آیا توافق هسته‌ای عربستان محقق می‌شود؟
یک اندیشکده آمریکایی از مذکرات هسته‌ای و پشت پرده عربستان با آمریکا خبر داده است. ریاض قصد دارد ۱۶ نیروگاه هسته‌ای ایجاد کند و شرکت‌های آمریکایی هم دنبال مشارکت در این طرح‌های سودآور هستند.
دو ماه قبل هافینگتن پست در مطلبی مذاکرات انتقال فناوری هسته‌ای آمریکا به عربستان را مورد بررسی قرار داد و نوشت: دولت دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا چندی پیش اعلام کرد امکان انتقال فناوری هسته‌ای به عربستان را ارزیابی می‌کند؛ اقدامی که دولت‌های پیشین آمریکا با این توجیه که انتقال فناوری اتمی آمریکا به عربستان ممکن است به آغاز یک مسابقه تسلیحاتی در خاورمیانه منجر شود، از اجرای آن خودداری کرده بودند. بسیاری از مقامات پیشین آمریکا بر این باورند که هدف نهایی عربستان، دستیابی به قابلیت غنی سازی اورانیوم و رقابت با ایران در منطقه است. بعضی نشریات آمریکایی نیز در این باره نوشته اند: یک انگیزه آشکار سیاسی برای توجیه درخواست عربستان برای فناوری هسته‌ای وجود دارد و آن زمینه‌چینی برای ساخت بمب هسته‌ای در صورت حرکت ایران به سمت این هدف است. همچنین هسته‌ای شدن عربستان زمینه تقویت اتحاد غیررسمی ریاض و تل آویو را فراهم می‌کند.
توافق بین عربستان و آمریکا از هم اکنون ۱۲۳ نام گذاری شده است. دلیل انتخاب این نام، ماده ۱۲۳ قانون انرژی اتمی آمریکاست، که توافق همکاری صلح آمیز هسته‌ای را مستلزم انتقال مواد هسته‌ای، فناوری و تجهیزات می‌داند. در مذاکرات قبلی عربستان سعودی با امضای هرگونه توافقنامه‌ای با آمریکا مخالفت کرده که این کشور را از حق غنی سازی اورانیوم محروم کند.
«خالد الفالح»، وزیر انرژی عربستان سعودی ۲۰ ماه دسامبر ۲۰۱۷ اعلام کرده بود، کشورش در صدد از سرگیری مذاکره با آمریکا جهت دستیابی به توافقی است که به شرکت‌های این کشور اجازه دهد، در پیاده سازی برنامه صلح آمیز انرژی هسته‌ای مشارکت داشته باشند. او گفته بود: طی گفتگو‌های اولیه‌ای که با شرکای آمریکایی خود داشتیم، به آن‌ها خاطر نشان کردیم که قصد داریم، منابع داخلی را برای تولید انرژی هسته‌ای به خدمت بگیریم و از این لحاظ امیدواریم، در مذاکراتی که قرار است، چند هفته دیگر در خصوص این پرونده با آمریکایی‌ها داشته باشیم، به توافقاتی برسیم که هم اهداف مورد نظر ما تامین کند و هم شرکای آمریکایی ما را وادار کند، به وعده‌های خود عمل کنند.
توافق هسته‌ای عربستان محقق می‌شود؟
حسن بهشتی پور، کارشناس مسائل هسته‌ای معتقد است احتمالا آمریکا این بار نیز با غنی‌سازی عربستان موافقت نمی‌کنند. او به فرارو می‌گوید: مذاکرات آمریکا با شرکت‌های آمریکایی تازه شروع شده است. اندیشکده واشنگتن می‌گوید ممکن است آمریکایی‌ها با غنی سازی در عربستان سعودی موافقت کنند. اما این مساله به دو دلیل خیلی بعید است. اولا اگر آمریکا برای عربستان چنین امتیازی را قائل شود باید برای ترکیه و امارات هم این امتیاز را قائل شود. این اقدام هم باعث گسترش غنی سازی در خاور میانه و بر هم خوردن توازن موجود می‌شود. ثانیا موضوع مهم‌تر این است که آمریکایی‌ها در کل قرارداد‌هایی که با کل کشور‌های مختلف امضا کرده اند همیشه این شرط را گذاشته اند که غنی سازی اورانیوم و تولید پلوتونیوم از پس ماند سوخت ممنوع باشد. آن‌ها با عربستان یا هم با این شرط وارد گفت و گو می‌شوند. آمریکایی‌ها اگر به امتیاز غنی سازی اورانیوم را به عربستان سعودی بدهند، برای اولین بار این امتیاز را داده اند. آن‌ها چنین امتیازی را حتی به آلمانی‌ها یا ژاپنی‌ها هم نداده اند.
این کارشناس مسائل بین‌الملل در پاسخ به این سوال که «چرا آمریکا‌ها وارد این گفت و گو شده اند؟» می‌گوید: آمریکایی‌ها در زمینه سلاح هسته‌ای و فناوری هسته‌ای خود به بودجه نیاز دارند. آن‌ها دو سه سال پیش با عربستان سعودی صحبت کرده بودند که برای این کشور ۱۶ رآکتور هسته‌ای تولید کنند. قرار بود مذاکرات هسته‌ای آمریکا و عربستان از سال ۲۰۱۸ آغاز شود. ارزش این پروژه که ۱۲۳ نام دارد، اگر نهایی شود، حدود ۸۰ میلیارد دلار است. بهشتی‌پور می‌گوید: آمریکا از یک سو مایل است این بودجه را برای چرخاندن صنایع سلاح هسته‌ای خود به دست آورند، اما از سوی دیگر با این مشکل رو به رو هستند که اسرائیل با داشتن اورانیوم عربستان مخالفت جدی می‌کند. مضاف بر این سایر متحدین آمریکا هم راضی به این راضی نخواهند بود که به عربستان سعودی اجازه غنی سازی داده شود، اما خود آن‌ها از این امتیاز محروم باشند. البته بعضی افراد از راه حل‌های میانه‌ای صحبت می‌کنند. آن‌ها معتقدند، چون ممکن است عربستان سراغ چین یا روسیه برود، آمریکایی‌ها وارد قراردادی می‌شوند که طبق آن خود آمریکایی‌ها در خاک عربستان غنی سازی کنند. اما این‌ها مدل‌هایی که است که فقط بر روی
آن صحبت می‌شود، اما تا به حال توافقی صورت نگرفته است.
این کارشناس مسائل بین‌الملل در پاسخ به این سوال که آیا عربستان برای رقابت با ایران هسته‌ای مایل است این فناوری را به دست آورد می‌گوید: عربستان فناوری هسته‌ای ندارد و اگر عربستان این فناوری را بخواهد، دیگران باید فناوری هسته‌ای را در اختیار این کشور قرار دهند. وقتی هم که این فناوری در اختیار سعودی‌ها قرار داده شود، با این سوال رو به روست که آیا این کشور توانسته دانشمند هسته‌ای تربیت کند یا اینکه باید با نیاز‌های خود را از فرانسه، پاکستان، چین یا روسیه وارد کند؟ موازنه قدرت در منطقه هم بر سر فناوری هسته‌ای نیست، بلکه این موازنه کلی اعم از تولید علم، اقتصاد و ... است.
نظر کاربران
عرعرستان اول بره آداب و شعور دیپلماسی و اجتماعی یاد بگیره بعد بره دانشمند هسته ی تربیت کنه.چون اینا فاقد این دو فاکتور هستند.بقول کوردها .سگ اگه چاقم بشه .زیر پلو نمیذارنش.تنها پول داشتن ملاک نیست.