یک زن دموکرات، پمپئو را وزیر خارجه آمریکا می‌کند

حسین هوشمند در عصر ایران نوشت: دونالد ترامپ پس از برکناری رکس تیلرسون از پست وزیر خارجه، مایک پامپیو رئیس سازمان سیا را برای تصدی این پست معرفی کرد. وی هم اکنون منتظر تصمیم سنا برای تایید صلاحیت است.

پامپیو ۵۴ ساله با روی کار آمدن دولت ترامپ به عنوان رئیس سازمان سیا انتخاب شد. وی قبل از این پست، از سال ۲۰۱۱ نماینده ایالت کانزاس در مجلس نمایندگان ایالات متحده بود. پیش تر در سال های ۱۹۸۶ تا ۱۹۹۱ در ارتش آمریکا فعالیت می کرد و در جنگ کویت حضور داشت.

پس از اتمام تحصیلات در رشته حقوق، پامپیو از سال ۱۹۹۸ وارد فعالیت های تجاری شد. وی با شرکت در انتخابات سال ۲۰۱۰ توانست عضو مجلس نمایندگان شود. پامپیو در سال های فعالیتش در کنگره آمریکا جزء طیف تی پارتی (شاخه تندرو و فاقد بینش سیاسی) حزب جمهوری خواه محسوب می شد.

پامپیو در جریان انتخابات مجلس نمایندگان در سال ۲۰۱۰، باراک اوباما را «کمونیست مسلمان» خطاب کرده بود. وی همچنین دیدگاه تندی در قبال ایران دارد و از مخالفان توافق هسته ای و حامی حمله به ایران محسوب می شود. پامپیو در سال ۲۰۱۶ خواستار سفر به ایران و نظارت بر انتخابات مجلس شده بود.

پامپیو به دلیل همین گرایشات سیاسی تند و تعلقش به تی پارتی، قرابت فکری زیادی با ترامپ دارد.

پس از معرفی پامپیو به به عنوان نامزد تصدی پست وزارت خارجه، انتقادات زیادی مطرح شد. ادله منتقدین بر این پایه استوار است که وی به خاطر افکار تندی که دارد نمی تواند گزینه مناسبی برای وزارت خارجه باشد و به طور کلی وظایف این وزارت خانه با سازمان سیا تفاوت دارد و پامپیو برای این پست صلاحیت ندارد.

در جلسه استماع کمیته روابط خارجی سنا که از روز ۱۲ آوریل آغاز شد، بحث های متنوعی صورت گرفت و سناتورها سوالات زیادی را از وی پرسیدند. پامپیو به منظور آماده شدن در خصوص حضور در جلسه کمیته روابط خارجی از تمام وزرای خارجه درخواست کمک کرده بود، حتی جان کری و هیلاری کلینتون که بارها آنها را مورد انتقاد و حتی تهمت قرار داده بود. پامپیو در توئیتی، جان کری را «خائن» نامیده بود.

پس از شرکت در جلسات کمیته روابط خارجی، سناتور رند پال (جمهوری خواه از کنتاکی) اعلام کرد به پامپیو رای منفی خواهد داد. پس از این خبر بود که نشانه های رای نیاوردن پامپیو در سنا دیده شد.

روند تایید صلاحیت نامزدهای پیشنهادی وزارت به این گونه است که آنها در ابتدا در کمیته های تخصصی مربوطه به سوالات سناتورها پاسخ می دهند و سپس در آن کمیته درباره آنها رای گیری می شود. هر کمیته هم دارای اعضایی از هر دو حزب است و رئیس آن کمیته هم از حزب اکثریت انتخاب می شود.

هر کمیته با توجه به وضعیت آراء اعضایش سه نوع توصیه در قبال نامزد مربوطه به صحن سنا انجام می دهد. موافقت یا توصیه، مخالفت یا عدم توصیه، یا رای ممتنع. پس از این بررسی صلاحیت نامزد پیشنهادی به صحن سنا آورده می شود و این تمام ۱۰۰ نفر عضو سنا هستند که درباره صلاحیت وی تصمیم گیری می کنند.

در طول تاریخ ایالات متحده تنها ۹ نامزد پیشنهادی برای وزارتخانه های مختلف توسط سنا رد شده اند. ۱۴ نفر هم بوده اند که قبل از بررسی صلاحیت، خودشان انصراف داده اند.

در ۱۰۰ سال اخیر تنها ۳ بار بوده است که سنا نامزدهای پست وزارت را رد صلاحیت کرده است. چارلز وارن در سال ۱۹۲۵ به عنوان وزیر دادگستری در دولت کلوین کولیج، لوئیس اشتراوس در سال ۱۹۵۹ به عنوان وزیر بازرگانی در دولت دوایت آیزنهاور و جان تاور در سال ۱۹۸۹ به عنوان وزیر دفاع در دولت جورج بوش پدر.

همچنین از سال ۱۹۲۵ تاکنون بی سابقه بوده است که نامزد تصدی پست وزیر خارجه در کمیته روابط خارجی رد شود، ولی بتواند در صحن سنا تایید صلاحیت شود. اما به نظر می رسد پامپیو می تواند در این زمینه رکورد شکنی کند.

روز سه شنبه پس از برگزاری جلسه استماع کمیته روابط خارجی سنا مشخص شد پامپیو از آرای کافی برای تایید در این کمیته برخوردار نیست. کمیته روابط خارجی سنا دارای ۲۱ عضو است. ۱۱ عضو جمهوری خواه و ۱۰ عضو دموکرات. با مخالفت دموکرات های کمیته و سناتور پال جمهوری خواه با وی، پامپیو کار سختی برای تایید صلاحیت در صحن پیش رو داشت.

سناتور پال هم مانند دموکرات ها معتقد است که پامپیو بیش از اندازه دارای دیدگاه های تند است و این حد از نگاه ایدئولوژیک مناسب وزارت خارجه نیست. پال همچنین مخالف حمایت پامپیو از شکنجه غرق مصنوعی است. دموکرات ها مخالف ارتباط پامپیو با گروه های ضد اسلامی در گذشته هستند.

سناتور تیم کین (دموکرات از ویرجینیا) که در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۱۶ معاون هیلاری کلینتون بود در شرح مخالفت خودش با پامپیو می گوید: «ما رئیس جمهوری داریم که ضد دیپلماسی است. به همین خاطر من نگران تمایلات مشابه پامپیو در جهت مخالفت با دیپلماسی هستم.» کین مخالفت پامپیو با توافق هسته ای ایران، که آن زمان نماینده مجلس نمایندگان بود را مثالی برای این قضیه ذکر می کند.

جمهوری خواهان در سنا ۵۱ کرسی و دموکرات ها ۴۹ کرسی دارند. پس با وجود مخالفت سناتور پال باز هم صلاحیت پامپیو تایید خواهد شد، پس مشکل کجاست؟ مشکل این است که سناتور جان مک کین (جمهوری خواه از آریزونا) به دلیل درمان بیماری سرطان مغز چند هفته ای است که در سنا حضور ندارد. پس آراء موافق پامپیو به ۴۹ رای و آراء مخالف به ۵۰ رای می رسد.

جمهوری خواهان برای تایید صلاحیت پامپیو نیاز به یک رای دموکرات دارند. پامپیو در جریان تایید صلاحیتش برای ریاست سازمان سیا در سال گذشته ۶۶ رای موافق و ۳۲ رای مخالف کسب کرد. در آن زمان ۱۴ سناتور دموکرات با انتساب وی موافقت کردند. که از آن میان تاکنون ۶ سناتور دموکرات اعلام مخالفت کرده اند -۲ نفر از آنها عضو کمیته روابط خارجی هستند- بقیه هنوز مردد هستند.

پس از جلسه استماع کمیته، کاخ سفید اعلام کرد که پامپیو در هفته های گذشته سفری محرمانه به کره شمالی داشته و با رهبر این کشور دیدار کرده است. پس از این خبر کمی نگاه به وی مثبت تر شد و موافقان وی دست پرتری برای اعلام حمایت از وی دارند. سناتور تام کاتن (جمهوری خواه از آرکانزاس) روز چهارشنبه در میان خبرنگاران گفت: «دیدار پامپیو با کیم، بهترین مدرک برای اثبات تعهد وی به دیپلماسی است.»

در حالی که اوضاع به نفع پامپیو نبود، برگ برنده جمهوری خواهان و پاشنه آشیل دموکرات ها خودش را نشان داد. سناتور هیدی هیتکمپ (دموکرات از داکوتای شمالی) اعلام کرد از پامپیو حمایت می کند. هیتکمپ جزء دموکرات های محافظه کار محسوب می شود که چون از ایالتی قرمز (جمهوری خواه) می آید، گاهی اوقات به نفع جمهوری خواهان رای می دهد.

پیش از این رسانه ها از فشار کاخ سفید به دموکرات های محافظه کار برای رای دادن به پامپیو خبر داده بودند. سناتور کاتن ضمن هشدار به این سناتورها گفته بود تبعات رای مخالف به پامپیو را خواهند دید.

اما جمهوری خواهان چگونه می توانند به این دسته از سناتورها فشار بیاورند؟ این سناتورهای دموکرات که شامل هیدی هیتکمپ، جو مانچین، جو دانلی و کلر مک کاسکیل می شوند، امسال باید در انتخابات شرکت کنند. و چون از ایالت های محافظه کار داکوتای شمالی، ویرجینیای غربی، ایندیانا و میزوری می آیند، باید مواضعی را انتخاب کنند که رای دهندگان ایالتشان دوباره آنها را انتخاب کنند.

این سناتورها با توجه به نظرسنجی ها و این که ترامپ در ایالتشان با فاصله پیروز شده است، با انتخابات سختی روبرو هستند و جزء کاندیداهای آسیب پذیر محسوب می شوند.

البته استدلال این دسته از دموکرات ها می تواند غلط باشد، چون ماه گذشته کانر لمب، نامزد دموکرات انتخابات مجلس نمایندگان از پنسیلوانیا توانست در منطقه ای که ترامپ با فاصله بیش از ۲۰ درصد کلینتون را شکست داده بود، کاندیدای جمهوری خواه را شکست دهد.

پامپیو با سناتورهای دموکرات ایالت های محافظه کار، شخصاً دیدار کرده است. مانچین پس از دیدار با پامپیو این دیدار را خوب توصیف کرد.

به احتمال زیاد پس از اعلام حمایت هیتکمپ، دیگر سناتورهای دموکرات ساکن ایالت های جمهوری خواه هم از پامپیو حمایت خواهند کرد. این سناتورها پیش از این هم با جمهوری خواهان همراه شده اند.

هفته گذشته، گزینه معاونت سازمان حفاظت از محیط زیست به تایید سنا رسید. علاوه بر تمام جمهوری خواهان، ۳ سناتور دموکرات هم به وی رای مثبت دادند. این سناتورها هیتکمپ، مانچین و دانلی بودند.

در جریان تایید صلاحیت رکس تیلرسون که بیشترین مخالف در سنا برای پست وزارت خارجه را در ۵۰ سال گذشته داشت، هیتکمپ و مانچین رای مثبت به وی دادند.

پس از آن که دوشنبه کمیته روابط خارجی درباره صلاحیت پامپیو رای گیری خواهد کرد، صحن سنا باید تصمیم نهایی درباره وی را بگیرد. با مصالحه دموکرات های آسیب پذیر، حزب دموکرات فرصت خوبی را برای مخالفت و کارشکنی در مسیر سیاست های تند و جنگ طلبانه ترامپ از دست خواهد داد.