رمز و رازهایی درباره کره شمالی

"کیم جونگ اون" رهبر کنونی کره شمالی

سن دقیق «کیم جونگ اون» یک موضوع سری است و حتی مردم کره شمالی هم آن را نمی‌دانند. کیم هم مثل پدر و پدربزرگش رهبری کشوری در حال جنگ را به عهده دارد؛ کشوری با اقتصادی رو به گسترش و کشوری که اگرچه آهسته آهسته، اما دارد درهای خود را به روی سرمایه‌گذارها و توریست‌های خارجی باز می‌کند و در همین حال هم کشوری مرموز باقی مانده است. "پیونگ‌یانگ" (سرزمین مسطح) مرکز قدرت حکومت کره شمالی محسوب می‌شود؛ پایتخت این کشور و جایی که اغلب مسافران کره شمالی، تقریباً تمام وقت خود را در آن می‌گذرانند.

"کیم چول هو" شهروند کره‌ای و استاد عضو مؤسسه تحقیقات بیولوژیک درباره شیوه حکومتی در کره شمالی می‌گوید: «ما در کره شمالی به این نظام سیاسی افتخار می‌کنیم. دنیا خیلی بی‌ثبات است. همه‌جا صدای شلیک گلوله شنیده می‌شود. هیچ نظمی در دنیای بیرون وجود ندارد. ما و "مارشال" (کیم جونگ اون) اعضای یک خانواده بزرگ هستیم و وضعیت سیاسی و اقتصادی ما همین‌جا باثبات‌تر است. خلاصه امر این است که ما شهروندان کره‌ای به حکومت سوسیالیست خود افتخار می‌کنیم.»

"کیم چول" چند روز پیش کلید آپارتمان جدید خود را دریافت کرد. وی می‌گوید: «ما هنوز نمی‌توانیم سطح زندگی خود را "خیلی بالا" توصیف کنیم، اما مارشال به ما خانه‌ای بسیار زیبا داده است، در حالی که وضعیت مسکن در کشور، خیلی خوب نیست و اقتصاد هم وضع خوبی ندارد.»

این کار برای روحیه و انگیزه دادن به دانشمندانی همچون "چول هو" است که رهبر کره شمالی بیش از همه به آن‌ها نیاز دارد. این دانشمند کره‌ای می‌گوید: «اقدام مارشال به این معناست که او به دانشمندان اعتماد دارد و کار ما برای توسعه کشورمان مهم است.»

"کیم چول هو" استاد عضو موسسه تحقیقات بیولوژیک

تقریباً ۹۰ درصد از اعضای پارلمان کره شمالی از حزب کارگر این کشور هستند که قدرت را در اختیار دارد. بقیه اعضا از حزب وابسته سوسیال دموکراتیک هستند که عملاً قدرتی ندارند. چند عضو به اصطلاح "مستقل" هم در پارلمان حضور دارند. آخرین انتخابات پارلمانی در کره شمالی اوایل سال جاری میلادی در این کشور برگزار شد. در این انتخابات، "کیم جونگ اون" با صد درصد آرای همان مجمعی به عنوان معاون انتخاب شد که او را برای مقام رهبری کره شمالی انتخاب کرده بودند، دو هفته بعد از مرگ پدرش "کیم جونگ ایل" که "دبیرکل ابدی" حزب کارگر به حساب می‌آمد.

"کیم کیو سون" کشاورز مزرعه اشتراکی "میکوک" درباره رهبر فقید کره شمالی می‌گوید: «ژنرال بزرگ در تاریخ ۳ دسامبر ۲۰۰۶ به ما سر زد. یادم می‌آید که برف می‌آمد. ژنرال، بعد از شش ماه که از تحویل این خانه به ما می‌گذشت، آمده بود تا وضعیت خانه را ببیند. همه اعضای خانواده غافلگیر و هیجان‌زده شده بودند. از طرفی هم دلمان برای ژنرال می‌سوخت، چون باید در آن برف سنگین خانه ما را ترک می‌کرد. وقتی با لبخند وارد خانه ما شد، ما هم به او ادای احترام کردیم. بخش‌های مختلف خانه را بررسی کرد و خوشحال شد که وضعیت زندگی کشاورزان بهتر شده است.»

کیم کیو سون بعد از فوت پدرش، هشت سال است که در مزرعه اشتراکی میکوک کار می‌کند. وی پس از آن که ۱۰ سال خدمت اجباری سربازی خود را سپری کرد، به این مزرعه آمد. این شهروند کره‌ای توضیح می‌دهد: «برنج برای کشور ما بسیار مهم است. کشاورزها هم مثل سربازهایی هستند که در مزرعه خود در حال جنگند. ما این طرز تفکر را غنیمت می‌شمریم. امسال ۲۰ درصد بیشتر از برنامه تولید داشتیم. کشاورزی مایه خوشحالی ما در زندگی است. ما خانه داریم، زندگی می‌کنیم، استراحت می‌کنیم و واقعاً به چیزی بیش‌تر از این هم نیازی نداریم. اگرچه کار ما کشاورزی است، اما آن‌قدرها هم که ممکن است به نظر برسد، کار دشواری نداریم. از این کار لذت می‌بریم.»

"کیم کیو سون" کشاورز مزرعه اشتراکی "میکوک"

تلاش برای نگه داشتن حکومتی که در کره شمالی برپاست، یک افتخار محسوب می‌شود و این موضوع از طریق پخش تبلیغات در مزارع اشتراکی، دائماً به کشاورزان یادآوری می‌شود. بلندگوهای بزرگ که موسیقی انگیزه‌بخش و سخنرانی‌های هیجان‌انگیز پخش می‌کنند، هر روز کشاورزان را به طرف مزارع می‌خوانند. دانش‌آموزانی که پرچم‌های انقلابی و دسته‌های گل در دست دارند، به نوبت تلاش می‌کنند تا روحیه کشاورزان را بالا نگه دارند. شعارهایی که روی دیوارها نوشته شده هم همه شهروندان را به وفاداری و رها کردن تمام دنیا تشویق می‌کنند.

"پاک یونگ سوب" یکی از کارگرانی است که در کارخانه مزرعه اشتراکی "میکوک" کار می‌کند. وی می‌گوید: «مارشال عشق و علاقه فراوانی به این کارخانه نشان می‌دهد. من هم تلاش می‌کنم تا تمام نیرویم را برای کارم بگذارم.»

در کارخانه‌ها و کارگاه‌های مختلف کره شمالی، تابلوهایی روی دیوار نصب شده که کارگرانی را معرفی می‌کند که به عنوان کارگر نمونه در ماه و سال معرفی شده‌اند. "او یونگ نام" کارگر نمونه ماه در کارخانه شیشه "تائین فرندشیپ"، می‌گوید: "من خوشحالم که توانسته‌ام مارشال "کیم جونگ اون" را خرسند کنم، اگرچه کاری که کردم کار کوچکی بوده است.» این کارگر نمونه، در طول ماه، حتی یک شیشه را هم در مراحل بسته‌بندی نشکسته است.

حتی هر جرمی در کره شمالی هم مجازاتی از نوع حمایت از حکومت دارد. جرائم سنگین‌تر با کار اجباری و جرائم سبک‌تر با خدمات اجتماعی جریمه می‌شود. خیانت یا اقدام علیه حکومت، مجازات اعدام دارد. ژنرال "جنگ سانگ تک" مربی اجتماعی "کیم جونگ اون" و دومین شخصیت اصلی در حکومت کره، سال گذشته اعدام شد. یک دادگاه نظامی او را به فساد و تلاش برای سرنگونی حکومت انقلابی کره شمالی متهم کرده بود.

دانش‌آموزان با پرچم‌های انقلابی و دسته گل، روحیه کشاورزان را تقویت می‌کنند

هرکس از کره شمالی دیدن می‌کند، حتماً باید سری هم به "موزه جنگ" زیبای این کشور بزند؛ جایی که جلوه‌های ویژه و موسیقی به شما کمک می‌کند تا استقامت یک ملت را در مقابل همسایه جنوبی خود و همچنین آمریکا نظاره کنید. این مبارزه مخفی بیش از 60 سال طول کشید و کره شمالی هر سال پایان این تقابل نظامی را با یک رژه عظیم جشن می‌گیرد که قدرت نظامی این کشور را نشان می‌دهد. کیم جونگ اون سال گذشته از این رژه استفاده کرد تا به دنیا نشان دهد که کشورش توانسته است پهپاد بسازد. در ارتش عادی کره شمالی بیش از یک میلیون سرباز حضور دارند، البته این تعداد بدون در نظر گرفتن پلیس به شدت نظامی‌شده این کشور است. بیش از 50 درصد از تولید ناخالص ملی در ارتش هزینه می‌شود.

ارتش کره شمالی برای حکومت این کشور حکم الهام‌دهندگی و مهم‌تر از آن، حکم برقرارکننده نظم را دارد و شیوه نظامی‌ای را نشان می‌دهد که جامعه بر اساس آن مدیریت می‌شود، جامعه‌ای که همیشه در حالت هشدار است. کره شمالی کشوری بر اساس ایدئولوژی نظامی است. همه چیز این‌جا رنگ و بوی نظامی دارد. سیستم متروی این کشور که صد متر زیر زمین است، در دهه 1970 با کمک شوروی و چین ساخته شد و قرار بود در صورت بروز حمله هسته‌ای به پناهگاهی برای مردم تبدیل شود.

یک تندیس غول‌پیکر در خروجی جنوبی پیونگ‌یانگ خودنمایی می‌کند. این تندیس، دو زن را نشان می‌دهد که نماد اتحاد دوباره دو کره است. روی نقشه‌های رسمی، شمال و جنوب، یک کشور واحد به نام "جمهوری دمکراتیک خلق کره" به حساب آمده‌اند. با سه ساعت رانندگی در بزرگراهی رنگ و رو رفته اما عریض و بی‌نهایت تمیز و عملاً خالی از خودرو، از پیونگ‌یانگ به مرز می‌رسید. این بزرگراه که دسترسی به آن محدود است، برای مانورهای نظامی نیز کاربرد پیدا می‌کند. هر از چند گاه به یک ایست بازرسی نظامی می‌رسیم که فیلم‌برداری در آن نقاط اکیداً ممنوع است. مردم محلی با صبر و حوصله در صف می‌ایستند تا مجوز خود را برای عبور نشان دهند.

موزه جنگ کره شمالی

در روستای "پن مون جام" یکی از سرهنگ‌های ارتش برای بازدیدکنندگان به سخنرانی درباره تاریخ نظامی کره می‌پردازد. این رویداد یکی از اصلی‌ترین عوامل جذب گردشگر در کره شمالی به شمار می‌آید. روی مرز کاملاً مشخص بین دو کشور، اثری از سربازان کره جنوبی نیست. گفته می‌شود نیروهای مرزی کره جنوبی به واسطه دوربین‌های کار گذاشته شده و از مناطقی که توریست‌ها قادر به دیدن آن نیستند، مرز را رصد می‌کنند.

دقیق‌تر که شویم می‌بینیم هنوز وضعیت جنگی بین دو کشور حکمفرماست. این وضعیت در پی نبردی پیش آمد که میلیون‌ها نفر را کشته و زخمی‌کرد و این شبه‌جزیره را به ویرانه‌ای مبدل ساخت. سرهنگ دوم "نام تانگ هو" می‌گوید: "من می‌دانم که همه رسانه‌ها تحت کنترل آمریکا است. اگر واقعاً هدفشان برقراری صلح در سراسر جهان و دو کره است، پس باید سلاح‌هایشان را هرچه سریع‌تر از کره جنوبی خارج کنند."

تفاوت‌های زیادی بین دو طرف از لحاظ فرهنگ، تاریخ و اقتصاد وجود دارد. با تداوم این وضع، حتی زبانشان از هم فاصله گرفته است. با این حال خانواده‌هایی که در دو طرف این شکاف زندگی می‌کنند درصدد هستند روابط خانوادگی‌شان را با اقوامی که جنگ، آن‌ها را از هم جدا کرده، حفظ کنند. این مسأله دردناک از جمله مواردی است که به‌عنوان ابزار در گفت‌وگوهای مابین پیونگ‌یانگ و سئول مطرح می‌شود.

خانواده‌های جدا شده، سه روز می‌توانند در کنار هم باشند

پس از چندین و چند سال، نهایتاً در ماه فوریه به خانواده‌های جدا شده مهلت سه روزه‌ای داده شد تا با عزیزان خود، از عمو و دایی و خواهر و بردار گرفته تا حتی فرزندانی که هرگز فرصت دیدنشان را نداشته‌اند، دیدار داشته باشند. مردمان دو کشور می‌گویند ما خودمان را درگیر سیاست نمی‌کنیم، کاری به مذهب نداریم، فقط می‌خواهیم این دو ملت، یکی شود. با این حال مردم به آینده امیدوارند.

تفاوت‌ها بین شهر پیونگ‌یانگ و شهر "کای سانگ" بسیار است. این شهر یکی از معدود شهرهایی است که دو کره در آن همکاری‌هایی دارند. تنها مجتمع صنعتی مشترک در این‌جا واقع است. بالغ بر یک‌صد شرکت از کره جنوبی ۵۳ هزار کارمند کره شمالی را به استخدام درآورده‌اند.

این منطقه که اسماً از تسلیحات نظامی خالی شده، در حقیقت یکی از مسلح‌ترین مناطق جهان است. اعتقاد "کیم چانگ یون" از سرهنگ‌های ارتش کره شمالی درباره دیواری که در این منطقه و از سوی کره جنوبی ساخته شده، این است که سیاست‌های جنگ‌طلبانه آمریکا و کره جنوبی برای جلوگیری از اتحاد در منطقه موجب ساخت این دیوار شده است. ساخت دیوار در سال ۱۹۷۹ به پایان رسید، اما واشنگتن و سئول تا کنون وجود چنین دیواری را انکار کرده‌اند. البته وجود چند سامانه ضد تانک را در این منطقه انکار نمی‌کنند. سرهنگ "کیم" می‌گوید دلیل ساخته شدن این دیوار این است که کره جنوبی بتواند به‌راحتی آن‌ها را هدف قرار دهد. در ادامه معتقد است دلیل انکار وجود چنین حائلی این است که اگر جهان وجود آن‌را تصدیق کند، برای کره جنوبی عواقب منفی به دنبال خواهد داشت.

مردم کره شمالی را به وفاداری به حکومت تشویق می‌کند

خط‌ مشی انقلابی جمهوری خلق کره بر پایه اصل "اول ارتش" قرار دارد. این فلسفه تقدم ارتش، در طول حکومت بیست‌ساله "کیم جونگ ایل" به اوج خود رسید. هرچه زمان بیشتر می‌گذرد این موضوع پیچیده‌تر و بحث‌برانگیزتر می‌شود. البته در عین حالی که این ایدئولوژی ممکن است مرموز یا حتی برای خارجی‌ها خطرناک به نظر بیاید، اما درون کره مرتباً به آن تمسک جسته می‌شود و کاملاً پذیرفته شده است.

دولت کره شمالی مدعی است به خودکفایی رسیده و تنها بر خود متکی است، با این حال این گفته در تضاد کامل با واقعیت اقتصادی این کشور است. اقتصاد کشور همچنان به کمک خارجی وابسته بوده و ارز به‌طرز وحشتناکی دچار کاهش ارزش شده است. کشتی‌های باری از طریق شرق دریای چین از چین کالا وارد می‌کنند، ضمن این‌که هنوز عمده‌ترین بخش تأمین آذوقه از طریق کمک‌های بین‌المللی صورت می‌گیرد. سال گذشته بیش از دو میلیون شهروند کره شمالی از کمک‌های سازمان ملل بهره‌مند شدند.

تولید ناخالص ملی کره شمالی بیشتر از رهگذر صنایع و معادن به‌دست می‌آید. در رده‌های بعدی، بخش خدماتی و کشاورزی قرار دارد که برای تأمین نیاز همه جمعیت این کشور کافی نیست. کمی بیشتر از ۱۵ درصد زمین‌ها، قابل زراعت هستند. صنعت گردشگری و سرمایه‌گذاری‌های مخفی خارجی، منبع ارزآوری هستند که این کشور به آن نیاز مبرم دارد. گردشگران خارجی تنها می‌توانند با یورو، دلار یا پول چین خرید کنند و از‌ طرفی قیمت‌ها برای گردشگران بالاتر است. گردشگران معدودی به کره شمالی می‌آیند که بیشترشان ملیت چینی دارند. یک راهنمای تور باید حتماً و همه مدت با آن‌ها باشد. توریست‌ها اجازه ندارند بدون راهنما، اتاق هتل ۴۷ طبقه‌شان را ترک کنند.

مردم کره نشان‌های خاصی را روی لباس و کنار قلب خود دارند

هر صبح و شام در چند مدت مشخص یک ملودی بلند از طریق بلندگوهایی که در سراسر شبکه ریلی پیونگ‌یانگ نصب‌شده، پخش می‌شود. تازه‌واردها این صدا را برای خود کابوس می‌دانند، آهنگی شبیه به آهنگ عزاداری که به یاد رؤسای فقید حکومت کره شمالی پخش می‌شود. همه بازدیدکنندگان پایتخت باید به مجسمه‌های غول‌پیکر برنزی گل تقدیم کنند. اهالی کره شمالی می‌گویند هر بار به هر شهری که وارد می‌شوند باید این مراسم ادای احترام را به‌جا بیاورند.

بسیاری از نویسندگان در کره شمالی آثار خود را به ژنرال‌ها نسبت می‌دهند. کتابخانه ملی، گزیده‌ای از آثار فاخر بنیان‌گذار ملت را در خود جای داده است. بیش از ۷۰۰ جلد کتاب از سخنرانی‌ها و نمایشنامه‌های "کیم ایل سونگ" وجود دارد. یکی از شناخته‌شده‌ترین آثار "رئیس‌جمهور ابدی" یکی از سخنرانی‌هایی است که در آن از مردم خواسته که از فرزندش کیم جونگ ایل حمایت کنند.

"کیم سونگ جی" مدرس و قهرمان سابق تکواندو درباره احترام فوق‌العاده مردم کره به این پدر و پسر می‌گوید: «فکر نمی‌کنم جهان شدت علاقه و احترام ما به رهبر بزرگ کیم ایل سونگ، رهبر کبیر کیم جونگ ایل و مارشال کیم جونگ اون را درک کند. این تاریخ است که این موضوع را اثبات می‌کند. آن‌ها خانواده ما هستند، ما هم‌خونیم. آن‌ها پدران و ما فرزندان‌شان هستیم. از وقتی‌که با ژاپن جنگیده‌ایم و آن‌ها زمین‌های ما را گرفتند، ژنرال ما را زیر بال و پر گرفت. سیاستش به نفع مردم بود و خوشبختی را به ما هدیه کرد. این است دلیل ما برای علاقه و احترام به ژنرال. به همین خاطر است که او را رئیس‌جمهور کرده‌ایم. دیگر نمی‌دانم این موضوع را چطور توصیف کنم.»

"کیم سونگ جی" قهرمان سابق تکواندو

تقریباً سه سال از مرگ کیم جونگ ایل می‌گذرد. در طول آن مدت تصویری که از وی ارائه می‌شد بسیار به تصویر پدرش، یعنی رئیس‌جمهور همیشگی نزدیک بود. تصاویری که با دوربین گرفته می‌شوند باید بی‌نقص باشند و هیچ عکاس یا فیلمبرداری اجازه ندارد تصاویر محو و تار بگیرد. تمامی مردم کره شمالی روی لباسشان یک نشان خاص نزدیک قلبشان نصب کرده‌اند و این نشان حاکی از ارادت و شایستگی شخصی است که آن را بر تن دارد.

"الخاندرو بنوس" رئیس انجمن دوستی کره در مورد فرهنگ و شیوه رفتار مردم در این کشور می‌گوید: «کره‌ای‌ها انسان‌هایی خجالتی هستند و الگوی رفتاری غرب را نمی‌فهمند. نمی‌فهمند که چرا غربی‌ها این‌قدر از هم سؤال و جواب می‌کنند. اگر از یک کره‌ای سؤالی بپرسید، شک می‌کند که شاید چیز دیگری در ذهن دارید و احتمالاً جواب شما را هم نمی‌دهد. اطلاعاتی که یک کره‌ای دارد، صرفاً به محل زندگی و منطقه‌ای که در آن زندگی می‌کند، محدود می‌شود.»

تربیت ایدئولوژیک و آموزش وفاداری به حکومت، از همان دوران کودکی آموزش داده می‌شود. در مهد کودک "کیم جونگ سوک" به بچه‌ها اقدامات انقلابی ژنرال یاد داده می‌شود. به آن‌ها آموزش داده می‌شود که دوستانشان را دوست بدارند، به رهبرشان وفادار باشند و به اطرافیان احترام بگذارند.

"الخاندرو بنوس" رئیس انجمن دوستی کره

کره شمالی در حوزه فیلم و سینما نیز وضعیت منحصربه‌فردی دارد. "ری یون هو" از کارگردانان کره‌ای در این‌باره می‌گوید: «مهم‌ترین چیزی که باید در فیلم‌ها رعایت شود، انتقال روح میهن‌پرستی است. از ‌طرفی، باید فرهنگ و هنر کره شمالی در فیلم‌ها جاری و ساری باشد. البته نباید پیشرفت‌های سینمایی سایر نقاط جهان را از ذهن دور کنیم. نمی‌خواهیم از آن‌ها عقب بمانیم.»

چهارشنبه‌ها مردم به پیرایشگاه‌ها و سالن‌های زیبایی سر می‌زنند. نزدیک ورودی این اماکن، پوسترهایی نصب‌شده که مدل‌های محبوب مو را نشان می‌دهد. بانوان عموماً از کفش پاشنه‌بلند استفاده می‌کنند و اگر هم موهایشان بلند باشد آن را پایین نمی‌ریزند. توجه زیادی به نظم، پاکیزگی و تقارن در خیابان‌های پایتخت می‌شود. هارمونی، هماهنگی و آرامشی که در پایتخت حس می‌شود، نشان‌دهنده سبک زندگی است که مردم باید سرلوحه قرار دهند. سیاست کلی از سوی دولت ابلاغ می‌شود، مردم باید طبق آن‌چه ابلاغ می‌شود بخوانند، بشنوند و ببینند.

"الخاندرو بنوس" این موضوع را بیشتر باز می‌کند: «این مردم نیستند که مستقیماً سانسور می‌شوند، بلکه موسیقی یا مدهای خارجی اجازه ورود و نفوذ ندارد. از ‌این رو زمانی که جایی برای انتقاد نباشد، نیازی به سانسور نیست. بنابراین غالباً زمانی که یک شهروند می‌خواهد کاری کند یا چیزی بنویسد، دولت اجازه این کار را به او می‌دهد.»

لیستی از مدل موهای موجود در آرایشگاه برای زنان

کره شمالی اینترنت مخصوص به خود را هم دارد. عده معدودی می‌توانند از شبکه "جهانی" اینترنت استفاده کنند که از این میان می‌توان به دانشمندان و محققان اشاره کرد. "کانگ سونگ چول" سرپرست اداره فناوری اطلاعات کره شمالی توضیح بیش‌تری ارائه می‌کند: «فناوری اطلاعات به ما خیلی کمک می‌کند. هنگامی که سومین ماهواره را به فضا فرستادیم، همین آی‌تی بود که به ما در انجام این مهم یاری رساند. من به‌عنوان مسئول کتابخانه فناوری، آی‌تی را بسیار ضروری می‌دانم. کشور دارد دیجیتالی می‌شود و "اینترانت" داخلی به سرتاسر کشور راه پیدا کرده است. همه به کتابخانه فناوری اطلاعات دسترسی دارند و از این طریق می‌توانند بر دانش خود بیفزایند.»

پی بردن به واقعیت‌های درون کره شمالی برای افرادی که در این کشور زندگی نمی‌کنند، بسیار دشوار است، چراکه همواره یک حائل نفوذناپذیر بین ناظران خارجی و واقعیت کره شمالی وجود دارد. از طرف دیگر، کره شمالی هم تلاشی برای شناساندن خود به دنیا نمی‌کند. جز آکروبات‌های عضو سیرک ملی پیونگ‌یانگ که گاهی به کشورهای دیگر سفر می‌کنند، تعداد اندکی از مردم کره شمالی نماینده فرهنگ این کشور در خارج از آن هستند. روی هم رفته شمار شهروندانی که پا خارج از مرزهای این کشور می‌گذارند زیاد نیست. بدون شک، دلیل "مرموز" بودن کره شمالی برای تمام دنیا نیز در همین نکته نهفته است.