ژوبین صفاری در روزنامه ابتکار نوشت: موضوع کاهش نرخ سود بانکی همواره یکی از دغدغه های اصلی دولت‌ها طی دهه های گذشته بود. تجربه دولت‌‌های نهم و دهم در این زمینه با توجه به بالا بودن نرخ تورم شکست خورد. با شروع دولت یازدهم و کاهش نرخ تورم، برخی کارشناسان اقتصادی انتظار داشتند تا نرخ سود بانکی هم کاهش پیدا کند.
ژوبین صفاری در روزنامه ابتکار نوشت: موضوع کاهش نرخ سود بانکی همواره یکی از دغدغه های اصلی دولت‌ها طی دهه های گذشته بود. تجربه دولت‌‌های نهم و دهم در این زمینه با توجه به بالا بودن نرخ تورم شکست خورد. با شروع دولت یازدهم و کاهش نرخ تورم، برخی کارشناسان اقتصادی انتظار داشتند تا نرخ سود بانکی هم کاهش پیدا کند.
اتفاقی که در سال ۹۴ با یک دستورالعمل و در یک مرحله رخ داد تا نرخ سود به ۱۸ درصد کاهش یابد. این تجربه البته با مقاومت بسیاری از بانک‌ها مواجه شد و گاهی نرخ سود سپرده و تسهیلات از حد مصوب بالاتر می رفت. طی ماه‌های گذشته باز هم صحبت از کاهش نرخ سود بانکی مطرح شد، موضوعی که روز گذشته معاون اول رئیس جمهوری نیز به آن اشاره کرد. «اسحاق جهانگیری» در مراسم روز ملی صنعت و معدن به موضوع کاهش نرخ سود بانکی اشاره کرد و گفت: «ما در دولت یازدهم تلاش بسیاری کردیم که نرخ سود بانکی به صورت دستوری نباشد، اما به جهتی برود که به تولید کمک شود. این نرخ کاهش هم پیدا کرد، ما فکر می‌کردیم این نرخ می‌تواند با تورم کاهش پیدا کرده و به حدود ۱۵ درصد برسد، اما نشد.
معاون اول رئیس جمهوری افزود: حتما در دولت دوازدهم یکی از شاخص‌ها و علایم ثبات اقتصادی نرخ سود بانکی است که از جمله مطالبات تولیدکنندگان از دولت دوازدهم است.»
هرچند کاهش سود بانکی در عموم تئوری‌های اقتصادی اقدام مفیدی به حساب می‌آید اما شرایط اقتصادی ما معمولاً با تئوری‌های علمی اقتصاد در تعارض است. برخی کارشناسان سال گذشته همزمان با اقدام دولت در کاهش نرخ سود با این مسئله مخالفت کردند. پرویز عقیلی و موسی غنی‌نژاد دو اقتصاد دان برجسته کشور در یادداشتی مشترک در این خصوص نسبت به سیاست دولت برای کاهش سود سپرده بانکی هشدار دادند و این اقدام را سبب سرازیر شدن منابع به سمت سودجویان دانستند. در بخشی از این یادداشت آمده بود: «کاهش نرخ وام چه معنایی دارد و چه نتیجه‌ای می‌دهد؟ غیر از این است که با تلاش برای اعمال نفوذ در سیستم بانکی، انگیزه‌ها و زمینه‌های فساد بیشتر می‌شود؟
حدود چهل بانک و موسسه اعتباری تحت کنترل بانک مرکزی است، اما در کنار آنها صدها بلکه هزاران موسسه اعتباری و مالی بیرون از نظارت رسمی بانک مرکزی در حال فعالیت هستند. با کاهش نرخ سود سپرده‌ها چه اتفاقی می‌افتد؟ غیر از این است که موسسات خارج از نظارت بانک مرکزی موقعیت ممتازتری پیدا می‌کنند و سپرده‌ها و نقدینگی از نهاد‌های رسمی و تحت کنترل سیاست‌گذار پولی به موسسات غیر‌مجاز و غیر‌قابل کنترل سرازیر می‌شود؟»
رابطه کاهش سود بانکی و ایجاد اشتغال
در این میان اما کارشناسان بسیاری نیز هستند که اعتقاد به کاهش سود بانکی در شرایط فعلی دارند.
احمد حاتمی یزد کارشناس امور بانکی به «ابتکار» می‌گوید: دلایل کاهش سود بانکی در شرایط فعلی واضح است. در اقتصاد ما هیچ نوع انگیزه‌ای برای سرمایه‌گذاری در بخش‌‌های مولود وجود ندارد. کسانی که پولی داشته باشند با سپرده‌گذاری در بانک‌ها بدون هیچ ریسک مالیات و عوارضی 20 درصد سود دریافت می‌کنند، در شرایط اقتصادی فعلی هیچ رشته صنعتی و تولیدی نیست که بتواند چنین سودی را بدهد.
وی می افزاید: در سایر نقاط جهان سود بانکی در شرایط رکود پایین می‌آید و در شرایط تورمی سود بالا می رود. اما در جامعه همه چیز وارونه است، چون دروغ در جامعه بین مردم عادی، فعالان اقتصادی، سیاستمداران و آحاد جامعه زیاد شده است.
سپرده‌ها به کدام سمت می روند؟
حاتمی یزد در پاسخ به این سوال که سرمایه های کوچک در صورت کاهش سود بانکی به کدام سمت هدایت خواهند شد، اظهار می کند: هراصلاحی که قرار باشد صورت بگیرد منافعی و معایبی را به همراه خواهد داشت. هیچ کاری در جهان هستی نتیجه مثبت یا منفی مطلق نخواهد داشت. سود سپرده های بانکی به سپرده‌گذاران نفع می‌رساند اما ضرر را متوجه تولید‌کننده می‌کند. در این صورت اشتغال دچار مشکل می‌شود و فرزند همان سپرده‌گذار با معضل بیکاری روبرو است. بنابراین باید جامعه و اقتصاد کل مردم را در نظر گرفت. با کاهش سود سپرده و رونق اقتصاد، مردم سپرده‌هایشان را به سمت صندوق‌های سرمایه‌گذاری و خرید سهام می برند که در این صورت سود طیب و منفعت دار خواهند برد.
وی تاکید می کند: برای رونق در اقتصاد ناچار هستیم تا سود سپرده‌ها را کاهش دهیم. در شرایطی که نرخ بیکاری بین افراد ۱۵ تا ۲۵ سال حدود ۳۰ درصد است باید سرمایه‌ها به سمت تولید و اشتغال حرکت کند.از طرفی سیستم مالیاتی ما باید اصلاح شود یعنی و در شرایط رکود باید میزان آن کاهش پیدا کند تا رونق به کسب و کار بازگردد.
کاهش سود بانک‌ها را بی پول می کند؟
احمد حاتمی یزد می گوید: مجموعه پولی که در بانک‌ها وجود دارد از آنها خارج نمی‌شود بلکه از بانکی به بانک دیگر منتقل می‌شود بنابراین در صورتی که نرخ سود بانکی کاهش پیدا کند سپرده‌های بانکی کاهش پیدا نمی‌کند. چرا که اگر همه سپرده‌گذاران نیز پول خود را از بانک‌ها خارج کنند باز هم باید آن را غیر مستقیم به نظام بانکی بسپارند. از حساب سپرده مدت‌دار که سود به آن تعلق می‌گیرد خارج و به حساب جاری منتقل می‌شود. هزار هزار میلیارد تومان نقدینگی باید در همین نظام بانکی در گردش باشد.
وی تصریح می کند: موضوعی که برای بانک‌ها اهمیت دارد میزان سود بانکی نیست بلکه تفاوت درآمد و هزینه برایش مهم است. اگر بانک تسهیلات خود را با سود ۱۸ درصد به مشتری می‌دهد دوست دارد هزینه پول برایش ۱۵ درصد شود. ۳درصد مابه التفاوت سود سپرده و تسهیلات برای بانک انتفاع خواهد داشت.
چرا بانک‌ها در مقابل کاهش سود مقاومت می کنند؟
این کارشناس بانکی در پاسخ به این سوال که چرا بانک‌ها اصرار به پرداخت سود بالا دارند، می گوید: این مربوط می شود به رقابتی که بین بانک‌ها وجود دارد. در حال حاضر بانک‌های ما حساب‌های مالی شفافی ندارند. یک‌سری تسهیلاتی را پرداخت کردند و با این فکر که برای این تسهیلات ۲۰ تا ۲۵ درصد سود به دست می آورند آن را در حساب‌های خود ثبت می کنند. در حالی که بانک‌ها اصل پول را هم نتوانستند بازپس گیرند، چه برسد به سود تسهیلات.
وی می افزاید: این نوع حسابداری غیر منطقی است و با وجدان اخلاقی سازگار نیست. متاسفانه نظام بانکی ما شفاف نیست و زیان‌های خود را در حساب‌های مالی‌شان منعکس نمی‌کنند. این نوع حسابداری با استانداردهای بین المللی در تعارض است. بانک مرکزی به جای دستور برای کاهش سود بانکی باید دستورالعمل شفافیت در نظام بانکی را با قاطعیت پیگیری کند. حدود یک‌سال است که بانک مرکزی از بانک‌ها می‌خواهد تا بانک‌ها استانداردهای حساب‌های بین المللی را رعایت کنند.
در این صورت بانک‌ها نمی توانند سود بالا بپردازند و درآمد موهوم داشته باشند. بانک‌ها مجبور می شوند بین دخل و خرج خود توازن برقرار کنند. به صراحت می توان گفت حساب بسیاری از بانک‌ها واقعی نیست و در آمد آنها مبتنی بر واقعیت نیست.
مثلا با ٥٠ ميليون چه كار توليدى ميتونى راه بندازى !!! بيمه و ماليات و عوارض و مجوز پدرتو در مياره اون وقت ميگى پولتو از بانگ بيرون بيار ؟ كه چى بشه؟ با ٥٠ ميليون ١٠٠ ميليون چيكا ميشه كرد! پرايد الان ٢٠ ميليون قيمتشه مرد حسابى اون وقت انتظار دارى با چندر غاز كار توليدى راه بندازيم ؟ واسه گرفتن يه مجوز بايد ٥٠ ميليون هزينه كنى كه !!
بدون نام
اینها همه شعار است و تنها نتیجه کاهش سود افزایش اجاره بها؛ نرخ دلار و بازار دلالی و سفته بازی است.
اینگونه تصمیمات نشان می دهند که نفوذ دلالان بسیار بیشتر انچیزی که تصور می رود و مردم بیگناه اسیر حرص و آز ایشان برای کسب سودهای کلان از سرمایه گذاران خرد و بی پناه می شوند.
مکوندی
ببینید ضعفها را فقط و فقط گردن سود بانکی میندازید.ما اقتصاد دان نداریم وگرنه با همین پولهایی که مردم برای سپرده میگذارند بانک دهها و صدها شرکت میشه زد.آخه من تعجب میکنم بانک دولتیه و حقوق کارمنداش هم دولت میده بعد میگیم به سیستم بانکی بدهکاریم.بابا نگو این حرف رو.
بدون نام
با ۳۰_۴۰ میلیون چکار میشه کرد... منی که یه باز نشسته هستم و حقوق ۱تومن دارم واقعا با این پول میتونم چکار کنم؟؟؟اگر یه آب باریکه از سود سپرده نباشه چطور میتونم زندگی کنم؟؟؟؟؟
نظر کاربران
مثلا با ٥٠ ميليون چه كار توليدى ميتونى راه بندازى !!! بيمه و ماليات و عوارض و مجوز پدرتو در مياره اون وقت ميگى پولتو از بانگ بيرون بيار ؟ كه چى بشه؟ با ٥٠ ميليون ١٠٠ ميليون چيكا ميشه كرد! پرايد الان ٢٠ ميليون قيمتشه مرد حسابى اون وقت انتظار دارى با چندر غاز كار توليدى راه بندازيم ؟ واسه گرفتن يه مجوز بايد ٥٠ ميليون هزينه كنى كه !!
اینها همه شعار است و تنها نتیجه کاهش سود افزایش اجاره بها؛ نرخ دلار و بازار دلالی و سفته بازی است.
اینگونه تصمیمات نشان می دهند که نفوذ دلالان بسیار بیشتر انچیزی که تصور می رود و مردم بیگناه اسیر حرص و آز ایشان برای کسب سودهای کلان از سرمایه گذاران خرد و بی پناه می شوند.
ببینید ضعفها را فقط و فقط گردن سود بانکی میندازید.ما اقتصاد دان نداریم وگرنه با همین پولهایی که مردم برای سپرده میگذارند بانک دهها و صدها شرکت میشه زد.آخه من تعجب میکنم بانک دولتیه و حقوق کارمنداش هم دولت میده بعد میگیم به سیستم بانکی بدهکاریم.بابا نگو این حرف رو.
با ۳۰_۴۰ میلیون چکار میشه کرد... منی که یه باز نشسته هستم و حقوق ۱تومن دارم واقعا با این پول میتونم چکار کنم؟؟؟اگر یه آب باریکه از سود سپرده نباشه چطور میتونم زندگی کنم؟؟؟؟؟