زیر پوست خاورمیانه؛ جنگی در کار نخواهد بود

برترین‌ها: در روز‌های اخیر سفر‌های ناگهانی و از پیش اعلام نشده ظریف به ژاپن و چین، پمپئو به بروکسل، روسیه و عراق و همچنین سفر رئیس‌جمهور سوئیس به آمریکا با محوریت موضوع ایران خبرساز شده است.

سفر اخیر وزیر امورخارجه کشورمان به توکیو و دیدار با مقامات ارشد ژاپن از این جهت حائز اهمیت است که ظریف به عنوان نماینده ایران در حوزه سیاست خارجی قصد دارد مقامات ژاپن را متقاعد کند که خرید نفت از ایران را همچنان ادامه بدهند و دولت توکیو در نقش یک متحد قوی در به ختم به خیر کردن مساله برجام برای تهران ظاهر شود.

شینزو آبه نخست وزیر ژاپن هم در ملاقات با محمد جواد ظریف گفت که باید برای نجات توافق هسته ای که در سال 2015 میلادی به امضای چند کشور رسید، تلاش کرد و توکیو برای کاستن از مناقشات و تنش‌ها بین ایران و آمریکا با تهران همکاری خواهد کرد.

بنا به تحلیل کارشناسان؛ رایزنی های وزیر امورخارجه با مقامات ژاپن ظاهرا برای ایران مثبت ارزیابی شده است.

ظریف پس از سفر به ژاپن امروز به منظور گفت‌وگو و رایزنی های سیاسی در خصوص روابط دو جانبه و مهمترین تحولات منطقه ای و بین المللی از جمله برجام وارد پکن شد تا در همین رابطه با متحد آسیایی ایران به رایزنی بپردازد.

ظریف در چین اعلام کرد: چین، ژاپن و روسیه درصورتی که تمایل دارند دستاوردهای برجام حفظ شود باید اقدامات عملی انجام دهند تا مردم ایران بتوانند از منافع برجام بهره مند شوند.

پمپئو، وزیر خارجه آمریکا نیز در سفری غیرمنتظره به بروکسل (مقر اتحادیه اروپا) رفت که با واکنش سرد فدریکا موگرینی، هماهنگ‌کننده سیاست خارجی اتحادیه اروپا مواجه شد. زیرا مقامات اتحادیه اروپا همچنان بر حمایت از برجام تاکید دارند و توافق هسته ای با ایران را ثمره ۱۲ سال تلاش اروپا می دانند. اما آمریکا به نوعی به خواست اتحادیه اروپا در قابل حفظ برجام توجه چندانی ندارد.

پمپئو پس از سفر به بروکسل عازم سوچی شد و با ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه دیدار کرد. در این دیدار پوتین همچنان بر مواضع دوگانه و معامله‌گری خود تاکید و اعلام کرد: مسکو در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا که به پیروزی دونالد ترامپ منجر شد دخالتی نداشته است.

رئیس جمهور روسیه در ادامه افزود: اگر آمریکا از روسیه درخواست کمک برای پیشبرد اهداف خود در سوریه به خصوص بحران ادلب را دارد باید تحریم‌هایی که بر مسکو تحمیل کرده را لغو کند.

سفر پمپئو به سوچی پس از آن صورت گرفت که طی روزهای اخیر درگیری‌ها و بمباران ادلب از سوی نیروهای سوریه که مورد حمایت مسکو هستند، باعث بروز اختلاف میان آمریکا و روسیه شده بود. پمپئو در این سفر از پوتین درخواست کرد نیروهای نظامی روسی که حامی ارتش سوریه هستند هرچه سریعتر از ادلب خارج شوند.

وزیر امور خارجه آمریکا پس از سوچی به طور ناگهانی وارد بغداد شدو با عادل عبدالمهدی، نخست وزیر و برهم صالح، رئیس جمهوری این کشور دیدار و بدون اشاره به جزئیات و درجه تهدیدها علیه نیروهای نظامی این کشور مدعی شد: «ایالات متحده درباره حمله قریب‌الوقوع نیروهای نزدیک به ایران اطلاعات دقیقی دریافت کرده است.»

به گزارش رویترز، پمپئو با اعلام پشتیبانی از حاکمیت ملی دولت عراق گفت: «نمی‌خواهیم کسی، به‌ویژه با حمله به نیروهای دیگر کشورها در امور داخلی عراق دخالت کند.» به گفته وی مقام‌های عراقی به وی تضمین داده اند که از منافع آمریکا در این کشور دفاع کنند.

کارشناسان سفر ناگهانی وزیر خارجه آمریکا به بروکسل، روسیه و عراق را در راستای سیاست ایران ستیزی آمریکا ارزیابی و رایزنی‌های ظریف، وزیر امورخارجه ایران در سفر به ژاپن و چین را در راستای تقویت روابط تهران با متحدان آسیایی خود پس از خروج آمریکا از برجام و اعمال تحریم‌های نفتی علیه تهران تعبیر کردند.

تحرکات اخیر نمایندگان ایران و آمریکا از روش متفاوت در تقابل تهران - واشنگتن، درباره مسائلی که پس از خروج ترامپ از برجام تشدید شد حکایت دارد.

شبکه سی‌ان‌ان به نقل از چند مقام رسمی دولت آمریکا مدعی شد: جابه‌جایی موشک‌های بالستیک از سوی ایران در خلیج فارس، دلیل اصلی بوده که ایالات متحده تصمیم به اعزام ناو هواپیمابر آبراهام لینکلن و بمب‌افکن به خلیج فارس کرده است و سفر پمپئو به اروپا، عراق و روسیه هم در رستای تحرکات اخیر و در معرض خطر قرار گرفتن متحدان آمریکا در خاورمیانه از جمله عربستان سعودی و بحرین بوده است.

بنا بر برخی شایعات منتشر شده درباره تحولات مرتبط با تنش میان ایران و آمریکا، این ادعا مطرح شده است که خروج حوثی ها از شهرهای یمن با کمک احتمالی ایران به آمریکا در حل بحران این کشور مرتبط است.

در ادامه این تحولات برخی رسانه های خارجی ایران را به دست داشتن در حادثه فجیره و حمله به نفتکش های امارات و عربستان متهم کردند که به نوعی وجه متناقض در بحران بوجود آمده بین ایران و آمریکا است.

مجله نشنال اینترست نوشت: جاه طلبی های علنی «جان بولتون» مشاور امنیت ملی آمریکا در تلاش هایش برای تغییر در ایران و خاورمیانه شائبه برکناری او از سوی ترامپ را تقویت کرده و نشانگر این است که ترامپ قصد دارد در سیاست خارجی آمریکا استراتژی معتدل‌تری را در پیش بگیرد.

از طرفی دیگر آلمان، فرانسه و هلند در اقدامی ناگهانی نیروهای نظامی خود را از عراق خارج کردند تا در درگیری احتمالی بین ایران و آمریکا نقش آفرین نبوده و به سیاست اتحادیه اروپا در قابل ایران پایبند باشند.

همچنین برخی تحلیلگران معتقدند سفر ناگهانی مائورر، رئیس‌جمهور سوییس به آمریکا و رایزنی با ترامپ طی روزهای اخیر با هدف گفت‌‌وگو درباره موضوع ایران و کاهش تنش‌های اخیر در منطقه صورت گرفته است.