واکنش موسسه نشر آثار امام به مستند «بهتان»

خبرگزاری ایسنا: قائم مقام موسسه تنظیم و نشر آثار حضرت امام خمینی (ره)، پاسخی به برنامه شبکه بی‌بی‌سی با عنوان «مستند بهتان» منتشر کرد.

حمید انصاری، قائم مقام موسسه تنظیم و نشر آثار حضرت امام خمینی (س) در پاسخی که در واکنش به برنامه شبکه بی‌بی‌سی با عنوان « مستند بهتان» منتشر کرده است، بر این موارد تأکید دارد:

۱- این که گفته شد «امام (ره) حفظ نظام را به هر قیمتی واجب می دانند» نسبتی غلط و باطل است.

۲- هیچ مطلبی از فرازهای کتاب ولایت فقیه، اثر امام خمینی (ره) توسط موسسه تنظیم و نشر آثار حضرت امام (ره) حذف نشده است و آنچه انتشار یافته، مطابق با نسخه‌های منتشر شده در سال‌های قبل از انقلاب است. ادعای گوینده بی‌بی‌سی در این رابطه کذب محض است.

۳- در مستند بی‌بی‌سی دو مطلب از امام (ره) منتشر شده و در آنها تقطیع‌هایی صورت گرفته که به صورت کامل سخن امام (ره) را از محتوای خود خارج نموده و آن را تحریف کرده است.

۴- کلمات امام (ره) در درس‌های ولایت فقیه، مربوط به مبارزه با ظلم است، نه حفظ نظام.

۵- در همان صحبت امام (ره) از دروغ بستن به مخالفین سخن به میان نیاورده‌اند بلکه «برملا ساختن ماهیت حقیقی آنها» را گوشزد کرده‌اند.

۶- استناد امام (ره) به روایت «فاتهموهم» است و نه «باهتوهم».

۷- سخنان امام (ره) در سال ۱۳۶۰ هم اصلا در مقام ایراد اتهام به کسی نیست بلکه در حکم عقلی «تقدیم اهم بر مهم» است.

در این سخنان امام (ره) به کسانی که «مقابله با متجاوزین ایران را خودش نمی‌دانستند» پاسخ می‌دهند.

به گزارش پرتال امام خمینی (ره)، خلاصه متن یادداشت انصاری در زیر می‌آید:

«گرچه این برنامه بی. بی. سی به خاطر تکراری بودن تمامی سوژه های محتوایی آن فاقد ارزش رسانه‌ای است اما به منظور تبیین حقیقت و پاسخ به شبهاتی که ممکن است از ناحیه این برنامه در اذهان پدید آمده باشد، به بررسی نکات مهم آن می پردازم. نقد حاضر در ارتباط با استنادات این برنامه به سه فراز پخش شده از سخنان حضرت امام خمینی (ره) و بررسی برداشت‌ها و ادعاهای تهیه‌کننده و گویندگان برنامه از این سخنان است که البته محور اصلی اهداف آشکار کل این برنامه را تشکیل می دهد.

ابتدا اشاره کنم که در این برنامه اصول اولیه مستندسازی پژوهش در ارائه صحیح و سانسور نشده متن و تبیین بی‌طرفانه شرایطی که گفتار متن ناظر بر آن است، به هیچ وجه رعایت نشده است و به همین جهت فاقد ارزش استنادی است. همان‌گونه که به خاطر غلبه بسیار پررنگ نگاه سیاسی کاملا یک‌سویه و عدم ارائه نظر حتی یک نفر مخالف، فاقد ارزش پژوهشی است. البته ناگفته پیداست که رعایت این اصول از برنامه‌ای که در رسانه انگلیسی بی. بی. سی در رابطه با اندیشه امام خمینی (ره) و اصول حاکم بر نظام جمهوری اسلامی ایران و درباره ملت ایران ساخته می‌شود، نابجاست.

این ادعای یکی از گویندگان برنامه که سراندیشه امام خمینی "وجوب حفظ نظام و یا حفظ اسلام به هرقیمتی! " می‌باشد و گوینده منظورش را از به هرقیمتی "ارتکاب هر عمل ضد اخلاقی از تهمت و دروغ و غیبت برعلیه منتقدان و مخالفین حکومت معرفی می‌کند! " یک دروغ محض و بلکه بهتانی عظیم است؛ چرا که چنین تعبیری نه صراحتا و نه مضمونا در هیچ یک از آثار امام (ره) وجود ندارد و هیچ نشانه‌ای بر چنین بینشی نه در آثار و نه در سراسر زندگی و رفتار او وجود ندارد بلکه همه مستندات موجود در آثار و زندگی امام خمینی خلاف آن را گواهی می‌دهند.

ادعای دیگر این برنامه مبنی بر حذف یک فراز از سخن امام (ره) در کتاب ولایت فقیه توسط موسسه نشر آثار امام (ره) از اساس کذب محض است. هزاران جلد از چاپ‌های مختلف این کتاب از سال ۴۹ تا سال ۷۲ (زمان چاپ اثر توسط موسسه) هنوز در منازل پیروان امام (ره) و در کتابخانه‌ها موجود است و اثبات این دروغ آسان است. نکته دیگر آن که پخش تقطیع شده و چند ثانیه‌ای از دو سخن امام و سانسور عبارات قبل و بعد آن، در حالی که این عبارات دخالت تام در فهم منظور ایشان دارد، و همچنین عدم اشاره به شرایط و موضوع سخن امام (ره)، اقدام غیر اخلاقی این برنامه را آشکار ساخته و روشن می نماید که آنچه را که سازندگان این برنامه قبل و بعد از پخش این فرازها به سخن امام (ره) نسبت داده و برداشت‌هایی که از این سخن "تقطیع شده" القا کرده‌اند خلاف واقع است.

استناد بی. بی. سی به سخنی از امام (ره) که در سال ۴۸ (۱۰ سال قبل از تشکیل نظام جمهوری اسلامی) ایراد شده است، برای آن که ادعای تجویز بهتان به منتقدین نظام به بهانه حفظ نظام را ثابت کنند، نیز مضحک است. همچنین این ادعا که "سخن امام (ره) بهتان به فقها و مراجع را تجویز کرده است" نیز کاملا خلاف واقع است؛ چرا که سخن امام (ره) در مقام بیان لزوم افشا و طرد آخوندهای درباری و معممین ساواکی و لزوم قیام برای براندازی نظام ظلم است نه حفظ نظام. نکته مهم که شالوده تحلیل غلط گویندگان بی بی سی درباره فراز ناقص پخش شده از امام (ره) را به هم می‌ریزد، این که منظور امام (ره) از اشاره به روایتی که به موجب آن تهمت به آخوندهای ساواکی رژیم شاه و رسوا نمودن آنان را مجاز شمرده‌اند، روایتی نیست که دربردارنده واژه "باهتوهم" است بلکه به دلایل و شواهد متعدد اشاره به روایتی است که درباره این‌گونه اشخاص یعنی روحانیون دنیاطلب وابسته به سلاطین جور است که در آن واژه "فاتهموهم" به کار رفته است.

بین بهتان و تهمت - که در ادبیات رایج عامه مردم به یک معنا به کار می‌روند - در اصطلاح فقهی و حقوقی تفاوت اساسی وجود دارد. بهتان در لغت از "بهت" (به معنای افترا یا به معنای تحیّر) است و در اصطلاح: دادن نسبت دروغ ارتکاب عمل گناه و مجرمانه به کسی است که مرتکب آن نشده باشد. اما تهمت از "وهم" (به معنای ظنّ) در ابواب زیادی در فقه (نظیر قضاوت، شهادت، مکاسب محرمه، جهاد و...) به کار رفته است و معانی و کاربردهای متفاوتی دارد. اتهام، نسبت دادن ارتکاب عمل خلاف شرع و مجرمانه به کسی است.

که حکم آن به حسب موارد مختلف، متفاوت می شود و ممکن است حکم آن حرمت (در صورت دروغ بودن اتهام) یا جواز (در صورت صحت نسبت داده شده به متهم و اثبات آن در دادگاه و یا شهادت صدق بر صحت اتهام وارده بمنظور احقاق حق و مواردی از این قبیل) و حتی وجوب (در صورت صحت اتهام وارده و توقف مصلحت اجتماعی اهمّی بر آن نظیر پیشگیری از وقع جرم و جنایت و ظلم، و پیشگیری از ترور و کشته شدن انسانهای بیگناه و نظایر آن) باشد.

ادعای بی بی سی بر تجویز بهتان به منتقدین نظام به استناد این فراز از سخن امام (ره) از اساس خلاف واقع بوده و خود بهتانی آشکار به امام (ره) است که نتیجه پخش ناقص عبارت امام (ره) و تحریف معنای کلام ایشان است. دومین فراز پخش شده از صدای امام (ره) در برنامه بی بی سی نیز دستخوش همان تقطیع گردیده و با سانسور قسمت‌های تعیین کننده در فهم کلام امام (ره) همراه است و لذا نتیجه‌ای که این برنامه از پخش آن گرفته است، هیچ ارتباطی با منظور امام (ره) ندارد.

در این برنامه هیچ اشاره‌ای به موضوع سخنرانی امام (ره) نشده است. موضوع سخن امام (ره) بیان وجوب شرکت همگان در دفاع از کشور و لزوم مراقبت و همکاری مردم در مقابله با اقدمات تروریستی منافقین در یازدهمین ماه شروع تجاوز صدام و در اوج ترورهای منافقین پس از انفجار حزب جمهوری اسلامی در مرداد سال ۱۳۶۰ می‌باشد.

اصلی‌ترین فراز سخن امام (ره) عبارتی است که قبل از فراز پخش شده در برنامه بی. بی. سی ایراد شده که عمدا در برنامه بی. بی. سی حذف شده است؛ چرا که پخش آن که فقط ۴۵ ثانیه زمان می برد، می توانست القای برداشت خلاف واقع، و نامربوط بودن تحلیل‌های گویندگان این برنامه با سخن و منظور امام خمینی (ره) را برملا سازد.

در ادامه خواهم گفت که اشاره کوتاه امام (ره) در فراز ناقص پخش شده درباره جواز دروغ در صورت توقف حفظ جان انسان‌ها بر آن، ادامه پاسخ به استدلال کسانی است که با استناد به آیه "لاتجسّسوا" و آیه "لاتقتلوا انفسکم"، جواز شرکت برای دفع تجاوز دشمن بعثی و همکاری و مراقبت در برابر ترورهای منافقین را زیر سوال می‌بردند. ضمن آن که جواز ارتکاب برخی محرمات مهم در صورت توقف واجب اهمّی همچون حفظ جان مردم، یا پیشگیری از یک فتنه و فاجعه بر آن، حکم بدیهی عقل و عقلا و مورد تأیید همه ادیان و مکاتب اخلاقی است و اختصاص به امام خمینی (ره) یا تمام فقهای اسلام ندارد.

تحریف، تحلیل بدون استناد، و پخش ناقص و تقطیع شده سخن امام (ره) و دادن نسبت‌های دروغ به ایشان از ویژگی‌های بارز این برنامه می‌باشد و به خاطر همین واقعیت می‌توان آن را مطابق با محتوایش "بهتان علیه امام (ره) و نظام" نامید. توضیحات و مستندات مطالب خلاصه شده فوق را در مشروح قسمت اول این نوشتار ملاحظه فرمایید. امید دارم با مطالعه قسمت دوم این نوشتار که مستند است .

به نقل دقیق فرازهایی از زندگی و کلام امام خمینی (ره) که دروغ بودن نسبت‌های برنامه بی. بی. سی را اثبات می کند، زوایایی از روح لطیف آن بزرگوار، و حقیقت بینش و سیره ایشان در پایبندی به روش انبیای عظام و آموزه‌های قرآن و پیشوایان معصوم (ع) در حدّ اعلای رعایت اصول اخلاقی در برخورد با منتقدان و مخالفان و عدم جواز کمترین تخلفی از اخلاق و شرع و قانون در برخورد با آنان، برای جویندگان حقیقت آشکار شود. کلام آخر این که مخاطب این نوشتار دشمنان امام (ره) نیستند که هیچ‌گاه با آن روح خدایی همراه نبوده و نخواهند بود بلکه خطابم به کسانی است که صادقانه در پی کشف حقیقتند.»