توجیه درز نسخه قاچاق فیلم‌های سینمایی
درمیشیان همچنان مسئولیت لو رفتن این نسخه را متوجه سازمان سینمایی دانست و در همین راستا تاکید کرد: «من به غیر از سازمان سینمایی هیچ سازمان دیگری را برای دریافت پروانه نمایش و ساخت نمی‌شناسم که نسخه‌ای از فیلمم را به آنجا ارائه کنم و به هیچ عنوان به هیچ شخص یا نهاد دیگری نسخه‌ای از فیلمم را نداده بودم و بارها کتبا از سازمان سینمایی درخواست کرده بودم نسخه بازبینی‌ام را پس دهند.
تابناک: پس از آنکه سازمان سینمایی به واسطه لو رفتن نسخه «بازبینی» چندین فیلم سینمایی و در آخرین نمونه «عصبانی نیستم»، مورد نقد جدی قرار گرفت، این سازمان نقل قول غیرواقعی از کارگردان این فیلم سینمایی منتشر کرد تا سایه سنگین تبعات لو رفتن این فیلم سینمایی بر روی سر متولی سینمای ایران سنگینی نکند؛ اتفاقی که با واکنش این کارگردان مواجه شد و به سرعت ادعاهای مطرح شده توسط سازمان سینمایی را رد کرد.
همان گونه که پیشتر گفته شد، نسخه نهایی فیلم‌های سینمایی چکیده تمامی سرمایه گذاری تهیه کننده و کارگردان است و به همین دلیل با احتیاط جابجا می‌شود و این احتیاط پس از فراگیر شدن سینمای دیجیتال و سهولت کپی فیلم‌ها، دو چندان شده است. معمولا کارگردان‌ها برای ارائه هر نسخه به بخش‌های مختل، عبارات متفاوتی استفاده می‌کنند تا بتوانند در صورت لو رفتن فیلم‌هایشان به سهولت منشأ لو رفتن فیلم‌ها را مشخص کنند.
نسخه‌ای که به سازمان سینمایی ارسال می‌شود تا توسط شورای صنفی نمایش ارزیابی شود با عبارت «نسخه بازبینی» یا «جهت بازبینی» در بخشی از تصاویر که قابل کراپ کردن نباشد همراه می‌شود. بدین ترتیب اگر فیلمی با چنین عبارتی قاچاق شود، این فیلم از سازمان سینمایی به بیرون درز کرده است؛ مگر آنکه فیلمسازی قصد انتشار نسخه قاچاق فیلمش را داشته باشد که چندان امر معقولی نیست.
در تاریخ سازمان سینمایی موارد انگشت شماری از فیلم‌های سینمایی با عبارت «نسخه بازبینی» لو رفته که «یک خانواده محترم» و «سنتوری» از آن جمله هستند اما در شش ماه اخیر دست کم خبر درز چهار فیلم سینمایی رسانه‌ای شده است؛ فیلم‌هایی که همگی با عبارت «نسخه بازبینی» همراه بوده و به همین دلیل تنها در اختیار سازمان سینمایی بوده و انتظار می رفته صرفاً در اختیار ارکان اصلی و مرتبط این سازمان یعنی رئیس سازمان، معاون نظارت و ارزشیابی و مدیر کل سینمای حرفه‌ای باشد.
دی ماه ۱۳۹۵ بود که خبر رسید فیلم سینمایی «یک دزدی عاشقانه» به کارگردانی امیرشهاب رضویان با نشان «نسخه بازبینی» لو رفته است. اواخر همان ماه، خبری دیگر مبنی بر لو رفتن «نسخه بازبینی» دو فیلم «فروشنده» و «ابد و یک روز» منتشر شد و حدود یک هفته پیش «نسخه بازبینی» فیلم سینمایی «عصبانی نیستم» نیز لو رفت و قاچاق آن منتشر شد که ضربه سختی به صاحب این اثر محسوب می‌شود.
چندی بعد، حیدریان رئیس فعلی سازمان سینمایی در جریان یک گفت و گو به پاسخی در این زمینه با انکار پاسخ داد و گفت: «خیلی بعید میدانم این خبر صحت داشته باشد، چون فیلم با آرم بازبینی را صاحب فیلم به سازمان سینمایی می‌دهد، پس ممکن است با همان آرم هم در جای دیگری نمایش داده شده باشد و این آرمی نیست که در سازمان روی فیلم خورده باشد.»
حیدریان افزوده است: «البته نمی‌خواهم هیچ احتمالی را رد کنم، به همین دلیل معاون نظارت و ارزشیابی سازمان سینمایی را مکلف کرده‌ام که در یک کمیته چهار - پنج نفره که در این حوزه اهل تجربه هستند موضوع را بررسی کنند و تا انتهای خط بروند که ببینیم از چه‌طریقی این اتفاق افتاده است. بدیهی است که سازمان سینمایی باید امن و امین فیلمسازان باشد و همین‌طور هم هست و اگر خطا و خلافی رخ داده باید طوری برخورد کنیم که امکان تکرار نباشد، اما با این حال هنوز در این‌باره قضاوتی ندارد تا این تیم بررسی‌های لازم را انجام دهد و بعد نتیجه را اعلام خواهیم کرد.»
انکار حیدریان در حالی رخ می‌دهد که با بررسی سوابق این چهار فیلم، درمی یابیم نه تدوینگران، نه پخش کنندگان، نه تهیه کنندگان و نه هیچ یک از عوامل اصلی این فیلم‌ها که ممکن است به «نسخه بازبینی» این فیلم‌ها دسترسی داشته باشند، یکی نیستند و تنها عامل مشترک میان این فیلم‌ها امانت بودن نسخه «بازبینی» آثارشان نزد سازمان سینمایی بوده است. همچنین اینکه حیدریان اتهام لو رفتن «نسخه بازبینی» را به صاحبین اثر که تنها دارندگان نسخه بازبینی در کنار سازمان سینمایی می‌توانند باشند، جای تأمل دارد.
پس از این ماجرا سازمان سینمایی دو تاکتیک در پیش گرفت؛ نخست، از سینماگران درخواست کرد که به جای نسخه DVD، از این پس نسخه DCP فیلم های سینمایی را برای بازبینی به شورای پروانه نمایش ارائه کنند. نسخه DCP که اختصار Digital Cinema Package است، مشتمل بر یک سری کدنویسی است که دسترسی به فیلم را بسیار دشوار می‌سازد. به عنوان مثال می‌توان تعریف کرد که نسخه DCP فیلم سینمایی فقط تعداد مشخصی مرتبه به نمایش درآید.
به عنوان مثال می‌توان تعریف کرد، نسخه DCP فیلم عصبانی نیستم که در یک سرور ذخیره می‌شود، صرفاً یک بار به نمایش درآید. با این حال نسخه DCP نیز کار را به لحاظ فنی صرفاً دشوار می‌سازد و در پی استعلام بخش فرهنگی «تابناک»، تکنیسین‌های دفتر مولتی مدیای «تابناک» تایید کردند که امکان رمزشکنی و انتشار نسخه DCP نیز وجود دارد و نسخه DCP امکان قاچاق را به صفر نمی‌رساند اما ریسک این روند را کاهش می‌دهد.
بنابراین منطق حکم می‌کند که به جای درخواست دریافت نسخه DCP که تضمین صددرصدی را فراهم نمی‌سازد، محل نفوذ این فیلم‌ها بسته شود. تاکتیک دوم در همین راستا بود و همزمان با اطلاعیه درباره نسخه DCP، نقل قولی از رضا درمیشیان توسط سازمان سینمایی منتشر شد که غیرمنتظره و عجیب بود و در نهایت مشخص شد غیرواقع بوده است.
سازمان سینمایی به نقل از درمیشیان آورده بود: «رضا درمشيان-تهيه كننده وكارگردان -اين اثر سينمايي با حضور در اين كميته بررسی قاچاق نسخه بازبینی «عصبانی نیستم» ضمن ارائه توضيحات لازم پيرامون اين موضوع اذعان كرد:"نسخه بازبيني فيلم؛ به غير از شوراي پروانه نمايش به افراد ديگري نيز ارائه شده است". که در پی این موضوع مقرر شد تا جزئيات بيشتر پيرامون اين موضوع در دست تحقيق و بررسي كميته قرار گیرد.»
این نقل قول در واقع قرار بود لو رفتن فیلم را به گردن تهیه کننده و کارگردان این فیلم سینمایی بیاندازد و مسئولیت رئیس و معاونین سازمان سینمایی را در قبال این وقایع صفر نماید اما ساعتی بعد درمیشیان این نقل قول را به کلی تکذیب کرد. درمیشیان در این زمینه گفت: «من این حرف‌ها را نزده ام. بعید هم میدانم این مصاحبه از سوی روابط عمومی سازمان سینمایی باشد چرا که روابط عمومی سازمان سینمایی آن قدر محترم هستند که از قول من مصاحبه کذب و دروغ منتشر نکنند.»
درمیشیان همچنان مسئولیت لو رفتن این نسخه را متوجه سازمان سینمایی دانست و در همین راستا تاکید کرد: «من به غیر از سازمان سینمایی هیچ سازمان دیگری را برای دریافت پروانه نمایش و ساخت نمی‌شناسم که نسخه‌ای از فیلمم را به آنجا ارائه کنم و به هیچ عنوان به هیچ شخص یا نهاد دیگری نسخه‌ای از فیلمم را نداده بودم و بارها کتبا از سازمان سینمایی درخواست کرده بودم نسخه بازبینی‌ام را پس دهند. قصد اتهام یا تهمت زدن به کسی را هم ندارم ولی این اتفاق برایم بسیار سخت، ناگوار و دردناک است و به هیچ عنوان راضی به قاچاق فیلم مجوزدارم نیستم و تنها خواستار کشف حقیقت هستم.»
درمیشیان درباره تشکیل کمیته بررسی قاچاق نسخه بازبینی فیلم عصبانی نیستم یادآور شد: «به دعوت جناب آقای شاهسواری مدیر عامل محترم خانه سینما جلسه‌ای داشتیم. در این جلسه که در دفتر مدیرعامل خانه سینما برگزار شد، آقای فرجی مدیرکل سینمای حرفه ای ارشاد و آقای ابطحی رئیس ستاد مبارزه با قاچاق هم حضور داشتند.مفصل گله کردم، از عدم نمایش فیلم مجوزدارم در این چهار سال و حالا بیرون آمدن نسخه فیلم.»
به نظر می‌رسد این روزها خانه سینما و منوچهر شاهسواری بیش از سازمان سینمایی پیگیر مشخص شدن پشت پرده این ماجرا هستند. البته آنچه باعث افزایش این نگرانی شده، لو رفتن «عصبانی نیستم» در ادامه لو رفتن فیلم های «یک دزدی عاشقانه»، «فروشنده» و «ابد و یک روز» است و در واقع اکنون یک چرخه خطرناک وجود دارد که ریشه‌هایش مشخص نیست.
وقتی مشخص نشد که منبع قاچاق آن فیلم‌ها چه شخصی یا اشخاصی بوده و فیلم‌ها از کجا به دست قاچاقچیان رسیده، باید منتظر لو رفتن «عصبانی نیستم» می‌بودیم و اکنون اگر مسئول یا مسئولان لو رفتن فیلم‌ها مشخص نشود، نسخه «بازبینی» هیچ فیلم سینمایی در امنیت نخواهد بود و نمی‌توان منکر تکرار دوباره چنین وقایع تلخی درباره سایر آثار سینمای ایران شد.
همان گونه که پیشتر گفته شد، نسخه نهایی فیلم‌های سینمایی چکیده تمامی سرمایه گذاری تهیه کننده و کارگردان است و به همین دلیل با احتیاط جابجا می‌شود و این احتیاط پس از فراگیر شدن سینمای دیجیتال و سهولت کپی فیلم‌ها، دو چندان شده است. معمولا کارگردان‌ها برای ارائه هر نسخه به بخش‌های مختل، عبارات متفاوتی استفاده می‌کنند تا بتوانند در صورت لو رفتن فیلم‌هایشان به سهولت منشأ لو رفتن فیلم‌ها را مشخص کنند.
نسخه‌ای که به سازمان سینمایی ارسال می‌شود تا توسط شورای صنفی نمایش ارزیابی شود با عبارت «نسخه بازبینی» یا «جهت بازبینی» در بخشی از تصاویر که قابل کراپ کردن نباشد همراه می‌شود. بدین ترتیب اگر فیلمی با چنین عبارتی قاچاق شود، این فیلم از سازمان سینمایی به بیرون درز کرده است؛ مگر آنکه فیلمسازی قصد انتشار نسخه قاچاق فیلمش را داشته باشد که چندان امر معقولی نیست.
در تاریخ سازمان سینمایی موارد انگشت شماری از فیلم‌های سینمایی با عبارت «نسخه بازبینی» لو رفته که «یک خانواده محترم» و «سنتوری» از آن جمله هستند اما در شش ماه اخیر دست کم خبر درز چهار فیلم سینمایی رسانه‌ای شده است؛ فیلم‌هایی که همگی با عبارت «نسخه بازبینی» همراه بوده و به همین دلیل تنها در اختیار سازمان سینمایی بوده و انتظار می رفته صرفاً در اختیار ارکان اصلی و مرتبط این سازمان یعنی رئیس سازمان، معاون نظارت و ارزشیابی و مدیر کل سینمای حرفه‌ای باشد.
دی ماه ۱۳۹۵ بود که خبر رسید فیلم سینمایی «یک دزدی عاشقانه» به کارگردانی امیرشهاب رضویان با نشان «نسخه بازبینی» لو رفته است. اواخر همان ماه، خبری دیگر مبنی بر لو رفتن «نسخه بازبینی» دو فیلم «فروشنده» و «ابد و یک روز» منتشر شد و حدود یک هفته پیش «نسخه بازبینی» فیلم سینمایی «عصبانی نیستم» نیز لو رفت و قاچاق آن منتشر شد که ضربه سختی به صاحب این اثر محسوب می‌شود.
چندی بعد، حیدریان رئیس فعلی سازمان سینمایی در جریان یک گفت و گو به پاسخی در این زمینه با انکار پاسخ داد و گفت: «خیلی بعید میدانم این خبر صحت داشته باشد، چون فیلم با آرم بازبینی را صاحب فیلم به سازمان سینمایی می‌دهد، پس ممکن است با همان آرم هم در جای دیگری نمایش داده شده باشد و این آرمی نیست که در سازمان روی فیلم خورده باشد.»
حیدریان افزوده است: «البته نمی‌خواهم هیچ احتمالی را رد کنم، به همین دلیل معاون نظارت و ارزشیابی سازمان سینمایی را مکلف کرده‌ام که در یک کمیته چهار - پنج نفره که در این حوزه اهل تجربه هستند موضوع را بررسی کنند و تا انتهای خط بروند که ببینیم از چه‌طریقی این اتفاق افتاده است. بدیهی است که سازمان سینمایی باید امن و امین فیلمسازان باشد و همین‌طور هم هست و اگر خطا و خلافی رخ داده باید طوری برخورد کنیم که امکان تکرار نباشد، اما با این حال هنوز در این‌باره قضاوتی ندارد تا این تیم بررسی‌های لازم را انجام دهد و بعد نتیجه را اعلام خواهیم کرد.»
انکار حیدریان در حالی رخ می‌دهد که با بررسی سوابق این چهار فیلم، درمی یابیم نه تدوینگران، نه پخش کنندگان، نه تهیه کنندگان و نه هیچ یک از عوامل اصلی این فیلم‌ها که ممکن است به «نسخه بازبینی» این فیلم‌ها دسترسی داشته باشند، یکی نیستند و تنها عامل مشترک میان این فیلم‌ها امانت بودن نسخه «بازبینی» آثارشان نزد سازمان سینمایی بوده است. همچنین اینکه حیدریان اتهام لو رفتن «نسخه بازبینی» را به صاحبین اثر که تنها دارندگان نسخه بازبینی در کنار سازمان سینمایی می‌توانند باشند، جای تأمل دارد.
پس از این ماجرا سازمان سینمایی دو تاکتیک در پیش گرفت؛ نخست، از سینماگران درخواست کرد که به جای نسخه DVD، از این پس نسخه DCP فیلم های سینمایی را برای بازبینی به شورای پروانه نمایش ارائه کنند. نسخه DCP که اختصار Digital Cinema Package است، مشتمل بر یک سری کدنویسی است که دسترسی به فیلم را بسیار دشوار می‌سازد. به عنوان مثال می‌توان تعریف کرد که نسخه DCP فیلم سینمایی فقط تعداد مشخصی مرتبه به نمایش درآید.
به عنوان مثال می‌توان تعریف کرد، نسخه DCP فیلم عصبانی نیستم که در یک سرور ذخیره می‌شود، صرفاً یک بار به نمایش درآید. با این حال نسخه DCP نیز کار را به لحاظ فنی صرفاً دشوار می‌سازد و در پی استعلام بخش فرهنگی «تابناک»، تکنیسین‌های دفتر مولتی مدیای «تابناک» تایید کردند که امکان رمزشکنی و انتشار نسخه DCP نیز وجود دارد و نسخه DCP امکان قاچاق را به صفر نمی‌رساند اما ریسک این روند را کاهش می‌دهد.
بنابراین منطق حکم می‌کند که به جای درخواست دریافت نسخه DCP که تضمین صددرصدی را فراهم نمی‌سازد، محل نفوذ این فیلم‌ها بسته شود. تاکتیک دوم در همین راستا بود و همزمان با اطلاعیه درباره نسخه DCP، نقل قولی از رضا درمیشیان توسط سازمان سینمایی منتشر شد که غیرمنتظره و عجیب بود و در نهایت مشخص شد غیرواقع بوده است.
سازمان سینمایی به نقل از درمیشیان آورده بود: «رضا درمشيان-تهيه كننده وكارگردان -اين اثر سينمايي با حضور در اين كميته بررسی قاچاق نسخه بازبینی «عصبانی نیستم» ضمن ارائه توضيحات لازم پيرامون اين موضوع اذعان كرد:"نسخه بازبيني فيلم؛ به غير از شوراي پروانه نمايش به افراد ديگري نيز ارائه شده است". که در پی این موضوع مقرر شد تا جزئيات بيشتر پيرامون اين موضوع در دست تحقيق و بررسي كميته قرار گیرد.»
این نقل قول در واقع قرار بود لو رفتن فیلم را به گردن تهیه کننده و کارگردان این فیلم سینمایی بیاندازد و مسئولیت رئیس و معاونین سازمان سینمایی را در قبال این وقایع صفر نماید اما ساعتی بعد درمیشیان این نقل قول را به کلی تکذیب کرد. درمیشیان در این زمینه گفت: «من این حرف‌ها را نزده ام. بعید هم میدانم این مصاحبه از سوی روابط عمومی سازمان سینمایی باشد چرا که روابط عمومی سازمان سینمایی آن قدر محترم هستند که از قول من مصاحبه کذب و دروغ منتشر نکنند.»
درمیشیان همچنان مسئولیت لو رفتن این نسخه را متوجه سازمان سینمایی دانست و در همین راستا تاکید کرد: «من به غیر از سازمان سینمایی هیچ سازمان دیگری را برای دریافت پروانه نمایش و ساخت نمی‌شناسم که نسخه‌ای از فیلمم را به آنجا ارائه کنم و به هیچ عنوان به هیچ شخص یا نهاد دیگری نسخه‌ای از فیلمم را نداده بودم و بارها کتبا از سازمان سینمایی درخواست کرده بودم نسخه بازبینی‌ام را پس دهند. قصد اتهام یا تهمت زدن به کسی را هم ندارم ولی این اتفاق برایم بسیار سخت، ناگوار و دردناک است و به هیچ عنوان راضی به قاچاق فیلم مجوزدارم نیستم و تنها خواستار کشف حقیقت هستم.»
درمیشیان درباره تشکیل کمیته بررسی قاچاق نسخه بازبینی فیلم عصبانی نیستم یادآور شد: «به دعوت جناب آقای شاهسواری مدیر عامل محترم خانه سینما جلسه‌ای داشتیم. در این جلسه که در دفتر مدیرعامل خانه سینما برگزار شد، آقای فرجی مدیرکل سینمای حرفه ای ارشاد و آقای ابطحی رئیس ستاد مبارزه با قاچاق هم حضور داشتند.مفصل گله کردم، از عدم نمایش فیلم مجوزدارم در این چهار سال و حالا بیرون آمدن نسخه فیلم.»
به نظر می‌رسد این روزها خانه سینما و منوچهر شاهسواری بیش از سازمان سینمایی پیگیر مشخص شدن پشت پرده این ماجرا هستند. البته آنچه باعث افزایش این نگرانی شده، لو رفتن «عصبانی نیستم» در ادامه لو رفتن فیلم های «یک دزدی عاشقانه»، «فروشنده» و «ابد و یک روز» است و در واقع اکنون یک چرخه خطرناک وجود دارد که ریشه‌هایش مشخص نیست.
وقتی مشخص نشد که منبع قاچاق آن فیلم‌ها چه شخصی یا اشخاصی بوده و فیلم‌ها از کجا به دست قاچاقچیان رسیده، باید منتظر لو رفتن «عصبانی نیستم» می‌بودیم و اکنون اگر مسئول یا مسئولان لو رفتن فیلم‌ها مشخص نشود، نسخه «بازبینی» هیچ فیلم سینمایی در امنیت نخواهد بود و نمی‌توان منکر تکرار دوباره چنین وقایع تلخی درباره سایر آثار سینمای ایران شد.
پ
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان
اپلیکیشن برترین ها
را نصب کنید.
ارسال نظر