درخواست گفتوگوی دونالد ترامپ با رئیسجمهور کشورمان در حاشیه نشست سازمان ملل متحد به علت اظهارات مداخلهجویانه و توهینآمیز دونالد ترامپ نسبت به ملت ایران توسط حسن روحانی رد شد. درباره کموکیف این مساله که در روزهای اخیر فاش شده و بحثهای زیادی را به دنبال داشته، دکتر داود هرمیداس باوند، دیپلمات بازنشسته و استاد روابط بینالملل دانشگاه تهران با «آرمان» گفتوگو کرده است که در ادامه میخوانید.
روزنامه آرمان - مجتبی اسکندری: درخواست گفتوگوی دونالد ترامپ با رئیسجمهور کشورمان در حاشیه نشست سازمان ملل متحد به علت اظهارات مداخلهجویانه و توهینآمیز دونالد ترامپ نسبت به ملت ایران توسط حسن روحانی رد شد. درباره کموکیف این مساله که در روزهای اخیر فاش شده و بحثهای زیادی را به دنبال داشته، دکتر داود هرمیداس باوند، دیپلمات بازنشسته و استاد روابط بینالملل دانشگاه تهران با «آرمان» گفتوگو کرده است که در ادامه میخوانید.
چند روز قبل سخنگوی وزارت خارجه ایران از رد درخواست ملاقات ترامپ با آقای روحانی در سازمان ملل خبر داد. همچنین خبرگزاری فرانسه و روزنامه واشنگتنپست، از ارسال پیام ترامپ توسط فرانسه مبنی بر درخواست ملاقات وی با آقای روحانی گزارش دادند. آیا رد هر دو درخواست از جانب ایران میتواند تبعاتی داشته باشد؟
ببینید، در دنیای امروز مجموع روابط کشورها بر ۳ شکل استوار است. حداقلش همزیستی، متعارفش همکاری و فراتر از آن همگرایی است. این شکل حداقلی روابط میان کشورهاست. اکنون که به دلایلی مشکلاتی وجود داشته و ارتباطات سازندهای وجود نداشته است، گفتوگو سرآغاز رفع نگرانیها و ارزیابیهای مبالغهآمیز است. طبق ماده ۳۳ فصل یک منشور سازمان ملل، مصوب شده است که کشورهایی که اختلافاتی دارند، برای رفع اختلافات باید نخست از طریق مذاکره و سپس از اهرمهای دیگری نظیر پایمردی، میانجیگری، کمیسیون سازش، داوری و تصفیه قضائی استفاده کنند. مذاکره همواره در طول تاریخ آثار و پیامدهای مطلوبی داشته است.
برداشتهایی که طرفین از یکدیگر داشتند که بعضا مبالغهآمیز هم بوده است. طرفین مذاکره نکات اصلی نگرانی خود را مطرح میکنند. بنابراین من فکر میکنم غیر از مذاکره راهی وجود نداشته باشد. یا باید میانجیگری وجود داشته باشد که یک کشور دوست پیامهایی را میان دو کشور متخاصم مبادله میکند، یا باید از طریق پایمردی، مذاکرات ادامه داشته باشد. البته در این میان ممکن است پیشنهاد و راهکاری نیز ارائه دهند. نفس مذاکره اولین گام لازم است؛ نه تسلیم است و نه تهدید، بلکه با اراده طرفین صورت میگیرد و بنابراین در اغلب موارد حلال مشکلاتی است که گریبانگیر کشورهاست.
با توجه با مواضع تند ترامپ تا چه حد میتوانیم این درخواست را بهنوعی از ژستهای سیاسی خاص او تعبیر کنیم؟
شعارهایی را که آقای ترامپ در دوران انتخابات ایالات متحده داده است، باید بیشتر حمل بر همان فرمت شعار کنیم. ضمنا فردی همچون ترامپ که از تجربه سیاسی نیز برخوردار نیست و با مذاکرات دیپلماتیک آشنایی ندارد، بسیاری از مسائل را نمیداند. به هر روی وحدت استراتژیک در ایران بهصورت کامل در ایران وجود ندارد. هرچند رئیسجمهور منتخب ملت و دومین فرد کشور است و شعارهای انتخاباتیاش مورد تایید رأیدهندگان بوده است. در غیر این صورت اگر قرار باشد شما وارد مذاکره نشوید، این ارتباطات غیردوستانه و این هزینهها تداوم دارد. اگر مذاکره صورت بگیرد و نگرانیهای متقابل برطرف شوند، هزینه بسیار پایینتری صرف رفع تهدیدها خواهد شد و باعث بذل توجه بیشتر دولت به مسائل اساسی و قواعد مرتبط با تجارت و اقتصاد خواهد شد.
رئیسجمهور در مجلس عبارتی درباره مذاکره با آمریکا به کار بردند که ناظر بر بیاعتبار دانستن مذاکره با آمریکا بود. چنین سخنانی از کدام منظر قابل ارزیابی است؟
جناب رئیسجمهور با توجه به شعارهای ترامپ این مواضع را اتخاذ کردهاند. به هر حال آمریکا در منطقه ما حضور دارد و با کشورهایی که از قدرتیابی ایران نگرانند، روابط خوبی دارد. پایگاههای نظامی بسیاری نیز نظیر پایگاه دریایی پنجم آمریکا که در بحرین است و پایگاه هوایی اینجرلیک در ترکیه دارد. بنابراین آمریکا در تصمیمگیریهای همسایگان بهصورت جدی و یا نسبی تاثیرگذار است. در این شرایط واقعیت امر سیاسی اقتضا میکند که اگر فرصتی پیش آمد و بهخصوص طرف مقابل اظهار آمادگی کرد، درخواست مذاکره پذیرفته شود. اگر کشور قدرتمندتر پیشنهاد مذاکره را داده است، باید در اوج قدرت پذیرفت. کشوری که قدرت کمتری دارد، هنگام طرح موضوع مذاکره، با موضع ضعف مواجه خواهد شد. معمولا از نظر واقعیت روانی هم وقتی طرف مقابل درخواست مذاکره کرده، بهتر است که با شروطی این درخواست پذیرفته شود. لذا وقتی آمریکا اظهار علاقه میکند، پذیرش آن دال بر شکست نیست.
در دوران اوباما، ایالات متحده از کشور عمان درخواست میانجیگری برای پذیرش مذاکره از سوی ایران را داده بود، اما در حال حاضر این درخواست آمریکا از طریق فرانسه به ایران ابلاغ میشود. چه اتفاقی افتاده که سطح میانجیها تغییر کرده است؟
ما از سال ۱۹۷۵ با آمریکا در محاکم قضائی مذاکره کردیم و بسیاری از مسائل از طریق سازش در مکانیزم داوری حلوفصل شده است. وقتی که میشود در عرصه قضائی مسائل را حلوفصل کرد، میتوان در عرصه سیاسی نیز با گفتوگو مسائل را حل کرد. ببینید یک زمانی ما با موضعگیری و اظهارات پر ادعا و تهدیدآمیز مواجه میشویم، این یک حرف دیگری است. اما هنگامی که طرف مقابل ابراز تمایل به مذاکره میکند، این به معنای امکان برای حل تهدیدات است.
اجازه بدهید سوالم را از یک منظر دیگر بپرسم. شیفت کردن میانجیگری از عمان و منطقه خاورمیانه به فرانسه چه معنایی میتواند داشته باشد؟
اروپا از نظر ارزشی و رابطه نزدیکی که با آمریکا داشته، زبان یکدیگر را بهتر میفهمند. درست است که ماکرون جدیدالورود، پیشتر هم وزیر بوده، اما مایل است اقداماتی انجام دهد که هم بهنفع کشورش باشد، هم بازتاب بینالمللی داشته باشد. رابطه چین و ایالات متحده در این زمینه مثالزدنی است. این رابطه بهگونهای بود که بهطور مثال در سال ۱۹۵۴ در کنفرانس بینالمللی ژنو که با حضور مولوتوف، چوئن لای، جان فاستر دالس و ژیسکار دستن از فرانسه بود، هنگامی که چوئن لای دستش را دراز کرد که با فاستر دالس دست بدهد، دالس امتناع کرد، اما بعدتر با میانجیگری کشوری مثل فرانسه و رومانی و پاکستان، زمینه مذاکرات به وجود آمد و وزیر خارجه چین به آمریکا رفت و سپس نیکسون به چین سفر کرد. در حالی که از سال ۱۹۴۹ تا ۱۹۷۰ روابط دو کشور بهطور کامل قطع بود. اما بعد از آن روابط دو کشور بهگونهای پیش رفت که در ماجرای تقابل با شوروی، چین طرف آمریکا را گرفت. میخواهم بگویم مذاکرات میتواند دیوار بیاعتمادی میان کشورها را از بین ببرد.
پ
برای دسترسی سریع به تازهترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان
اپلیکیشن برترین ها
را نصب کنید.
چه بخوایم چه نخوایم امریکا کشور اول دنیاست
شما هم حق ندارین سرخود تصمیم بگیرین وقتی قدرت بزرگتر میگه مذاکره ولو شعاری شما باید رو هوا بزنینش نه که ناز کنین.
لجبازی غیر از بدبختی بیشتر چیزی واسه ما نداره....
بدون نام
ای کاش مذاکره کرده بود
ساسان
از اسمش کاملا مشخص و هویداست « مذاکره »
آقایون ، بزرگواران ، خوب این همه رفتید این استان و اون استان و پشت تریبون های مختلف و با افراد مختلف صحبت کردید ، خوب میرفتید 4 کلمه با اون ها هم صحبت میکردید ، قرار نبود ک کسی کشته بشه خدایی نکرده ، یه تیم میرفتید اونجا ، صحبت میکردید، نه متنی امضا میکردید و نه توافقی . مذاکره رو رد کردن مثل رد کردن دعوت مهمونی تو ایرانه . خوب ی جورایی طرف الان با علنی کردن این اتفاق خودش رو خوب جلوه میده و شماها میشید آدم بده . هر جا هم برسه میگه آقا من خواستم صحبت کنم ، خواستم دنیا رو به آرامش دعوت کنم و .... اما اونا درخواست نماینده یک ملت رو حتی برای یک صحبت رد کردند . به نظر من کار نادرستی بود .
پیامبران و امامان ما حتی تا لحظه آخر قبل شروع جنگ طرف مقابل رو دعوت به صلح و گفتگو و ترس از خدا و ... میکردند .
بدون نام
بله بهتر بود درشرایطی که همه چیز برعلیه ماهست آقای روحانی مذاکره حضوری غیر رسمی را با ترامپ که درخواست داده بود میپذیرفت صرف این گونه مذاکرات درحد گپ زدن ونه تعهد اور است شاید میتوانست ذهن جمود و خام ترامپ را به بعضی مسائل روشن تر کند..... آقای ظزیف زمان اوباما چه حرفهای زشتی که از بابت چند قدم پیاده روی سیاسی با جان کری وزیر خارجه آمریکا که نشنید از طرف تندروهای وطنی چه ملامتها که باز به دلیل یک خنده یاتبسم سیاسی ومصلحتی از طرف همین گروه داغتر از آش متحمل نشد!تا آنجا که حتی کرامت انسانی ومناعت طبع ایشان بازیچه بد اخلاقان شد..لذا ترس از مذاکره برای روحانی شخصا مفهومی نداست اما ترس از هتاکی گروههای جزیره ای فحاش و وبددهن داخلی ، چرا؟ ایکاش دکتر هرمیداس باوند به این موضوع هم گریزی میزدند.فرصتی که جلو دیدگان سعودی واسرائیل از دست دادیم.
بدون نام
متاسفانه با رد کردن مذاکره ، اونا توهین به خودشون دونستن و سعی کردن این حقارت رو با اجماع منفی علیه ما جبران کنن.
تبعاتش هم قبول نکردن برحام و سناریوی سعد حریری هست.که مطمئن هستم پامون رو بد جور گیر میندازه.ای کاش ....
نظر کاربران
چه بخوایم چه نخوایم امریکا کشور اول دنیاست
شما هم حق ندارین سرخود تصمیم بگیرین وقتی قدرت بزرگتر میگه مذاکره ولو شعاری شما باید رو هوا بزنینش نه که ناز کنین.
لجبازی غیر از بدبختی بیشتر چیزی واسه ما نداره....
ای کاش مذاکره کرده بود
از اسمش کاملا مشخص و هویداست « مذاکره »
آقایون ، بزرگواران ، خوب این همه رفتید این استان و اون استان و پشت تریبون های مختلف و با افراد مختلف صحبت کردید ، خوب میرفتید 4 کلمه با اون ها هم صحبت میکردید ، قرار نبود ک کسی کشته بشه خدایی نکرده ، یه تیم میرفتید اونجا ، صحبت میکردید، نه متنی امضا میکردید و نه توافقی . مذاکره رو رد کردن مثل رد کردن دعوت مهمونی تو ایرانه . خوب ی جورایی طرف الان با علنی کردن این اتفاق خودش رو خوب جلوه میده و شماها میشید آدم بده . هر جا هم برسه میگه آقا من خواستم صحبت کنم ، خواستم دنیا رو به آرامش دعوت کنم و .... اما اونا درخواست نماینده یک ملت رو حتی برای یک صحبت رد کردند . به نظر من کار نادرستی بود .
پیامبران و امامان ما حتی تا لحظه آخر قبل شروع جنگ طرف مقابل رو دعوت به صلح و گفتگو و ترس از خدا و ... میکردند .
بله بهتر بود درشرایطی که همه چیز برعلیه ماهست آقای روحانی مذاکره حضوری غیر رسمی را با ترامپ که درخواست داده بود میپذیرفت صرف این گونه مذاکرات درحد گپ زدن ونه تعهد اور است شاید میتوانست ذهن جمود و خام ترامپ را به بعضی مسائل روشن تر کند..... آقای ظزیف زمان اوباما چه حرفهای زشتی که از بابت چند قدم پیاده روی سیاسی با جان کری وزیر خارجه آمریکا که نشنید از طرف تندروهای وطنی چه ملامتها که باز به دلیل یک خنده یاتبسم سیاسی ومصلحتی از طرف همین گروه داغتر از آش متحمل نشد!تا آنجا که حتی کرامت انسانی ومناعت طبع ایشان بازیچه بد اخلاقان شد..لذا ترس از مذاکره برای روحانی شخصا مفهومی نداست اما ترس از هتاکی گروههای جزیره ای فحاش و وبددهن داخلی ، چرا؟ ایکاش دکتر هرمیداس باوند به این موضوع هم گریزی میزدند.فرصتی که جلو دیدگان سعودی واسرائیل از دست دادیم.
متاسفانه با رد کردن مذاکره ، اونا توهین به خودشون دونستن و سعی کردن این حقارت رو با اجماع منفی علیه ما جبران کنن.
تبعاتش هم قبول نکردن برحام و سناریوی سعد حریری هست.که مطمئن هستم پامون رو بد جور گیر میندازه.ای کاش ....