نگرانی از گرانی قیمت کالا‌ها در آستانه نوروز ۹۷

روزنامه قانون: تنها يك ماه به آغاز سال جديد مانده و مانند هر سال جنب و جوش براي خريد عيد در ميان مردم آغاز شده است، همراه با اين هياهوي قبل از عيد مسئولان همچون سال‌هاي گذشته وعده‌هايي براي ثبات قيمت‌ها مي‌دهند كه مشخص نيست اين وعده‌ها رنگ حقيقت به خود بگيرد يا مانند هر سال مردم را با سيل عظيم گراني‌ها رو به‌رو سازد.

البته اين گراني‌ها در ماه‌هاي اخير به بازار هجوم آورده است و گويي در آستانه عيد بازار ديگر كششي براي افزايش قيمت دوباره كالاها ندارد. بنابراين دولت درحالی به استقبال تنظیم بازار عید می‌رود که قیمت بيشتر کالاهای اساسی با رشد چشمگیری مواجه بوده و البته دولتمردان معتقدند هیچ مشکلی در این زمینه پیش روی آنان وجود ندارد. اين صحبت‌‌ها هميشه قبل از ايام خاص سال كه احتمال افزايش قيمت‌ كالاهاي اساسي وجود دارد، مطرح مي‌شود.

در اين ميان سابقه ناموفق وزیر جهاد کشاورزی در کنترل بازار، یکی از دغدغه‌های فعلي قلمداد می‌شود‌. چندي پيش نيز محمود حجتی اعلام كرد كه مشکلی براي تامین بازار شب عید وجود نخواهد داشت و بازار با تولید و واردات به خوبی تامین می‌شود اما دو سال پیش بود که با وجود همین وعده و وعید‌ها، نارنگی در ایام عید به کیلویی ۱۸ هزار تومان نيز رسید و مردم حتی برای خرید کالا‌های مورد نیاز خود دچار مشکل شدند. اين اتفاق بارها و بارها در دوره‌هاي مختلف تكرار شده و تنظيم بازار در كشور سابقه منفي را از سرگذرانده است؛ به همين‌دليل مردم ديگر اميدي ندارند كه قيمت ساير كالاها در شب عيد سر به فلك نكشد.

جو گراني بر سركشور

از افزايش قيمت مرغ و تخم مرغ تا گوشت و لبنيات در ليست گراني‌هاي ماه گذشته وجود داشته است. گوشت گوسفندی، برنج و تخم مرغ ازجمله محصولاتی هستند که در ماه‌ها و روزهای اخیر با رشد قیمت مواجه بودند. البته این روزها قیمت مرغ نیز در بازار نسبت به گذشته با افزايش مواجه شده است. برهمین اساس، قیمت برنج هندی در بیش از دوماه اخیر حدود ۳۰ درصد گران شده و تلاش دولت برای کنترل بازار این محصول بي‌نتيجه مانده است. برخي‌ دليل اين گراني‌ها را بحران افزايش نرخ ارز و جوسازي كه در اين خصوص به وجود آمده، مي‌دانند. به هر مغازه‌اي كه سرمي‌زنيم و دليل افزايش قيمت را مي‌پرسيم از افزايش نرخ ارز صحبت مي‌‌‎‌كند و به نوعي جو گراني بر كشور حاكم شده است. در برخي موارد حتي مجوز افزايش قيمت داده نشده است اما توسط فروشندگان يا توليدكنندگان به صورت خودسرانه اعمال مي‌شود.

در اين ميان اگرچه بعد از بحران ایجاد شده در مورد تخم‌مرغ که در ماه‌های اخیر موجب اعتراض و نگرانی مردم شد، دولت توانست با واردات، قیمت تخم‌مرغ را ثبات ببخشد اما پس از مدتي دوباره قيمت‌ها به حالت قبل بازگشت. در حال حاضر اوضاع بازار کالا‌های اساسی در مورد اقلام دیگری که در زندگی روزانه مردم تاثیر بسزایی دارند، مناسب نیست و افزایش قیمت بی‌رویه، فعالیت دلالان و همچنین کاهش قدرت خرید مردم منجر به آشفتگی بازار شده است که به گفته مسئولان، ديگر مردم قید خرید برخی کالا‌های مورد نیاز خود را مي‌زنند، به دليل اينكه قدرت خريد در بين آن‌ها كاهش پيدا كرده است. با كاهش قدرت خريد مردم، رکود برخی بازار‌ها را همچون بازار برنج داخلی و گوشت قرق كرده است.

تمهیدات دولت برای تنظیم بازار

مسئولان دولتی معتقدند مشکلی در زمینه تنظيم بازار وجود ندارد و همه چیز طبق روال در حال برنامه‌ریزی و انجام است. در همین راستا حمیدورناصری، مدیرعامل شرکت پشتیبانی امور دام با بیان اینکه شرکت پشتیبانی امور دام اقدامات اساسی را برای تنظیم بازار گوشت قرمز، مرغ و تخم مرغ انجام داده، گفته است: ما برای همه استان‌ها سهمیه تخصیص دادیم و این سهمیه‌ها را نیز به سراسر کشور ارسال کردیم. برنامه توزیع با قیمت مصوب به سراسر کشور اعلام شده است و همه متقاضیان، فروشگاه‌های زنجیره ای، صنوف، مراکز مصرف عمده مانند ارتش، تعاونی‌های مصرف وزارتخانه‌ها، سازمان‌ها و غیره می‌توانند مراجعه کرده و این کالاها را با قیمت مصوب دریافت كنند.

واردات ۱۰ هزارتن تخم مرغ

در مرحله اول ۱۰ هزارتن برنامه واردات داریم؛ عرضه تخم مرغ وارداتی در فروشگاه‌های زنجیره‌ای، غرف میادین و... آغاز شده است. عرضه تخم مرغ نیز حدود یک ماه و نیم است که متناسب با شرایط بازار و نوساناتی که وجود داشته، انجام می‌شود و درحال حاضر حجم عرضه آن را به دلیل شرایطی که وجود دارد، افزایش داده‌ایم. عرضه مرغ را به تازگی آغاز و از هفته قبل به همه استان‌ها برنامه توزیع را اعلام کرده‌ایم؛ به دلیل اینکه تاکنون شرایط قیمتی این کالا مناسب بوده و نوسانی در این زمینه نداشتیم، البته اكنون نیز وضعیت مساعد است.

توزيع روغن زير قيمت بازار

مدیرعامل شرکت بازرگانی دولتی ایران با اشاره به اینکه امکان توزیع روغن فرآوری شده نیز برای این شرکت فراهم است، افزود: قرار است روغن را ٥ تا ١٠ درصد زیر قیمت بازار عرضه کنیم. همچنین کره ١٠٠ گرمی بسته بندی شده با قیمت هر عدد ٢٧٢٠ تومان عرضه می شود. هر کیلوگرم شکر نیز با قیمت ٢٧٢٢ تومان برای این ایام توزیع می شود.

آشفته بازار برنج و حبابي كه نمي‌تركد

در همین زمینه محمد آقاطاهر، ريیس اتحادیه بنکداران مواد غذایی تهران درباره آخرین وضعیت بازار برنج هندی مي‌گويد: متاسفانه بازار در حال‌حاضر آشفته است. در دوماه اخیر برنج هندی حدود ۳۰ درصد گران شده است.

در حال حاضر در هر تناژ، قیمت هرکیلوگرم برنج هندی ۶۴۵۰ تومان است که این قیمت بسیار نامطلوبی به‌شمار مي‌رود. اکنون قیمت برنج وارداتی بیش از قیمت برنج پرمحصول ایرانی است، اما همچنان بخشی از مردم توان خرید برنج ایرانی باکیفیت را ندارند و برنج وارداتی مصرف می‌کنند. برخي معتقدند كه بالا رفتن نرخ برنج وارداتی، ناشی از عرضه نشدن این محصول در بازار است.

افزایش قیمت دلار مربوط به ۵/۱ ماه اخیر بوده و هنوز برنج ثبت سفارش شده ناشی از افزایش قیمت دلار به کشور وارد نشده است وآنچه اکنون در بازار به عنوان برنج وارداتی عرضه می‌شود، مربوط به ثبت سفارش‌های گذشته بوده که افزایش نرخ پیدا کرده است.

توزیع ٦٠ هزارتن برنج

با اين وجود یزدان سیف، مدیرعامل شرکت بازرگانی دولتی ایران ضمن تشریح برنامه‌های این شرکت برای تنظیم بازار شب عید و توزیع کالاهایی مانند برنج، شکر، کره و روغن اظهارداشت: ما برای تنظیم بازار شب عید قریب به ٦٠ هزارتن برنج توزیع می کنیم که در دو مرحله توزیع خواهد شد و توزیع ٣٠ هزارتن آن در مرحله نخست ابلاغ شده است. خانوارها می توانند برنج مورد نیاز خود را از فروشگاه های زنجیره‌ای دریافت کنند. قیمت هرکیلوگرم برنج هندی ١١٢١، ٥٦٠٠ تومان و هر کیسه ١٠ کیلویی ٥٦٠٠٠ تومان، برنج هندی pr کیلویی٢٦٠٠ تومان و هر کیسه ١٠کیلویی آن ٢٦٠٠٠ تومان و برنج تایلندی هومالی کیلویی ٣٩٠٠ تومان و هر کیسه ١٠کیلویی آن ٣٩٠٠٠تومان است.

كسادي بازار گوشت

در همين حال رییس اتحادیه گوشت گوسفندی کاهش قدرت خرید خانوار در برابر عرضه گسترده گوشت را دلیل اصلی رکود حاکم بر بازار دانسته و گفته است: رکود سنگینی بر بازار گوشت حاکم است، اکنون هر کیلو شقه گوسفندی بدون دنبه با نرخ ۳۶ تا ۳۷ هزار تومان به مغازه‌دار و ۳۹ تا ۴۰هزار‌تومان به مشتری عرضه می‌شود. ذبح چندانی در کشتارگاه‌ها صورت نمی‌گیرد و برخی قصابان به سبب بدهی و گذراندن معیشت خود چاره‌ای جز عرضه گوشت با نرخ‌های پایین در بازار ندارند .علی‌اصغر ملکی با بیان اینکه قیمت هرکیلوگرم شقه بدون دنبه برای مصرف کننده بین ۴۲ تا ۴۳ هزار تومان است، گفت: گاهی در برخی مناطق به دلیل کسادی بازار، محصول با نرخ کمتری نيز عرضه می‌شود.

واردات گوشت قرمز با ارز مبادله ای

گوشت گوسفندی به صورت تازه در غرفه‌های سازمان میادین و فروشگاه‌های زنجیره‌ای با قیمت مصوب در حال عرضه است، گوشت منجمد گوساله نیز به وفور به همه مراکز استان‌ها در سراسر کشور ارسال شده و به متقاضیان عرضه می‌شود. لاشه تازه گوسفندی با قیمت ۳۳ هزار تومان عرضه می‌شود؛ قیمت گوشت منجمد برزیلی را هنوز برای مصرف‌کننده نهایی اعلام نکرده‌ایم، به دلیل اینکه شرایط قیمتی در بازار مناسب است اما قیمتی که ما عرضه می‌کنیم بسيار پایین‌تر از نرخ بازار است. گوشت مرغ برای فروشگاه‌ها و مراکز اصلی عرضه، ۵۸۰۰ تومان و برای مصرف‌کننده نهایی ۶۲۰۰تومان در حال عرضه است.

به گفته برخي مسئولان مشکل گوشت مرغ که سابق بر این در بازار وجود داشت با برنامه‌ریزی‌هایی که انجام شده برای نیاز شب عید دیگر وجود ندارد. با برنامه‌ریزی‌هایی که هم‌اکنون انجام شده ۷ میلیون و ۴۰۰ هزار قطعه جوجه‌ریزی در مرغداری‌های استان صورت گرفته و از این نظر هیچ کمبودی وجود نداشته و مایحتاج مردم با قیمت مناسب در اختیار آن‌ها قرار می‌گیرد.

واردات گوشت گوسفندی با ارز مبادله ای انجام می‌گیرد؛ بنابراین دولت اجازه نداد نوساناتی که در قیمت ارز رخ می‌دهد تاثیری بر بازار گوشت گوسفندی داشته باشد، به همین دلیل نرخ ۳۳ تومان این نوع گوشت همچنان ثابت مانده است.

۲۸۰۰ تُن میوه ذخیره‌سازی شد

از جمله اين تمهيدات مربوط به تنظيم بازار ميوه شب عيد مي‌شود كه روز گذشته، مدیرکل هماهنگی امور اقتصادی و بین‌الملل استانداری خراسان‌رضوی در اين باره گفت: ۲۸۰۰ تن میوه شامل ۷۵۰ تن سیب و ۱۰۵۰ تن پرتقال تاکنون در سردخانه‌های استان خراسان‌رضوی برای تامین نیاز مردم در عید نوروز ذخیره‌سازی شده است. سهميه استان خراسان‌رضوی برای تامین میوه شب عید نیز ۱۵۰۰ تن سیب و ۳۰۰۰ تن پرتقال بوده که حدود ۷۵۰ تن سیب و ۲۰۵۰ تن پرتقال خریداری شده از طریق تعاون روستایی در سردخانه‌های استان ذخیره‌سازی شده است.

توزيع 60 هزارتن سیب و پرتقال

علی اوسط هاشمی، مدیرعامل سازمان مرکزی تعاون روستایی نیز با اشاره به ذخیره سازی دو محصول سیب و پرتقال برای شب عید، گفت: ٢٠هزارتن سیب و ٤٠ هزار تن پرتقال برای شب عید ذخیره سازی می‌شود. تاکنون ١٩ هزار و ٢٢٢تن سیب خریداری شده است. برای شب عید پرتقال تامسون و والنسیا ذخیره‌سازی می‌شود. برداشت پرتقال والنسیا به تازگی آغاز شده و پرتقال تامسون نیز حدود ٢٧ هزار تن از ٢٩ هزار و ٧٠٠ کیلوگرم تعیین شده،خریداری شده است. هم‌اکنون در مرحله حمل و انتقال میوه‌های خریداری شده به استان‌های کشور هستیم وسعی می‌کنیم تا ١٥ اسفند محموله‌های مذکور را به استان‌های کشور انتقال دهیم.

افزایش قیمت ۱۰ برابری از باغ تا منزل

افزايش قيمت چند برابري از مزرعه و باغ تا منزل هميشه وجود داشته است، اين اتفاق به‌ويژه‌ در كلانشهرها تشديد مي‌شود. در اين ميان شرايط برای سودجویان فراهم مي‌شود و کالا‌ها از محل تولید تا عرضه حتي گاهی با افزایش قیمت ۱۰ برابری مواجه می‌شوند. اين مساله بيشتر براي بازار ميوه و تربار اتفاق مي‌افتد و با وجود اینکه مسئولان از کاهش قیمت خبر می‌دهند اما همچنان میوه‌هایی مثل انار و نارنگی با قیمت بالا در مغازه‌ها به فروش می‌رسند و قیمت اقلام تره‌باری همچون گوجه‌فرنگی نیز همچنان گران است. البته افزايش قيمت گوجه‌فرنگي به گفته مسئولان به دليل كاهش توليد رقم خورده است كه اين موضوع نيز به‌دليل عدم برنامه‌ريزي و تنظيم بازار در سيستم كشاورزي كشور هر سال براي يكي از ميوه‌ها و صيفي‌جات تكرار مي‌‎شود. اين مساله با نزدیک شدن به ایام عید پیچیده‌تر از گذشته خواهد شد و شرایط برای افزایش سودجویی دلالان و واسطه‌ها نيز فراهم می‌شود و وضعیت نابساماني را براي بازار کالا‌های اساسی به وجود مي‌آورد.