نگاه سیاسی به شایعات، پیرامون «سانچی»

آنقدر که دیگر نه به پدیده‌ای طبیعی باور داریم و نه به حادثه‌ای غیرعمدی. جامعه سیاست زده ایران این روزها هر اتفاق ناگواری را از عینک سیاسی می‌بیند و به هیچ چیز اعتماد ندارد. شاید هم حق داشته باشیم، شاید هم نباید همه چیز را به این سادگی‌ها‌ دید.
خلاصه اینکه فاجعه کشتی سانچی یکبار دیگر توهم توطئه را برای ما تداعی می‌کند و بازهم پای تحلیل‌ها‌ی دایی جان ناپلئونی را که ظاهرا از دیرباز در خون و ادبیات برخی ایرانیان جاری بوده است، به درست یا غلط به وسط معرکه این روزها کشانده.

اما به راستی ریشه چنین طرز تفکری و این همه بدبینی نسبت به سیاسیون داخل و خارج در دل مردم از چیست؟ آیا آنها همه چیزرا پیچیده و در قالب توطئه و دسیسه می‌بیینند و یا به راستی همین است که گفته می‌شود و همیشه دست‌های پشت‌پرده عامل اصلی بسیاری از اتفاقاتی است که آن‌ها را طبیعی و یا سانحه می‌پنداریم. این نگاه در جامعه بیانگر چه حالتی است و تا چه اندازه می‌تواند یک زنگ خطر به شمار بیاید.

بای گفت: «از سویی جنگ‌های نیابتی موجود و ناکارآمدی‌ها اعتماد به ساختار را نیز از مردم گرفته است و نتیجه آن است که مردم اکنون نسبت به همه حوادث رخ داده با شک و شبهه و تم سیاسی نگاه کنند.» این جامعه شناس گفت: «نیاز به سرعت، دقت و شفافیت رسانه ملی امروز بیشتر از هر زمان دیگری لازم است، در غیر این صورت چون مردم اقناع نمی‌شوند به دنبال منابع دیگر می‌گردند تا اصل خبر را با توضیحات بیشتر ببینند و در چنین شرایطی پایگاه‌های شایعه پراکنی هم کم نیستند که به این سیاست زدگی و عدم اعتماد ایرانیان دامن بزنند.»

ظاهرا در حادثه کشتی سانچی، امروز هم پای توهم توطئه به خاطر عدم اطلاع رسانی دقیق و عدم صداقت و شفافیت مقامات ایران با مردم شکل گرفته است. نکاتی که باعث شده مردم در جمع‌ها‌ی خود در توضیح و تشریح این ماجرا از سناریوهایی سخن بگویند که دراین چند ساله حسابی باب شده است؛ سناریوهایی که هیچ وقت صحت و سقمش معلوم نمی‌شود اما همیشه احتمال وجود و یا راست بودنش یک سوال همیشگی یایک احتمال در ذهن مردم خواهد بود.