انعقاد دو تفاهمنامه میان ایران و لوک‌ اویل

روزنامه آرمان- شهناز ديواندري: همز‌مان با سفر وزیر نفت ایران به روسیه، دو تفاهمنامه همکاری میان ایران و لوک اویل به امضا رسید. این تفاهمنامه که برای ارزیابی زمین‌شناختی در دریای خزر منعقد شد، گام دیگری در راستای انعقاد قرارداد‌های جدید در حوزه نفت، گاز و انرژی است.

ایران در پسابرجام به منظور جذب سرمایه خارجی و توسعه صنعت نفت، گاز و پتروشیمی خود تفاهمنامه و قرارداد‌های مختلفی را با شرکت‌های بزرگ به امضا رسانده است. قبل از انقلاب اسلامی ایران ۲۵ قرارداد برای اکتشاف و بهره‌برداری از منابع نفت و گاز ایران به امضا رسید. چهار قرارداد به صورت امتیازی، ۱۱ قرارداد به صورت مشارکت در تولید و سود و ۹ قرارداد به صورت خدماتی همراه با ریسک بوده‌است. قراردادهای نفتی را به سه دسته امتیازی، مشارکتی و خدماتی تقسیم می‌کنند: قرارداد امتیازی این اختیار را به طرف مقابل می‌دهد تا برای یک مدت طولانی به صورت مورد علاقه از منطقه نفتی بهره‌برداری کند و درنهایت‌ درصدی از سود آن را به کارفرما دهد. این نوع قرارداد که اولین قرارداد نفتی ایران در زمان مظفرالدین شاه بود در سال ۱۲۸۰ هجري شمسي با ویلیام ناکس دارسی انگلیسی بسته شد.

پس از کودتای آمریکایی - انگلیسی ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ هجري شمسي نوع جدیدی از قراردادهای نفتی به نام قراردادهاي مشاركتي تشکیل شد. در قراردادهای مشارکتی شرکت‌ها در بخش‌های مختلف نفت با دولت‌ها همکاری کرده و در بخشی از سود فروش نفت سهیم می‌شوند. همه مراحل اکتشاف، استخراج و فروش نفت به شرکت‌های خارجی سپرده شد. مدت این قراردادها تا حدودی کوتاه‌تر از نوع اول و بین ۲۵ تا ۴۰ سال است. در سال ۱۳۵۳ هجري شمسي قراردادهای خدماتی جایگزین نوع قبلی شد. پس از انقلاب تمام قراردادهای امضا شده از نوع خدماتی بیع متقابل بوده‌است. اولین قرارداد بیع متقابل صنعت نفت ایران در سال ۱۹۹۵ با شرکت نفتی توتال فرانسه برای توسعه میدان سیری انجام گرفت.

قراردادهای بیع متقابل هیچ‌گونه مالکیتی به شرکت‌های سرمایه‌گذار در صنعت نفت نمي‌داد و شرکت‌های سرمایه‌گذار تمامی وجوه ناشی از نصب تجهیزات راه‌اندازی آن و انتقال تکنولوژی را برعهده می‌گرفتند. اولین قرارداد بیع متقابل صنعت نفت ایران در سال ۱۹۹۵ با شرکت نفتی توتال فرانسه برای توسعه میدان سیری انجام گرفت. در تاریخ هشت بهمن ۹۴ یک یادداشت تفاهم بین شرکت ملی نفت و شرکت توتال فرانسه امضا شد که آن شرکت طرح مطالعاتی توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی را ارائه دهد. در همان زمان قرارداد محرمانگی با این شرکت فرانسوی امضا شد که اطلاعات میدان نفتی حفظ شود. در ۱۸ آبان ۹۵ بعد از اینکه الگوی جدید قراردادهای نفتی تصویب شد، یک قرارداد چارچوبی با توتال فرانسه و یک شرکت چینی امضا شد که بر این اساس سهم طرف فرانسوی ۱/۵۰‌درصد، طرف چینی ۳۰‌درصد و طرف ایرانی ۱/۱۹‌درصد تعیین شد و نهایتا این قرارداد در ۱۲ تیر امسال امضا شد. قراردادهای جدید نفتی ایران مشهور به آی‌پی‌سی الگوی قراردادی است که در دوره جدید مدیریت وزارت نفت به وزارت بیژن نامدار زنگنه در دولت یازدهم‌جمهوری اسلامی ایران به منظور جذاب کردن قراردادها برای شرکت‌های خارجی طراحی و تدوین شد که می‌توان آن را انقلابی در صنعت نفت ایران به حساب آورد.

امضای ۲ تفاهمنامه نفتي جدید

شرکت ملی نفت و شرکت لوک اویل روسیه برای همکاری در زمینه ارزیابی زمین‌شناختی در دریای خزر، دو تفاهمنامه همکاری امضا کردند. این تفاهمنامه‌ها در حضور بیژن زنگنه، وزیر نفت و واگیت الکپروف، مدیرعامل لوک اویل و پیش از آغاز دیدار دوجانبه آنان در مسکو امضا شد. بين شرکت لوک اویل و شرکت نفت خزر نیز یک تفاهمنامه همکاری امضا شد. این اسناد پس از چند ماه مذاکره درباره اکتشاف‌های زمین‌شناختی در بخش جنوبی دریای خزر امضا شده‌اند. بیژن زنگنه، وزیر نفت، که بعدازظهر روز سه‌شنبه (۱۱ مهر) به‌منظور شرکت در نوزدهمین نشست وزارتی مجمع کشورهای صادرکننده گاز (GECF) تهران را به مقصد روسیه ترک كرد، شامگاه سه‌شنبه در مسکو با واگیت الکپروف، مدیرعامل لوک اویل دیدار و گفت‌وگو کرد. مدیرعامل لوک‌اویل تاکید کرد که برای گسترش همکاری‌های نفتی در بخش‌های مختلف، علاقه دوجانبه وجود دارد. زنگنه نیز با تاکید بر اهمیت همکاری‌های نفتی ایران و روسیه، نشست جی‌یی‌سی‌اف در مسکو و همچنین هم‌افزایی دو کشور در این عرصه‌ها را برای تقویت همکاری‌ها تاثیرگذار برشمرد. نوزدهمین نشست وزیران نفت و انرژی کشورهای عضو جی‌یی‌سی‌اف روز چهارشنبه، ۱۲ مهر در مسکو و به ریاست الکساندر نواک، وزیر انرژی روسیه، برگزار شد. با توجه به اینکه دوره دوم دوساله دبیرکلی محمدحسین عادلی، دبیرکل کنونی مجمع کشورهای صادرکننده گاز سه ماه دیگر به پایان می‌رسد از این رو انتخاب دبیرکل جدید این مجمع مهم‌ترین دستورکار نوزدهمین نشست وزارتی در مسکو به شمار می‌آید.

مذاكرات وزير نفت ايران و وزير انرژي روسیه