رابطه اصلاح‌ طلبان و روحانی «شکرآب» شده؟

فرارو: این روزها گویا شرایط میان روحانی و اصلاح‌طلبان تا حدود زیادی مغشوش است و اصلاح‌طلبان دلیل آن را هم بی توجه‌ای روحانی به مطالبات عمومی و نظرات آنها عنوان کرده اند. اما این تنها دیدگاه در میان اصلاح طلبان نیست و برخی همچنان تاکید بر حمایت از روحانی دارند. همین مسئله نحوه و شرایط ادامه رابطه اصلاح طلبان و روحانی را در هاله‌ای از ابهام فرو برده است.

این روزها زمانی که به رسانه‌های اصلاحطلب مراجعه می‌کنیم یکی از محورهای عمده مطالب آنها اظهارات انتقادی فعالان این جریان سیاسی در خصوص عملکرد حسن روحانی در ایام پس از انتخابات است. آنها معتقدند که روحانی نه تنها مطالبات عمومی را نادیده گرفته است بلکه به نظرات اصلاح طلبان در خصوص مسائل مختلف از جمله ترکیب کابینه دولت دوازدهم بی‌توجه‌ای کرده است.

البته این دیدگاه بخشی از جریان تحول خواه است. زیرا گویا حسن روحانی همچنان مورد توجه و اعتماد بخشی از این جریان است و آنها تاکید دارند لازم است از وی حمایت شود و کابینه هم، ترکیب قابل دفاعی دارد و چون روحانی با محدودیت‌هایی مواجه است نباید انتظار زیادی از کابینه داشته باشیند.

اما این تنها یک سوی ماجرا است. زیرا به عقیده برخی با نگاه به مواضع روحانی در ایام پس از انتخابات می توان متوجه شد که او چرخش محسوسی به سمت اصولگرایان میانه رو داشته است و از اصلاحطلبان فاصله گرفته است. حتی مدتی قبل نشریه لس آنجلس تایمز هم به این موضوع اشاره و عنوان کرده بود که روحانی با وجود اینکه در انتخابات با حمایت اصلاح‌طلبان پیروز شد، اما حالا به سمت جریان مقابل گرایش پیدا کرده است.

به هرحال واضح است که رابطه میان اصلاح‌طلبان و روحانی تا حدود زیادی تحت تاثیر دلخوری‌ها یا اختلافات قرار گرفته است و موجب شده جریان اصلاح‌طلب تا حدودی با دودستگی مواجه شود. اما این دلخوری ها تا چه حد منطقی و معقول است و ادامه این روند چه تبعاتی برای اصلاح طلبان و روحانی به همراه خواهد داشت؟

اختلافات فراگیر و عمیقی میان اصلاح‌طلبان و روحانی وجود ندارد

در همین خصوص داریوش قنبری نماینده مجلس ششم طی گفت‌وگو با فرارو عنوان کرد: به عقیده من اختلاف خاص و عمیقی میان اصلاح‌طلبان و آقای روحانی وجود ندارد. انتقادهایی که این روزها از سوی اصلاحطلبان به دولت مطرح می‌شود صرفا در یک یا دو مورد خلاصه می‌شود که کابینه دولت دوازدهم یکی از اینها است. اما باید قبول کنیم که درست است که اصلاحطلبان دولت دوازدهم زیاد نیستند اما کابینه آقای روحانی از افراد توانمندی تشکیل شده است.

وی ادامه داد: واقعیت این است که معمولا در شرایط اینچنینی اختلافات و دلخوری‌هایی به وجود می‌آید اما مهم این است که تا چه حد کابینه معرفی شده با اهداف و وعده‌های آقای روحانی همخوانی دارد. برخی از دوستان به عنوان مثال آقای رحمانی فضلی را مورد انتقاد قرار می دهند و از آقای روحانی ناراحت هستند که چرا ایشان در کابینه دوم حضور دارند اما وقتی به کارنامه چهارساله ایشان نگاه می کنیم می‌بینیم عملکرد خوبی داشتند.

او افزود: من خودم هم تا مدتی از منتقدان وزیر کشور بودم اما بعد از بررسی کارنامه چهارساله ایشان، دیدم که بسیار خوب عمل کردند و درست است که یک اصولگرا هستند اما کاملا عملکرد اصلاح‌طلبانه داشتند. به عنوان مثال برای حقوق شهروندی بسیار تلاش کردند و برای احزاب سنگ تمام گذاشتند. مگر غیر از این است که تا قبل از حضور آقای رحمانی فضلی در وزارت کشور بسیاری از احزاب در حالت نیمه تعطیل بودند؟ بعد از دولت یازدهم ما نه تنها شاهد حضور پررنگ تر و فعال‌تر احزاب بودیم بلکه حتی تشکل‌ها و احزاب جدید هم تاسیس شد و وزارت کشور نیز مجوز فعالیت آنها را صادر کرد.

این فعال اصلاح طلب تصریح کرد: بنابراین به نظر من اختلافات فراگیر و عمیقی میان اصلاح‌طلبان و آقای روحانی وجود ندارد. درست است که انتظاراتی از ایشان وجود دارد اما اختلاف معنادار و عمیقی وجود ندارد و من همچنان تاکید دارم که آقای روحانی به تعهدات خود وفادار است و برای عمل به وعده‌ها تمام توان خود را به کار خواهند بست و با این کابینه قطعا به این هدف خواهد رسید.

قنبری در پایان با اشاره به انتقادهای اصلاحطلبان گفت: البته من هم مانند دیگر دوستان اصلاحطلب معتقدم که عدم حضور زنان و اهل تسنن در میان وزرا یکی از بزرگترین ضعف‌های دولت دوازدهم است و این انتظارها را آقای روحانی برآورده نکرده‌است. نمی دانم چه موانعی برای انتخاب زنان یا اقلیت‌ها برای کابینه وجود داشت اما این ایراد قطعا به دولت وارد است اما این به معنی ناکارآمدی کابینه نیست. درست است که انتظارات بیشتری از آقای روحانی داشتیم اما نباید فراموش کنیم که آقای روحانی با برند خودش یعنی اعتدالی وارد انتخابات شد و درست است که اصلاحطلبان از او حمایت کردند و شعارهای اصلاح طلبی داد اما به هرحال ایشان یک برند مشخص دارند و نباید آن را نادیده بگیریم.

روحانی اصلاحطلب زدایی کرد

اما اسماعیل گرامی مقدم یکی دیگر از فعالان جریان اصلاح طلب دیدگاه متفاوتی نسبت به قنبری دارد. او در گفت‌وگو با فرارو ضمن تائید دلخوری‌ها و اختلافات میان اصلاح طلبان و روحانی، گفت: به هرحال آقای روحانی آرای خود را از سبد اصلاح‌طلبان کسب کردند و این حاصل از هماهنگی و تلاش‌های کامل این جریان سیاسی بود. یعنی گروه مرجع اصلاح‌طلب در یک روند سازمانی از یک سال قبل اقدام به طرح‌ریزی اصولی برای انتخابات داشتند تا آقای روحانی پیروز میدان باشند.

وی تصریح کرد: این مسئله که هر زمان فردی با حمایت یک جریان خاص در انتخابات پیروز می شود، در مسائل مختلف مانند کابینه با شخصیت‌های سرشناس و با تجربه آن جریان مشورت کند، اصلا موضوع عجیب یا غیرعادی نیست و کاملا در کشورهای مختلف و عالم سیاست رایج است. اما آقای روحانی این توقع را برآورده نکردند و قالب کابینه کاملا به سمت اصولگرایان معتدل است. این درحالی است که این گروه نقش بسیار کوچکی در پیروزی آقای روحانی در انتخابات داشتند. زیرا همانگونه که می‌دانید اصولگرایان در انتخابات دو دسته بودند یک دسته کوجک از آنها روحانی را حمایت کردند و بخش اعظم این جریان حمایت از آقای رئیسی را در دستور کار خود قرار دادند.

این عضو حزب اعتماد ملی افزود: ولی اصلاح‌طلبان در این مسیر(انتخابات) هزینه‌های زیادی دادند و از آقای خاتمی تا اعضا و حامیان تلاش‌های زیادی انجام دادند اما واضح است که آقای روحانی به سمت جناح راست گرایش بیشتری پیدا کرده است . البته این هم عجیب نیست. زیرا تا زمانی که احزاب به کار اصلی خود نپردازند و و نتوانند سازماندهی شده عمل کنند، از اینکه فرد مورد حمایت بعد از پیروزی چرخش به سمت مخالف داشته باشد نباید تعجب کرد.

گرامی مقدم در ادامه اظهار کرد: واقعیت این است که اگر آقای روحانی پیش از انتخابات میثاقنامه‌ای را امضا می‌کردند چنین اتفاقی نمی‌افتاد اتفاقا همان روزها و پیش از اعلام حمایت از آقای روحانی برخی دوستان که نماینده بعضی احزاب بودند در شورای عالی سیاستگذاری این مسئله را پیشنهاد کردند اما با مخالفت هیات رئیسه شورا موجه شدند و هرچقدر هم تلاش کردند آنها مقاومت و پافشاری کردند که آقای روحانی میثاقنامه را امضا نکند.

وی در پاسخ به این سوال اینکه آیا روحانی موجب دودستگی در جریان اصلاحطلب شده است یا خیر عنوان کرد: در جریان اصلاح‌طلب دودستگی در خصوص آقای روحانی وجود ندارد و کاملا همه اتفاق نظر دارند که آقای روحانی انتظارات را برآورده نکردند و به مطالبات بی توجه بودند. ما اصلاح طلبان صادقانه و براساس باور به آقای روحانی از ایشان در انتخابات حمایت کردیم و تمامی سرمایه های خود را برای ایشان صرف کردیم. اما آقای روحانی به آن بی توجهی کردند. من به طور قطع می توانم بگویم که رئیس جمهور عملا اقدام به اصلاح طلب زدایی در کابینه دولت دوازدهم کرده است.

گرامی مقدم در پایان به تبعات این ماجرا اشاره کرد و گفت: ایشان باید بدانند که به هر میزان که این بی توجهی ها ادامه پیدا کند به همان میزان افکار عمومی و سرمایه اجتماعی خود را از دست می دهد و به همان مقدارهم آسیب پذیرتر خواهد شد. درست است که این دوره، دوره پایانی ریاست جمهوری آقای روحانی است اما ادامه این بی توجهی ها و نادیده گرفتن مطالبات موجب خدشه دار شدن اعتماد عمومی می‌شود و هزینه آن را همه از جمله نظام جمهوری اسلامی خواهند داد.