حال و هوای «اکباتان» و شهروندانش
اشاراتی درباره محله اکباتان؛ حالا اکباتان به یک محله تمام عیار تبدیل شده و هم محله ای هایی دارد که ضامن بقا و تداوم حیاتش هستند.
هفته نامه کرگدن - سید احمد محیط طباطبایی: اشاراتی درباره محله اکباتان؛ حالا اکباتان به یک محله تمام عیار تبدیل شده و هم محله ای هایی دارد که ضامن بقا و تداوم حیاتش هستند.
در هر مکانی که انسان ها در آن زندگی می کنند، موضوعات و مسائل دو منشا دارند؛ یا اعتباری هستند، یا ذاتی. پدیده های اعتباری براساس مسائل مختلفی که در جامعه پیش می آید یا براساس قوانین و مقررات ایجاد می شوند. مثلا قوانین راهنمایی و رانندگی اعتباری هستند. بعضی از پدیده ها هم ذاتی هستند. مثلا وقتی از محله یوسف آباد صحبت می کنیم صرفا از یک پلاک شهری صحبت نمی کنیم. کسانی که خودشان را متعلق به محله یوسف آباد می دانند، ممکن است در خیابان مستوفی ساکن باشند یا در خیابان مدیر و جهان آرا یا در خود خیابان یوسف آباد.
در هر مکانی که انسان ها در آن زندگی می کنند، موضوعات و مسائل دو منشا دارند؛ یا اعتباری هستند، یا ذاتی. پدیده های اعتباری براساس مسائل مختلفی که در جامعه پیش می آید یا براساس قوانین و مقررات ایجاد می شوند. مثلا قوانین راهنمایی و رانندگی اعتباری هستند. بعضی از پدیده ها هم ذاتی هستند. مثلا وقتی از محله یوسف آباد صحبت می کنیم صرفا از یک پلاک شهری صحبت نمی کنیم. کسانی که خودشان را متعلق به محله یوسف آباد می دانند، ممکن است در خیابان مستوفی ساکن باشند یا در خیابان مدیر و جهان آرا یا در خود خیابان یوسف آباد.
این را که مرزبندی این محله چیست، اهالی آن مشخص می کنند. یعنی ارتباطات انسان ها با یکدیگر و با مغازه ها و امکانات و مقاصد محلی روشن می کنند که آن ها اهل کدام محله اند. شهرداری اما فارغ از توجه بهاین هویت ذاتی دور محدوده ها خطی فرضی می کشید و آن ها را به طور اعتباری نامگذاری و منطقه بندی می کند.
محله ها به عنوان مهم ترین واحدهای تشکیل دهنده شهرها باید براساس خطوط ذاتی شکل بگیرند. به عبارت دیگر می توان گفت وقتی که یک جمعیت برای نخستین بار در جایی مستقر می شود در طول زمان افراد در دل این جمعیت روابطی با یکدیگر برقرار می کنند و نوعی وابستگی و تعلق خاطر را در کنار یکدیگر به وجود می آورند. از طرف دیگر افراد گذشته مشترک و ریشه های مشترکی پیدا می کنند و همین موضوع سبب می شود دارای اهلیتی شوند.
وقتی افراد اهل جایی شدند، یک جامعه شهری را به وجود می آورند. برای درک این معنی می توانیم مثالی مطرح کنیم. شما می توانید شهروند تهران باشید. می توانید شهروند نیویورک، آمستردام یا امارات باشید اما نمی توانید اهل اصفهان یا تهران یا هر کدام دیگر از این شهرها باشید. اصفهانی بودن ذاتی است و به طور اعتباری حادثه نمی شود بلکه تداوم زیست چندین نسل در یک نقطه این ویژگی ذاتی را به یک اصفهانی بخشیده است.
بنابراین محله به معنای واقعی یعنی مکانی جغرافیایی و افرادی که در آن زندگی می کنند اهل آن جا هستند و به آن جا دلبسته و وابسته اند. در این شرایط دیگر منزلت های اعتباری باعث جا به جایی افراد در شهر نمی شود اما وقتی زندگی کردن در نیاوران یک منزلت است، همه آن هایی که اهلیتشان را از دست داده اند، سعی می کنند در نیاوران ساکن شوند. در این حالت جامعه دچار وضعیت خوش نشینی می شود.
وقتی تو اهل جایی باشی، دیگر برایت فرقی نمی کند که دیگران درباره محله تو چه فکری می کنند، چون تو به آن محله وابسته و دلبسته ای. وقتی شهری یک زندگی پررونق دارد، به عبارت دیگر وقتی حال شهر خوب است که شهر یک حیات مدنی علاوه بر کالبد معماری داشته باشد. در مقابل وقتی که جامعه ناپایدار می شود، افراد به درون ساختمان ها پناه می برند و فضاهای بیرونی و ارتباطات اجتماعی اهمیت خودشان را از دست می دهند. خاطرات خیابان و کوچه ناپدید می شود. چنان که در روزگار خودمان می بینیم افراد دیگر خاطره ای از کوچه و خیابان و محله ندارند.
یکی از محلات تهران که اهالی اش آن را شهرک می نامند و در اوایل دهه پنجاه در حاشیه بیرونی شهر ایجاد شد، محله شهرک اکباتان است. محله ای که به لحاظ تعداد واحد مسکونی و پیش بینی بیش از چهار هزار واحد به لحاظ کمی در زمان خودش پدیده ای عجیب و تازه بود و برای قشر متوسط و مهاجران جدید شهر که در این طبقه قرار می گرفتند، طراحی شده بود.
در ابتدا که واحدهای مسکونی شهرک اکباتان فروخته می شد قیمتش متری سه هزار تومان بود، در حالی که همزمان قیمت ملک در قسمت های میانی شهر متری سی هزار تومان بود. طراحان معماری شهرک اکباتان شاید در ابتدا نمی دانستند با انتخاب مصالحشان برای ساخت این مجموعه چه آینده ویژه ای را دارند برای آن رقم می زنند.
مصالحی که در ساخت مجتمع های شهرک اکباتان به کار گرفته شد، بتن و سیمان و به طور کلی مصالحی بود که خراب کردن و دوباره ساختنش هرگز سودآور نبود. این یکی از دلایل پایداری شهرک اکباتان طی چهار دهه ای است که از عمر آن می گذرد، آن هم در شرایطی که خراب کردن یک ساختمان و دوباره ساختنش در اقتصاد بیمار شهر ما به سودآورترین کار تبدیل شده است. این پایداری سبب شد امروز با نسل سوم اکباتان نشینان رو به رو شویم. در نتیجه یک جامعه شهری در آن جا شکل گرفت و اکباتانی بودن تبدیل به یک صفت شد.
امروزه اهالی اکباتان حاضر نیستند برای زندگی به جای دیگری از شهر بروند و دوست دارند ساختمان هایشان را به اکباتانی ها اجاره بدهند. دختر و پسرهای اکباتانی وقتی ازدواج می کنند دوست دارند همان جا ساکن شوند. همه این شواهد نشان می دهد اکباتان با شکل و شمایلی جدید معنای کاملی از محله و تعلق خاطر به آن را پیدا کرده است. اگر در گذشته محله و کوی و برزن داشتیم، حالا برج ما همان کوی ماست و طبقات ما رزن ماست و تمام آنچه را در یک محله به عنوان یک جامعه به هم پیوسته شهری شکل می گرفت به وضوح در مجتمع های شهرک اکباتان شاهد هستیم.
محله شدن و اهل محله ای بودن موارد دیگری را هم به دنبال می آورد. مثلا وقتی کسی در محله عودلاجان ساکن بود، «الک دولک» بازی مرسوم و معمول او با بچه های محل بود. زمانی که در تهران بعد از اشغال متفقین مجتمع هایی ساخته شد مثل چهارصد دستگاه، زمین های فوتبال در آن ها ایجاد شد و فوتبال تبدیل شد به بازی آن محلات. حالا هم ساختمان هیا سخت و فرم سیمانی و بتنی اکباتان باعث شده اند بازی ای مثل پارکور به بازی اکباتانی ها تبدیل شود.
حالا اکباتان به یک محله تمام عیار تبدیل شده و هم محله ای هایی دارد که ضامن بقا و تداوم حیاتش هستند. ناگهان می بینیم که زمینی به وسعت بیست هزار متر در این مجموعه که قرار بود به احداث فضای سبز برای هم محله ای های اکباتان اختصاص پیدا کند، تبدیل می شود به یک مال و یک مرکز تجاری بزرگ. گویی تیر خلاصی با این کار به محله اکباتان شلیک کرده اند. چنان که پیش تر و در محلات قدیم هم این تجربه را داشته ایم که یک لبنیاتی مهم تر از یک مغازه شهروند است، زیرا در مغازه لبنیاتی است که ارتباطات انسانی به وجود می آید و شکل گیری این ارتباطات در این دست مکان هاست که سبب قوام بخشیدن به هویت های محلی می شود.
با ساختن چنین مجمتع تجاری ای در محله شهر اکباتان در حقیقت داریم از افراد سایر نقاط شهر برای ورود به این محله تنها به قصد خرید دعوت می کنیم و این امری است که آرامش و امنیت محلی این منطقه را بر هم می زند و می تواند تداوم سکونت در آن را تحت تاثیر قرار دهد. در حالی که تداوم سکونت در محله های شهری و اهل جایی بودن برای یک شهر امری حیاتی است، چرا که تعلق خاطر به شهر را برای ما به ارمغان می آورد و باعث حفظ شهر می شود.
پ
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان
اپلیکیشن برترین ها
را نصب کنید.
نظر کاربران
چقد پول گرفتین اکباتان و تبلیغ کنید?
بالایی:چیه فضول اینم هستی،؟حتما از اون عاطل و باطل هایی که عرضه پول دراوردن ندارنو صبح تا شب فقط سرشون تو زندگی اینو اونه و پولای مردمو میشمارن!
دوست عزیز اکباتان نیاز به تعریف ندارد. همه چیز عالی بود اگر امثال شما برای خرید و لذت بردن از فضای سبز آن پایتان را به اینجا نگذاشته بودید.
پاسخ ها
قربونت ته تهش یه آپارتمان خریدی که سندش فقط مال همون آپارتمانه نه برای کل شهرک .. بعدشم یه جوری حرف میزنی انگار خودت پات رو از اون شهرک بیرون نذاشتی و غیر بازارچه اونجا از هیچ جا خرید نکردی .. چه ملتی پیدا میشن به خدا
مجتمع پارس بیمه اکباتان که مدیریت بلد نیستن سر یه چیز ساده در گیر میشن تا حالا دوبار زدم 110 بخاطر سلب آسایش و سرایدار افغانیش دیگه تو خونش ادم با این اجاره های سنگین آرامش نداره بعضی فرهنگ آپارتمان ندارن حتی مدیراش شعور درست ندارن . بیرون کنید افغانی هارو وقتی میگن با شوتی 12 نفره با پژو میان توهین به مرزبانی ماست فرهنگ درستی ندارن لجبازی میکنند مخصوصا خسارت میزنند پررو شدن
جای خوبیه اکباتان
تو تمام این سالها شهردارانی که سر کار اومدن دشمنی شدید خودشون رو با این شهرک به اثبات رسوندن
تعریف شهرک در شهرسازی کاملا مشخصه ، حالا ببینید چه بلایی سر شهرک قشنگ ما اوردن:
برداشتن دیوار شرقی و ایجاد خیابان های فرعی با کوی بیمه که بشددددت به ترافیک شهرک اضافه کرد
کشیدن اتوبان شهید ستاری درست از میانه ی شهرک
ایجاد مگا مال در زمینی که در دهه ی هفتاد به عنوان فرهنگسرا کلنگ زنی شد
ایجاد بیمارستان فوق تخصصی نازایی که از تمام کشور مراجعه کننده داره
ایجاد دانشگاه
خانه ی الزایمر
برگزاری مسابقات و تمرینات متعدد فوتبال در ورزشگاه های دستگردی(پاس) و راه اهن
تبدیل ساختمان های کوی بیمه به ساختمان های اداری و متعاقب اون تبدیل خیابان های شهرک به پارکینگ این اداره جات و قرار دادن پارکبان و مشکلات متعدد بعد از این کار
غصب کردن و فروختن زمین های مشاعی شهرک به عنوان ملک تجاری
نابودی فضاهای سبز و اختصاص فضای های سبز به پروژه های بیهوده
وووووو
اتصال فاضلاب محله های اطراف به فاضلاب اکباتان( بجای ساخت فاضلاب های دیگه)
ایجاد مترو در جوار ساختمانهایی به این سنگینی و جمع اوری خطوط اتوبوس رانی
ایجاد پایانه ی قطارهای مترو
......
دیگه چقدر بگم از بلاهایی که سرمون اوردن؟؟؟
اکباتان خیلی خونه های دلگیری داره، من نمیدونم چجوری اونجا زندگی میکنن....با همه کلاسی ک براش میذارن، من اصلا نمیپسندم...ضمن اینکه در کثیف ترین جای تهران قرار داره، میدون آزادی و ترمینال و پایانه بی آر تی و ...
چطور یه نفر میتونه به یه مجتمع بتنی دلگیر دل ببنده واقعا ادم یاد مرگ و سالهای اخر زندگی و بازنشستگی میفته با دیدن این خونه های بتنی دلگیر همچین اش دهن سوزیم نیس معلومه نویستده خودش اکباتان زندکی میکنه من که خونه شخصی ساز رو به مجتمع ترجیح میدم چون تو مجتمع احساس خفگی بهم دست میده