توقف اجرای سند ۲۰۳۰ پس از فرمایشات رهبری

دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو در ایران گفت: بیانیه آموزش ۲۰۳۰ هیچ الزام و تعهدی را برای ایران ایجاد نمی‌کند و نظرات ایران در تدوین این بیانیه لحاظ شده است، همچنین پس از فرمایشات رهبر معظم انقلاب اجرای کار متوقف شده است.

در سپتامبر ۲۰۱۵ (شهریور ۹۴)، اهداف دستور کار مبانی توسعه پایدار ۲۰۳۰ که ۱۷ هدف اصلی و ۱۶۹ هدف فرعی دارد برای اقدام عملی همه کشورها برای تحقق حکومت یک‌پارچه در سازمان ملل ارائه شد. ایران نیز از کشورهای شرکت‌کننده در این اجلاس بود که متعهد به اجرای این سند شد و پس از آن سند ملی آموزش ۲۰۳۰ جمهوری اسلامی ایران با مدیریت و برنامه‌ریزی دفتر یونسکو در ایران با تشکیل ۳۰ کارگروه تخصصی تدوین و آماده و در تاریخ ۲۰ آذر ۹۵ رونمایی شد.

همچنین رهبران کشورهای عضو سازمان ملل، در سپتامبر ۲۰۱۵ در اجلاس عالی‌‌رتبه سازمان ملل تعهد کردند دستور کار جهانی توسعۀ پایدار ۲۰۳۰ را در سیاستگذاری‌های کلان خود در سطح ملی از اول ژانویه سال ۲۰۱۶ اجرایی کنند، براین اساس در بخش اهداف آموزشی موضوع آموزش و یادگیری مادام‌العمر با کیفیت، ‌برابر و فراگیر برای همه با محوریت یونسکو تعیین شده که ایران نیز متعهد به اجرای آن است. مؤلفه‌های کلیدی در برنامه آموزش ۲۰۳۰ عبارتند از برابری و فراگیر بودن، دسترسی برابر، عادلانه و باکیفیت، برابری جنسیتی، کیفیت آموزش و یادگیری مادام‌العمر.

در چارچوب عمل به ۲۰۳۰ به واژه‌هایی همچون شهروند جهانی و برابری جنسیتی اشاره شده است که این مباحث از سوی برخی صاحب‌نظران و کارشناسان به‌ویژه در شورای عالی انقلاب فرهنگی مورد نقد است و حتی برخی معتقدند که تصویب و اجرای این سند دگرگونی‌های بسیاری را در آموزش کشور ایجاد خواهد کرد که از جمله آن می‌توان به حذف کلیشه‌های جنسی و ارائه آموزش‌های جنسی به کودکان و حذف برخی مفاهیم قرآنی و ارزشی از کتاب‌های درسی به‌بهانه ترویج صلح و نبود خشونت اشاره کرد.

رهبر معظم انقلاب در دیدار با فرهنگیان کشور با اشاره به سند آموزش ۲۰۳۰ اشاره کردند: جمهوری اسلامی ایران تسلیم سندهایی مانند ۲۰۳۰ یونسکو نخواهد شد. به چه‌مناسبت یک مجموعه به‌اصطلاح بین‌المللی که قطعاً تحت نفوذ قدرت‌های دنیاست این حق را داشته باشد که برای ملت‌های دنیا تکلیف مشخص کند؟ اصل کار غلط است اینکه سندی را امضا کنیم و بعد بیاییم بی‌سروصدا آن را اجرا کنیم، نخیر، مطلقاً مجاز نیست.

سعدالله نصیری قیداری در رابطه با برخی اظهار نظرات و نقدها نسبت به سند آموزش ۲۰۳۰ یونسکو اظهار کرد: پس از سخنان راهگشای رهبر معظم انقلاب در رابطه با بیانیه آموزش ۲۰۳۰ بنده فقط یکبار مصاحبه و اعلام کردم فرمایشات ایشان فصل الخطاب است و به دغدغه هایشان توجه کامل داریم چرا که خط قرمز ما آرمان‌ها و ارزش‌های ایران اسلامی است.

وی افزود: درخواستی که از منتقدان دارم این است که وقتی نقدی را بیان می‌کنند مرجع آن را نیز ذکر کنند، در کجای بیانیه ۲۰۳۰ آمده است که تمام دانشمندان ما باید در اختیار سازمان ملل قرار بگیرند دقیقاً در کدام صفحه از بیانیه ۲۰۳۰ این موضوع ذکر شده است؟

دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو در ایران گفت: منتقدانی که می‌گویند یونسکو تحت فرمان امریکا و اسرائیل فعالیت می‌کند برای این صحبت دلیل بیاورند بنده می‌گویم که از بین ۱۶ نهادبین المللی ذیل سازمان ملل متحد, یونسکو از همه خوش نام‌تر است و از کشورهای عضو می‌خواهد تا مشاهیر و مواریث فرهنگی و معنوی کشور خود را در یونسکو ثبت کنند و ایران نیز برخی مشاهیر دینی، ادبی و تاریخی خود را در فهرست مشاهیر یونسکو ثبت کرده است.

نصیری قیداری بیان کرد: ۱۹۶ کشور جهان عضو سازمان یونسکو هستند و این نهاد آنها را تشویق می‌کند تا مشاهیر و داشته‌های فرهنگی خود را در این چهارراه فرهنگی دنیا ارائه کنند تا کشورهای مختلف یکدیگر را بشناسند و به جای هراس, دوستی، الفت و صلح میان کشورها نهادینه شود.

وی با اشاره به اینکه اسرائیل به عنوان اشعالگر در یونسکو محکوم شد, افزود: یونسکو بیت المقدس را به عنوان پایتخت رژیم اشغالگر قدس را به رسمیت نمی‌شناسد و در سال ۲۰۱۱ فلسطین را به عنوان عضو این سازمان به رسمیت شناخت.

دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو در ایران افزود: آمریکا و اسرائیل اعضای ذلیل سازمان یونسکو هستند از ۱۹۶ کشور عضو یونسکو، یکی بر دیگری ارجحیت ندارد و همه وضعیت یکسانی دارند. یونسکو مانند شورای امنیت نیست که برخی کشورها حق وتو داشته باشند و منافع آنها بر دیگران ارجحیت داشته باشد.

وی با اشاره به اینکه اخیراً رژیم اشغالگر قدس به عنوان اشعالگر در یونسکو محکوم شده است, افزود: یونسکو رژیم اشغالگر قدس را به رسمیت نمی‌شناسد و در سال ۲۰۱۱ با اکثریت قاطع اعضای خود، فلسطین را به عنوان عضو این سازمان به رسمیت شناخت.

نصیری قیداری عنوان کرد: ایران عضو شورای اجرایی یونسکو است و بیش از ۱۲۰ کشور به این عضویت ایران رای داده‌اند در حالیکه عربستان با وجود هزینه میلیون‌ها دلار رای نیاورد.

وی با اشاره به اینکه برخی منتقدان می‌گویند بیانیه ۲۰۳۰ یونسکو از طرف آمریکا تهیه شده است, گفت: بیانیه اینچئون به عنوان بیانیه آموزش ۲۰۳۰ است که ۶ بار پیش‌نویس آن میان کشورهای عضو یونسکو از جمله ایران چرخیده است و ما خود را بر اساس مواد مندرج در اساسنامه کمیسیون ملی مصوب دولت جمهوری اسلامی موظف می‌دانستیم نظرات ایران را در یونسکو تعقیب کنیم.

دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو در ایران ادامه داد: جمهوری اسلامی ایران در بیانیه اینچئون ۶ بار نظر داده است و برخی نظرات ما نیز مورد پذیرش قرار گرفته است از جمله در صفحه ۵۰ نظر ایران آمده است مبنی براینکه باید به فرهنگ ملی کشورها در اجرای بیانیه ۲۰۳۰ توجه شود و کشورها بتوانند براساس فرهنگ ملی و آرمان های خود تصمیم بگیرند.

نصیری قیداری افزود: بیانیه آموزش ۲۰۳۰ محصول مشارکت ۱۹۶ کشور عضو یونسکو است و ایران نیز کاملا هوشیار در این مسیر حضور داشته است و هیئت‌های اعزامی شامل کارشناسان, وزرا و نمایندگان مجلس شورای اسلامی کشور در مراحل مختلف پیش نویس، تدوین و تصویب آن حضور داشتند و این هیئت‌ها در تدوین بیانیه ۲۰۳۰ کاملا هوشمندانه حضور داشته‌اند. بیانیه ۲۰۳۰ با برنامه آموزش برای همه که از سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۵ در همه کشورهای عضو از جمله جمهوری اسلامی ایران اجرا می‌شد, فرق چندانی ندارد.

وی ادامه داد: تمام ۶ موضوعی که در بیانیه آموزش برای همه وجود داشت در بیانیه ۲۰۳۰ هم آمده است فقط تجربیات ۱۵ سال گذشته و اینکه در کجاها اجرا نقص داشته شناسایی شده است و تلاش شده تا رفع شود. بیانیه آموزش برای همه ۱۵ سال در ایران اجرا شد و هرسال نتایج بدست آمده به سازمان یونسکو ارسال و در گزارش جهانی چاپ شده است. اما در آن سال‌ها هیچ فردی بر آن نقدی و اعتراضی نکرد مگر این بیانیه را یونسکو تهیه نکرده بود؟ مراحلی که کمیسیون ملی و وزارتخانه‌های ذیربط در مورد آغاز برنامه آموزش برای همه در داخل کشور طی کرده‌اند عیناً در مورد بیانیه ۲۰۳۰ نیز طی شده است. هیچ کار جدیدی جز گرفتن حق تحفظ که از امتیازات روند اخیر است صورت نگرفته است.

* ۲۰۳۰ فقط یک بیانیه است و تعهدی برای ایران ایجاد نمی‌کند

دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو در ایران عنوان کرد: بیانیه آموزش ۲۰۳۰ فقط یک بیانیه است و هیچ الزامی برای اجرای آن وجود ندارد و هیچ تعهدی برای کشورها ایجاد نمی‌کند همچنین ایران به عنوان تنها کشور عضو یونسکو حق تحفظ برای خود در نظر گرفته است تا هر جای این بیانیه در تعارض با ارزش‌های دینی و ملی ما بود حتی در حد تعبیر و تفسیر آن را اجرا نکنیم.

نصیری قیداری اظهار کرد: ایران به جای اینکه همانند سایر کشورهای عضو یونسکو بیانیه آموزش ۲۰۳۰ یونسکو را اجرا کند کارگروه‌های متعددی را با دعوت از ۱۹ معاون وزیر و یک معاون رئیس جمهور و ۹۰ کارشناس تشکیل داد تا چارچوب عمل ملی ۲۰۳۰ را با تطبیق با اسناد بالا دستی تدوین کنیم که اگر مواردی در بیانیه با اسناد بالادستی ما در تضاد بود کنار گذاشته شود چرا که ایران حق تحفظ دارد.

* سند تحول بنیادین بر استفاده از تجربیات مفید جهانی تاکید دارد

وی اظهار کرد: اسناد بالادستی کشور نقشه راه ما هستند و سند تحول بنیادین آموزش و پرورش نیز تاکید دارد که دنیا را رصد کنیم و هر جا تحولی در نظام آموزش و پرورش وجود داشت بررسی کرده و آن را بر اساس معیارهای ایرانی و اسلامی بومی‌سازی کنیم در حقیقت تاکید دارد که از تجربیات مفید جهانی استفاده کنیم.

دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو در ایران تصریح کرد:با الهام از رهبر فرزانه انقلاب هوشیاری کامل داریم و با بصیرت براساس وظیفه‌ای که قانون تعیین کرده است تمام یافته‌های جهانی را رصد و بررسی می‌کنیم و اگر به حال کشور مفید باشد از آن تجربه استفاده خواهیم کرد و تجربیات مفید کشور را نیز در چارچوب قوانین و با نیت انسانی و کمک، در اختیار سایر کشورهای دنیا قرار می دهیم و این یک بده و بستان فرهنگی در سطح دنیاست.

* ما ننشسته‌ایم تا سایر کشورها برای ما قوانین بین‌المللی بنویسند

نصیری قیداری با اشاره به اینکه برخی منتقدان می‌گویند بیانیه آموزش ۲۰۳۰ بدون هیچ کنترلی ایران را ملزم به اجرای دستورات سازمان سیا و پنتاگون می‌کند, افزود: بیانیه آموزش ۲۰۳۰ محصول بیش از ۳۰ سال تلاش مشترک همه کشورهای عضو یونسکو است و ایران نیز به عنوان یک کشور غنی فرهنگی در نوشتن آن نقش داشته است. ایطور نیست ما بنشینیم و کشورهای دیگر قوانین بین‌المللی را بنویسند و ما مجری آنها باشیم. شأن کشور جمهوری اسلامی در یونسکو بر همگان روشن است و در مواردی مثلاً بالاترین جایگاه یعنی ریاست کنفرانس عمومی را دو سال بر عهده داشته است.

* حذف مفاهیم ایثار و شهادت از کتب درسی و بیانیه آموزش ۲۰۳۰

وی در رابطه با حذف مفاهیم ایثار و شهادت از کتب درسی و ارتباط آن با بیانیه ۲۰۳۰ یونسکو بیان کرد: بیانیه ۲۰۳۰ هنوز در کشور اجرا نشده است تا بگوییم به دلیل اجرای آن این اتفاقات رخ داده است هنوز چارچوب نهایی عمل ملی ۲۰۳۰ تدوین نشده بود تا اجرا شود و تاثیر بگذارد.

* اجرای بیانیه آموزش ۲۰۳۰ در ایران آغاز نشده است

وی ادامه داد: کشورهای عضو یونسکو از ژانویه سال ۲۰۱۶ اجرای بیانیه آموزش ۲۰۳۰ را آغاز کرده‌اند ولی ما هنوز اجرا را شروع نکرده‌‌ایم. چرا که می‌خواستیم چارچوب عمل ملی را تهیه کنیم و براساس اسناد بومی تهیه شده برای سال‌های آتی اقدام کنیم.

* ۲۰۳۰ متوقف شد

نصیری قیداری بیان کرد: در حال حاضرپس از فرمایشات رهبر معظم انقلاب و دستور دولت این کار متوقف شده است.

دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو در ایران درخصوص کرسی یونسکو در دانشگاه فرهنگیان بیان کرد: اینکه گفته می‌شود یونسکو پایگاهی در دانشگاه فرهنگیان ایجاد کرده است صحت ندارد. این دانشگاه به دلیل پتانسیل خوبی که دارد مجوز کرسی مادام العمر آموزش معلمان را از یونسکو دریافت کرده است و تمام کشورها این مجوزها را براساس قابلیتی که دارند طرحی به یونسکو می‌دهند و پس از ارزیابی‌های سختگیرانه مجوز دریافت می‌کنند.

نصیری قیداری گفت: ما ۱۲ کرسی دیگر در دانشگاه‌های کشور داریم که در حوزه‌های محیط زیست، انرژی های پاک و سلامت توسط اساتید ایرانی فعالیت می‌کنند. این کرسی‌ها در مسیر مرجعیت علمی ایران کار می‌کنند. یونسکو بزرگترین شبکه علمی-آموزشی و فرهنگی متشکل از۱۹۶ کشور است و یک کشور نیست، ما هم عضو این شبکه هستیم. تریبونی برای حضور در فضای بین المللی و دیپلماسی علمی -فرهنگی است. ما برای این حضور سالانه حق عضویت می‌پردازیم و اگر حضور عالمانه نداشته باشیم کشورهای دیگر مثل عربستان، قطر، ترکیه داشته‌های فرهنگی مارا به نام خود ثبت می‌کنند.

وی افزود:‌ ما براساس سند تحول بنیادین آموزش و پرورش، سند اسلامی شدن دانشگاه‌ها، نقشه جامع علمی کشور و برنامه‌های توسعه موظف به تعامل با سازمان‌های بین الملل هستیم و به یاری خداوند با پشتوانه فرهنگی قوی کشوری نیستیم که در این صحنه‌ها مرعوب دشمن شویم. بلکه سرفراز در تراز جمهوری اسلامی ایران حضور عالمانه داریم.