توصیفات «جک استراو» از حسن روحانی
جک استراو وزیر امورخارجه پیشین انگلیس گفت: او بسیار مبادی آداب بود و طبع طنز خوبی هم داشت. او یک روحانی است، روحانی ارشدی هم هست. مذاکره با او مثل مذاکره با یک اسقف است. این مسأله دو مزیت دارد، چون اولا در کارش بسیار وارد است، و ثانیا لباس روحانیت بر تن دارد. اگر با من همنسل و هممذهب باشید ناخودآگاه احترام بیشتری برای کسانی که در کسوت روحانیت هستند، قائل خواهید بود.
"او بسیار مبادی آداب بود و طبع طنز خوبی هم داشت. او یک روحانی است، روحانی ارشدی هم هست. مذاکره با او مثل مذاکره با یک اسقف است. این مسأله دو مزیت دارد، چون اولا در کارش بسیار وارد است، و ثانیا لباس روحانیت بر تن دارد. اگر با من همنسل و هممذهب باشید ناخودآگاه احترام بیشتری برای کسانی که در کسوت روحانیت هستند، قائل خواهید بود."
اینها توصیفات جک استرا وزیر امورخارجه پیشین انگلستان از حسن روحانی رئیس جمهوری ایران است. استرا از سال ۲۰۰۱ تا ۲۰۰۶ وزارت خارجه انگلستان را هدایت می کرد. یعنی همان دوره ای که مسئولیت مذاکرات هستهای ایران با حسن روحانی دبیر شورای عالی امنیت ملی بود.استرا در آن دوره ۵ بار به ایران سفر کرده است و حالا می خواهد به عنوان رئیس گروه دوستی پارلمانی ایران و انگلیس برای بار ششم به تهران بیاید.
او از سیاست مدارانی است که از روی کار آمدن حسن روحانی در ایران بسیار خوشحال شد، در روزهای نخست نامه تبریک فرستاد، ابراز تمایل کرد که برای شرکت در مراسم تحلیف او به تهران بیاید و حالا هم بعد از ماه ها کش و قوس مقدمات سفر او به تهران فراهم شده است.
انگلیس و انگلیسی ها در ایران خیلی محبوب نیستند و این به سابقه تاریخی آنها در ایران باز می گردد. همین یکی دو سال پیش هم عده ای که بعدا خودسر نام گرفتند به سفارت انگلستان حمله کردند و آنجا را تصرف کردند. البته پیش از آن مجلس ایران دستور کاهش روابط دیپلماتیک بین دو کشور را صادر کرده بود اما به دنبال این اتفاق دیپلمات های انگلیسی تهران را ترک کردند و پس از آن نیز انگلیسی ها دیپلمات های ایرانی سفارت ایران در لندن را اخراج کردند.
با روی کار آمدن دولت حسن روحانی امیدواریهای زیادی برای برقراری مجدد روابط بین دو کشور ایجاد شد و کسی که در پارلمان انگلستان بیشترین حرکت ها را در این باره انجام داد جک استرا بود. اما هم در ایران و هم در انگلستان مخالفان جدی پیدا کرد. در انگلستان شخصیتها و گروه های حامی اسرائیل با این امر مخالف بودند و در ایران هم وقتی خبر احتمال حضور وی در مراسم تحلیف روحانی رسانه ای شد نمایندگان حامی دولت پیشین ایران گفتند که با گوجه فرنگی از او استقبال می کنند.
او در آن موقع مصاحبه ای با تلویزیون فارسی بی بی سی به بهانه انتشار کتابش انجام داد و در این مصاحبه بر علاقه اش به ایران تاکید کرد. او در این مصاحبه جزئیاتی درباره مذاکرات ۱۰ سال پیشش با روحانی گفت و شخصیت او را اینگونه توصیف کرد: "او هیچگونه نرمشی بهخرج نمیداد و راه چانهزنی را بهخوبی بلد بود، اما میشد با او به توافق رسید. اساس یک مذاکره خوب این است که نیاز طرف مقابل را درک کنید.باید خود را جای آنها بگذارید و ببینید به چه چیزی نیاز دارند، چه چیزی برایشان قابل قبول است و تا کجا حاضرند جلو بیایند؟ ما میتوانستیم با او کار کنیم و به او اعتماد داشتیم. او هم به ما اعتماد داشت.
به همین خاطر هم توانستیم به پیشرفتهای قابل ملاحظهای برسیم." در این مصاحبه استرا آنجایی که می خواهد توضیحاتی درباره عکس خنده او و روحانی را که باعث جنجال در ایران شده بود، بدهد ، آن را اینگونه توصیف می کند:" در آن عکس دو نفر دیده میشوند که در عین حال که برای هم احترام قائلند، مشغول لطیفه گفتن هستند. یکی از دلایل احترامم برای دکتر روحانی این بود که او را فردی میدانستم که به کشورش بسیار میبالد و از اعتقاداتش دفاع میکند.امیدوارم که او هم همین فکر را در مورد من کرده باشد."
حالا بعد از گذشت چهار ماه از استقرار دولت تدبیر و امید روابط میان تهران و لندن رنگ و روی بهبودی به خود گرفته است. انگلستان اجی شرما را که مسئول میز ایران در وزارت امورخارجه این کشور بود ، به عنوان کاردار غیر مقیم به تهران اعزام کرده است و از این طرف نیز محمد حسن حبیب زاده با همین عنوان به لندن رفته است.امروز نیز طبق وعده پیشین جک استرا وارد تهران شده است.
این امیدواریها به همین جا خاتمه نیافته و نشانههای دیگری نیز در این ارتباط مشاهده شد. یک نمونه اش ارتباط تلفنی نخست وزیر انگلیس با یک رئیس جمهور ایرانی پس از ۱۰ سال بود . پس از گذشت بیش از یک دهه از آخرین تماس تلفنی تونی بلر و محمد خاتمی، در تاریخ ۲۸ آبان ۱۳۹۲ دیوید کامرون و حسن روحانی با هم صحبت کردند. گزارش شد که این دو مقام اجرایی انگلستان و ایران در خصوص روابط دو جانبه، برنامه هستهای ایران و درگیریهای سوریه گفتگو کردند.
همزمان با بروز نشانههایی مبنی بر گرمشدن مجدد روابط ایران و انگلیس، بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل با برقراری تماسهایی با مقامات بریتانیا سعی کرد به آنها بقبولاند برقراری مجدد رابطه دیپلماتیک با ایران به نفع بریتانیا نیست و باید از اینکار بر حذر باشند.
همانطور که پیش از این نیز اشاره شد انگلیس و انگلیسیها خیلی در ایران محبوب نیستند. این موضوع از بعد از انقلاب اسلامی تشدید شده است اما با این وجود هنوز نام برخی از خیابان های تهران به نام برخی چهرههای انگلیسی است. یک نمونه اش خیابان ادوارد براون در حوالی میدان انقلاب تهران است. ادوارد براون یک شرق شناس و ایران شناس انگلیسی است که در جریان انقلاب مشروطه به ایران سفر کرده و مدت زمانی هم اینجا زیسته است. تاریخ ادبی ایران در چهار جلد، مفصلترین و جامعترین تألیف در این زمینه به زبانهای اروپایی است. شمار آثار بزرگ ادوارد براون اعم از تألیف و ترجمه کتابهای فارسی ۱۸ مجلد است و به این ترتیب سهم به سزایی در شناسایی ایران در میان مردمان مغرب زمین دارد.
بابی ساندز یک خیابان دیگر در تهران است و یاد یک مبارز ایرلندی را زنده نگه می دارد که در راه مبارزه با دولت پادشاهی انگلیس و کسب استقلال کشته شده است. نام قبلی این خیابان وینستون چرچیل نخست وزیر مشهور انگلیسی در دوران جنگ جهانی دوم است. مجلهٔ تایم در سال ۱۹۴۹ وینستون چرچیل را به عنوان «مرد نیمهٔ اول قرن بیستم» انتخاب کرد. چرچیل در میان عامه مردم مظهر زیرکی و نیرنگ است. در مراسم تدفین او فرح پهلوی به نمایندگی از ایران شرکت کرده بود.
یک انگلیسی مشهور دیگر در ایران مارگارت تاچر نخست وزیر پیشین این کشور است. به فاصله ۱۰ روز پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، دولت جیمز کالاهان ،دولت موقت مهندس مهدی بازرگان را به رسمیت شناخت ولی ۲ ماه پس از این شناسایی در اردیبهشت سال بعد مارگارت تاچر نخستوزیر جدید انگلیس اعلام کرد کشورش در شناسایی سیاسی ایران تجدید نظر خواهد کرد. این اعلام سرآغاز سیاستی بود که تاچر طی ۱۱ سال زمامداری خود در قبال جمهوری اسلامی ایران در پیش گرفت. در جریان حمله رژیم بعثی عراق به ایران دولت تاچر اعلام بیطرفی کرد.
اما طبق اسناد منتشر شده از مرکز اسناد ملی انگلیس، دولت مارگارت تاچر در اواخر سال ۱۹۸۰ تا اوایل ۱۹۸۱، علاوه بر فروش تسلیحات نظامی، برای عراق پایگاه نظامی دریایی و هوایی ایجاد کرده بود. این اقدام انگلستان در حالی صورت گرفت که این کشور قطعنامه شورای امنیت را درباره ضرورت خودداری از هر اقدامی که به تنش بیشتر و گسترش جنگ میانجامد، امضا کرده بود.
همه این موارد نشان از بالا و پایین های بسیار در روابط دو کشور دارد. همانطور که پیش از این نیز اشاره شد تا پیش از انتخاب روحانی به ریاست جمهوری ایران روابط دو کشور در پایین ترین سطح بود. پس از انتخابات اخیر ایران، وزرای خارجه دو کشور در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل با هم دیدار و برای تبادل کاردار غیرمقیم توافق کردند که این اتفاق نیز چندی پیش روی داد.
ارسال نظر