سرنوشت مسکن و حمل و نقل ریلی چه می‌شود؟

«عباس آخوندی» برای دومین بار اداره وزارتخانه راه و شهرسازی کشور را بعهده گرفت و گرچه در دور اول با چالش های بزرگی مانند پروژه مسکن مهر و بدهی پیمانکاران مواجه بود، در دوره جدید علاوه بر حل مسائل باقی مانده گذشته، برساماندهی بخش های مسکن و حمل ونقل ریلی متمرکز است.

خبرگزاری ایرنا: «عباس آخوندی» برای دومین بار اداره وزارتخانه راه و شهرسازی کشور را بعهده گرفت و گرچه در دور اول با چالش های بزرگی مانند پروژه مسکن مهر و بدهی پیمانکاران مواجه بود، در دوره جدید علاوه بر حل مسائل باقی مانده گذشته، برساماندهی بخش های مسکن و حمل ونقل ریلی متمرکز است.

آخوندی دو روز گذشته در مجلس شورای اسلامی در دفاع از برنامه های خود به عنوان وزیر پیشنهادی راه وشهرسازی دولت دوازدهم ، صحبت های خود را بر دو بخش مسکن و حمل و نقل متمرکز کرده بود.

وی از بخش مسکن به عنوان دستکاری شده ترین بخش در حوزه اقتصاد ملی نام برد و با ارایه آماری مبنی بر اضافه شدن 2میلیون دستگاه خانه خالی در مدت پنج سال و وجود 2 میلیون و 100 هزار دستگاه خانه دوم در کشور به مجموع ارزش 470 میلیارد دلار( بیش از چهار برابر کل ارزش بازار بورس ایران) را نشان خوبی برای اقتصاد کشور ندانست.

وزیر راه و شهرسازی به اتلاف منابع در بخش مسکن اشاره کرد و اختلاف فاحش قیمت مسکن در نقاط مختلف را در راستای تحقق عدالت اجتماعی ندانست.

آخوندی به یارانه های پرداختی بانک مرکزی در بخش مسکن اشاره کرد و گفت: بانک مرکزی هم اکنون 22 هزار میلیارد تومان یارانه در بخش مسکن پرداخت کرده و این نتیجه سوادگری و فساد در بازار مسکن و ساختمان در ایران بوده است.

وزیر راه و شهرسازی از عملکرد خود در دولت یازدهم دفاع کرد و و تداوم وضعیت قبل ( سال های 1384تا 1392 ) را غیرممکن دانست و گفت: ما در 4 سال گذشته از شهر فروشی و تراکم فروشی در ایران جلوگیری کردیم تا مسکن برای کم درآمدها بسازیم و اکنون تورم قیمت مسکن در ایران کمتر از میانیگن نرخ تورم است. ما درصددیم مشکلات بافت های فرسوده و حاشیه نشینی را حل وفصل کنیم.

به گفته آخوندی، در ایران 4 گروه داریم که باید وضعیت مسکن آنها سروسامان پیدا کند. خانه اولی ها که برای تشکیل خانواده نیازمند مسکن هستند و رفع حاشیه نشینی 11 میلیون ایرانی که بد مسکن هستند. احیای بافت های فرسوده شهری که هم اکنون 8 میلیون نفر در این بافت در شرایط بد زندگی می کنند و تامین مسکن برای گروه های کم درآمد که باید با برنامه ریزی مناسب برای تامین مسکن این گروه ها اقدام شود.

آخوندی ضمن انتقاد از مسکن مهر و صرف بیش از 100 هزار میلیارد تومان هزینه در این حوزه گفت: در این پروژه جز اتلاف منابع کاری نکردیم. در 4 سال گذشته توانستیم 900 هزار واحد مسکن مهر را تحویل متقاضیان دهیم ، در حالی که پیش از این بسیاری از واحدهای مسکن مهر ناقص به مردم تحویل شده بود.

وزیر راه و شهرسازی بر تغییر ساختارها در این بخش تاکید کرد و افزایش اعتبار رفع مشکلات بافت های فرسوده شهری به یک هزار میلیارد تومان را نویدی برای رفع این معضل شهری دانست.

بهسازی و نوسازی بیش از 140 هزار هکتار بافت های فرسوده ناکارآمد شهری در برنامه وزارت راه و شهرسازی قرار دارد.

آخوندی درباره مسکن اجتماعی که طرح آن از دولت یازدهم کلید خورده است ، گفت: در این طرح که در هیات دولت یازدهم تصویب شده، قرار است سالیانه 100 هزار واحد برای افراد کم درآمد به تشخیص کمیته امداد، بهزیستی، بنیاد مسکن و تامین اجتماعی ساخته شود.

آخوندی روز گذشته پس از نخستین جلسه هیات دولت دوازدهم در گفت و گو با خبرنگاران با اشاره به اولویت های این وزراتخانه در 4 سال آینده گفت: در حوزه مسکن در چهار سال آینده گروه حاشیه نشین ها، بافت های فرسوده و خانه های اولی در اولویت ما خواهند بود.

حمل و نقل

وزیر راه و شهرسازی در برنامه های دوره جدید فعالیتش در وزارت راه و شهرسازی افزایش سهم ریل در حمل و نقل جاده ای مسافر و بار را محور قرار داده است.

آخوندی گفت: در ایران بیش از ۲۱۷ هزار کیلومتر راه وجود دارد، در برابر آن ما تنها ۱۳ هزار کیلومتر شبکه ریلی داریم. سال گذشته ۴۲۸ میلیون تن با در کشور جابجا شد که سهم ریل در این بخش ۴۰ میلیون تن بود، در حالی که ما باید در برنامه ششم توسعه سهم ریل را در جابجایی بار کشور به ۳۰ درصد افزایش دهیم.

به گفته وی، در تهران سالیانه 700 میلیون نفر در حومه رفت و آمد می کنند و سهم ریل در این جابجایی تنها 2 درصد است و در سایر کلانشهرها نیز وضعت ما در این شرایط قرار دارد .

وزیر راه و شهرسازی در نظر دارد تا سال 1400 سهم ریل را در جابجایی بار به 30 درصد و مسافر به 20 درصد در کشور افزایش دهد و تحقق این امر را منوط به تامین منابع مالی لازم از بخش های خصوصی داخلی و خارجی می داند.

آخوندی روز گذشته در پایان نخستین جلسه هیات دولت دوازدهم به خبرنگاران گفت: ریل پایه شدن حمل و نقل از برنامه های ما خواهد بود به گونه ای که ریل بتواند با خودرو رقابت کند.

برنامه های دیگر

افزایش طول آزادراه های کشور از ۲۴۰۰ به ۵۰۰۰ هزار کیلومتر در دولت دوازدهم و ضعف رویکرد بین المللی در مدیران دولتی و بخش خصوصی در بخش حمل و نقل با هدف دستیابی به سهم مناسب ایران به بازارهای منطقه ای و بین المللی از دیگر برنامه های این وزارتخانه در ۴ سال آینده خواهد بود.

با وجود ۵۸۰۰ کیلومتر نوار ساحلی توسعه سواحل مکران و احداث شهرهای جدید و تامین امکانات دریایی و بندری در این سواحل برای سکونت و کسب درآمد مکفی برای مردم از دیگر برنامه هاست.

اجرای طرح های مختلف از جمله توسعه قطارهای حومه ای برای کاهش تردد خودرو بین کلانشهرها یکی دیگر از مسایل مهم وزارت راه وشهرسازی در دولت دوازدهم خواهد بود.

ššتکمیل زیرساخت ها و افزایش طول خطوط اصلی ریلی به ۱۳ هزار کیلومتر از جمله انعقاد قراردادهای فاینانس خارجی احداث قطار سریع السیر تهران - قم - اصفهان و برقی کردن خط ریلی تهران - مشهد، گرمسار اینچه برون، و تهران- تبریز (، توسعه ریل به مراکز انبوه بار، افزایش طول آزادراه ها به ۷۵۰۰ کیلومتر، و همچنین افزایش ظرفیت تخلیه و بارگیری بنادر تجاری به ۲۶۳ میلیون تن و ظرفیت فرودگاه ها به ۱۴۴ میلیون نفر در پایان برنامه ( توسعه فرودگاه امام ره ) و افزایش پروازهای خارجی به کشورهای پیرامون از فرودگاه های استان های مرزی از مهم ترین برنامه های این وزارتخانه در طول ۴ سال اینده خواهد بود.

نوسازی و تکمیل سامانه های ارتباطی، کمک ناوبری و راداری و بهینه سازی ساختار فضای کشور با هدف تبدیل آسمان ایران به پل ترافیک بین المللی بین مناطق «اروپا - آسیا و اقیانوسیه » و «اروپا- خاورمیانه » و تبدیل آسمان ایران به نقطه تعادل منطقه ای در افق۱۴۰۴ ، از دیگر این برنامه هاست.

افزایش طول خطوط ریلی کشور به بیش از ۱۳ هزار کیلومتر و آزاد راه به ۷۵۰۰ کیلومتر و افزایش ظرفیت تخلیه و بارگیری بنادر به ۲۶۳ میلیون تن در سال تا پایان برنامه پنجساله ششم توسعه از مهم ترین برنامه های آخوندی در چهار سال پیش روست.

کاهش شدت مصرف سوخت از طریق اجرای سیاست توسعه حمل و نقل ریلی و نوسازی انواع ناوگان عمومی حمل و نقل جاده ای، ریلی و هوایی، کاهش میانگین طول عمر ناوگان باری از ۱۷.۳ سال به ۱۵ سال، اتوبوس از ۱۲.۷ سال به ۱۲.۵ سال، مینی بوس از ۲۴.۶ سال به ۱۸ سال و سواری کرایه بین شهری از ۸.۲ سال به ۸ سال از دیگر برنامه های وی است.

افزایش تعداد مسافران هوایی کشور به بیش از ۳۶ میلیون مسافر در سال و افزایش تعداد ناوگان هوایی کشور از ۱۸۰ فروند به ۲۲۸ فروند هواپیما از دیگر برنامه هایی است که آخوندی در دولت دوازدهم پیگیری می کند.

چالش ها

آخوندی وجود تعداد زیاد طرح های نیمه تمام در دست اجرا و طولانی شدن زمان اجرای طرح ها و پروژه ها با برآورد تقریبی ۱۶۳ هزارمیلیارد تومان، کمبود نیروی متخصص شرکت های بزرگ در صنعت حمل و نقل به ویژه در سطح بین المللی، ضعف در یکپارچگی بین شیوه های مختلف حمل و نقل و پایین بودن نرخ بازگشت سرمایه برای جلب مشارکت بخش غیردولتی در سرمایه گذاری در زیرساخت های را از مهم ترین نقاط ضعف وزارت راه و شهرسازی اعلام کرده است.

تحریک بازار مسکن بدون دخالت دولت ، کمبود منابع مالی برای پرداخت طلب پیمانکاران در حوزه های مختلف حمل و نقل و مسکن ، ššضعف قدرت رقابت پذیری ساختاری حمل و نقل در بخش دولتی و بخش خصوصی در رقابت با کشورهای منطقه و خودرو محور بودن نظام حمل و نقل در ایران و عدم تناسب ساختار ریلی برای پاسخگویی به تقاضای سنگین ۲۹ میلیارد تن کیلومتر بار و همچنین ۱۴ میلیارد نفر کیلومتر مسافر در ایران از مهم ترین مشکلات این بخش است.

پایین بودن نرخ بازگشت سرمایه برای جلب مشارکت بخش غیردولتی و خصوصی در سرمایه گذاری بر روی زیرساخت های حمل و نقل که این مساله سبب شده سرمایه گذاران رغبت کمتری برای سرمایه گذاری در زیرساخت های حمل و نقل کشور داشته باشند.

به گزارش ، نمایندگان مجلس شورای اسلامی در جلسه علنی روز یکشنبه ۲۹ مرداد ماه ۱۳۹۶ با ۱۸۸ رای موافق،۷۵رای مخالف، ۱۴ رای ممتنع و یک رای باطله از ۲۸۸ نماینده حاضر، عباس آخوندی را به عنوان وزیر راه و شهرسازی انتخاب کردند.

نمایندگان مجلس شورای اسلامی بررسی صلاحیت وزیران پیشنهادی دولت دوازدهم را از سه شنبه گذشته در مجلس شورای اسلامی آغاز کردند و بررسی صلاحیت وزیران پیشنهادی در پنج روز و هشت جلسه کاری به اتمام رسید.

عباس آخوندی متولد سال ۱۳۳۶ دارای مدرک کارشناسی و کارشناسیی ارشد مهندسی راه و ساختمان از دانشگاه تهران و مدرک تجصیلی دکترای اقتصاد سیاسی از کالج رویال هالووی لندن است.

آخوندی که عضو هیات علمی دانشگاه تهران است، در سال های ۱۳۶۱ تا ۱۳۶۵ معاون سیاسی وزارت کشور بود و از ۱۳۷۲ تا ۱۳۷۶ در کابینه دولت سازندگی وزیر مسکن و شهرسازی شد. عضویت در شورای مرکزی جهاد سازندگی، مسئولیت پشتیبانی از جبهه های جنگ حق علیه باطل، دبیر شورای امنیت، ریاست ستاد مرزها، ریاست ستاد مبارزه با مواد مخدر و رئیس بنیاد مسکن انقلاب اسلامی از دیگر سوابق اجرایی عباس آخوندی در دولت های گذشته است.

دولت یازدهم

وی در مرداد ماه ۱۳۹۲ با کسب ۱۵۹ رای از ۲۸۴ رای ماخوذه، تصدی وزارت راه و شهرسازی دولت یازدهم را بر عهده گرفت.

استفاده از رژیم پس انداز برای خانه دار شدن، افزایش سقف تسهیلات مسکن از ۲۰ میلیون تا ۱۶۰ میلیون تومان ، توسعه شبکه ریلی ، خرید ناوگان هوایی جدید پس از ۳۸ سال تحریم صنعت هوایی ایران ، تشکیل صندوق توسعه حمل ونقل با ۱۰ هزار میلیارد ریال سرمایه و اجرای موافقت‌نامه ایجاد کریدور حمل و نقلی ' آسیای مرکزی - خلیج فارس' بین کشورهای ازبکستان، ترکمنستان، جمهوری اسلامی ایران و عمان بخشی از اقدامات وزارت راه وشهرسازی در زمان مسئولیت آخوندی بوده است.

تشکیل شرکت شهر فرودگاهی امام خمینی (ره)، افزایش جذب سرمایه گذاری خارجی در حوزه حمل ونقل برای راه اندازی قطارهای سریع السیر و برقی کردن برخی از خطوط ریلی از جمله تهران - مشهد، استفاده از پیمانکاران ایرانی در پروژه های عمرانی بزرگ، دسترسی آزاد شهروندان به اطلاعات حوزه حمل ونقل و مسکن، نصب بیش از ۱۲۰۰ دوربین کنترل سرعت در راه های شریانی کشور و توزین در حال حرکت ، تکمیل بیش از ۲ میلیون مسکن مهر و طرح مسکن اجتماعی و حمایتی از برگ های درخشان کارنامه کاری آخوندی در دولت یازدهم است.