روسیه به حمله آمریکا به سوریه پاسخ می‌دهد؟

فرارو: احتمال درگیری بزرگ بین روسیه و آمریکا بر سر سوریه بعید است.

آمریکا و متحدان اروپایی‌اش در حال تدارک حمله نظامی به سوریه هستند. روسیه به آمریکا هشدار داده که هر موشکی که به سمت سوریه شلیک شود را ساقط کند. با این حال، هنوز به طور دقیق معلوم نیست که روسیه برای واکنش به حمله به سوریه به چه شکل واکنش نشان خواهد داد. شبکه ای‌بی‌سی‌نیوز طی یادداشتی به قلم پاتریک ریول، به گمانه‌زنی درباره واکنش احتمالی روسیه پرداخت.

روز چهارشنبه، دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، در توئیتر به روسیه گفته برای حمله موشکی آمریکا در سوریه، آماده شود. به نظر می‌رسد که توئیت ترامپ در واکنش به اظهارات سفیر روسیه در لبنان بود. این سفیر گفته بود کشورش نه تنها موشک‌های آمریکایی که سمت سوریه شلیک شوند را هدف قرار خواهد داد بلکه، حتی یگان‌های شلیک‌کننده آن‌ها هم هدف قرار خواهند گرفت.

این اظهارات باعث شد این هشدار مطرح شود که حملات احتمالی آمریکا به سوریه، ممکن است باعث درگیری نظامی بین روسیه و آمریکا شود.

به گزارش ای‌بی‌سی‌نیوز، در واقعیت، این مسئله که روسیه چگونه به حملات علیه متحدش در سوریه پاسخ خواهد داد، یک گمانه‌زنی دشوار در مسکو است. افراد معدودی وجود دارند که معتقدند کرملین مایل است وارد درگیری نظامی با آمریکا شود. با این حال، سال‌ها تنش بین دو کشور و پویایی پیچیده جنگ داخلی سوریه، این ایده ناگوار را مطرح کرده که اکنون ممکن است اجتناب از درگیری نظامی بین دو طرف غیرممکن باشد.

آندری کورتونوف، رئیس شورای امور بین الملل روسیه که روابطی با دولت این کشور دارد، می‌گوید: "البته، من معتقدم که ما الان در موقعیت اوج بحران موشکی کوبا نیستیم. ما از آن دور هستیم... . اما در همان چارچوب معتقدم که اکنون وضعیت خطرناکتر از هر لحظه دیگری از زمان به قدرت رسیدن ترامپ است."

به گفته این شبکه، پیش‌تر، روسیه تهدید کرده بود که موشک‌ها و جنگنده‌های آمریکایی که جان نیرو‌های روسی در سوریه به خطر اندازند را ساقط خواهد کرد، اما از زمانی که بحران اخیر سوریه شروع شده، روسیه درباره اینکه چگونه پاسخ خواهد داد، تا حدود زیادی ساکت بوده است.

در اواسط ماه مارس، چند هفته قبل از شروع بحران کنونی، والری گراسیموف، رئیس ستاد مشترک ارتش روسیه، علنا هشدار داده بود هرگونه حمله آمریکایی که جان سربازان روسی در سوریه را به خطر بیندازد، روسیه را وادار خواهد کرد تا نه تنها موشک‌ها بلکه شلیک‌کنندگان آن‌ها را هم هدف قرار دهد. در آن زمان به این اظهارات توجه شد و ظاهرا اظهارات مزبور یک "خط قرمز" خطرناک برای مسکو ترسیم کرد. با این حال، از زمانی که حملات موشکی یک امکان واقعی شده‌اند، نه ارتش روسیه و نه کرملین، هیچکدام این هشدار را تکرار نکرده‌اند. این تا زمانی بود که در روز چهارشنبه سفیر روسیه در لبنان در مصاحبه‌ای با شبکه حزب الله، مجددا به این هشدار اشاره کرد.

الکساندر زاسیپکین، سفیر روسیه در لبنان، به شبکه المنار گفت: "اگر حمله‌ای از جانب آمریکایی‌ها صورت گیرد، در آن حالت...، موشک‌ها و حتی منابعی که از آن‌ها شلیک شده‌اند، ساقط خواهند شد. "

برخی معتقدند که توئیت تهدیدآمیز دیروز ترامپ، در پاسخ به همین اظهارات بوده است.

اما زمانی که روز چهارشنبه مکررا از کرملین درباره این هشدار، پرسیده شد، از تکرار هشدار سرنگونی اجتناب کرد. وزارت دفاع روسیه که هنوز نگفته پاسخش به حملات آمریکا چه خواهد بود، هم این هشدار را تکرار نکرد. به نظر می‌رسد که کرملین تاکنون از قدرت‌نمایی اجتناب کرده است، دیمتری پسکوف، سخنگوی کرملین، از همه کشور‌ها خواسته از اتخاذ اقدامات بی‌ثبات‌ساز در سوریه اجتناب کنند.

در پی توئیت ترامپ، وزارت دفاع روسیه، بیانیه‌ای صادر کرد که در آن فقط گفته بود آمریکا قبل از انجام حملات جدید، باید شهر رقه را بازسازی کند. شهری که به بازپس‌گیری آن از داعش کمک کرده بود. این وزارت‌خانه هیچ اشاره به هشدار سابقش درباره هدف قرار دادن موشک‌های آمریکایی‌ای که نیروهایش را تهدید می‌کنند، نکرد.

با این حال، هنوز خطر درگیری وجود دارد. وزارت خارجه روسیه مکررا هشدار داده است که حملات می‌توانند به "وخیم‌ترین تبعات" منجر شوند. علاوه بر این، خطرِ زدن نیرو‌های روسی در سوریه یک خطر واقعی است. مستشاران روسی در بسیاری از مناطق در کنار نیرو‌های سوری حضور دارند و در تاسیسات دولتی مستقر هستند.

ظاهرا مقامات نظامی آمریکایی در حال کار بر روی این فرض هستند که پاسخ روسیه مانند پاسخ آن به حمله آخر ترامپ به سوریه خواهد بود. هنگامی که در سال گدشته ترامپ دستور داد ۵۶ موشک کروز به سمت پایگاه هوایی سوریه شلیک شود، روسیه کنار نشست. روس‌ها از این حمله بشدت انتقاد کردند، اما هیچ کاری برای ساقط کردن موشک‌ها نکردند. آمریکا قبل از حمله به روسیه اطلاع داده بود و به روسیه اجازه داد نیروهایش را عقب بکشد.

اما اکنون تفاوت این است که پیش‌بینی می‌شود حمله به سوریه بزرگ‌تر باشد.

ای‌بی‌سی‌نیوز با بیان اینکه این بار حمله آمریکا گسترده خواهد بود، نوشت: "تحلیلگران کمی در مسکو معتقدند که روسیه مایل است به سمت کشتی‌ها و جنگنده‌ای آمریکایی شلیک کند و در نزاع بزرگی درگیر شود که ممکن است شروع شود."

با این حال، آن‌ها اشاره می‌کنند همانطور که دولت ترامپ اکنون مقیاس حملاتش را افزایش می‌دهد، کرملین هم ممکن است مجبور خواهد بود تا واکنشش به حملات جدید را بیشتر کند. با توجه به بحران دیپلماسی ناشی از حمله شیمیایی به جاسوس سابق روسی در بریتانیا و تحریم‌های جدید آمریکا در هفته جاری، سطح لفاظی خصومت‌آمیز، نادیده گرفتن حمله بزرگ‌تر به سوریه را برای روسیه دشوارتر می‌سازد.

چندین ناظر مسائل روسیه گفته‌اند آن‌ها معتقدند که روسیه شاید تلاش کند به عنوان نماد مقاومت، چند موشک آمریکایی را ساقط کند.

ولادیمیر فرولوف، تحلیلگر سیاست خارجی در مسکو، گفته هشدار‌های سابق روسیه مبنی بر اینکه اگر سربازانش آسیب ببینند به کشتی‌ها و جنگنده‌ها حمله خواهد کرد، آن را در موقعیت خطرناک‌تر قرار می‌دهد.

فرولوف در مقاله‌ای که در مجله ریپابلیک منتشر شده، نوشت: "ما هم مانند آمریکایی‌ها و فرانسوی‌ها، خط قرمز‌هایی برای خودمان ترسیم کردیم که نقض آن‌ها بدون پاسخ وعده داده شده روسی، به معنای آبروریزی خواهد بود. ولادیمیر پوتین، معمولا سعی می‌کند از نصب چنین تله‌هایی برای خود اجتناب کند. "

کرتونوف می‌گوید، احتمالا پاسخ روسیه به حجم حملات آمریکا بستگی خواهد داشت.

یک مقام آمریکایی به ای‌بی‌سی‌نیوز گفته محدوده حملاتی که آمریکا آن‌ها را بررسی می‌کند، اثر سبک، متوسط و سنگین خواهند داشت. از جمله در این حملات مراکز فرماندهی و کنترل ارتش سوریه هدف قرار خواهند گرفت.

در حالی که درگیری نظامی یا تشدید تنش بزرگ بین روسیه و آمریکا بسیار بعید به نظر می‌رسد، تعدادی از تحلیلگران احساس می‌کنند خطر این درگیری اکنون بیش از هر زمان دیگری در چند دهه است.

دیمتری ترنین، تحلیلگر مرکز کارنگی در مسکو، در هفته جاری در توئیتر خود نوشت: " اکنون، آمریکا و روسیه به برخورد نظامی بین نیرو‌های نظامی‌شان بیش از هر زمان دیگری از دوره جنگ سرده، نزدیک‌تر شده‌اند. تنها سوالی که در ذهنم هست این است که آیا روسیه وقتی آمریکا علیه دمشق حملاتی انجام دهد، پاسخ خواهد داد؟ "