پیامدهای توافق برای ایران و غرب چیست؟
پس از ۱۰سال مذاکرات نیمبند، مبهم و پراکنده، سرانجام با پشتکار و مهارتی که تیم هستهای از خود نشان داد به صدور این بیانیه مشترک دسترسی پیدا کردیم.
روزنامه شرق در ادامه نوشت: در واقع، هدف آقای روحانی برای دستیابی به راهحل «برد-برد» محقق شد. اما اتفاق یکشنبه برای مردم ما که از روند بینتیجه مذاکرات تاحدودی خسته شده بودند با شگفتی و خوشحالی همراه بود.
بر اساس بیانیه مشترک طرفین، ایران در برابر «۱+۵» متعهد شده که غنیسازی را از ۲۰ درصد به ۳.۵ درصد کاهش دهد و ۲۴۰ کیلوگرم کیکزردی خود را به میله سوخت تبدیل کند و طی ششماه تعیینشده، فعالیت سایت آبسنگین اراک را متوقف کند.
طرف مقابل نیز ادامه غنیسازی توسط ایران را به رسمیت شناخته است. البته غربیها، تا چندی پیش، مدعی بودند، چنین حقی در اساسنامه «آژانس» نیامده، اما مشخص بود که چنین ادعایی، پایه حقوقی نداشته و بیمورد است؛ زیرا، اصولا، ماهیت تاسیس «آژانس»، دادن این حق به تمامی کشورهای عضو است.
اذعان «۱+۵» به حق غنیسازی توسط ایران، رخدادی مهم است اما مهمتر از این رخداد، پیامدهای آن برای تهران و غرب است. مشخص بود، غرب نمیتواند از طریق ناکامگذاردن مذاکرات، ، سدی در برابر فعالیت هستهای ایران ایجاد کند. بهویژه آنکه جهان غرب با بحران اقتصادی دستوپنجه نرم میکند و از سوی دیگر، ایران کشور ثروتمندی است و گشودن دروازههای صنعت نفت و گاز و صنایع دیگر کشورمان به روی سرمایهگذاران و مشتاقان خارجی، میتواند به اقتصاد بحرانزده هر دو طرف کمک کند. علاوه بر این، با توجه به قدرت ایران در منطقه، غرب، از قطع کامل مذاکرات استقبال نمیکرد و قصد نداشت ایران را از «روند» مذاکرات ناامید کند. همچنین باید به این مساله توجه داشت که تیم مذاکرهکننده و دولت پس از این توافق میتوانند در برابر برخی تندروها در داخل بایستند.
ناکامی احتمالی این مذاکرات، شاید، گزینه برافروختن جنگ و حمله نظامی را تقویت میکرد و این در شرایطی است که منطقه، پتانسیل و تحمل جنگ دیگری را ندارد. نکته دیگر آنکه فشار زیادی در داخل آمریکا علیه اوباما وارد شد، اما کاخ سفید با وجود این فشار و ضمن رویارویی با برخی همپیمانان خود در منطقه، به پیشبرد مذاکرات ایران و «۱+۵» کمک زیادی کرد.
اوباما در دوره پایانی ریاستجمهوری خویش است و به جلب نظر لابی اسراییل در انتخابات بعدی، نیازی احساس نمیکند و بر این اساس، توانست دیپلماسی هستهای متفاوت با مطالبات تلآویو را در پیش گیرد و در حالی که متحدان آمریکا در منطقه- اسراییل و عربستان- بهشدت از احتمال توافق هستهای ایران و «۱+۵» خشمگین بودند، اوباما توانست با ایفای نقش جدی در نهاییشدن توافقنامه و بیانیه مشترک ژنو، اعتباری برای خود و امتیازی برای حزب دموکرات به دست آورد؛ امتیازی که در رقابت انتخابات ریاستجمهوری آتی آمریکا، شاید از عوامل تاثیرگذار باشد.
ارسال نظر