چرا شعارهای اقتصادی معترضان، سیاسی شد؟

تابناک: اعتراضات مردمی اخیر از مشهد و برخی شهرهای استان خراسان کلید زده شد و دامنه آن کم کم به پایتخت و برخی شهرهای دیگر کشور رسید. البته نکته اصلی، قابل توجه و قابل تامل این اعتراضات این بود که دامنه آن در برخی شهرها به ویژه شهرهای کوچک بسیار جدی تر از پایتخت و کلان شهرهای کشور بود. این اعتراضات با شعارها و مقاصد اقتصادی مردمی شروع شد، اما در ادامه شکل دیگری پیدا کرد.

اعتراضات مردمی اخیر در برخی شهرهای کشور در ابتدا با اهداف اقتصادی و شعارهای اقتصادی شروع شد، اما در ادامه شکل اعتراضات تغییر یافت و محتوای شعارها از نارضایتی اقتصادی و حتی اجتماعی به شعارهای سیاسی علیه دولت و حتی حاکمیت تبدیل شد، موضوعی که علاوه بر عوامل خارجی زمینه های دیگری نیز دارد.

اگرچه به هیچ عنوان نمی توان تلاش دشمنان و سوء استفاده گران برای به انحراف کشیدن اعتراضات مردمی اخیر را منکر شد؛ تا جایی که از برخی نهادهای خاص خبر رسید که هماهنگی هایی پیرامون این مساله چندی پیش با حضور مقام ارشد اطلاعاتی آمریکا، منافقین، عربستان سعودی و برخی دیگر در یکی از کشورهای همسایه صورت گرفته و برای ایجاد نارضایتی در لایه های پایین جامعه ایران اقداماتی در حال انجام است، اما می توان موارد دیگری را هم مزید بر علت دانست.

برخی تحلیل گران سیاسی بر این عقیده هستند که تلاش برخی سیاسیون داخلی برای بهره گیری از اعتراضات مردم به نفع خواسته ها و مطامع سیاسی شان را از جمله دلایل تغییر رویکرد اعتراضات اخیر می توان برشمرد. در حقیقت کارشناسان سیاسی پیرامون این مساله گفته اند، وقتی اهداف سیاسی را در خواسته های اقتصادی مردم دخیل کنید آنگاه است که حتما رویکرد مورد انتظار دیگر اقتصادی نخواهد بود و ممکن است این مساله به حاشیه کشانده شود.

در تحلیل های سیاسی پیرامون عوامل داخلی تاثیر گذار بر تغییر رویکرد اعتراضات صنفی و اقتصادی و چرایی سوق داده شدن شعارهای اقتصادی به شعارهای سیاسی عنوان شده است که وقتی گروه های سیاسی داخل علاوه بر عوامل خارجی که تلاش دارند بر موج اعتراضی مردم سوار شوند، تلاش می کنند به جای مرتفع کردن خواسته های مردم منویات سیاسی خود را دنبال کنند، به هیچ عنوان جای تعجب نیست که محور شعارهای مردمی تغییر پیدا کند.

بر همین اساس از آنجایی که پاسخ مناسبی تاکنون به درخواست های بحق مردم معترض به مسائل اقتصادی داده نشده است و تنها برای کنترل تلاش های خارجی به جهت جلوگیری از نفوذ آنها و سوار شدن بر موج اعتراضی مردم اقداماتی صورت گرفته و سیاسیون داخلی نیز در پی محقق کردن خواسته های خود علیه رقیب بوده اند، نباید انتظار داشت که آتش خواسته های اقتصادی فروکش کند؛ مگر اینکه اقدامات اساسی برای رفع مشکلات اقتصادی و معیشتی لایه های پایینی جامعه صورت گیرد.

یک تحلیل دیگر نیز پیرامون این مساله که چرا شعارهای اقتصادی مردم در اعتراضات اخیر به یکباره جنبه سیاسی پیدا کرد و از مسیر مطالبات اقتصادی خارج شد نیز وجود دارد و آن هم اینکه مردم معترض تا حد زیادی به این نتیجه رسیدند که حداقل در کوتاه مدت نمی توانند شاهد اقداماتی برای رفع مشکلات اقتصادی که گریبان آنها را گرفته را گرفته است، باشند.

بعضی کارشناسان معتقدند که علاوه بر تلاش برخی گروه های سیاسی برای رسیدن به اهداف سیاسی خود از قبل این اعتراضات، می توان این تحلیل را هم به چرایی تغییر مسیر شعارهای اقتصادی به شعارهای سیاسی علیه دولت و حتی در برخی موارد علیه حاکمیت اضافه کرد که برخی شعارها برای تخلیه روانی جنبه سیاسی گرفت.

جدای از تلاش دشمنان برای به انحراف کشیدن خواسته ها و اعتراضات مردمی که همه آن را می پذیرند، دعه ای از تحلیلگران سیاسی معتقدند وقتی مردم معترض به این نتیجه رسیدن که دولت و حاکمیت نمی توانند حداقل در کوتاه مدت خواسته های اقتصادی آنها را مرتفع کنند، شعارهای اقتصادی را تبدیل به شعارهای سیاسی کردند که در حقیقت این افراد نه برای تغییر نظام که برای تخلیه روانی اقدام به طرح چنین شعارهایی کردند.