استیضاح، ابزار معاملهگری نمایندگان با وزرا؟
عبدالحمید خدری، از نمایندگان موافق استیضاح وزیر کشور در رابطه با ملغی شدن استیضاح ۴ تن از وزرا گفت: هیچ استیضاحی ملغی نشده است و به روال گذشته پیگیری میشود.
امضا نمایندگان دارای قدرت است، آنان بدینوسیله میتوانند اعضای هیئت دولت یا شخص رئیسجمهور را مورد سؤال قرار دهند و حتی به دلیل بیکفایتی مانع ادامه فعالیتشان شوند تا فردی مناسبتر بهجای آنها بنشیند، اما مسئلهای که نقد آن سالها طرح میشود، پس گرفتن امضاها است که حتی شماری از نمایندگان همکاران خود را به معاملهگری در این مسیر متهم ساختند زیرا در رابطه با برخی از استیضاحها بر اساس عرف (توضیح در کمیسیون، سؤال در صحن علنی و دریافت کارت زرد) رفتار نمیشود.
عماد افروغ در رابطه میگوید: «یادم هست یکبار در مجلس هفتم آمدند و خواستند وزیر بازرگانی آقای احمدینژاد را استیضاح کنند. آقای نادران نامهای آورد و به من گفت امضا کن. من هم سریعاً امضا کردم. فرصتی است که بیاید و از خودش دفاع کند، اما بعد آمدند و گفتند امضایت را پس بگیر؛ اما من مخالفت کردم. مگر من بازیچه بودم؟ من امضایم را پس نگرفتم. البته استیضاح هم نشد.»
طرح استیضاح محمد عباسی، وزیر ورزش و جوانان نیز نمونه دیگری از این مسئله است و کار تا جایی پیش رفت که برخی از نمایندگان درصدد برآمدند تا اسامی نمایندگانی که امضاهای خود را پس گرفتند را اعلام کنند زیرا وزیر حتی در روز استیضاح در صحن علنی حاضرشده بود. از همین رو روند استیضاح وزیران در آئیننامه داخلی مجلس تغییر کرد.
پیشازاین اصلاحیه درصورتیکه نمایندگان امضاهایشان را از پای طرح استیضاح پس میگرفتند، استیضاح از نصاب میافتاد اما با این اصلاح آییننامه داخلی حتی اگر یک امضا بر روی استیضاح باقی بماند، قابلطرح است بنابراین طرح استیضاحی که در صحن علنی مجلس اعلام وصول شود باید در جلسه علنی بررسی شود مگر اینکه همه امضاکنندگان امضاهایشان را پس بگیرند، اما بااینوجود هم تمام راههای پس گرفتن امضاها بسته نشده است و این امکان از طرق مختلف وجود دارد.
اواخر ماه گذشته حسین مقصودی، نماینده مردم سبزوار در گفتوگویی از استیضاح ۴ تن از وزرای دولت دوازدهم (کشور، تعاون، کار و تأمین اجتماعی، جهاد کشاورزی و آموزشوپرورش) خبر داد، چهار روز پسازآن حسینعلی امیری، معاون پارلمانی دولت در این رابطه عنوان کرد که انشاءالله وزرا در کمیسیونهای مجلس شورای اسلامی حاضر میشوند و این ماجرا برطرف میشود.
علاوه بر این اظهارنظر معاون پارلمانی دولت، گرچه نمایندگان پیگیر استیضاح معتقدند چنین نیست، اما زمزمههایی شنیده میشود که نشان از انصراف نمایندهها از اجرا طرح استیضاح دارد.
عبدالحمید خدری، نماینده بوشهر و از نمایندگان موافق استیضاح در گفتوگو با رویداد۲۴ در رابطه با ملغی شدن استیضاح ۴ تن از وزرا گفت: هیچ استیضاحی ملغی نشده است.
وی که از طراحان بحث استیضاح وزیر کشور محسوب میشود، اضافه کرد: به دلیل شرایطی مانند زلزله و مدیریت بحران فعالیتام کمتر شده، ولی دوستان آن را پیگیری میکنند، بر اساس نظر آقای لاریجانی با آقای ابطحی و دیگر دوستان پیگیر، قرار بر آن شده تا وزیر نشستی با امضاکنندگان برگزار کند که در صورت قانع نشدن اعضای خانه ملت بهطورقطع طرح استیضاح آخر هفته اعلام وصول خواهد شد. استیضاح وزیر کار هم پیشنهاد آقای مقصودی بود، او هنوز در حال جمعآوری امضا است. در رابطه با وزیر آموزشوپرورش و جهاد و کشاورزی هم وضع به همین شکل پیش میرود.
این نماینده بوشهر در این خصوص که پیش از طرح استیضاح آیا بر اساس عرف نشست در کمیسیون، سؤال در صحن و... طی شده است، یادآور شد: خیر از همان ابتدا بحث استیضاح مطرح شد. درصورتیکه بنا باشد وزیری مورد سؤال قرار گیرد این روال طی میشود، اما در خصوص استیضاح بر اساس آئیننامه اگر ۱۰ نماینده آن را به امضا برسانند، کفایت میکند. اینکه توضیحاتی برای قانع شدن یا نشدن مطرح شود، بحث تشریفات سؤال از وزیر است در استیضاح هم شاید این کار عرف و رویه باشد ولی لازم نیست.
خدری در ادامه اضافه کرد: نمایندگان که خواهان استیضاح هستند مایل به پذیرش این عرف نیستند زیرا محورهای استیضاح بهقدری واضح است که نیازی به این کار نیست. بهطور نمونه در استیضاح آموزشوپرورش دنبال کنندگان آن مطرح میکنند که نیروهایی که در بحث صندوق فرهنگیان نقش داشتند، استفادهشده است؛ بنابراین هر دلیلی آورده شود، طبعاً نمایندگان نمیپذیرند. یا وزیر کشور که دارای ۱۴ یا ۱۵ محور است که یکی از آنها پدیده شاندیز بهحساب میآید، سال گذشته وزیر گفت که حل میشود، ولی هنوز یکقدم هم برداشته نشده است.
وی دراینباره که چه تضمینی وجود دارد تا نمایندگان برای انجام استیضاح از تصمیم خود پشیمان نشوند، اظهار داشت: آئیننامه مجلس دیگر به نمایندهها اجازه نمیدهد که امضاهای خود را در روز پایانی پس بگیرند.
این نماینده بوشهر دراینباره که بههرحال راههای دیگری برای پس گرفتن امضاها وجود دارد، بیان کرد: بله همین طور است و این به انگیزههای استیضاحکنندگان بستگی دارد. برخی به معنا واقعی دارای انگیزه ملی هستند و تحت هیچ شرایطی خواسته شخصی ندارند، اما برخی مواقع مشکل در حوزه انتخابیه وجود دارد که نماینده مجلس از اختیارات قانونی خود از آن استفاده میکند و این کار را انجام میدهد تا وزیر، مدیر ارشد در استان را تحتفشار قرار دهد.
خدری دراینباره که نباید انگیزهها پیش از طرح استیضاح مطرح شود، توضیح داد: راه درست استیضاح همین است زیرا درصورتیکه چنین شود مانع عقبنشینی نمایندهها خواهد شد.
وی در این خصوص که رفتارهایی اینچنینی نمایندگان را به معاملهگری متهم کرده، تصریح کرد: این مسئله متأسفانه وجود دارد. البته معاملهگری نمیتوان نام آن را گذاشت ولی ممکن است، نمایندهای که بر انجام استیضاح اصرار دارد مشکل حوزهاش برطرف شده، به دنبال آن استیضاح خود را پس گرفته است که معاملهگری معنا نمیدهد.
ارسال نظر