهمی مثل نمازجمعه چنین حرف‌هایی زده می‌شود، گیج می‌شوند که مگر امکان دارد سیستم موافق تخریب دولت باشد؟

این مشکلی است که ما همچنان با آن روبه‌رو هستیم و بعد از این هم وجود خواهد داشت. بالاخره یک بخشی از سیستم علیه دولت عمل و تبلیغ می‌کند و ما باید فکر کنیم این مخالفان همیشه هستند. در آینده هم خواهند بود.

*مسئولیت نظام در قبال این خرابکاری‌ها چیست؟

مخالفت با نظام را واقعاً نمی‌شود کاری کرد.

*اینها وابستگان به نهادهای حاکمیتی هستند که علیه دولت مشخصی خرابکاری می‌کنند.

چیزی که برای من مهم است نظر مقام معظم رهبری است. نمی‌دانم منظور شما از وابستگی به حاکمیت چیست؟نظر یک امام‌جمعه نظر نظام نیست

*وقتی در نمازجمعه بحث‌های ضددولت دائمه مطرح می‌شود پیدایش چنین تلقی‌ای طبیعی است.

امام‌جمعه‌ها ارزیابی خود را بیان می‌کنند و بدان معنا نیست که نظر نظام همان نظری است که مثلاً امام‌جمعه شهر یا استانی می‌گوید. به ‌هر حال در کشور ما آزادی‌هایی وجود دارد که به امام‌جمعه اجازه می‌دهد نظر خود را مطرح کند.

*از این بحث بگذریم. به جز برجام، از نظر شما دستاوردهای داخلی آقای روحانی چیست؟

بالاخره شما در بخش‌های مختلف دستاوردهایی را می‌بینید که وزرا در هفته دولت افتتاح کردند و مربوط به سال ششم است، حالا یا این افتتاح‌ شدن‌ها را واقعی می‌دانید یا فکر می‌کنید دروغ و تقلب است؛ پروژه‌های راه و راهسازی، مسکن، نفت، نیرو، ورزش و... که در همین چند وقت پیش افتتاح شدند.

باید به مردم توضیح دهیم

*دولت چطور می‌تواند مردم عادی را قانع کند که مقصر اصلی گرانی و... نیست؟

شاید توضیحات ما کافی نیست. ما باید به مردم توضیح دهیم به خاطر اقداماتی که ایالات متحده مستبدانه علیه ما آغاز کرده زندگی‌مان سخت و دشوار شده است؛ این فشاری که از اردیبهشت سال گذشته آغاز شد، بازار ارز ایران را نامتعادل کرد و قیمت ارز حتی تا 18 هزار تومان بالا رفت. البته دولت کوشش‌ خود را به کار گرفت تا بعد از یک ‌سال و نیم بازار را آرام کند، در حالی‌ که به‌جای ثابتش هم برنگشته است. ما می‌دانیم این اتفاق فشار سهمگینی می‌آورد. فشاری که ایالات متحده آغاز کرده به چه اقشاری وارد می‌شود؟ وقتی قیمت دارایی‌های ثابت بالا می‌رود چه کشورهایی برنده و چه کشورهایی بازنده هستند؟

*شما بگویید.

فرض کنید ملکی دارید، اگر قیمت‌ها بالا برود و ملک شما از 500 میلیون تومان به 2 میلیارد تومان برسد، صاحب ملک برنده است. چه کسی بازنده است؟ اجاره‌نشینی که در خانه‌ای با ارزش 500 میلیون تومان ساکن بود و ماهانه یک و نیم میلیون تومان اجاره می‌داد، حالا در خانه‌ای زندگی می‌کند که 2 میلیارد تومان می‌ارزد و قاعدتاً اجاره آن یک و نیم میلیون تومان نمی‌شود؛ حدود سه میلیون تومان باید اجاره بدهد. این میان چه کسی خسارت می‌بیند؟

تورم تا حدی مهار شده است

*مستاجر.

چه کسی منفعت می‌برد؟

*صاحب ملک.

حالا هر کس ملک بیشتری داشته باشد منفعت بیشتری می‌برد و هر کس ملک کمتری داشته باشد منفعت کمتری می‌برد.

بنابراین در تورم‌های سنگین، مثل آنچه در حال‌ حاضر اتفاق افتاده است، برندگان کسانی هستند که صاحب ملک و دارایی‌اند، چون گرچه قیمت‌ها افزایش پیدا کرده، ملک و املاک و دارایی‌شان هم افزایش قیمت پیدا کرده است. بازندگان چه افرادی هستند: گروه‌های معمولی، کارگران، کارمندان، بازنشسته‌ها و افرادی که مستمری می‌گیرند.

چه کسی این را به ما تحمیل کرده است؟ حملات ایالات متحده از سال گذشته، از ابتدا که با قیمت ارز بسیار بالا ضربه سنگینی خوردیم. البته الان تا حدودی مهار شده اما به جای قبلی‌اش برنگشته است.

باید مقاومت کنیم و بدانیم انتخاب دیگری نداریم

*چاره‌ چیست؟

باید مقاومت کنیم و بدانیم انتخاب دیگری نداریم. چون ما موافق تحریم نیستیم، آمریکا تحریم را به ما اعمال و تحمیل کرده است. اما افرادی که می‌خواهند با آقای روحانی مخالفت کنند، انگار بابت این تحریم‌ها قند در دل‌شان آب می‌شود، انگار از این تحریم‌ها علیه مردم کیف می‌کنند، انگار رنج‌های مردم را نمی‌بینند، انگار رنج‌های گروه‌های ضعیف را نمی‌بینند و از اینکه تحریم‌ها اعمال می‌شود و کمر دولت زیر بار این فشارها می‌شکند راضی هستند!

من نمی‌دانم این افراد جواب خدا را در قیامت چه می‌دهند؟ آیا از تحریم‌هایی که بر مردم مظلوم اعمال می‌شود کسی می‌تواند خوشحال باشد؟ اگر کسی خوشحال باشد، واقعاً می‌توانیم او را دلسوز مردم بدانیم؟

*اگر مردمی که ناراضی هستند در انتخابات شرکت نکنند، همین مخالفان در رأس کار قرار می‌گیرند. قبول دارید؟

معلوم نیست. من نمی‌خواهم بگویم دولت هیچ نقصی ندارد. دولت حتماً اشکالاتی هم دارد، ولی دلیل اصلی این اشکالات تحریم‌هاست. دلایل دیگری وجود دارد که این ایرادها را تشدید می‌کند که عوامل کمک‌کننده نامیده می‌شوند و به تحریم‌ها عوامل اصلی می‌گویند.

روحانی اصلاح‌طلب نیست

*عده‌ای مشخصاً در مورد آقای روحانی می‌گویند گاهی به اصلاح‌طلبان نزدیک است و بعضی مواقع برای اینکه در حاکمیت باقی بماند به سمت اصولگرایان چرخش می‌کند.

روحانی اصلاح‌طلب نیست. ضمناً به عرف متداول، از اصولگرایان افراطی هم نیست. آدم متعادلی است. این سیاست‌های متعادل آقای روحانی برخی اوقات با نظرات اصلاح‌طلبان تطبیق می‌یابد بعضی‌ وقت‌ها هم تطبیق پیدا نمی‌کند.

در واقع روحانی، روحانی است و مشی خود را دارد. ما نباید از روحانی انتظار داشته باشیم اصلاح‌طلب باشد، بلکه باید انتظار داشته باشیم به این رویه متعادل خودش عمل کند و تحت تاثیر فشارهای گروه‌های افراطی هم قرار نگیرد. استوار و محکم به دستاورد برجام افتخار کند، سیاست‌های اقتصاد مقاومتی را که در دولت ایشان توسط معاون اول هدایت می‌شود پیش ببرد. راه ما در 2 سال پایانی راه اقتصاد مقاومتی است. تحمل‌مان را باید بالا ببریم، آسیب‌هایمان را کم کنیم؛ کاری کنیم این فشارهایی که آمریکا اعمال می‌کند کمترین خسارت را به زندگی مردم بزند. البته خسارت می‌زند ولی این خسارت حداقل باشد.

بازندگان می‌کوشند به دولت برنده ضربه بزنند

*برخی می‌گویند سیستمی که تبعات رد صلاحیت هاشمی را به جان خرید، به روحانی اجازه کار در فضایی آرام و بدون تنش نمی‌دهد.

آن سیستم کوشش خود را می‌کند که به آقای روحانی ضربه بزند، کمااینکه این فشارهایی که می‌بینید نتیجه آن کوشش‌هاست. در انتخابات کشورهای دیگر به این صورت است که وقتی انتخابات تمام می‌شود، بازندگان به برندگان تبریک می‌گویند؛ برنده فوراً مشغول کار می‌شود، بازندگان هم دنبال زندگی خود می‌‌روند تا انتخاب بعدی رقابت کنند.

اما متاسفانه در ایران بدین ترتیب نیست. بازندگان انتخابات با تمام ظرفیت‌شان می‌کوشند به دولت برنده ضربه بزنند و تا می‌توانند کارشکنی کنند. این فرهنگ ما فرهنگ بدی است. وقتی بازنده انتخابات می‌شویم باید به برنده تبریک بگوییم و کنار برویم!

مردانگی و لوطی‌گری آقای ناطق را باید یاد بگیریم. وقتی در انتخابات سال 76 با آقای خاتمی رقابت کرد و بازنده شد چه کرد؟ فردای انتخابات تبریک گفت و هر جا که لازم بود به دولت خاتمی کمک کرد. این رفتاری است که از آقای ناطق دیدیم. نشان می‌دهد یک روحانی انقلابی باید این‌گونه مثل آقای ناطق عمل کند. منتها چه کنیم که دیگر برخی افراد این‌طور نیستند.