پس از فروكش كردن فضاي انتخابات و با معرفي كابينه دولت دوازدهم، فضاي سياسي كشور به صورت محسوسي آرام است. تندروهاي جريان رقيب كه در ايام انتخابات تيغ از نيام بركشيده و همه دستاوردهاي دولت يازدهم را نقد مي‌كردند، اين روزها دست از كار كشيده‌اند.
روزنامه اعتماد: پس از فروكش كردن فضاي انتخابات و با معرفي كابينه دولت دوازدهم، فضاي سياسي كشور به صورت محسوسي آرام است. تندروهاي جريان رقيب كه در ايام انتخابات تيغ از نيام بركشيده و همه دستاوردهاي دولت يازدهم را نقد مي‌كردند، اين روزها دست از كار كشيده‌اند.
اين بستر سياسي شكل گرفته محصول چه اتفاقاتي در كشور است؟ چرا جريان رقيب آتش‌بس را انتخاب كرده و اين مساله از چه اتفاقاتي در پس پرده خبر مي‌دهد؟ صادق زيباكلام در گفت‌وگو با «اعتماد» مي‌گويد كه آتش‌بس سياسي فعلي محصول مذاكرات پشت درهاي بسته مسوولان نيست. به اعتقاد او تندروها در حال حاضر بهانه و مستمسكي براي تخريب دولت ندارند.
بعد از روي كار آمدن دولت دوازدهم به نظر مي‌رسد كه ضريب اختلافات بين مسوولان كمتر شده است. به نظر شما چرا فتيله روحاني‌ستيزي پايين كشيده شده است؟
آرامش نسبي‌اي كه به تدريج بعد از انتخابات در كشور به وجود آمده است، مقداري طبيعي است. به هر حال مخالفين دولت آقاي روحاني متوجه شده‌اند كه خيلي بهانه و مستمسكي براي حمله به دولت در دست ندارند. براي اينكه دولت دوازدهم هنوز كابينه‌اش را هم تشكيل نداده و رسما شروع به كار نكرده است. بنابراين حمله به دولت خيلي دليلي نمي‌تواند داشته باشد. از نظر افكار عمومي حمله به دولت خيلي توجيه‌پذير نيست. تنها بهانه و مستمسكي كه مخالفين دولت، يعني اصولگرايان اعم از تندروها دارند، برجام است. اينكه به‌طور منظم به دولت حمله كنند كه برجام هيچ دستاوردي نداشته است و امريكايي‌ها به تعهدات خودشان عمل نكردند. البته مشكلي كه براي تندروها وجود دارد اين است كه آقاي ترامپ تيغ از نيام بركشيده و خيلي صريح و علني با برجام مخالفت مي‌كند و مي‌خواهد امريكا را از زير بار برجام خارج كند. ترامپ اگر بتواندمايل است كه برجام نيست و نابود شود.
در اين شرايط تندروها هم اگر به برجام حمله كنند، عملا هم‌پيمان و هم‌جبهه با آقاي ترامپ مي‌شوند. اين وضعيت و موقعيت خيلي براي آنها جالب نيست. لذا مخالفت ترامپ با برجام باعث شده كه تندروهاي ايران نتوانند خيلي برجام را بهانه كنند. من تصور مي‌كنم كه اين وضع همچنان ادامه پيدا كند. هر از گاهي تندروها همچنان به دولت آقاي روحاني حمله‌ور خواهند شد. ولي فكر مي‌كنم كانون اصلي حمله خود را براي سياست‌هاي امريكا در منطقه خاورميانه و افغانستان بگذارند. بنابراين از نظر داخلي تندروها خيلي به دنبال حمله و ضربه زدن به دولت آقاي روحاني نخواهند بود.
چنين شرايطي تا نيمه دوم سال ٩٨ كه انتخابات مجلس شوراي اسلامي است، ادامه پيدا خواهد كرد. در انتخابات مجلس آنها با ناكارآمد معرفي كردن دولت و اينكه دولت خيلي نتوانسته اهداف خودش را تحقق ببخشد و وضع مردم را به خصوص از نظر اقتصادي اصلاح كند، سعي مي‌كنند وارد انتخابات شوند. بايد صبر كنيم تا ببينيم كه شوراي نگهبان و جريان تندرو چقدر اجازه مي‌دهند كه انتخابات به‌صورت آزاد برگزار شود و تا كجا جلوي ورود فعالان جريان اصلاح‌طلب را خواهند گرفت.
به هر حال نبرد جدي بعدي در انتخابات رياست‌جمهوري ١٤٠٠ اتفاق خواهد افتاد. مي‌توان حدس زد كه اگر آقاي روحاني به لحاظ اقتصادي نتواند موفق شود، تندروها تلاش خواهند كرد تا ظرفيتي مثل انتخابات ٨٤ را به وجود آورند و يك اصولگراي پوپوليست را به ميدان بفرستند و سعي مي‌كنند مردم را مجاب كنند كه آقاي روحاني و تيمش نتوانسته پيشرفت‌هاي اقتصادي داشته باشد. اينكه نتوانسته‌اند اصلاحي در وضعيت اقتصادي و معيشتي مردم به وجود آورند. آنها تلاش مي‌كنند تا جريان ظهور پوپوليسم در تير ماه ٨٤ را كه منجر به پيروزي آقاي احمدي‌نژاد شد تكرار كنند. البته معلوم نيست آقاي سعيد جليلي نامزد اصلي‌شان مي‌شود يا آقاي رييسي. آنها تلاش مي‌كنند تا انتخابات را به سمت پوپوليسم بكشند.
رضايت آقاي روحاني از فضاي پساانتخاباتي چه آبشخوري دارد؟
آقاي روحاني بعد از انتخابات ٢٩ ارديبهشت مقداري در لاك حمله رفت. به ايشان يادآوري شد كه ضرورتي و دليلي ندارد و شايد خيلي مصلحت نباشد كه به لاك حمله برويد؛ سعي كنيد با رويه مدارا به دور دوم رياست‌جمهوري‌تان ادامه دهيد. او هم به نظر مي‌رسد اين توصيه را پذيرفت و با سبك سنگين كردن به اين جمع‌بندي رسيد كه بهتر است از طريق مدارا و آرامش كار را به جلو ببرد و خيلي اصراري بر اينكه اصولگرايان و تندروها را سر جاي‌شان بنشاند، نداشته باشد. اينكه آنها حملاتي به دولت بخواهند انجام دهند آقاي روحاني خيلي اصرار نكند كه پاسخ آنها را بدهد.
آيا به اصولگرايان توصيه شده تا تنها ناظر عملكرد دولت باشند و تيغ تيز نقد را از نيام برنكشند يا آنكه هيات‌مديره جناح راست به ادراكي دقيق و صحيح از موقعيت سياسي و اجتماعي خود دست‌پيدا كرده و براي نجات به جاي حمله به دولت، آسيب‌شناسي از درون را در صدر سياست‌هاي خود قرار داده است؟
فكر نمي‌كنم توصيه خاصي به آنها شده باشد. شرايط كشور اين‌گونه است. زمينه‌اي وجود ندارد. الان اگر اصولگرايان تندرو بخواهند به دولت حمله كنند به جز برجام هيچ مستمسك و دستاويزي ندارند. اگر خواسته باشند از نظر اقتصادي حمله كنند، آقاي روحاني پاسخ مي‌دهد كه تازه كار را شروع كرده است. لذا يك تا دو سال بايد از دولت دوازدهم بگذرد تا تندروها بتوانند مستمسكي داشته باشند. تنها مستمسك‌شان تاكنون برجام بوده است كه آن هم از آنجا كه ترامپ خيلي جدي به دنبال مخالفت با آن است عملا راه براي مخالفت تندروها با برجام بسته شده است. براي تندروها وضع ناجوري به وجود آمده كه در صورت مخالفت با برجام عملا با ترامپ هم‌پيمان مي‌شوند.
استمرار آرامش سياسي حاكم بر فضاي سياسي و مديريتي كشور چه منتفعان و چه متضرراني خواهد داشت؟
به نظر من متضرريني ندارد بلكه منتفعيني خواهد داشت و بزرگ‌ترين نفع برندگان آن در حوزه اقتصادي هستند. مناسب‌ترين وضعيت براي اقتصاد كشور آرامش در فضاي سياسي كشور است. براي اينكه در بي‌ثباتي و هرج و مرج نمي‌توان به پيشرفت اقتصادي رسيد. بزرگ‌ترين نفعي كه برده مي‌شود، توسط بخش اقتصادي خواهد بود.
شما با اين تحليل موافق هستيد كه بعد از انتخابات همه با هم كنار آمده‌اند؟
بحث كنار آمدن نيست. اين‌طور نيست كه مسوولان كشور پشت درهاي بسته با هم نشسته باشند و به اين نتيجه برسند كه با هم دست اتحاد و دوستي دهيم. آتش‌بس به ضرورت شرايط فعلي به وجود آمده است. در جبهه‌هاي جنگ وقتي برف سنگين مي‌بارد خود به خود آتش‌بس به وجود مي‌آيد تا بهار كه وضع مناسب‌تر مي‌شود. الان هم وضعيت اين‌گونه است. تندروها نمي‌دانند به چه چيزي حمله كنند.
آيا نتيجه انتخابات و شفافيتي كه در وزن اجتماعي جناح‌ها و گفتمان‌هاي سياسي و به خصوص پيروزي معتدلين پديد آمده، باعث شده تا توپخانه اعتدال‌گريزان از كار بيفتد؟
اين مساله هم بي‌تاثير نبوده است. يعني جريان اعتدال توانسته قسمت خودش را در ائتلاف با اصلاح‌طلبان به خوبي مديريت كند و اختلاف با اصلاح‌طلبان را به حداقل رسانده است.
پ
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان
اپلیکیشن برترین ها
را نصب کنید.
ارسال نظر