وقتی طبقه متوسط، دلالان را به حاشیه می برد

روزنامه ایران: این روزها بازارمسکن نسبت به سال‌هایی که در رکود شدیدی به‌ سر می‌برد تفاوت زیادی پیدا کرده است. درحالی که صنف مشاوران املاک در دو سال گذشته ایام بی‌رونقی را سپری کردند، ولی هم‌اکنون تعداد مشتریانی که برای خرید واحد مسکونی به این صنف مراجعه می‌کنند افزایش محسوسی پیدا کرده است.

البته نگاهی به درصدهای رشد معاملات مسکن گویای آن است که هنوز با رونق کامل این بازار که نقش مهمی در رونق اقتصاد ملی دارد، فاصله داریم. با این حال رشد متوسط حدود ۱۰ درصدی خرید و فروش در سال‌جاری به همراه افزایش ساخت و سازها نویدبخش روزهای بهتری برای این بازاراست. ضمن اینکه رشد قیمت‌ها در این بازار نیز تاکنون همپای نرخ تورم بوده و هنوز از آن سبقت نگرفته است.

اما چه عواملی باعث شده است تا تقاضا برای خرید مسکن افزایش یابد؟ دراین باره حسین عبده تبریزی، مشاور تأمین مالی وزیر راه و شهرسازی گفت: آمارهای دریافت تسهیلات خرید و سهم مناطق ۲۲ گانه تهران در معاملات مسکن طی ماه‌های اخیر نشان می‌دهد که بخش عمده‌ای از تقاضای موجود برای خرید مسکن مربوط به اقشار متوسط جامعه است. به گفته این کارشناس اقتصادی، در آمار تفکیکی معاملات مسکن در پایتخت، بیشترین سهم متعلق به مناطق ۴ و ۵ تهران است. از سوی دیگر طبق تازه‌ترین آمار اعلام شده، تاکنون ۳۲۰ هزار نفر اقدام به افتتاح حساب در صندوق پس‌انداز یکم بانک مسکن کرده‌اند؛ این صندوق با هدف خانه‌دارشدن زوج‌های جوان و خانه اولی‌ها بنیان گذاشته شده است.

رشد معاملات با تسهیلات منطقی

به گفته عبده تبریزی هرگاه دولت و نظام بانکی تسهیلات خرید مسکن با اقساط قابل‌تحمل و منطقی اعطا کرده‌اند، میزان خرید مسکن نیز افزایش یافته است.

وی با اشاره به اینکه رشد معاملات از دو محل تشکیل خانواده‌های جدید و تبدیل به احسن‌کردن واحدهای مسکونی موجود حاصل می‌شود، افزود: هم‌اکنون سالانه بیش از ۶۰۰ هزار ازدواج در کشور به ثبت می‌رسد که این آمار به معنای حداقل ورود بیش از ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار تقاضای جدید برای خرید مسکن است. از سوی دیگر، صاحبان فعلی خانه درصورتی که توان مالی لازم را پیدا کنند، ترجیح می‌دهند واحد مسکونی خود را تبدیل به احسن کنند. این کارشناس اقتصادی ادامه داد: طی ماه‌های اخیر مردم با تسهیلات خرید مسکن صندوق پس‌انداز یکم که با نرخ سود تک رقمی به متقاضیان اعطا می‌شود، آشنا شده‌اند و از آن استقبال کرده‌اند. از آن‌جا که تبلیغ زیادی روی صندوق یکم نمی‌شود، به نظر می‌رسد که کم‌کم مردم با مزایای آن آشنا شده‌اند. تسهیلات این صندوق در مقایسه با نرخ سود تسهیلات بانکی ۱۸ درصدی جاری، با نرخ ۸ و ۹ درصدی اعطا می‌شود که بسیار جذاب است.

سفته‌بازی مسکن ضعیف شده است

عبده تبریزی در ادامه با اشاره به اینکه وقتی قیمت مسکن با نرخ تورم رشد می‌کند و نه بیشتر، در چنین بازاری تقاضای مصرفی و واقعی تقویت می‌شود. هدف وزارت راه و شهرسازی نیز همین است این درحالی است که بویژه در سال‌های پایانی دهه هشتاد به‌دلیل رشد بالای قیمت‌ها در بازار مسکن، بیشتر سفته‌بازان برای کسب سود وارد این بازار می‌شدند و به افزایش قیمت‌ها دامن می‌زدند. البته، سوداگری در این بخش سابقه طولانی دارد و به آن سال‌ها محدود نیست. وی در پاسخ به این سؤال که آیا رشد نسبی تعداد معاملات مسکن به‌دلیل ترس از افزایش قیمت‌ها در آینده است؟

گفت: خرید مسکن از ترس افزایش قیمت به‌طور عمده در بخش سفته‌بازی جا می‌گیرد، چراکه متقاضی با هدف کسب سود در آینده خرید می‌کند. اما در بازار فعلی نشانه‌ای از سفته‌بازی مشاهده نمی‌شود و این تقاضای مصرفی و واقعی است که وارد بازار شده است. مردم به هر حال نیاز به مسکن دارند و اگر تسهیلات ارزان‌قیمت در دسترس باشد، توان خرید پیدا می‌کنند. به گفته وی با توجه به نرخ رشد قیمت‌ها در بازار مسکن و مقایسه آن با نرخ سود سپرده‌های بانکی که ۱۵ درصد است، بازار مسکن در حال حاضر جذابیتی برای سرمایه‌گذاری و کسب سود ندارد.

رشد ۱۰درصدی صدور پروانه ساختمان

براساس تازه‌ترین آمارهای اعلام شده تا پایان آبان ماه امسال قیمت خرید و فروش مسکن ۱۰درصد رشد داشته است. این درحالی است که صدور پروانه ساختمان (تقاضا برای ساخت و ساز) نیز ۱۰درصد و ارزش افزوده بخش مسکن ۷ درصد در مقایسه با پارسال افزایش یافته است.

براساس آمار تجمیعی در هفت ماه گذشته در بازار مسکن واحدهای مسکونی ۶۰ تا ۷۰ متر بیشترین سهم را درمعاملات داشته است به طوری که این متراژها حدود ۱۵.۳ درصد از معاملات را به خود اختصاص داده است. پس از آن واحد‌های کوچک متراژ ۵۰ تا ۶۰ و میان متراژ ۷۰ تا ۸۰ متر دارای سهم ۱۳.۲ و ۱۳.۱ درصدی از بازار مسکن هستند.