عسکر اولادی: روحانی در حوزه اقتصادی ناموفق بود

رزونامه آرمان- احسان انصاری: اسدا... عسکر اولادی رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین و فعال اقتصادی شناخته شده کشور است که در زمینه فعالیت‌های اقتصادی و به خصوص صادرات و واردات سابقه‌ای طولانی دارد. ایشان از جمله فعالان اقتصادی است که از نزدیک با مراودات اقتصادی ایران با کشورهای جهان به خصوص پس از برجام آگاهی دارد و به خوبی می‌تواند شرایط مراودات اقتصادی ایران را تحلیل کند.

به همین دلیل و برای تحلیل و بررسی اظهارات اخیر ترامپ درباره ایران و همچنین احتمال تغییر در مراودات اقتصادی ایران در عرصه بین‌المللی با ایشان گفت‌وگو کردیم. از سوی دیگر در این گفت‌وگو به بررسی مهم‌ترین چالش‌های اقتصادی پیش روی دولت آقای روحانی پرداختیم. رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین معتقد است: «مهم‌ترین خطری که ترامپ می‌تواند برای ایران ایجاد کند محدودیت‌های بانکی است که تلاش کنند تا مراودات بانکی ایران در عرصه بین‌المللی مختل شود. با این وجود بنده بعید می‌دانم که کشورهای اروپایی و چین و روسیه با آمریکا همکاری کنند و به همین دلیل در این زمینه مشکلی نخواهیم داشت.

در شرایط کنونی مراودات اقتصادی ایران و آلمان از یک میلیارد دلار به سه و نیم میلیارد دلار افزایش پیدا کرده است. در نتیجه آلمان به راحتی حاضر نخواهد بود مراودات گسترده اقتصادی خود با ایران را رها کند. در سال‌های اخیر صادرات انگلیس به ایران در حدود۵۵ درصد افزایش پیدا کرده است. به همین دلیل نیز ترزا می نخست وزیر این کشور بعد از سخنرانی ترامپ از برجام حمایت کرد». در ادامه متن گفت‌وگوی اسدا... عسکراولادی با «آرمان» را از نظر می‌گذرانید.

اظهارات اخیر ترامپ درباره ایران با واکنش‌های زیادی در داخل و خارج از کشور مواجه شده است؟ به نظر شما این موضع‌گیری‌های خصمانه به چه میزان با اهداف اقتصادی صورت می‌گیرد؟

ترامپ دیوانه‌ای است که در «کاخ سیاه» حضور دارد. اراجیفی که ترامپ به تازگی درباره ایران مطرح کرده نشان دهنده این مسأله است که وی از سیاست، تاریخ و جغرافیا چیزی نمی‌داند و بدون فکر و تعقل حرف می‌زند. ایران دارای تمدنی کهن و قدیمی است و زمانی که اصلا آمریکا وجود نداشت یکی از مراکز مهم تمدنی جهان به شمار می‌رفته است. در زمانی که کشور آمریکا نیز شکل گرفته دارای مردمی گاوچران و وحشی بودند. به نظر من سخنان اخیر ترامپ به صورت مطلق بی‌ارزش است و هیچ اثر منفی بر اقتصاد ایران نخواهد داشت. با این وجود این احتمال وجود دارد که آمریکایی‌ها تلاش کنند از نظر بانکی به ایران فشارهایی را وارد کنند. این در حالی است که اگر کشورهای اروپایی به همراه چین و روسیه به درخواست‌های آمریکا در این زمینه عمل نکنند ایران هیچ صدمه‌ای نخواهد دید. تحریم‌های آمریکا برای ما مسأله جدیدی نیست و در چهل سال گذشته نیز به شکل‌های مختلفی وجود داشته است.

ما نه از سخنان اخیر ترامپ غافلگیر شدیم و نه خود را باختیم. ما همچنان با قدرت و صلابت به مسیری که در پیش گرفته‌ایم حرکت می‌کنیم و به راه خود ادامه می‌دهیم. نکته دیگر اینکه ترامپ در سخنان خود سپاه پاسداران را مورد هجمه قرار داده است که به نظر من اشتباه بزرگی مرتکب شده است. سپاه پاسداران انقلاب اسلامی متعلق به مردم است و مردم به صورت همه جانبه از سپاه پاسداران حمایت خواهند کرد. نیروهای سپاه فرزندان من و شما هستند و بسیاری از اعضای خانواده‌های ایرانی عضور سپاه هستند و یا با سپاه در ارتباط هستند.

چرا ترامپ در سخنرانی خود به جای استفاده از نام خلیج فارس از یک نام جعلی استفاده کرد؟ آیا ترامپ این کار را برای خوشایند اعراب معاند با جمهوری اسلامی انجام داد؟

روزی که آمریکا متولد شده است همه مردم دنیا خلیج فارس را به همین عنوان می‌شناختند. زمانی که حضرت محمد(ص) نیز به پیامبری مبعوث شدند دریای فارس وجود داشته و همه مردم منطقه خلیج فارس را به همین نام می‌شناختند. از زمانی که اعراب در منطقه خاورمیانه به وجود آمدند خلیج فارس به همین نام شناخته می‌شده است. خلیج فارس همیشه خلیج فارس باقی خواهد ماند و با اراجیف شخص مجنونی مانند ترامپ تاریخ و هویت یک سرزمین تغییر پیدا نمی‌کند. ترامپ که به تازگی با عربستان روابط تجاری گسترده‌ای برقرار کرده برای خوشایند آنها و البته برای سرکیسه کردن اعراب این چنین به آنها خوش خدمتی می‌کند. هدف اصلی ترامپ از بیان این مطالب سیاسی است و در کنار اهداف سیاسی به دنبال منافع اقتصادی و نجات اقتصاد آمریکا نیز هست.

به نظر شما کشورهای اروپایی و چین و روسیه با سیاست‌های جدید آمریکا درباره ایران به خصوص در زمینه اقتصادی همراهی خواهند کرد؟

مهم‌ترین خطری که ترامپ می‌تواند برای ایران ایجاد کند محدودیت‌های بانکی است که تلاش کنند مراودات بانکی ایران را در عرصه بین‌المللی مختل کنند. با این وجود بنده بعید می‌دانم که کشورهای اروپایی وچین و روسیه با آمریکا همکاری کنند و به همین دلیل در این زمینه مشکلی نخواهیم داشت. در شرایط کنونی مراودات اقتصادی ایران و آلمان از یک میلیارد دلار به سه و نیم میلیارد دلار افزایش پیدا کرده است. در نتیجه آلمان به راحتی حاضر نخواهد بود مراودات گسترده اقتصادی خود با ایران را رها کند. در سال‌های اخیر صادرات انگلیس به ایران در حدود۵۵ درصد افزایش پیدا کرده است. به همین دلیل نیز ترزا می نخست وزیر این کشور بعد از سخنرانی ترامپ از برجام حمایت کرد. فرانسه شرکت توتال را به ایران فرستاده تا با ایران مراوده اقتصادی داشته باشد. ما که دنبال شرکت توتال نرفته‌ایم.

آنها خودشان آمده‌اند. از سوی دیگر ما از فرانسه هواپیما خریده‌ایم و در حال حاضر در حال پرداخت اقساط آنها هستیم. چین و روسیه نیز در ظاهر به ما گفته‌اند که حاضر به همکاری هستند. ما به چین عنوان کرده‌ایم به جای اینکه خرید و فروش اقتصادی انجام بدهیم تلاش کنیم سرمایه‌گذاری مشترک انجام بدهیم. منقطه خاورمیانه دارای بازار ۴۰۰میلیونی است. به همین دلیل نیز ما به چینی‌ها عنوان کرده‌ایم تکنولوژی و مواد اولیه از آنها باشد و ما در مقابل سرمایه کار را تأمین می‌کنیم تا از سود حاصل در این بازار۴۰۰ میلیونی به صورت برابر استفاده کنیم. این وضعیت درباره روسیه نیز وجود دارد و با به دنبال سرمایه‌گذاری مشترک با روسیه هستیم. آقای پوتین دو سال پیش به بنده برای تلاش و کوشش در جهت ارتقای مشارکت اقتصادی ایران و روسیه مدال دادند که این مدال برای من بسیار باارزش است.

اگر ترامپ از برجام خارج شود در معادلات اقتصادی ایران در سطح بین‌المللی چه اتفاقی رخ خواهد داد؟

در شرایط کنونی کنگره آمریکا با لغو برجام مخالف است و این چالش بسیار جدی ترامپ برای لغو برجام خواهد بود. برجام یک معاهده بین‌المللی است و رئیس‌جمهور هیچ کشوری نمی‌تواند به تنهایی یک معاهده بین‌المللی را لغو کند. بدون شک این اقدام ترامپ با واکنش دیگر اعضای کشورهای۱+۵ مواجه خواهد شد. ترامپ فقط بلوف می‌زند و در نهایت نیز مانند تمامی اسلاف خود هیچ غلطی نمی‌تواند بکند. آمریکا اگر بخواهد وارد مواجهه سخت شود حداقل به سرمایه‌ای نیاز دارد که در حد توانایی اقتصاد امروز آمریکا نیست. به عبارت دیگر اقتصاد آمریکا توانایی پرداخت هزینه سنگین رویارویی را ندارد. تهدیدهای ترامپ نشان دهنده موفقیت ماست؛ که ما توفیق پیدا کرده‌ایم و در مسیر پیشرفت حرکت می‌کنیم و همین موجب حساسیت سردمداران آمریکا شده است.

شما که از نزدیک با مراودات اقتصادی ایران با کشورهای جهان آشنا هستید وضعیت سوئیفت و مراودات بانکی ایران را پس از برجام چگونه ارزیابی می‌کنید؟

بانک‌های آمریکا هنوز با ما همکاری نمی‌کنند. با این وجود چند بانک درکشورهای اروپایی با ایران همکاری دارند که مهم‌ترین آنها کشورهای ایتالیا، اتریش، فرانسه و آلمان و تا حدودی اسپانیا است. از سوی دیگر هنوز مراودات بانکی ما با انگلیس باز نیست و ما در این زمینه مشکل داریم. چین با سه بانک خود با ایران مراودات بانکی را انجام می‌دهد. این در حالی است که ما خواستار همکاری با۱۰ بانک چین هستیم. روسیه نیز با دو بانک خود با ایران همکاری اقتصادی می‌کند که ما خواستار همکاری با۵ بانک این کشور هستیم و ممکن است در آینده تعداد این بانک‌ها بیشتر شود. از سوی دیگر بانک‌های کره جنوبی و ژاپن نیز به صورت محدود با ایران ارتباط دارند و مراودات اقتصادی ما با این کشورها از این طریق انجام می‌شود. از سوی دیگر ما با کشورهایی مانند مالزی، اندونزی و استرالیا نیز مراودات اقتصادی انجام می‌دهیم که بسیار محدود است. سوئیفت باز شده است اما شرایطی انتقال تسهیلات به برخی از کشورهای جهان هنوز باز نیست، برخی کشورها حالت نیمه باز دارد و در برخی کشورها باز است.

سیاست‌های اقتصادی دولت آقای روحانی به چه میزان در چهار سال گذشته موفق بوده است؟

سیاست‌های اقتصادی آقای روحانی جز درباره برجام در بقیه مسائل زیاد موفق نبوده است. به نظر من آقای روحانی در زمینه «تدبیرهایی» که به خرج دادند موفق بودند اما درباره «امیدها» موفق نبوده‌اند. در شرایط کنونی مهم‌ترین مطالبه مردم اشتغال است و این معضلی است که بسیاری از خانواده‌های ایرانی با آن دست به گریبان هستند. یک جوان برای زندگی خود نیاز به همسر، مسکن و امکانات دارد. با این وجود اگر ما به جای اینکه این امکانات را به جوانان بدهیم تنها به آنها شغل بدهیم، خودشان دیگر مسائل را تهیه می‌کنند. در نتیجه شغل برای جوانان از همه چیز مهم‌تر است. به همین دلیل نیز آقای روحانی باید تلاش زیای انجام بدهد تا مشکلات جوانان در زمینه اشتغال و ازدواج را حل کند تا جوانان با دغدغه کمتری به خدمت به کشور بپردازند.

تغییراتی که در تیم اقتصادی دولت آقای روحانی در دولت دوازدهم صورت گرفته به چه میزان در جهت بهبود اوضاع اقتصادی کشور موثر بوده است؟

آقای روحانی دو تغییر مهم در کابینه دوازدهم صورت داده‌اند که بسیار مثبت بوده است. نخست انتخاب آقای شریعتمداری به عنوان وزیر صنعت و معدن و دوم انتخاب آقای کرباسیان به عنوان وزیر اقتصاد که هردو از شخصیت‌های توانمند و متعهد هستند و ما امیدواریم شرایط بهتری برای رونق اقتصادی کشور مهیا کنند. از سوی دیگر فعالان اقتصادی انتقاداتی به عملکرد آقای سیف در بانک مرکزی در چهار سال گذشته داشتند که با ابقای ایشان شرایط جدیدی به وجود آمده است. به نظر من آقای روحانی برای بهبود اوضاع اقتصادی مردم در چهار سال آینده باید سه اقدام مهم انجام بدهد. نخست ایجاد اشتغال برای جوانان جامعه است که به یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های خانواده‌های ایرانی تبدیل شده است. دوم اصلاح نظام مالیاتی و بیمه‌های اجتماعی است که در شرایط کنونی مورد اعتراض مردم قرار گرفته است و سوم اینکه ثبیت نرخ ارز است که آقای روحانی برای این مسأله نیز باید چاره‌ای مناسب بیندیشد. نکته دیگر اینکه دولت آقای روحانی باید در زمینه پرداخت یارانه‌ها تجدید نظر جدی انجام بدهد. به نظر من یارانه تنها باید به۲۰ درصد افراد جامعه که واقعأ نیازمند هستن تعلق بگیرد و یارانه دیگر اقشار جامعه باید قطع شود.

آخرین بار چه زمانی با آیت‌ا... هاشمی(ره) دیدار کردید؟

آخرین دیدار من با مرحوم آیت‌ا... هاشمی یک ماه قبل از درگذشت ایشان در دانشگاه آزاد بود. در این دیدار آیت‌ا... هاشمی تأکید داشتند که ما همچنان به تلاش و کوشش خود ادامه بدهیم تا مشکلات کشور حل شود و دغدغه‌های مردم مرتفع شود. سابقه آشنایی بنده با مرحوم آیت‌ا... هاشمی به قبل از پیروزی انقلاب و در حدود۵۰ سال قبل باز می‌گردد. بنده به منزل ایشان هم رفت و آمد داشتم و از نزدیک با دغدغه‌های ایشان آشنا بودم. یکی از دغدغه‌های بنده اشتغال جوانان است. این در حالی است که یکی از دغدغه‌های مهم آیت‌ا... هاشمی نیز همین مسأله بود و همواره به موضوع اشتغال جوانان توجه ویژه داشتند. آیت‌ا... هاشمی دلسوز مردم و نظام بودندو من جای خالی ایشان را احساس می‌کنم. هنوز برای درگذشت ایشان زود بود. هر چند معتقدم خدمات ایشان به مردم و نظام به‌اندازه‌ای بوده که ایشان هیچ گاه فراموش نخواهد شد. برادر مرحوم بنده آقای حبیب‌ا... عسکر اولادی نیز مانند آیت‌ا... هاشمی شخصیت معتدلی بودند و در پایان عمر پربرکت خود به دنبال میانجی‌گری و التیام برخی مسائل و از جمله مسأله حصر بودند. ایشان حتی در این زمینه با مقام معظم رهبری نیز صحبت کردند.

دیدگاه شما درباره مسائل مربوط به رئیس دولت اصلاحات چیست؟