کمالی: حزب یارانه بگیر به چه دردی می‌خورد؟
روزنامه اعتماد با با حسين كمالي، فعال سياسي اصلاح‌طلب درباره دستورالعمل پرداخت يارانه به احزاب گفتگو کرده است.
روزنامه اعتماد با با حسين كمالي، فعال سياسي اصلاح‌طلب درباره دستورالعمل پرداخت يارانه به احزاب گفتگو کرده است.
يارانه‌اي بنا است بر اساس امتيازدهي به احزاب اختصاص داده شود. برخي چهره‌هاي سياسي معتقدند كه اختصاص يارانه به احزاب استقلال‌شان را خدشه‌دار مي‌كند. نظر شما در اين مورد چيست؟
رشد و بالندگي احزاب معمولا در كشورهاي توسعه‌نيافته‌اي كه توسعه فعاليت‌هاي سياسي در دستور كارشان قرار دارد، به شيوه‌هاي مختلف پيگيري مي‌شود. فعاليت حزبي داراي هزينه‌هاي مالي زيادي است و براي كشورهايي كه جامعه به لحاظ فرهنگي آماده پرداخت حق عضويت نيست و حق عضويت به گونه‌اي نيست كه بتوان با آن حزبي را اداره كرد، طبيعتا راهي غير از تخصيص يارانه به احزاب وجود ندارد. پرداخت يارانه به احزاب گزينشي و ناعادلانه باشد، احتمال دارد كه استقلال‌شان را از دست بدهند. ولي وقتي كه به همه احزاب كمك شود، حتي اگر وابستگي ايجاد كند، كم است و به نوعي نيست كه احزاب مجيزگوي دولت شوند. احزابي كه مخالف دولت هستند، از همين كمك‌ها بهره‌مند مي‌شوند. احزاب موافق و مخالف از دولت يارانه مي‌گيرند. با اين منطق نمي‌توان گفت كه احزاب دولتي مي‌شوند. البته اگر احزاب فقط به يارانه دولتي اتكا كنند، تا‌حدودي استقلال‌شان كم مي‌شود. با اين حال ديديم كه در اين مدتي كه احزاب يارانه دريافت نمي‌كردند، توانستند گليم خود را از آب بيرون بكشند. ولي خب كار براي‌شان سخت‌تر بود و بدون امكانات و با هزينه‌هاي جزيي اعضاي حزب پيش مي‌رفتند. يارانه احزاب مي‌تواند اين فشار را از روي اعضاي حزب بردارد.
مبناي امتيازدهي به احزاب چه خواهد بود؟ آيا با اين روش راه براي اعمال سليقه شخصي و جناحي باز نمي‌شود؟ چه راهي وجود دارد تا در تخصيص يارانه به احزاب اعمال سليقه نشود؟
آيين نامه‌اي كه در حال حاضر براي توزيع يارانه‌ها نوشته شده، مي‌خواهد جلوي اعمال سليقه‌هاي شخصي را بگيرد. ولي مشكلاتي وجود دارد كه مي‌تواند باعث توزيع نامناسب منابع شود. گفته مي‌شود تعداد اعضاي حزب در مسووليت‌ها يك ملاك تصميم‌گيري است. مشكل اين است كه در بين نمايندگان مجلس افرادي هستند كه بعد از انتخاب شدن به عضويت احزاب درآمده‌اند. در عين حال هيچ پشتوانه برنامه‌اي حزبي هم ندارند. ما در كشور برعكس عمل مي‌كنيم. در كشورهاي دنيا اين احزاب هستند كه براي انتخاب شدن تلاش كرده و برنامه ارايه مي‌كنند. نمي‌شود كه رييس‌جمهوري انتخاب شود و بعد به خاطر عضويتش از حزب حمايت مضاعف صورت بگيرد. مطبوعات حزبي هم يكي از ملاك‌هاي توزيع منابع است و مشكلاتي دارد. نمي‌شود كه يه عده از مطبوعات حزبي، هم از وزارت ارشاد يارانه بگيرند و هم از وزارت كشور. وقتي وزارت ارشاد به مطبوعات يارانه مي‌دهد، در واقع به حزب يارانه داده است. ملاك امتيازدهي بايد اعضاي واقعي حزب باشند. تعداد شعبات استاني و شهرستاني نيز بايد در امتيازدهي در نظر گرفته شود. به نظر من بايد بررسي‌هاي بيشتري در مورد آيين نامه‌اي كه روز دوشنبه در دستور كار قرار گرفت، صورت بگيرد.
هنوز جاي بازنگري هست؟
آيين‌نامه هنوز قطعي نشده و بررسي‌ها همچنان ادامه دارد.
گفتيد حق عضويت‌ها كم است و كفاف فعاليت احزاب را نمي‌دهد. اين يعني به احزابي كه پايگاه اجتماعي ندارند هم رانت و امكانات بدهيم؟ چرا دولت بايد براي حزبي كه پايگاه اجتماعي كافي براي دريافت حق عضويت ندارد، هزينه كند؟
نه، اينطور نمي‌توان داوري كرد. احزاب كادر، سازماني، جمعيتي و توده‌اي داريم. بنابراين همه احزاب الزاما جمعيت زيادي را به دنبال خود ندارند. بزرگ‌ترين حزبي كه در وزارت كشور به ثبت رسيده، خانه كارگر است كه ٣ ميليون عضو دارد. اما اين مجموعه فعاليت صنفي دارد. در واقع اگر اينگونه نگاه كنيم، اعضاي اين حزب درآمد بسيار اندكي دارند و قادر به پرداخت‌هاي بالا به عنوان حق عضويت نيستند. برخي احزاب هستند كه افراد متمولي به عضويت‌شان درآمده‌اند يا صاحبان صنعت و تجارتي هستند و منابع خوبي در اختيارشان قرار مي‌گيرد. آنها مشكلي ندارند. احزابي كه به طور كل به پولدارها وصل هستند. در حالي كه احزابي كه به كارگران يا كارمندان متكي هستند، مشكل مالي پيدا مي‌كنند. گرفتن يك ساختمان معمولي كه ٥٠٠ متر فضا داشته باشد، در شهر تهران ماهي ٥٠ ميليون تومان كرايه دارد. از كجا بايد اين پول تامين شود؟
احزابي كه به افراد متمول وصل هستند، شايبه رانتي بودن فعاليت حزب را ايجاد نمي‌كنند؟
طبيعتا همه احزاب مثل هم نيستند. برخي اعضا در هر انتخابات هزينه‌هاي زيادي براي حزب مي‌كنند و بعد هم توقعاتي دارند تا افرادي را وارد شوراها و نهادها بكنند يا بعد از موفقيت در انتخابات توقعاتي به وجود مي‌آيد.
چطور مي‌توان جلوي رانتي شدن احزاب را گرفت؟
اين كار نيازمند يك اراده عمومي است كه هنوز در جامعه ما شكل نگرفته است.
براي شفافيت منابع مالي احزاب بايد چه راهكارهايي داشت؟
كار خلافي نيست. اعضاي حزب حق كمك به حزب را دارند. يارانه به احزابي كه به افراد متمول وصل نيستند نيز كمك مي‌كند.
قانون جديد احزاب قرار بود از تعداد زياد احزاب كم كند. خيلي از احزاب موجود نقش و كاركرد اجتماعي ندارند. تا پايان مهلت قانون جديد مي‌توان اميدوار بود كه از اين تعداد كم شود؟
من اطلاع دقيقي از كنگره‌ها و اساسنامه‌هاي تطبيق داده شده با قانون جديد احزاب ندارم.
قانون جديد احزاب را كارآمد مي‌دانيد؟
قانون جديد احزاب مفيد نيست و فقط مانع فعاليت احزاب است. ما به دنبال لايحه جديدي براي احزاب هستيم كه توسط دولت به مجلس ارايه شود يا اگر دولت انجام ندهد به صورت طرح از طريق نمايندگان مجلس پيگيري مي‌كنيم.
اين دغدغه در خانه احزاب و وزارت كشور وجود دارد كه احزاب نمايشي را حذف كنند؟
خانه احزاب، مجلس و وزارت كشور به صورت مشترك در اين زمينه كار مي‌كنند.
نظر کاربران
منظورت از حزب یارانه بگیر ..همون حزب گداست ..دیگر ؟؟ گدا به گدا رحمت بخدا...
به درد مصرف کردن آن.