زندگي طاقت فرسا زير تيغ‌ آفتاب با قطع آب و برق!

زهرا روستا در روزنامه اعتماد نوشت: زمستان سال گذشته باران خوبي در بلوچستان باريد و مردم و كشاورزان خوشحال بودند كه سال پرآب و پرمحصولي در پيش است. اما نمي‌دانستند تابستان نشده از آسمان آتش هم مي‌بارد.

نزديك به دو هفته است كه گرماي بي‌سابقه در استان سيستان و ‌بلوچستان به خصوص در مناطق جنوبي، مشكلات فراواني را براي مردم ايجاد كرده است و بنا به پيش‌بيني‌هاي هواشناسي در روزهاي اواخر اين هفته و همچنين اواسط هفته آينده دما و گرد و غبار در اين استان افزايش خواهد يافت. مردم بلوچستان هميشه به گرما عادت داشتند اما اين گرما از جنس ديگري بود. دماي بالاي ٥٠ درجه در بسياري از شهرها قابل تحمل نبود و عده‌اي از مردم را راهي بيمارستان كرد. در خبرها آمد چوپاني در اطراف شهرستان چابهار در اثر گرمازدگي جان خود را از دست داد.

مطالبات و اعتراضات مردم از شرايط سخت و كمبودهايي كه در حوزه آب و برق وجود داشت و نيز درخواست استاندار سيستان‌وبلوچستان، وزير نيرو را به شهرهاي جنوبي استان كشاند و چيت‌چيان ماموريت يافت تا هرچه سريع‌تر به مشكلات آب و برق مردم رسيدگي كند. او در اين سفر قول داد كه در جلسه روز چهارشنبه هيات دولت كاهش تعرفه برق شهرهاي جنوب استان حل شود و به مسائل مربوط به مشكلات آب و برق مردم رسيدگي شود. با وجود اين گرما هيچ كدام از ادارات دولتي در جنوب استان سيستان و بلوچستان تعطيل نشد و مشكلات به وجود آمده در حوزه برق، نارضايتي گسترده مردم را درپي داشت. قطعي مكرر برق و افت شديد ولتاژ، مردم روزه‌داري را كه بايد در اين آتش‌باران به سر كار هم مي‌رفتند كلافه كرده بود. به جز شهرستان چابهار، هيچ‌كدام از شهرهاي جنوبي استان از كاهش تعرفه برق مناطق گرمسيري استفاده نمي‌كنند.

مسوولان هنوز تشنگي مردم را باور نكرده‌اند

اين روزها با وجود اين گرماي طاقت‌فرسا مشكلات تاريخي آبرساني به شهرها و روستاهاي سيستان‌وبلوچستان نيز بيشتر به چشم مي‌آيد. وضعيت آبرساني به شهرهاي منطقه‌ بلوچستان بسيار نامطلوب‌تر از برق‌رساني است. به عنوان مثال از مجموع ٧٥٠ روستاي سرباز تنها ٣٥ درصد داراي شبكه آبرساني هستند و بقيه با تانكر سيار آبرساني مي‌شوند. وضعيت آب در چابهار، شهري كه دولت تدبير و اميد، چند پروژه مهم ملي را در آن كليد زد نيز مناسب نيست. به گفته معين سعيدي، رييس شوراي شهرستان چابهار كم‌آبي در اين شهرستان تبديل به يك بحران فراگير شده است.

در حالي كه شاخص دسترسي به آب سالم در زابل ٨٩ درصد و در خاش ٧٠ درصد است اين شاخص در چابهار تنها ٢١ درصد است و به ٧٩ درصد از مردم چابهار از طريق تانكر آبرساني مي‌شود. سعيدي مي‌گويد: «در حوضه آبرساني شهري نيز سهميه‌بندي شرم‌آوري وجود دارد. در بسياري از مناطق اين شهر هفته‌اي يك بار آب وصل مي‌شود و مردم اين آب را در تانكر يا آب انبار ذخيره مي‌كنند و ماه‌هاست در برخي مناطق شهر خبري از همين آب سهميه‌بندي هم نيست. در حوزه روستاها نيز دسترسي به آب لوله‌كشي وجود ندارد، در روستايي ساحلي مانند بريس با ٦٠٠٠ نفر جمعيت هنوز يك متر لوله‌گذاري انجام نشده است و به روستاهاي چابهار در اين هواي گرم با تانكر و سهميه روزانه ١٥ ليتر آبرساني مي‌شود.

آبي كه مردم ناچارند هم براي بهداشت، هم پخت و پز و شست وشو و حتي سيراب كردن احشام‌شان استفاده كنند.»اين عضو شوراي شهر ادامه مي‌دهد: «مردم ما دركنار اقيانوس زندگي مي‌كنند و تشنه‌اند. آب در كوزه و ما تشنه لبان مي‌گرديم. استفاده از آب شيرين كن در شهرهاي ساحلي بسياري از كشورهاي حاشيه خليج فارس به امري عام تبديل شده و آنها حتي آب شهرهاي غير ساحلي و بخش كشاورزي را از اين تكنولوژي تامين مي‌كنند. پيمانكاران بخش خصوصي در چابهار در بخش دستگاه‌هاي آب شيرين‌كن سرمايه‌گذاري كرده‌اند اما وزارت نيرو براي خريد آب از آنها يا عقد قرارداد اعلام آمادگي نكرده است. با استفاده از دستگاه‌هاي آب‌شيرين‌كن و به‌كارگيري توان بخش خصوصي مي‌توان بخش بسيار بزرگي از مشكلات مردم چابهار را حل كرد. اما وزارت نيرو به اين موضوع توجه ندارد چرا كه هنوز تشنگي مردم را باور نكرده‌اند. نكته ديگر اينكه ميزان آب بهاي شهر چابهار در كل كشور فقط با تهران قابل مقايسه است، اما در لوله‌ها به جاي، آب هوا در جريان است و مردم پول هوا را مي‌دهند، اين ظلم مضاعف به مردم چابهار است. آيا نبايد در شهري كه برنامه‌هاي توسعه‌اي ملي در حال اجراست به توسعه محلي نيز توجه شود؟ اين نكته بسيار مهم است چرا كه با يك انسان تشنه نمي‌توان از ابعاد توسعه ملي سخن گفت.»

محصولات گرمسيري قرباني گرما شدند

در اين روزهاي بحراني هوا، پيشينه دماي شهرستان چابهار كه با توجه به شرجي بودن هوا، بالاتر از ٣٦ درجه ثبت نمي‌شد به ٤٤ درجه رسيد. بيشترين دمايي كه تاكنون در ايستگاه‌هاي هواشناسي چابهار ثبت شده بود. در برخي ديگر از شهرهاي استان نيز ركورد دماي ايستگاه‌هاي هواشناسي شكسته شد. بنا به اعلام علوم پزشكي زاهدان آمار مراجعان بر اثر گرمازدگي ٣٥ نفر بوده است. دام و طيور تلف شدند، نخل‌هاي مقاوم هم آتش گرفتند و حتي گرما به ميوه‌هاي گرمسيري هم رحم نكرد و محصولات باغات انبه از بين رفتند. روز دوشنبه خبر آتش‌سوزي گسترده نخلستان‌هاي شهر اسپكه منتشر شد، آتشي ناشي از گرماي شديد كه خسارات زيادي را به مردم اين منطقه وارد كرد. اما اين تنها خبر آتش‌سوزي در نخلستان‌هاي سرسبز بلوچستان نبود، هفته گذشته ١١٢ نخل خرما، درخت زيتون و انبه و بيش از دو هزار هكتار از اراضي كشاورزي در منطقه بگان قصرقند گرفتار حريق ناشي از گرما شد. گرماي بالاي ٥٠ درجه در اين شهرستان علاوه بر وارد كردن خسارت در بخش كشاورزي، سبب سوختگي لوازم خانگي نظير كولر گازي و يخچال شده است. محمد بلوچزهي، بخشدار مركزي نيكشهر وضعيت روستاييان نيكشهر را در اين گرما بغرنج خوانده است و مي‌گويد: «عدم دسترسي روستاييان به امكانات و آب لوله‌كشي، شرايط زيستن را دشوار كرده است.

افزايش درجه هوا علاوه بر ازكار انداختن وسايل برقي، بسياري از محصولات گرمسيري از جمله، انبه، مركبات، خرما و سبزيجات را از بين برده است و موجب از بين رفتن درختان مو شده است. اما آنچه در اين چند روز مرهمي بر دردهاي مردم بود، پيگيري‌هاي آقاي هاشمي، استاندار و مكاتبه ايشان با رييس‌جمهور بود كه نتيجه آن سفر وزير نيرو به استان بود. ايشان از نزديك مشكلات مردم را ديدند و اولويت‌بندي كردند.»به گفته استاندار سيستان‌وبلوچستان جمع‌بندي نهايي سفر وزير به سيستان- و بلوچستان به روز سه‌شنبه موكول شده است تا به خواسته‌هاي مردم در خصوص مشكلات آب و برق در جلسه روز چهارشنبه هيات دولت رسيدگي شود.

هوا گرم‌تر مي‌شود