روایت های مشابه از استعفای تحمیلی حریری
وضعیت سعد حریری نخست وزیر لبنان آنقدر مبهم است که هیچ کس استعفای او را به رسمیت نمی شناسد. حتی دولت آمریکا نیز که از متحدان اصلی عربستان به حساب می آید، او را نخست وزیر مستعفی به حساب نمی آورد. فعالان سیاسی و احزاب اثر گذار در لبنان می گویند او باید به لبنان برگردد و در خاکش کشورش استعفا دهد.
فرارو: وضعیت سعد حریری نخست وزیر لبنان آنقدر مبهم است که هیچ کس استعفای او را به رسمیت نمی شناسد. حتی دولت آمریکا نیز که از متحدان اصلی عربستان به حساب می آید، او را نخست وزیر مستعفی به حساب نمی آورد. فعالان سیاسی و احزاب اثر گذار در لبنان می گویند او باید به لبنان برگردد و در خاکش کشورش استعفا دهد.
۱۳ آبان ماه ناگهان سعد حریری نخست وزیر لبنان که در سفری غیر منتظره به عربستان سفر کرده بود، در تلویزیون العربیه ظاهر شد و در نطقی تند علیه ایران و حزب الله لبنان اعلام استعفا کرد. او ایران را متهم کرد و گفت لبنان در چنگ تهران است. او مدعی شد که جانش در خطر است.
استعفای حریری در لبنان و سخنان تندش با واکنش های فراوانی در داخل و خارج از لبنان روبه رو شد. ایران استعفای حریری را مایه تاسف و شگفتی خواند و آن را تلاشی برای ایجاد تنش در منطقه توصیف کرد.
حسن نصرالله دبیرکل حزب الله لبنان استعفای حریری را "دخالت بی سابقه عربستان" در امور لبنان خواند و خواستار بازگشت او به کشورش شد. او همچنین گفت "تردیدی نیست" که عربستان مانع بازگشت حریری به لبنان است: "ما این استعفا را غیر قانونی و بر خلاف قانون اساسی می‌دانیم چرا که زیر فشار انجام شده است."
بسیاری معتقدند که این استعفا می تواند مقدمه یک جنگ نیابتی در لبنان و منطقه باشد. رکس تیلرسون وزیر امور خارجه آمریکا در پی بحران در خاورمیانه نسبت به استفاده از لبنان در جنگ‌های نیابتی منطقه هشدار داد. کشورهای اروپایی نیز درباره این استعفا و شرایط حریری ابراز نگرانی کرده اند.
در داخل لبنان هم این بار اکثر جناح های سیاسی این کشور معتقد به دخالت عربستان در امور داخلی لبنان هستند. اکثر سیاستمداران موافق و مخالف حزب الله لبنان معتقدند حریری باید به کشور باز گردد. «ولید جنبلاط» رئیس حزب سوسیال ترقی‌خواه لبنان و از متحدان حریری گفت: «لبنان ضعیف‌تر از آن است که بتواند پیامدهای اقتصادی و سیاسی ناشی از استعفای الحریری را بپذیرد و تحمل کند.»
«نبیه بری» رئیس پارلمان لبنان در واکنش به استعفای «سعد الحریری» از نخست‌وزیری لبنان اعلام کرد «میشل عون»، سعد الحریری را نخست‌وزیری که استعفا داده به شمار نمی‌آورد بلکه او همچنان نخست‌وزیر لبنان است.
در کنار این اظهار نظرهای و هشدارها درباره ابعاد ماجرای حریری، شکل استعفای او بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است. از همان ساعات اولیه انتشار بیانیه استعفا گمانه زنی ها در این باره آغاز شد. روشن ترین موضوع این بوده است که این استعفا تحت فشار عربستان سعودی بوده است. فراتر از این برخی ناظران و تحلیلگران معتقدند که حریری در عربستان در بازاداشت خانگی به سر می برد.
آیا این روایت ها درسته است یا غلط فعلا نمی توان قضاوت کرد. اما واکنش هایی بین المللی نشان می دهد کلیت ادعاها و روایت ها درباره وضعیت حریری درست است.
عبدالفتاح السیسی رئیس‌جمهور مصر اولین مقام رسمی خارجی بود که احتمال بازداشت الحریری را مطرح کرد؛ وی در دیدار با «نبیه بری» رئیس پارلمان لبنان گفت: «نگران این هستم که حریری در اقامت اجباری باشد».
رابرت فیسک تحلیلگر ارشد نشریه ایندیپندنت در گزارشی در این باره نوشته است: «وقتی که سوم نوامبر هواپیمای سعد حریری در ریاض به زمین نشست، اولین چیزی که او دید نیروهای پلیسی بودند که هواپیما را محاصره کرده‌اند. آن‌ها سوار هواپیما شدند و تلفن همراه او و محافظانش را ضبط کردند. به این ترتیب نخست‌وزیر لبنان ساکت شد.»
او با بیان اینکه عربستان تلاش می‌کند با تخریب دولت لبنان، حزب‌الله را از کابینه خارج کرده و در لبنان جنگ داخلی به راه بیاندازد، نوشته است: «اما این روش نتیجه‌بخش نخواهد بود. لبنانی‌ها، هرچند به اندازه سعودی‌ها ثروتمند نیستند، اما به مراتب از آن‌ها هوشمندتر هستند. تمام گروه‌های سیاسی در این کشور، از جمله حزب‌الله تنها یک درخواست را مطرح کرده‌اند: حریری باید بازگردد.»
او در ادامه جزئیات بیشتری در مورد دلیل سفر حریری به عربستان افشا کرده است: «روز جمعه ۳ نوامبر، او در بیروت در جلسه کابینه بود که تماسی دریافت کرد که در آن از او خواسته شد به ملاقات پادشاه عربستان سعودی برود. سعد مانند پدر ترورشده‌اش "رفیق" به صورت همزمان تابعیت لبنانی و سعودی دارد. شما هم مانند حریری درخواست یک پادشاه را رد نمی‌کنید، حتی اگر همین چند روز قبل او را ملاقات کرده باشید. به خصوص وقتی که عربستان ۹ میلیارد دلار به شرکت "اوگر" متعلق به حریری بدهکار باشد.»
فیسک با بیان اینکه ساعاتی بعد وزرای دولت لبنان با شنیدن بیانیه استعفای حریری شوکه شدند، نوشته است: «حریری هرگز از چنین عباراتی استفاده نمی‌کرد. به عبارت دیگر، این بیانیه را او ننوشته بود. یکی از کسانی که او را به خوبی می‌شناسد، این هفته گفت "این او نبود که صحبت می‌کرد." به عبارت دیگر، سعودی‌ها به نخست‌وزیر لبنان دستور داده بودند که استعفا دهد و این استعفا را از ریاض اعلام کند.»
او افزوده است: «همسر و خانواده حریری اکنون در ریاض هستند تا اگر او به بیروت بازگشت، آن‌ها گروگان بمانند. حالا که یک هفته از این دغل‌کاری سیاسی می‌گذرد، در بیروت این بحث هست که از "بهاء" برادار بزرگ سعد حریری خواسته شده که جای او را در کابینه بگیرد. اما سعد حریری چه؟ کسانی توانسته‌اند با خانه او در ریاض تماس بگیرند، اما او فقط چند کلمه صحبت کرده است. یکی از افراد مطلع می‌گوید 'او فقط گفته "برمی‌گردم" یا "حالم خوب است".' اگر حریری برگشت چه؟ ایا او ادعا خواهد کرد که استعفایش اجباری بوده؟ آیا سعودی‌ها جرأت چنین ریسکی را دارند؟»
به نوشته فیسک "او انتظار آنچه اتفاق افتاد را نداشت. در واقع حریری برای روز دوشنبه جلساتی با صندوق بین‌المللی پول و بانک جهانی و ملاقات‌هایی در مورد ارتقا کیفیت آب هماهنگ کرده بود. کسی که قرار باشد از نخست‌وزیری کناره‌گیری کند چنین کاری نمی‌کند."
این تحلیلگر انگلیسی در پایان با اشاره به سفر حریری به امارات هم نوشته که این سفر با این هدف انجام شد که عربستان وانمود کند نخست‌وزیر مستعفی لبنان در بازداشت نیست. به گفته فیسک اکنون چشم‌انداز بروز بحرانی بزرگ در لبنان واقعی به نظر می‌رسد.
اما دیوید ایگناتیوس روزنامه نگار مشهور آمریکایی نیز روایتی نزدیک به روایت فیسک ارائه کرده است.
او در واشنگتن پست به نقل از برخی منابع لبنانی نوشت «حریری» در شرایط حصر خانگی در ریاض نگه داشته می‌شود.
براساس روایت ایگناتیوس حریری شب اول حضور در ریاض در منزل مجللش گذرانده است. اما "بخش هولناک ماجرا، اتفاقاتی است که طبق ادعاها، از اینجا به بعد افتاد. حریری، حدود ساعت هشت صبح شنبه که زمانی غیرمعمول برای ملاقات‌های محمد بن سلمان است به دیدار با او فراخوانده شد. از مظاهر تشریفات خبری نبود؛ حریری با دو ماشین، و تنها محافظ شخصی‌اش حرکت می‌کرد. او برای چند ساعت از انظار پنهان بود."
به گفته ایگناتیوس پس از این اتفاق حریری در تلویزیون ظاهر می شود و بیانیه خود ار قرائت می کند.
روزنامه‌نگار آمریکایی نوشته سعد حریری تا روز دوشنبه به ریاض نرفت و روزهای شنبه و یکشنبه در هتل ریترز کارلتون که محل بازداشت شاهزاده‌های دستگیرشده سعودی، به بهانه مبارزه با فساد است، ماند. او روز دوشنبه با ملک سلمان دیدار کرد و بعد برای دیدار با ولیعهد امارات راهی ابوظبی شد. او روز سه‌شنبه به محل اسکناش در ریاض بازگشت و در روزهای بعد چند ملاقات دیپلماتیک با نماینده‌های آمریکا، روسیه و کشورهای اروپایی برگزار کرد.
این تحلیلگر مسائل خاورمیانه نوشته روایت جدیدی که منابع آگاه در بیروت نقل کرده‌اند، حاوی شواهد تازه‌ای درباره تاکتیک‌های «محمد بن سلمان» برای محکم کردن پایه‌های قدرت خود با راه‌اندازی تبلیغات علیه ایران در داخل و خارج از عربستان است.
مطابق این گزارش، «برخی از تحلیلگران لبنانی شکایت کرده‌اند که عربستانی‌ها با خانواده حریری که چندین دهه است تحت حمایت مالی ریاض قرار دارند مانند شرکتی با مالکیت تام‌الاختیار رفتار می‌کنند.»
او در پاسخ به این سوال که "سعودی ها چه می خواهند؟" نوشته است: «منابع لبنانی می‌گویند برادر بزرگتر سعد الحریری، بهاء ممکن است کاندید مورد حمایت ریاض برای نخست‌وزیری لبنان باشد. سایر خویشاوندان حریری هم هفته گذشته به ریاض فراخوانده شدند، اما به این کشور سفر نکردند. گفته می‌شود که بهاء حریری هم‌اکنون در ریاض است. منابع آگاه می‌گویند که بهاء یکی از مشاورانش به نام صافی کالو را برای ملاقات محرمانه با ولید جنبلاط و رایزنی درباره راهبرد آتی برای لبنان عازم لبنان کرده اما گفته می‌شود جنبلاط جلسه را ترک کرده و حاضر به گفت‌وگو در این مورد نشده است.»
بها حریری بزرگ‌ترین پسر نخست‌وزیر مقتول لبنان، رفیق حریری، است که املاک و مستغلات و کسب و کار بانکداری خصوصی پدرش در شهر ژنو در سوئیس را اداره می‌کند. مجله فوربز در سال ۲۰۱۰ بها حریری را با ثروت ۳ میلیارد دلار در رده سیصد و شانزدهم ثروتمندان جهان قرار داد.
بها حریری ، برادر سعد حریری است. پدر او، رفیق حریری در خانواده‌ای مسلمان در شهر بندری سیدون در لبنان به دنیا آمد. او دوران دبستان و متوسطه را در شهر خود گذراند و برای ادامه تحصیل در رشته مدیریت کسب و کار به دانشگاه بیروت عرب رفت. او در سال ۱۹۶۹ شرکت سیکانست، که یک شرکت پیمانکاری کوچک بود، را تاسیس کرد. این شرکت خيلي زود از فضای کسب و کار خارج شد.
او سپس با یک بنگاه ساخت و ساز فرانسوی به اسم اوگر و برای ساخت یک هتل در تعیف در عربستان سعودی وارد همکاری شد. این پروژه باعث ایجاد روابط خوب بين او با پادشاه خالد شد. به این شکل رفیق حریری پس از مدتی شرکت اوگر را خرید و شرکت بین‌المللی اوگر را شکل داد که تبدیل به بنگاه ساخت و ساز اصلی مورد اعتماد خانواده سلطنتی برای تمام کارهای توسعه املاک و مستغلات مهم این خانواده شد.
رفیق حریری در اوایل دهه ۱۹۸۰ به عنوان یک مرد ثروتمند به لبنان بازگشت تا در پروژه‌های ساخت و ساز دیگر و همچنین امور خیریه فعالیت کند. وی در سال ۱۹۹۲ نخست‌وزیر لبنان شد و تا ۱۹۹۸ در این مقام بود. او مجددا در سال ۲۰۰۰ به این مقام انتخاب شد و تا زمان استعفایش در سال ۲۰۰۴ نخست‌وزیر لبنان بود. رفیق حریری در ۱۴ فوریه سال ۲۰۰۵ در بیروت، پایتخت لبنان مورد ترور انتحاری قرار گرفت و کشته شد.
بها حریری در دانشگاه بوستون تحصیل کرد و در سال ۱۹۹۰ از این دانشگاه فارغ‌التحصیل شد.
وی پس از فارغ‌التحصیلی به عربستان سعودی رفت تا در شرکت ساخت‌و‌ساز و توسعه املاک پدرش، سعودی اوگر، کار کند. شرکت اوگر در حال حاضر کسب و کار های مختلفی مثل ساخت و ساز، مدیریت تاسیسات، توسعه املاک و مستغلات، چاپ، مخابرات دوربرد، تاسیسات نیرو و خدمات تکنولوژی اطلاعات را در برمی‌گیرد.
بها حریری در سال 2008 سهام خود از امپراتوری ساخت و ساز خانوادگی سعودی اوگر را به برادر کوچک‌تر و همکارش، سعد حریری فروخت و از کسب‌و‌کار خانواده جدا شد. او کسب‌و‌کار املاک و مستغلات و سرمایه‌گذاری خود در موناکو را اداره می‌کند.
او همچنین ريیس شرکت العبدلی در عمان و یکی از سهامداران اصلی آن است. بها حریری در حقیقت بخش عظیمی از ثروت خود را از سرمایه‌گذاری کسب کرده است. شرکت او به نام «توسعه افق» روی پروژه های تجاری در اردن و لبنان تمرکز دارد.
ارسال نظر