پیام دیپلمات کهنه کار ایرانی به بازار نفت چه بود؟
۱۳ عضو اوپک هفته قبل گردهم آمدند تا برای سقوط قیمت نفت در بازارهای جهانی چاره اندیشی کنند؛نشستی که به تمدید تصمیم قبلی مبنی بر ادامه توقف تولید منجر شد و البته طبق معمول حاشیه نشست اوپک فرصتی برای چانه زنیِ سرمایه‌گذاران بود.
خبرآنلاین: ۱۳ عضو اوپک هفته قبل گردهم آمدند تا برای سقوط قیمت نفت در بازارهای جهانی چاره اندیشی کنند؛نشستی که به تمدید تصمیم قبلی مبنی بر ادامه توقف تولید منجر شد و البته طبق معمول حاشیه نشست اوپک فرصتی برای چانه زنیِ سرمایه‌گذاران بود.
اگرچه نتیجه نشست اخیر اوپک نتایج دلخواه آنهایی که به دنبال قیمت های بالاتر در بازار بودند، نشد،اما مذاکراتی که در حواشی نشست ۱۷۲ رخ داد،توجه تحلیلگران بازار نفت را به خود جلب کرد. یکی از موضوعاتی که مورد توجه قرار گرفته، گفت وگوی بیژن زنگنه، وزیر نفت کشورمان با رویترز بود. زنگنه گفته بود که ايران در نظر دارد طي ۵ سال آينده ظرفيت توليد نفت ايران يه ۵ میلیون بشکه در روز افزایش دهد که اين برنامه را هم با قراردادهاي جديد بين المللي اجرایی خواهد کرد. البته خبری که زنگنه درباره افزایش تولید نفت داده،چندان جدید نیست و در برنامه ششم توسعه دستیابی به آن پیش بینی شده،با این حال آنچه این گفت وگو را مورد توجه قرارداده،اعلام این میزان افزایش، آنهم در حاشیه نشستی است که برای کاهش تولید گردهم آمده اند.
بزرگترین کارتل نفتی جهان که این روزها یک عضو جدید هم گرفته، مدتهاست که تلاش می کند،بازار نفت را که روزهای سختی طی می کند،احیا کند.تلاش هایی که تاکنون نتایج دلخواه در پی نداشته است.
بیژن زنگنه وزیر کهنه کار نفت،طی یک سال اخیر به شدت درگیر انتقادهای گسترده از سوی طیف محافظه کار سیاسی و کارشناسان نفتی برای تنظیم قراردادهای جدید نفتی بوده است. پس از آنکه قراردادهای جدیدنفتی در جهت رضایت منتقدان، بارها اصلاح شد، تلاش برای جذب سرمایه‌گذاری از طریق قرارداد IPC در صنعت نفت سرعت گرفت و وزارت نفت تمرکز خود را بر انجام قراردادهای جدید IPC گذاشت.
در صورت اجرای قراردادهای جدید نفتی که منجر به توسعه ميدان‌هاي جديد و افزايش برداشت از ميادين مشترك خواهد شد، ایران اين امكان را خواهد داشت كه جایگاه دومین كشور توليد كننده نفت را احیا کند و البته توليد نفت خود را تا ۵ ميليون بشكه در روز افزايش دهد كه اين رقم ۵ درصد از توليد جهاني نفت است.
پس از لغو تحریم ها یکی از اتفاق های مهم که در صنعت نفت رقم خورد، افزایش تولید نفت بود. این افزایش خیلی از کشورها را متعجب و از طرفی برخی کشورها را به رقابت دعوت کرد. حتی زنگنه حالا با اتکا به چنین قدرتی در نفت ایران می گوید که «ديگر زمان برخورد با ايران نيست.»
آنطور که اعلام شده، قرار است امسال قراردادهای تازه ای با توتال فرانسه ،لوك اويك روسيه،مرسك دانمارك و پترومينا اندونزي به امضا برسد؛این قراردادها برای توسعه ميادين جنوب آزادگان،يادآوران،غرب كارون،منصوري و آب تيمور و همچنين لايه نفتي ميدان گازي پارس جنوبي، خواهد بود.
ورود تکنولوژی‌های پیشرفته به کشور
یکی از قراردادهای جدید نفتی که زنگنه بدان اشاره کرده،طرح توسعه میدان نفتی آب تیمور است.میدانی در جنوب غرب اهواز و شمال غرب خلیج فارس ؛ این میدان که یکی از مخازن قدیمی کشور محسوب می شود، بیش از ۲۰ سال است که در حال بهره برداری است. براساس گزارش های موجود هنوز حوزه های ازدیاد برداشت این مخازن تعریف درست نشده، اما برداشت نفت از این میدان در جریان است.
از سویی نفت خام میدان آب تیمور از سازنده های ایلام و سرواک تولید می شود و میزان تولید آن از آغاز بهره برداری تا پایان سال ۱۳۷۰ بالغ بر ۵.۴ میلیون بشکه بوده است.تولید نفت از این میدان روزانه ۴۵ هزار بشکه نفت عنوان شده است. نفت موجود در این مخزن حدود ۳.۱ میلیارد بشکه نفت سنگین برآورد شده است، این میدان تحت حوزه شرکت بهره برداری نفت و گاز کارون است.
محمد ابراهیم شفیعی، کارشناس حوزه انرژی در گفت و گو با خبرآنلاین درباره مشخصات فنی این میدان می گوید:«در میدان آب تیمور با مکانیزم های معمول، حداکثر می توانیم ۷ درصد کل نفت را تولید کنیم و بازهم نفت در این میدان باقی می ماند، به همین دلیل بایستی با تکنولوژی های پیشرفته و متولوژی های جدید، تولید از این میدان را افزایش داد.»
شفیعی درباره دیگر میدان نفتی در دست مذاکره برای سرمایه گذاری هم گفت: «میدان منصوری نیز از میادین قدیمی در کشور است که در حال بهره برداری است؛ میدان های نفتی کشور باید دائم توسعه پیدا کند و بایستی توسعه میدان را همراه با متولوژی های ازدیاد برداشت داد.به طور مثال، آزادگان نیز یکی از بزرگترین میادین کشور است که حدود ۶۰ الی ۷۰ کیلومتر طول و ۱۶ الی ۲۰ کیلومتر عرض دارد که نفت آن نسبتا سنگین است.تولید این میدان تولید دچار مشکلات رسوب آسفالتی است که می توان آن را از طریق طرح توسعه نفتی حل کرد.»
بخت سرمایه گذاری امسال با کدام میادین یار است؟
میدان یادآوران از میدان‌های نفتی ایران است، که در استان خوزستان در ۷۰ کیلومتری جنوب غربی شهر اهواز و شمال خرمشهر، واقع شده است. ابعاد میدان ۱۵ در ۴۵ کیلومتر است. حجم نفت درجای این میدان نفتی ۱۷ میلیارد بشکه برآورد می‌شود.برای این میدان شرکت های نفتی داخلی و خارجی تقاضای سرمایه گذاری دارند،اما به نظر می رسد بخت با فرانسوی ها یار باشد
میدان نفتی آزادگان بزرگترین میدان نفتی ایران و در واقع از بزرگترین میادین نفتی جهان است که در سال ١٣٧٦ کشف شده است. از اوایل سال ۹۵، برداشت نفت از میدان‌های آزادگان شمالی به میزان ۷۵ هزار بشکه در روز و یادآوران به میزان ۸۵ هزار بشکه در روز آغاز شده است.ژاپنی ها برای این میدان مدتهاست مذاکره می کنند،اما هنوز نتایج قطعی بدست نیامده است.در اوایل دهه ۸۰ کار به قرارداد هم کشیده شد،اما تحریم های آمریکا سبب شد تا ژاپنی ها پا پس بکشند.
ميدان نفتي منصوري نیز در استان خوزستان، در فاصله ۵۰ كيلومتري از جنوب شرقي اهواز و حدود ۶۰ كيلومتري شمال خليج‌فارس قرارد‌ارد.حجم ذخيره د‌رجاي نفت خام ميدان منصوري معاد‌ل ٣/٣ ميليارد بشكه برآورد مي‌شود. ظرفيت توليد نفت خام ميدان منصوري به طور متوسط معاد‌ل ۱۰۰ هزار بشكه در روز است.آنطور که مقامات وزارت نفت اشاره کرده اند،برای توسعه این میدان یک شرکت دانمارکی در حال مذاکره است
اجرای ۱۵ الی ۲۰ میلیارد دلار قرارداد
رضا پدیدار، عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران در گفت و گو با خبرآنلاین درباره آخرین وضعیت اجرای قراردادهای جدید نفتی گفت :«مدت زیادی برای قراردادهای جدید نفتی صرف شد، کارهای اساسی صورت گرفت و اطلاع رسانی در عرصه ملی و هم در عرصه بین المللی انجام شد.در زمستان سال گذشته وزارت نفت یک فراخوان برای شرکت های E&P در سطح جهانی منتشر کرد که فرم هایی را تحت عنوان ارزیابی شرکت های اولیه تکمیل کنند و در ان فرم ها موظف بودند که خودشان را با موسسات استاندارد جهانی که درمورد شرکت های جهانی E&P است تطبیق دهند.»
وی افزود:«از میان بیش از ۱۳۰ شرکت پیمانکار و مشاور بین المللی که در کنفرانس قراردادهای جدید نفتی که در آذرماه سال ۹۴ دعوت نامه برایشان رفته بود تعداد زیادی درخواست ها را تکمیل کردند. تعداد این شرکت ها بیش از ۵۰ الی ۶۰ شرکت بود و از بین گروهی که توانستند تمام آن پارامترهایی که در این فرم آمده را ارائه دهند ۲۹ شرکت مورد تایید قرار گرفت. از این شرکت ها در مورد پروژه هایی که در اولویت وزارت نفت است، مانند توسعه میادین منصوری، آب تیموری، یادآوران و آزادگان، دعوت شد. به طوری که در پروژه آب تیمور توتال علاقه خود را نشان داد.»
پدیدار بیان کرد:«برای مطالعه میدان ها،در انجام فرآیند اکتشاف و تولید شرکت های ایرانی باید طرف قرارداد شرکت های خارجی باشند هماهنگی ها صورت گرفت و بر اساس برنامه ریزی هایی که انجام شده تصور می کنم قاعدتا باید تا ۲ ماه آینده این همکاری ها عملیاتی شود.»
وی ادامه داد:«ه ۲۹ شرکت E&P بین الملی به همراه ۱۲ شرکت پیمانکار E&P داخلی که در پروژه های بالا دستی صنعت نفت فعال بودند پروژه های مورد نظر خود را انتخاب می کنند و حالا باید در مناقصه شرکت کنند و پیشنهاد مالی خود را بدهند. در بخش اول پیشنهاد اولیه فنی و تخصصی بود که تطبیق آنها با استانداردهای بین المللی صورت گرفت. در این مرحله پارامترهای قیمت گذاری و پیشنهاد قیمت پروژه ها را می دهند. پروژه ها به صورت جوینت ونچر بین شرکت های خارجی و ایرانی انجام می شود. هر شرکت خارجی موظف است با یک شرکت ایرانی جویت ونچر خود را بر اساس ۵۱ درصد ایران و ۴۹ درصد خارجی باید قرارداد ببندند.»
پدیدار عنوان کرد:« با توجه به ساز و کار در سال گذشته این قراردادها آماده کلید خوردن بود اما متاسفانه طولانی شد و تعدادی از شرکت های خارجی هم به نوعی منتظر سرنوشت انتخابات ریاست جمهوری ایران بودند. تثبیت سیاسی و اجتماعی در کشورمان با ماندگاریدولت یازدهم برای ادامه فعالیتش در دولت دوازدهم می تواند ضمانت اجرایی خوبی برای عملیاتی شدن پروژه های جدید نفتی برای این پروژه ها باشد.»
وی خاطرنشان کرد:«در حال حاضر ۵ پروژه در اولویت و ۵ پروژه دیگر نیز در برنامه قرار دارد که مجموعا ۱۰ پروژه در حال حاضر در گام اول قرار دارد. نهایتا از بین ۵۳ پروژه قراردادهای جدید نفتی که رونمایی آن در آذرماه ۹۴ صورت گرفت بار مالی ۱۰۸ میلیارد دلاری را وزارت نفت پیش بینی می کند. تصور می کنم در سال ۱۳۹۶ وزارت نفت بین ۱۵ الی ۲۰ میلیارد دلار از مجموع ۱۰۸ میلیارد دلار را به مرحله اجرایی و عملیاتی برسانند.»
پیام انتخابات ریاست جمهوری ایران به جهان
وزارتخانه متبوع بیژن زنگنه بیش از هر وزارتخانه دیگری از تحریم ها زیان دیده است.از همین رو،اولین وزارتخانه ای هم بود که با لغو تحریم ها بیشترین سود را به اقتصاد کشور هدیه کرد. زنگنه دربازار نفت به «دیپلمات کهنه کار نفتی» معروف است.قدرت چانه زنی بالای او سبب شد تا در اجلاس نوامبر کشورهای صادرکننده نفت،ایران از تصمیم کاهش تولید مستثنی شود.در اجلاس ۱۷۲ که تصمیم اوپک برای ۹ ماه دیگر تمدید شد اما با اتکا به انتخابات اخیر ریاست جمهوری در ایران به اوپک رفت تا بگوید:«انتخابات اخير ايران يك مرحله مهم بود،به اين دليل كه مردم در اين انتخابات به تعامل با جهان راي مثبت دادند.»
خبرگزاری رویترز سخن زنگنه را پيام روشني به ايالات متحده آمريكا تفسیر کرده كه اخیرا در پی اجرای دوباره تحريم هاي ۱۹۷۹ علیه ایران است.
محمود خاقانی در این رابطه در گفت و گو با خبرآنلاین می گوید:« قبل از انتخابات شرکت های خارجی نتیجه انتخابات ایران را پیش بینی نمی کردند و جوی ایجاد شده بود که آقای روحانی ممکن است رییس جمهور بعدی نباشد،حال آنکه نتیجه انتخابات تحلیل های خیلی ها را در دنیا بهم ریخت از جمله آقای ترامپ در حالی برنامه سفر به عربستان را در دستور کار قرار داد که گمان می کرد،انتخابات ایران چندان پررنگ نیست و این سفر هم بر اساس تحلیل های غلط تنظیم شده بود.»
وی تاکید کرد:«بی شک با انتخاب دوباره حسن روحانی به عنوان رییس جمهوری دور دوازدهم، برجام دورنمای تداوم و بهتر شدن را دارد،زیرا ریسک سرمایه گذاری و مشارکت در ایران کاهش پیدا کرده و بسیاری از شرکت ها آمادگی همکاری با ایران را دارند.»
ارسال نظر