کاهش مصرف لبنیات در تهران

خبرگزاری ایسنا: سخنگوی وزارت بهداشت ضمن اشاره به وضعیت بودجه‌ای وزارت بهداشت و سازمان بیمه سلامت در لایحه بودجه ۹۸، در عین حال برای چندمین بار نسبت به کاهش مصرف شیر و لبنیات در کشور و همچنین تهران تحت تاثیر افزایش قیمت آن، هشدار داد.

دکتر ایرج حریرچی در نشست خبری این هفته خود گفت: یک خبر بسیار خوب این است که طبق آخرین آمار سازمان جهانی بهداشت و بر اساس اطلاعات ۱۷۵ کشور جهان که سه روز پیش اعلام شده است، بر اساس اقدامات ۱۵ سال گذشته دولت، سازمان‌ها و نهادهای مختلف برای کاهش تصادفات و میزان جراحت و مرگ و میر حاصل از آن، ایران از هشتمین کشور دنیا با آمار بالای میزان مرگ و میر ناشی از حوادث ترافیکی به جایگاه ۵۳ در رتبه بندی بین‌المللی حوادث ترافیکی رسیده است که این خود موفقیت بسیار بزرگ و درخشانی است.

ارتقای ۴۵ پله‌ای ایران در کاهش مصدومیت و مرگ و میر ناشی از تصادفات

وی افزود: بر اساس این گزارش میزان مرگ ناشی از حوادث ترافیکی در ایران ۲۰.۵ نفر به ازای هر یک ۱۰۰هزار نفر جمعیت است. ارتقا جایگاه ایران به میزان ۴۵ رتبه (از رتبه ۸ به رتبه ۵۳ ) هم حاصل کاهش مرگ و میر و هم حاصل پیگیری‌های وزارت بهداشت و ارسال مستندات مورد تایید سازمان جهانی بهداشت است.

وی افزود: بر اساس گزارش اول بین‌المللی، وضعیت ایمنی راه‌ها و میزان مرگ ناشی از حوادث ترافیکی کشور (۳۵.۸ به ازای ‌هر ۱۰۰هزار نفر جمعیت)، ایران بالاترین میزان مرگ و میر ناشی از این حودث را داشت. در گزارش‌های دو وسوم این ارقام ۳۴.۱ و ۳۲.۲ به ازای ‌هر ۱۰۰هزار نفر بوده و کشور رتبه پنجم و هشتم از لحاظ بالا بودن مرگ و میر حوادث ترافیکی در دنیا را داشته است. اما در گزارش چهارم و آخر که مربوط به سال ۲۰۱۸ است، میزان مرگ ناشی از حوادث ترافیکی در ایران ۲۰.۵ نفر به ازای هر ۱۰۰ هزار نفر جمعیت و جایگاه ۵۳ است. البته همین جا بیان می‌کنم که این پیشرفت کافی نیست و خصوصا با افزایش کمی که در میزان مرگ و میر ناشی از حوادث در سال اخیر داشتیم، ضمن تثبیت دستاوردها باید اقدامات متعدد دیگری در این زمینه انجام دهیم.

تذکر دوباره نسبت به افزایش قیمت شیر و لبنیات

کاهش ۳.۹درصدی مصرف شیر و لبنیات در تهران

حریرچی با بیان اینکه مجددا مکلف هستم که در مورد مصرف شیر و لبنیات و افزایش شدید قیمت آنها تذکر دهم، گفت: در شش ماه گذشته مصرف شیر و لبنیات در تهران ۳.۹ درصد کاهش داشته است که گرچه در سطوح معنی‌دار و قابل توجه نیست، ولی با توجه به این که میزان مصرف قبلی و معمول شیر و لبنیات در کشور کمتر از مقدار توصیه شده و مورد نیاز است، این کاهش هم هشدار دهنده است. امیدوارم تصمیم اخیر کاهش قیمت شیر و لبنیات عملیاتی شده و نیز شاهد کاهش قیمت بیشتر باشیم. هم چنین از خانواده‌ها مجددا درخواست افزایش اولویت مصرف شیر و نیز جایگزینی شیر و لبنیات با غذاهای چرب و شور دارم.

کاهش هزینه‌های فقرزای سلامت

وی عنوان کرد: یک خبر بسیار مهم و خوب دیگر کاهش هزینه‌های فقرزای سلامت است. هزینه‌های فقرزای سلامت از ۰.۸% درصد در سال ۹۳ به ۰.۷۱% در سال ۹۴ و ۰.۶% در سال ۹۵ رسیده است. این بدین معنی است که ۱۶۲ هزار نفر کمتر دچار هزینه‌های فقرزا شده‌اند. هزینه فقرزا در حوزه سلامت به معنی پرداختی از جیب مردم به خاطر بیماری در حدی است که خانوار دچار فقر و سقوط زیر خط فقر شود. پرداخت از جیب مردم در حوزه سلامت یعنی هرگونه پرداختی که هنگام ارائه خدمات درمانی و دارویی از افراد دریافت می‌شود که ناکارآمدترین و ناعادلانه‌ترین روش تامین هزینه‌ها در حوزه سلامت است و موجب افزایش فقر، فشار مالی به مردم، تاخیر مراجعه و تاخیر در دریافت درمان و نیز بی‌اعتمادی به بیمه‌ها می‌شود.

حریرچی افزود: کاهش پرداختی از جیب مردم از سطح متوسط ۵۴ درصدی پنج سال قبل از طرح تحول و حتی ۵۸ درصدی در سال ۸۹ به ۳۸ و ۳۷ درصد در سال ۹۳ و ۹۴، باعث شد تا مجلس شورای اسلامی در قانون برنامه ششم هدف مورد انتظار برنامه را از کمتر از ۳۰درصد برنامه چهارم و پنجم به کمتر از ۲۵درصد کاهش دهد. در سال ۹۵ پرداختی از جیب به ۳۵ درصد رسیده است و هنوز برای رسیدن به هدف زیر ۲۵ درصد مورد نظر دولت و مجلس، اقدامات متعددی شامل افزایش نقش بیمه‌ها در پوشش خدمات درمانی، پوشش همه مردم با بیمه خدمات درمانی و حذف یا به حداقل رساندن رابطه مالی بیمار با ارائه کنندگان خدمات درمانی مورد نیاز است.

حریرچی افزود: در همین زمینه تجربه جهانی در مورد بحران‌های مالی کشورها و تجربه سال ۹۱ کشور ما که با افزایش شدید تورم و کاهش قدرت خرید خانوارها همراه بود، به وضوح نشان می‌دهد که در شرایط تورمی مشابه وضعیت فعلی، خانواده‌های با درآمد ثابت و خانواده‌های با درآمد متوسط و پایین به دلیل محدودیت‌های مالی مجبور می‌شوند که درآمد خود را منتقل به هزینه‌های بسیار ضروری نظیر خوراک و مسکن کنند و از دیگر هزینه‌های ضروری خود مثل بهداشت و درمان و آموزش کم کنند.

لزوم هدفمندکردن یارانه‌ها با اولویت سلامت

وی افزود: در این شرایط طبق مستندات علمی باید دولت و بیمه‌ها حمایت خود را از مردم با افزایش تعداد افراد تحت پوشش و افزایش میزان حمایت مالی از بیمه شدگان زیاد کنند. در این شرایط که فشار مالی متوجه مردم شده است، یکی از بهترین راه‌های حمایت از مردم، انتقال منابع و بودجه بیشتر به حوزه سلامت و هدفمند کردن یارانه‌های موجود با اولویت حوزه سلامت است.

سخنگوی وزارت بهداشت درباره نشانگرهای تغذیه‌ای روی محصولات غذایی گفت: ۹۰ درصد محصولات بسته بندی دارای برچسب تغذیه‌ای هستند که میزان انرژی، میزان نمک، چربی، اسیدهای چرب و قند موجود را نشان می‌دهد. اگر این برچسب سبز باشد یعنی مصرف آن مجاز و مطلوب است و اگر قرمز رنگ باشد، مصرف آن مضر است و باید تا حد امکان مصرف نشود و رنگ نارنجی در آن مابین دو رنگ سبز و قرمز است.

ماجرای مالیات پزشکان

سخنگوی وزارت بهداشت در ادامه صحبت‌هایش در پاسخ به سوال ایسنا درباره مباحث مطرح درباره مالیات پزشکان، گفت: وزارت بهداشت در زمینه مالیات پزشکان بخش ‌خصوصی نقش مستقیم ندارد و فقط درباره پزشکان بخش دولتی وزارت بهداشت نقش مستقیم دارد که باید گفت این پزشکان یکی از ‌بهترین مودیان مالیاتی در کشور هستند. ‌

وی افزود: قبلا وزارت اقتصاد گلایه‌هایی درباره مالیات پزشکان بخش خصوصی داشت و اخیرا تفاهم‌نامه‌ای با سازمان نظام پزشکی ‌در این زمینه انجام شده است. البته قانون‌های مالیاتی نیز تغییراتی کرده است. به طور مثال قبلا بیمارستان‌ها به طور کلی درآمد را ‌اعلام می‌کردند و الان باید به تفکیک پزشکان اعلام کنند. آنچه مهم است، اینکه باید از درآمد قانونی، مالیات داده شود که یکی از ‌مهم‌ترین ابزارهای توسعه کشور است. ‌

حریرچی در ادامه صحبت‌هایش درباره اظهارات مهناز افشار درباره داروی نالوکسان گفت: پیام‌های بهداشتی درمانی نیز مانند هر پیام دیگری مهم است و فردی که آنها را منتقل می‌کند باید مسلط به علم و آگاهی و فن بیان باشد. اما بسیاری از جوان‌ها حوصله نمی‌کنند به افراد متخصص گوش دهند. بر همین راستا یکی از متدولوژی‌های به وجود آمده استفاده از ورزشکاران، هنرپیشگان و یا کسانی است که مورد توجه مردم هستند. ما نیز برای انتقال پیام‌های بهداشتی درمانی نیازمندیم از گروه‌های تخصصی غیر پزشکی استفاده کنیم و از این موضوع استقبال می‌کنیم و دست یاری‌مان را به سوی آنها دراز می‌کنیم اما موضوع مهم دیگر بحث محتوای این پیام‌هاست. محتوای این پیام حتما باید علمی، به روز مطابق با نیاز مردم و شرایط کشور و مطابق با سیاست‌های تولیتی کشور باشد.

وی افزود: برای مثال در مورد مواد مخدر دو سیاست داریم؛ یکی کاهش اعتیاد و دیگری کاهش آسیب است. در کاهش اعتیاد اقداماتی همچون مبارزه با مواد مخدر، پیشگیری از اعتیاد و ترک معتادان را انجام می‌دهیم و برای کاهش آسیب اقداماتی را برای افرادی که یا موفق نشدند اعتیادشان را ترک کنند یا پیش بینی می‌کنیم موفق نمی‌شوند، انجام می‌دهیم. برای مثال اگر اعتیادشان تزریقی است آنها را تشویق به اعتیاد خوراکی می‌کنیم. در همین راستا حدود ۷۰۰۰ مرکز کاهش آسیب داریم که تعدادی پزشک عمومی آموزش دیده در این مراکز با محلول‌های متادون و سایر مواد خوراکی اعتیاد خطرناک تزریقی را به اعتیاد قانونی تبدیل می‌کنند. نتایج این کار نشان داده است که این اقدام موجب کاهش رفتارهای خشونت آمیز، کاهش رفتارهای پرخطر جنسی و کاهش میزان ابتلا به ایدز و هپاتیت شده است و همچنین افراد بازگشت به شغل پیدا می‌کنند.

حریرچی گفت: موضوع دیگر ما مربوط به کسانی است که بیش مصرفی مواد دارند و ممکن است اوردوز کنند. زمانی که افرادی با بیش مصرفی مواد به بیمارستان می‌آیند برای آنها دارویی به نام نالوکسان تجویز می‌شود که به گیرنده مواد مخدر سلول‌ها می‌چسبد و نمی‌گذارد مواد مخدر به این گیرنده متصل شود. این دارو نقش آنتاگونیستی دارد و جان فرد را نجات می‌دهد. طبق قوانین فعلی کشور ما و برخی کشورهای دیگر این دارو مصرف بیمارستانی دارد، اما در برخی کشورها که تعداد آنها نیز کم نیست (چند ۱۰ کشور) این دارو در داروخانه‌ها و یا برخی از کشورها خارج از داروخانه‌ها در دسترس است که به صورت تزریقی، خوراکی و یا اسپری بینی تجویز می‌شود.

وی ادامه داد: از حدود ۳۰ ماه پیش نیز ما جلساتی با سازمان جهانی بهداشت داشتیم که اگر شرایط برای تجویز این دارو وجود دارد و آموزش‌های لازم در این خصوص داده می‌شود، این دارو نیز در کشور ما در دسترس عموم قرار گیرد.

از مهناز افشار شکایت نکردیم

انجمن‌های علمی انتقاد کردند

حریرچی همچنین تاکید کرد: اگر یک معتاد عادی نالوکسان تزریق کند، این دارو فقط نشئگی او را از بین می‌برد و ممکن است مثل هر داروی دیگری عوارض داشته باشد، ولی عوارض آن خطرناک و مرگبار نیست. ما خواستار همکاری با گروه‌های مختلف اجتماعی درباره محتویات موضوعات جدید هستیم، اما پیشنهادمان به هنرمندان که می‌خواهند کمک کنند این است که محتویات مورد نظر را حتما با یک انجمن علمی چک کنند. چرا که مهم محتوایی است که مردم آن را درک می‌کنند و نه محتوایی که گفته می‌شود. باید بگویم در مورد اخیر نیز شکایتی نکردیم و تنها برخی دوستان انجمن‌های علمی و همکاران وزارت بهداشت انتقادی کردند.

حریرچی در بخش دیگری از صحبت‌هایش درباره آئین‌نامه اداره بیمارستان‌های مستقل و خودگردان گفت: این بخشنامه در داخل دولت با تعرفه دولتی و با مدیریتی که اختیارات بیشتری که هیات امنایی است و مستقل است، انجام می‌شود. در داخل دولت ما برخی دیگر از واگذاری‌ها را داریم. برای مثال آزمایشگاهی را به بخش خصوصی واگذار کردیم اما با تعرفه دولتی در بخش دولتی طبق قوانین موجود اجازه ندادیم که غیر از تعرفه‌های دولتی فعالیت کند.

وی با بیان اینکه صنعت دارو و تجهیزات پزشکی یکی از عمده‌ترین راه‌هایی که می‌تواند به صرفه باشد و توسعه پیدا کند، صادرات است، افزود: در حال حاضر میزان کارخانه‌ها، ماشین آلات و ظرفیت‌های خط تولیدی که در صنعت دارو داریم سه - چهار برابر مصرف داخل کشور است و در این راستا راه نجات ما صادرات است. با صادرات می‌توان از ظرفیت‌های مازاد که موجب عدم بهره‌وری می‌شود، استفاده کرد و هم ارز وارد کشور کرد و هم صنعت سود زیادی کند. بعضی از صنایع گسترش کافی را پیدا نکرده‌اند. هدف‌گیری که در این راستا شده این است که میزان صادرات‌مان را افزایش دهیم.

همچنین انواع تسهیلات را در این باره ارائه می‌کنیم. ما در حال حاضر شرکت‌های تولید کننده را اجبار کرده‌ایم که اگر می‌خواهند تولید داخلی داشته باشند، باید استانداردهای صدور نیز داشته باشند و این شرکت‌ها را تقویت می‌کنیم و به آنها آموزش می‌دهیم که چگونه به این استاندارد دست یابند. همچنین از صنایع کوچک و نوپا نیز حمایت‌های مالی کامل را انجام می‌دهیم و در حال حاضر شرکت‌های دانش بنیان ما توانستند در حوزه علوم پزشکی به ۵۲ کشور صادرات داشته باشند.

سخنگوی وزارت بهداشت درباره عضویت ایران در شورای ICH گفت: اولین کشور منطقه هستیم که علی رغم مشکلات تحریم در جلسه‌ای که در آمریکا برگزار شد و به دلایلی خودمان نتوانستیم شرکت کنیم، عضو ناظر شورای بین‌المللی یکسان سازی الزامات و تامین فرآورده‌های دارویی انسانی شدیم. این عضویت به ما کمک می‌کند راه برای صادرات‌مان شکل گیرد. این شورا ۱۶ عضو دائم و ۲۸ عضو ناظر دارد که از سال ۱۹۹۰ در حال فعالیت است.

زیرمیزی در اعمال زیبایی و سزارین

سخنگوی وزارت بهداشت در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا میزان زیرمیزی‌های حوزه سلامت کاهش یافته است، گفت: بسته‌ای که ما به طور مشخص وارد آن شدیم، به صفر رساندن زیرمیزی در بخش بستری بود. در حال حاضر در بخش دولتی موضوع زیرمیزی تقریبا به صفر رسیده؛ در صورتیکه در گذشته شاید در ۵۰ درصد استان‌ها انجام اعمال جراحی بدون زیرمیزی ممکن نبود. در بخش خصوصی نیز در استان‌ها این میزان نزدیک به صفر است. در عین حال در تهران هنوز نتوانستیم موضوع زیرمیزی را به صفر برسانیم و در حال حاضر در برخی عمل‌ها مانند عمل‌های زیبایی و سزارین متاسفانه موضوع زیرمیزی وجود دارد.

وی با بیان اینکه برخورد تعزیرات با قضیه زیرمیزی تغییر پیدا کرده است، ‌ گفت: بر اساس رویه جدید تعزیرات، اگر شکایتی از یک فرد وجود داشته باشد علاوه بر آن شکایت، پرونده‌های دیگر آن فرد نیز بررسی می‌شود. درباره خدمات سرپایی نیز بحث‌های مختلفی وجود داشت و مثلا قرار بود سازمان نظام پزشکی بر آن نظارت انجام دهد، ولی در حال حاضر نظام پزشکی بر کارهای درمانی فقط به دو مورد تبلیغات و تابلوی مطب‌ها نظارت می‌کند و اگر کسی در زمینه زیرمیزی شکایتی داشته باشد، به آن رسیدگی می‌کند. در نتیجه در این زمینه عمده مسئولیت بر عهده وزارت بهداشت است و نظارت‌های وزارت بهداشت محدود به شکایت‌ها نیست.

حریرچی درباره نامه اخیر انجمن داروسازان در خصوص تعیین تعرفه برای نسخ الکترونیک گفت: تعیین هر نوع تعرفه در امور بهداشتی، درمانی و پزشکی و دارویی در صلاحیت هیات دولت است و نه وزارت بهداشت و نه شورای عالی بیمه سلامت نمی‌تواند به صورت مستقل تعرفه‌ای تعیین کند و فقط می‌تواند پیشنهادات خود را ارائه دهد و بعد در سازمان برنامه و بودجه و هیات وزیران تعرفه‌ها تعیین می‌شوند.

حریرچی درباره منافع پزشکان سهام‌دار در بیمارستان‌های خصوصی و ایجاد تقاضای القایی گفت: تقاضای القایی به معنی این است که یک هزینه یا درمانی را به دلیل انگیزه مالی یا انگیزه غیر پزشکی به یک بیمار تحمیل کنیم که به طور کامل غیرقانونی و غیراخلاقی است و باید درباره تک تک این موارد قضاوت انجام شود. به طور مثال درباره سزارین برخی از همکاران می‌گویند که تعداد ارجاع شده‌ها بالاست. در صورتیکه بعد از بررسی مشاهده می‌شود اکثر زنانی که سزارین کردند یک بارداری عادی داشته‌اند. یکی از مثال‌های مشخص تقاضای القایی این است که نوزادان سزارینی به طور متوسط در ۳۸ هفتگی یعنی دو هفته زودتر به دنیا می‌آیند که این موجب نارسایی‌هایی در نوزاد می‌شود.

وی افزود: در برخی موارد نیز خانواده‌ها هیجان‌زده می‌شوند و وقتی ناراحتی کوچکی برایشان پیش می‌آید با درآمد کم بیمار را به بیمارستان خصوصی می‌برند و دچار هزینه‌های زیادی می‌شوند که در این خصوص افراد باید به توان مالی خود توجه کنند. موضوع دیگر نیز طول مدت بستری است اما در این باره شناسایی تخلف برای ما مشکل است.

حریرچی درباره توقف توزیع شیر در مدارس گفت: موضوع مهم در این رابطه تامین منابع است. نقش وزارت بهداشت در این رابطه فقط طرح موضوع و اثبات ضرورت آن و کسب مصوبه‌های لازم بود. در نتیجه کار بین بخشی وزارت بهداشت در این راستا انجام شده است. طی دو ماه گذشته وزارت بهداشت در رابطه با شیر و لبنیات بارها مصاحبه داشته است؛ چرا که در این زمینه احساس خطر کردیم. همچنین مکاتباتی را در این زمینه انجام داده و باز هم پیگیری خواهیم کرد.