به زودی «یوان» در تمام جیب ها خواهد بود

روزنامه ابتکار در گزارشی نوشت: هم اکنون پول رایج چین به پنجمین ارز جهانی در تجارت تبدیل شده است . دینگ یی فان، مشاور دولت چین، مراحلی که باید پشت سر گذاشت را توضیح می دهد . از اواسط سال های ١٩٩٠، با رشد تجارت میان چین و همسایگانش، رنمینبی(RMB)، یا یوان، به شیوه پرداخت پذیرفته شده ای در تمام منطقه تبدیل شد و از آن استقبال کردند .

به گزارش اندیشکده روابط بین الملل به نقل از لوموند دیپلماتیک: در جریان اجلاس G۲۰ نوامبر ٢٠٠٨ در واشنگتن، هو جینتائو، رئیس جمهوری وقت چین، متعهد شده بود به ذخایر ارز های خارجی چین تنوع بخشد. در این اثنا ، تدابیری برای بین المللی کردن و تبلیغ RMB اتخاذ شده بود که توجه ها را جلب کرد. در پایان ماه اکتبر ٢٠١۴، یوان به ارز ذخیره در بیش از پنجاه کشور و سرزمین تبدیل شده است .

به نظر سوئیفت در ماه دسامبر ٢٠١۴، RMB جایگزین دلار های کانادا و استرالیا شد و به پنجمین ارز مبادلاتی در جهان تبدیل شده است. جایگاه RMB درست بعد از دلار امریکا با ( ٨٧درصد معاملات بین المللی) ، یورو با (۶ ,۶درصد) ، پوند استرلینگ و ین، است. در مجموع RMB با ١٧, ٢درصد از بازار جهانی ، شانه به شانه ی پول ژاپن با (٢,۶٩درصد ) قرار گرفته است. برای درک پیشرفت حاصل شده ، باید به خاطر آورد که در ژانویه ٢٠١٣ ، تنها ۶٣,٠درصد پرداخت معاملات بین المللی با یوان بود که آن را در جایگاه سیزدهم جهان قرار می‌داد . طبق اظهار نظر ویم ریمیکرس، مسئول بازارهای بانکی در سوئیفت : RMB در حال تغییر و تحول است و از پول در حال ظهور به پولی رایج تبدیل شده است . در سال ٢٠١۴، ارزش کل پرداخت ها باRMB ١٠٢درصد افزایش داشته یعنی رشدی به وضوح سریعتر از سایر ارزها در همان مدت .

این بین المللی شدن امکانی برای کاهش ریسک تبدیل ارز برای بانک مرکزی و همین طور شرکت های چینی فراهم ساخته و از تاثیرات منفی دلار آمریکا بر اقتصاد کشور می‌کاهد . در واقع ، اگر اقتصاد چین به روی دنیا باز شده، شرکت های چینی سودشان را به یوان و عمدتا در بازار داخلی کسب کرده اند . وقتی این شرکت ها کالاهایشان را صادر می‌کنند بیشتر اوقات دلار دریافت می‌کنند که طبق نرخ تبدیل ارز در آن زمان به RMB تبدیل می کنند. اگر نرخ نوسان داشته باشد ، شرکت های صادر کننده برای کنترل قیمت ها و سودشان دچار مشکل می‌شوند. بانک مرکزی و بانک مردمی چین(BPC) برای حفظ و تثبیت نسبی نرخ ارز ملزم به مداخله در بازار می‌شود ؛ چیزی که کارشناسان آن را نرخ شناور مدیریت شده می‌نامند .

اما هرابتکار عملی هزینه ای دارد . برای مداخله، بانک مرکزی دلار خریده و RMB می فروشد؛ در صورتی که مقدار زیادی پول چینی را به جریان انداخته و وارد بازار کند ، تورم ایجاد می کند که خطر تضعیف سیاست مالی مستقلش را به دنبال دارد. بنا بر این تقویت و بالا بردن ارزش یا بر عکس کاهش شدید بهای دلار برایش مشکل ساز خواهد بود .

از این پس ، به لطف پیشرفت بین المللی شدن RMB، شرکت های چینی می توانند پرداخت به پول ملی را درخواست کنند ، چیزی که ریسک تبدیل ارز را کم کرده و هزینه‌هایشان را کاهش می‌دهد . به همین دلیل، حضور بانک مرکزی برای تثبیت نرخ‌ها در بازار کمتر شده است . با این همه، این در هم آمیختگی جدید میان بازارهای داخلی و خارجی مستلزم این است که سیستم مالی کشور سریعا و از درون اصلاح شود .

قطعا با توسعه و گستردگی استفاده از RMB در سیستم مالی بین المللی، چین، تاثیر و نفوذش را در جهان گسترش می دهد. چیزی که توسعه‌ی اقتصادی کل شرق آسیا را رقم زده و جایگاه بین المللی کشور را تحکیم کرده است . شاهد این امر موفقیت پروژه ی بانک سرمایه گذاری زیر بنائی آسیا (BAII) است که در اکتبر ٢٠١۴ راه اندازی شد. حدود بیست کشور آسیائی یادداشت تفاهمی را در پکن به امضا رساندند که بزودی شرکای اروپایی نیز به آن ها ملحق خواهند شد؛ مانند انگلستان، فرانسه، آلمان، ایتالیا، یا از خاور نزدیک کشورهایی مانند مصر، عربستان سعودی و ایران. در کمتر از شش ماه پنجاه و هفت کشور جلب این پروژه شدند. چین همکار و شریک اصلی این بانک جدید، تاثیر تعیین کننده‌ای در جهت‌گیری و رشد و توسعه آن ایفا خواهد کرد . به طور منطقی می توان تصور کرد که استفاده ازRMB در پروژه های سرمایه گذاری در زیر ساخت ها در کشورهای آسیایی گسترش خواهد یافت و سرمایه آن ها به ویژه توسط بانک BAII تامین خواهد شد .

منفعت برای شرکت ها

با این حال چین به تبدیل پذیری کامل پولش تحقق نبخشیده و هنوز به دلار وابسته است . بین المللی شدن RMB یا دقیق تر قابلیت همکاری میان بازارهای داخلی و خارجی، مشخصا از چهار کانال می گذرد : تجارت، سرمایه گذاری مستقیم، خرید اوراق بهادار در بازارهای مالی مورد تائید بانک مردمی چین BPC و swap( مبادله) ارز میان بانک مرکزی چین و بانک های سایر کشورها .

از سال ٢٠٠١ که چین به سازمان تجارت جهانی پیوسته ، شاهد افزایش سریع تجارت خارجی اش بوده است. این کشور همچنین اولین صادر کننده و دومین وارد کننده در سطح جهان است. این امر استفاده از RMB به عنوان نحوه پرداخت را ترغیب کرده است . در سال ٢٠١۴، تجارت خارجی چین از عرضه پولش به ۶۵۵٠ میلیارد یوان از مجموع ٢۶۴٣٣ میلیارد ، یعنی بیش از یک پنجم رسید .

بانک ها و پرداخت کارمزد تبدیل ارز ندارند، امری که باعث بهبود گردش پول و در نتیجه بالا بردن سطح رقابت پذیری شده و ریسک ناشی از نوسان نرخ تبدیل ارز به دلار امریکا، یورو و سایر ارز ها راکاهش می دهد . هنگامی که وارد کنندگان چینی به یوان خرید می‌کنند ، خروج پول را به سمت بازار های بین المللی آسان می‌کنند. برعکس ، وقتی صادر کنندگان چینی خواهان پرداخت به یوان می شوند ، ورود آن را به بازار داخلی تسهیل می کنند . به این ترتیب ، افزایش معاملات بین المللی به یوان مرحله ی ضروری برای عبور از جایگاه پول برای پرداخت به ارز ذخیره برای بانک های مرکزی را تشکیل می دهد .

امروز ، چین هنوز کاملا حساب سرمایه را آزاد نکرده است. یعنی گردش های مالی مانند سرمایه گذاری‌های مستقیم خارجی که وارد و خارج می شوند، سرمایه گذاری سهام، ضمانت نامه ها و …که هنوز تحت نظر و مشمول برخی شرایط است. از هم اکنون ، RMB برای سرمایه گذاری های مستقیم مورد استفاده قرار می گیرد. از ١٣ اکتبر ٢٠١١، بانک مردمی چین(BPC)، به شرکت ها، موسسات و نهاد های اقتصادی و حتی به اشخاص خارجی اجازه داده با پول رایج سرمایه گذاری کنند .آن ها می توانند برای تنظیم امور مستقیما به بانک ها نیز رجوع کنند ، در صورتی که در گذشته نیاز به مجوز داشتند .در سال ٢٠١۴، این سرمایه گذاری ها به یوان٣٧درصد کل سرمایه گذاری های مستقیمی را که توسط موسسات خارجی غیر بانکی در چین صورت گرفته بود را شامل می شد .

از سه سال و نیم پیش، نهاد های مالی خارجی می توانند معاملاتی نیزدر بازار مالی چین تا سقف ٢٠ میلیارد یوان انجام دهند .برنامه‌ی (RQFII) ) که به سرمایه گذاری نهادی اختصاص یافته، امکانات جدیدی را در بازار داخلی فراهم آورده است .

بورس هنگ کنگ که مدت زیادی است گشوده شده، از ١٧ نوامبر ٢٠١۴ به بورس شانگهای مرتبط شده است . از این پس، سرمایه گذاران در هنگ کنگ می‌توانند در شانگهای سرمایه گذاری کنند و بر عکس . در حال حاضر، معاملات روزانه به ٢٣,۵ میلیارد یوان محدود شده و حجم کل معاملات نمی تواند از ۵۵٠ میلیارد یوان فراتر رود . در آینده این دو بازار مالی و شنژن به هم متصل شده و امکانات بیشتری را فراهم خواهند کرد . سرانجام، بانک مرکزی با بیست هشت کشورو سرزمین، پیمان مبادله پولی بالغ بر٣٠٠٠ میلیارد یوان امضا کرد یعنی مبلغی بیشتر از حجم ماهانه تجارت بین المللی چین .