توافق آمریکا و کره جنوبی برای فروش تکنولوژی اتمی به عربستان

خبرگزاری ایسنا: سایت "دیلی بیست" از طرح‌های شرکت‌های آمریکایی برای حضور در برنامه هسته‌ای سعودی خبر داد و نوشت، شرکت‌های آمریکایی که برای فروش تکنولوژی هسته‌ای به عربستان با هم رقابت دارند اقدامی را برای رسیدن به دیگر کشورها و عقب نماندن از آنها در نظر دارند.

مدیران شرکت‌های صنعت هسته‌ای و مسؤولان آمریکایی به این سایت گفته‌اند، دولت دونالد ترامپ در مسیر عقد قرارداد فروش تکنولوژی هسته‌ای به ریاض حرکت کرده اما بخش انرژی اتمی این کشور از دیگر رقیبان مثل روسیه و چین عقب مانده است به خصوص از بابت توسعه و ارائه طرح‌های بزرگ لذا به منظور جلو بردن بازی شرکت‌های آمریکایی در اندیشه جایگزین کردن بخشی از آنها موسوم به "تیم آمریکا" با شرکت‌های خارجی دیگر نظیر شرکت‌های دولتی کره جنوبی برای افزایش پیشنهادات جذاب خود به عربستان هستند.

این طرح اگر علنی شود به شرکت‌های آمریکایی فرصت تامین عقد قراردادهایی با عربستان را خواهد داد و بر شرکت‌های چین و روسیه برتری خواهند یافت و این همان هدفی است که دولت آمریکا دنبال می‌کند.

با این وجود مسؤولان دولت ترامپ نگران عدم اطمینان این کشور نسبت به پایبندی عربستان به تضمین‌های هسته‌ای هستند که در این قرارداد ضمیمه خواهد شد.

دولت آمریکا که مقاماتش می‌خواهند عربستان به اجرای معیارهای عالی تفتیش و بازرسی یا آنچه موسوم به "معیارهای طلایی" هستند،‌ پایبند باشد سوالاتی درباره حیاتی بودن همکاری با شرکت‌های کره جنوبی مطرح کرده‌اند لذا باید آمریکا با عربستان قراردادی موسوم به توافقنامه ۱۲۳ را امضا کند. منشور آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بر امضای توافقنامه ۱۲۳ از سوی آمریکا با کشورهایی که برای همکاری در زمینه انرژی اتمی با این کشور برنامه‌ریزی می‌کنند صراحت دارد و شروطی را برای نظارت بر قراردادهای هسته‌ای تجاری تعیین می‌کند.

داریل کیمبال، مدیر موسسه کنترل سلاح می‌گوید، تلاش در زمینه همکاری هسته‌ای با کشوری نظیر عربستان که به خروج از معاهده منع اشاعه تسلیحات هسته‌ای تهدید می‌کند با خطراتی همراه خواهد شد. شرکت‌های آمریکایی به شراکت با شرکت‌های اتمی کره جنوبی اندیشیده‌اند زیرا عقد قرارداد با عربستان بار وظایف دولت آمریکا را بیشتر خواهد کرد تا از تعهد سعودی‌ها به برنامه نظارت و تفتیش سفت و سخت بعد از حصول آن به سلاح‌های اتمی مطمئن شود.

هیچ چیز دال بر این وجود ندارد که شرکت‌های آمریکایی در مسیر این طرح حرکت می‌کنند اما مقامات وزارت انرژی از پیشنهاد سعودی‌ها و کره‌ای‌ها به عنوان یک استراتژی موفق یاد می‌کنند. سعودی‌ها و کره‌ای‌ها معتقدند، تکنولوژی هسته‌ای که ریاض به آن دست خواهد یافت منشا کره جنوبی‌ دارد از این رو نیازی ندارد تا کره‌ای‌ها و سعودی‌ها توافقنامه ۱۲۳ را که آژانس انرژی اتمی آمریکا مطرح می‌کند، امضا کنند. نقش شرکت‌های آمریکایی تنها محدود به ارائه خدمات به رآکتورهای اتمی نظیر کارشناسی و حمایت امنیتی و غیره است. براساس اعتقاد مقامات آمریکایی کنونی و سابق این بحث شانسی برای جلب موافقت وزارت انرژی را ندارد.

برخی مقامات در دولت ترامپ به دیلی بیست گفتند، رآکتورهای اتمی کره جنوبی پیشرفته اما مبتنی بر تکنولوژی آمریکا هستند. برخی دیگر در شرکت‌های آمریکایی می‌گویند، پیشنهاد مشترک بین آمریکا و کره جنوبی برای شرکت‌های آمریکایی و سعودی‌ها و کره‌جنوبی‌ها مفید خواهد بود. هر قراردادی به عربستان در ساخت رآکتورهای اتمی‌اش استقلال بدهد لزوما به شرکت‌های آمریکایی فرصت ورود به بازار انرژی اتمی جهانی و افزایش قراردادهای سودآور را خواهد داد.

همچنین این امر به تقویت روابط مشترک آمریکا و کره جنوبی منجر می‌شود، کره جنوبی مذاکرات با سعودی‌ها را در کنار روس‌ها و چینی‌ها برای انتقال انرژی اتمی برای یاری به عربستان جهت رهایی از وابستگی به نفت و اجرای سند چشم انداز ۲۰۳۰ اداره خواهد کرد.

حسین ابیش از آکادمی کشورهای حوزه خلیج فارس در واشنگتن می‌گوید، همه چیز به عربستان که اکنون کنگره به او از منظر قتل جمال خاشقجی نگاه می‌کند بازمی‌گردد و این مشکلی برای دستیابی به تفاهم درباره انرژی اتمی مسالمت آمیز ایجاد می‌کند.

وی خاطرنشان کرد: پروژه هسته‌ای هیچ ارتباطی با اشاعه سلاح‌های اتمی ندارد بلکه یک برنامه غیرنظامی است و احمقانه است که آنها به تغییر آن به سلاح فکر کنند. وزارت انرژی هفت مجوز برای شرکت‌هایی که خواهان مشارکت در برنامه انرژی هسته‌ای عربستان هستند صادر کرده است. سایت مذکور می‌آورد، کره جنوبی انرژی مسالمت‌آمیز هسته‌ای را برای تامین اکثر نیازهای خود در زمینه انرژی برق دنبال می‌کند. این کشور ۲۴ راکتور اتمی دارد که یک سوم برق مصرفی آن را تامین می‌کنند.

کارشناسان می‌گویند شرکت‌های کره جنوبی بهترین شرکت‌های تجاری هستند و برای مشتریان‌شان بهترین رآکتورهای اتمی با نرخ‌های مشخص را تامین می‌کنند.

همچنین کره شمالی به موجب قراردادی ۲۰ میلیارد دلاری اقدام به ساخت چهار رآکتور اتمی در امارات کرده و قراردادی به ارزش ۱۷۳ میلیون دلار برای ساخت رآکتور اتمی برای اهداف صلح‌آمیز در اردن امضا کرده است.

مقامات کره جنوبی دو سال پیش با مقامات سعودی با هدف تقویت روابط در زمینه همکاری در جهت انرژی اتمی ملاقات کردند. در ژانویه مدیر موسسه انرژی برق کره جنوبی گفت، سعودی‌ها بعد از اینکه جزئیات پیشنهادات شرکت او را برای تامین انرژی اتمی این کشور شنیدند از آن استقبال کردند.

پیشنهادات کره جنوبی برای سعودی‌ها جذاب است زیرا سئول شروطی سخت در زمینه تفتیش و بازرسی تاسیسات نمی‌گذارد. پارلمان کره جنوبی نیز نیازی به تصویب این همکاری دوجانبه اتمی ندارد و شرط نمی‌کند که مشتری یک پروتکل الحاقی با آژانس انرژی اتمی را امضا کند تا آژانس قادر به بازرسی و اطلاع از نحوه استفاده کشورها از رآکتورها و اطمینان حاصل کردن از اهداف مسالمت آمیز آنها باشد.

امضای پروتکل شرط محسوب نمی‌شود اما اکثر کشورها حتی کشورهایی که رآکتورهای اتمی ندارند آن را امضا کرده‌اند.