خانه احزاب در سال ۱۳۷۹ در دولت اول اصلاحات و در راستاي گسترش فرهنگ حزبي و ارتقاي فضاي سياسي كشور تاسيس شد. مدت زمان ماموريت اين تشكل بنا بر ماده سه اساسنامه آن، نامحدود تعريف شد اما با روي كارآمدن دولت دوم محمود احمدينژاد، فعاليت آن از سوي وزارت كشور به دليل برخي موارد، غيرقانوني اعلام و در آن از سوي اين وزارتخانه بسته شد.
روزنامه قانون: خانه احزاب در سال ۱۳۷۹ در دولت اول اصلاحات و در راستاي گسترش فرهنگ حزبي و ارتقاي فضاي سياسي كشور تاسيس شد. مدت زمان ماموريت اين تشكل بنا بر ماده سه اساسنامه آن، نامحدود تعريف شد اما با روي كارآمدن دولت دوم محمود احمدينژاد، فعاليت آن از سوي وزارت كشور به دليل برخي موارد، غيرقانوني اعلام و در آن از سوي اين وزارتخانه بسته شد.
با روي كارآمدن حسن روحاني فعاليت آن دوباره از سر گرفته ولي فعاليت آن پس از بازگشايي بيشتر صرف سازماندهي ساختاري آن شد و نقش رونق احزاب و ترويج فعاليت حزبي آنچنان مورد تاكيد قرار نگرفت. در فضاي سياسي كشور شاهد آن هستيم كه همچنان حزب، نقش مهمي ايفا نميكند و اعتماد مردم به احزاب براي فعاليتهاي سياسي همچون گذشته كمرنگ است.
در اين راستا آنچه كه بزرگترين مانع براي قدرت گرفتن احزاب در ايران مطرح است، تاكيد بيش از حد جناحها بر اشخاص خاص است. امروز ميبينيم هرگاه جناحهاي چپ و راست در معرفي شخص مناسب و شايسته در انتخابات به مشكل ميخورند به نوعي حكم مرگ خود و حاميانشان را در آن برهه از زمان امضا ميكنند و اين از آفتهاي نظام سياسي كشور ماست.
نگاه جريانها در سياست كشور همواره مقطعي بوده است و ازاينرو احزاب، برنامهاي براي تربيت مديران شايسته ندارند و تنها به فرصتهاي كوتاه مدت و لحظهاي براي كسب كرسيهاي قدرت ميانديشند.
روز سهشنبه ۷شهريور، روساي كميتههاي خانه احزاب معرفي شدند. در همين راستا روزنامه «قانون» گفتوگويي را با حسين كنعانيمقدم، دبيركل حزب سبز كه به عنوان رييس كميته اطلاع رساني خانه احزاب انتخاب شده است، ترتيب داد كه آن را در ادامه ميخوانيد.
عملكرد خانه احزاب را در اين چند سالي كه بازگشايي شده است، چگونه ارزيابي ميكنيد؟
به نظر ميرسد در اين دو دوره كه آقايان غفوريفرد و حشمتيان، رياست خانه احزاب را برعهده داشتند، فعاليت خانه احزاب بيشتر به سازماندهي مجدد و برگشت به دورهاي كه به دليل آن خانه احزاب شكل گرفت، معطوف شد.
رويكرد مثبت همه جناحهاي سياسي به بازگشايي آن و استقبال از آن قدمهاي مثبتي بود كه در اين چندسال اخير برداشته شد. دولت، نگاه مثبتي به كاركرد خانه احزاب در اين سالها داشته كه ميتواند اميدواري براي موثربودن آن را افزايش دهد. دفاتر خانه احزاب در استان ها بازگشايي شده و روند رو به رشد آن در حال طي شدن است.
خانه احزاب چقدر اين توانايي را دارد كه مستقل از بدنه حكومت عمل كند؟
اين هميشه دغدغه ما بوده است. سعي ما براين بوده كه خانه احزاب درگير قدرتهاي حاكم نشود و از استقلال راي برخوردار باشد. خانه احزاب امكانات لازم و بودجه كافي را براي پيشبرد اهدافش ندارد و تنها با حق عضويتي كه اعضا به آن پرداخت ميكنند، اداره ميشود. اگر اين روند ادامه پيدا كند به نظر ميآيد چارهاي جز گرفتن يارانه از دولت براي خانه احزاب باقي نماند و در اين يارانه بگير شدن، تشكل هويت مستقلش را از دست ميدهد.
در طول اين سالها خانه احزاب چقدر در گسترش فرهنگ كارآمد حزبي موفق ظاهر شده است؟
خانه احزاب يك مجموعه صنفي است اما در مجموع، تعاملات ميان احزاب در اين تشكل موجبات مشاركت چشمگير مردم در اين دو انتخابات اخير را فراهم كرد. انتخابات رياستجمهوري اخير نشان داد كه خانه احزاب ميتواند نقش مشوق خود را در عرصه برگزاري انتخابات ايفا كند. اين همدلي و همبستگي ميان احزاب، به مرور ميتواند الگويي را شكل دهد كه براي وحدت جامعه مفيد باشد.
آيا احزاب در ايران، در اصلي ترين نقش خود يعني حلقه واسطه ميان حكومت و مردم موثر عمل كردهاند؟
بيشك احزاب به عنوان يك پل ارتباطي ميان مطالبات مردم و حكومت نقش سازندهاي را ايفا ميكنند ولي در برخي موارد ميبينيم كه مطالبات كنار گذاشته ميشود و بيشتر، مطالبه حزب و گروه در دستور كار قرار ميگيرد. احزاب و گروهها بايد بهدنبال آن باشند كه به دولتها براي تحقق مطالبات مردم كمك كنند و اين كمك ميتواند در شكل برنامهريزي براي پيشبرد مطالبه و همچنين تشويق مردم به مشاركت، خود را نشان دهد.
در انتخابات گذشته احزاب از خود رويكرد مناسبي ارائه دادند ولي اينكه احزاب بتوانند مردم را براي مشاركت در عرصههاي گوناگون كشور گرد هم بياورند و بسيج عمومي كنند به نظر، هنوز به كار و برنامهريزي بيشتر نياز دارد.
آيا اعضاي خانه احزاب در تعامل با يكديگر قدم برميدارند؟
بله در 29 ارديبهشت امسال، احزاب اصولگرا و اصلاحطلب بهگونهاي عمل كردند كه بستر همكاري بعد از انتخابات از بين نرود. در رفتار احزاب نوعي تسامح و تساهل ديده ميشود كه ممكن است در رقابت سياسي پررنگ باشد ولي در خانه احزاب، فضاي همكاري در راستاي همدلي و همكاري وجود داشت.
اوضاع نابسامان احزاب، كه فقط در بحبوحه انتخابات هياهو ميكنند و پس از آن گوشهگير ميشوند، تا كجا ادامه پيدا خواهد كرد؟
ما سعي كرديم در سه موضوع مهم قانوني يعني جرم سياسي،احزاب و انتخابات كه در كشور وجود دارد، ديدگاه و نظرات احزاب و افراد را وارد فضاي تصميمگيري دولت كرده و نواقص موجود را برطرف كنيم. مقداري از آن نيزحل شده و مابقي آن نيازمند تلاش بيشتر از سوي احزاب است. نظم، انضباط و قانونگرايي، اصول اساسي در فعاليت احزاب است كه بايد سرلوحه عملكرد تشكلها قرار گيرد.
ما در اين زمينه مشكلي با احزاب موجود نداريم، مشكل ما جريانهاي سياسي است كه تحت عنوان گروههاي نفوذ و بدون تابلو وارد عرصه انتخابات ميشوند و چارچوبهاي قانوني را نميپذيرند و هيچ اساسنامه مشخصي ندارند. اين گروهها هستند كه وارد انتخابات ميشوند و برآن نيز تاثير ميگذارند.
اين قبيل رفتار براي احزاب مزاحمت ايجاد كرده و افرادي را كه در چارچوب قانون عمل ميكنند با دلسردي مواجه ميكند. وقتي احزاب ببينند كه در آستانه انتخابات گروههاي اين چنيني سر درميآورند و بر نتيجه انتخابات تاثير ميگذارند، از اينكه در مسير قانونگرايي برنامهريزي و فعاليت ميكنند، مايوس ميشوند.
خانه احزاب در تشكيل كابينه دوازدهم نقشي ايفا كرده است؟
همواره احزاب سعي داشتند كه در شكلگيري اراده سياسي موثر باشند و اين اراده سياسي خود را در تشكيل دولت نشان ميدهد. اما تاكنون بيشتر شاهد آن بوده ايم كه دولت ها بر احزاب تاثيرگذارند تا اينكه احزاب بر دولت موثر باشند. از آفتهاي فضاي سياسي كشور ما نيز اين است كه دولت احزابساز است نه اينكه احزاب، دولتساز باشند. اين مساله كشور را با مشكلاتي مواجه ميكند.
بهعنوان رييس كميته اطلاع رساني، برنامه خانه احزاب در اين دوره چه خواهد بود؟
به هر حال ما با توجه به اينكه احزاب بايد يار دولت باشند نه باري بر دوش آن، سعي كردهايم كه به استقرار دولت، مشاركت مردم، پيگيري مطالبات مردم و ... كمك كنيم. رويه خانه احزاب رسيدگي به مشكلات تشكلها در چارچوب قانون و همچنين ياري احزاب براي رشد، قدرتمندشدن و قانونگريي آنها است.
در اين راستا با برنامهريزيهايي قصد داريم كه موثرتر از گذشته عمل كنيم. در كميته اطلاعرساني سعي ما بر اين است كه در عين شفافيت، صداقت و درستكاري كه از اصول اخلاقي هر زمينه كاري است به ايفاي وظايف خود عمل كنيم.هر نقد دلسوزانه و آگاهانه را پذيرا و برآن هستيم كه در راستاي فرمايشهاي امام راحل(س) و رهبر معظم انقلاب، درجهت رشد و توسعه فضاي سياسي كشور گام برداريم.
آيا روحانيت ميتواند نقش احزاب را در كشور اجرا كند؟
روحانيت در ساختار سياسي كشور ما از مشروطه تا به امروز دو نقش بزرگ را ايفا كرده است: يكي بسيج عمومي مردم براي مشاركت در عرصههاي اجتماعي و سياسي و ديگري نقش مرجعيت سياسي كه براي احزاب و گروههاي سياسي از گذشته مطرح بوده است. امروز نيز هر دو جريان سياسي كشور، روحانيت را به عنوان مرجعيت سياسي پذيرفته اند و اين نقش، نقش موثري بوده است. اين جايگاه در چارچوب احزاب نيز بايد تقويت بشود.
بايد مراقب باشيم كه وظيفه اصلي روحانيت كه پاسداري از ارزشهاي اسلام و انقلاب است، محفوظ بماند. بنده با اسلام منهاي روحانيت مخالف هستم و معتقدم كه جريانهاي نفوذي در صدد اين بودهاند كه اسلام منهاي روحانيت را ترويج كنند.
پ
برای دسترسی سریع به تازهترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان
اپلیکیشن برترین ها
را نصب کنید.
ارسال نظر