ریاض در کمین بهره برداری از اعتراضات در ایران؟
اگر نگاهی به پیشینه مسیر متغیر سیاست خارجی محمدبن سلمان، ولیعهد عربستان بیندازیم، ایران میتواند او را وسوسه کند که یک ماجراجویی پرخطر ناشی از اعتراضات گسترده در این کشور را آغاز کند.
رویداد ۲۴ نوشت: اگر نگاهی به پیشینه مسیر متغیر سیاست خارجی محمدبن سلمان، ولیعهد عربستان بیندازیم، ایران میتواند او را وسوسه کند که یک ماجراجویی پرخطر ناشی از اعتراضات گسترده در این کشور را آغاز کند.
هافینگتن پست گزارش داد؛ بن سلمان برای واکنش به اتفاقات اخیر ایران از بسیاری جهات با همان ملاحظاتی روبرو است که دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا در ماه جاری میلادی برای تأیید یا رد پایبندی ایران به توافق هستهای ۲۰۱۵ و همچنین تأیید یا رد قانون چشمپوشی از تحریمهای هستهای، با آنها روبرو است. اعمال دوباره تحریمهای اقتصادی بر ایران به معنای خروج آمریکا از این توافق است.
در مرکز این تصمیم ترامپ و همچنین اندیشه بن سلمان درمورد چگونگی واکنش به اعتراضات ایران این سؤال وجود دارد که آیا آمریکا و یا عربستان تقویت جناح محافظهکار تندرو در ایران را به نفع اهدافشان که دستکم مهار ایران است، میدانند یا خیر.
سوزان مالونی، کارشناس اندیشکده بروکینگز دراینباره گفت: «محتملترین سناریو این است که نارضایتی عمومی و کنترل اجتنابناپذیر آن موضع دولت ترامپ در تعلیق توافق و فراهم آوردن امتیازهای بیشتر برای تشدید فشارهای اقتصادی جدید بر دولت را سختتر کند.» این در حالی است که اروپا ترامپ را ترغیب کرده که توافق هستهای را لغو نکند.
حسن روحانی، رئیسجمهور ایران برخلاف تندروها با به رسمیت شناختن حق انتقاد مردم سعی کرده به معترضان نزدیک شود و درعینحال با تقبیح خشونت، وعده رسیدگی به مشکلات اقتصادی آنها را داده است.
روحانی ممکن است بتواند برخی مسائل مانند فساد در مؤسسات مالی که سپردههای مردم را بالا کشیدهاند را حل کند اما در ترمیم مسائل ساختاری اقتصاد از جمله قدرت برخی نهادهای تندرو با مشکل روبرو است. ضمن اینکه اگر ترامپ از توافق هستهای کنارهگیری کند، رسیدگی به مسائل اقتصادی سختتر خواهد بود.
نهایتاً اینکه این تندروها چه با پایان یافتن بحران فعلی به دلیل محدود شدن دسترسی به شبکههای اجتماعی و کنترل گسترده مردم و چه به دلیل اتحادی که بهواسطه فشارهای خارجی میان جناحهای رقیب شکل میگیرد، تقویت خواهند شد.
در پسزمینه این مسائل این خطر وجود دارد که بن سلمان با یا بدون حمایت یا همکاری آمریکا بهواسطه تلاش برای بیثبات کردن ایران از طریق گروههای قومی اقلیت مانند کردها و بلوچها، به دنبال بهرهبرداری از مشکلات دولت ایران باشد. کرمانشاه یکی از نخستین شهرهایی بود که پس از آغاز اعتراضات در مشهد، دست به اعتراض زد.
عربستان طی ۱۸ ماه گذشته حجم قابلتوجهی از پول خود را صرف گروههای شبهنظامی و مدارس مذهبی در استان بلوچستان پاکستان کرده که دارای مرز مشترک با استان سیستان و بلوچستان ایران است و هر دو دارای جمعیت بلوچ هستند. یک اتاق فکر مستقر در ریاض که گفته میشود از حمایت بن سلمان برخوردار است، سال گذشته برنامه تشدید ناآرامی در میان مردم بلوچ ایرانی را منتشر کرد.
ترامپ و وزارت خارجه آمریکا طی روزهای اخیر ضمن اعلام حمایت از اعتراضات ایران، جامعه جهانی را ترغیب به مداخله کرده و تأکید کرده از کسانی که به دنبال انتقال صلحآمیز قدرت در ایران هستند، حمایت میکند.
تحلیل گران متعدد آمریکایی اینطور استدلال میکنند که سابقه تلاشهای ضدایرانی ترامپ از جمله ممنوعیت صدور ویزا برای ایرانیان، باعث شده حمایت وی از معترضان بیاثر باشد و حتی تندروها را در داخل تقویت کند.
بسیاری از آنها خواستار توقف توییت های حمایتی ترامپ که در بهترین شرایط، حداقل تأثیرگذاری را داشته، شدهاند اما دولت ترامپ توجه چندانی به این توصیهها نداشته است. دولت ترامپ علاوه بر این بیاعتنایی، نهتنها باعث شده روحانی و جناح تندروی ایران وی را متهم کنند، حتی از مسیر خود خارج شده و این ترس را میان ایرانیان ایجاد کرده که سیاست آمریکا که عربستان را هم به یدک میکشد، بر تغییر رژیم متمرکز باشد.
رضا مرعشی، مقام سابق وزارت خارجه آمریکا متذکر شد: «واشنگتن باید آنقدر عاقل باشد که از محدودیتهایش در داخل ایران آگاهی داشته باشد. سیاستمداران و مفسران نمیتوانند این واقعیت ساده را تغییر دهند: مشکلات ایرانی هستند، معترضان ایرانی هستند، و راهحل هم ایرانی خواهد بود.»
نظر کاربران
خاندان کثیف وعیاش آل سعود حتی درخواب هم نمی توانند بی ثباتی ایران راببینند
به امید خدا ایران ریشه آل سعود راار زمین برمی دارد