رقابت ايرباس و بويينگ بر سر ورود هواپيما به ایران

روزنامه شرق: قرار بود اولین فروند هواپیمای بویینگ سال ٢٠١٨ وارد ایران شود؛ اما دست‌برقضا موعد آن زودتر رسید.

تركيش‌اير كه در‌خواست ساخت يك فروند هواپيماي بويينگ ٧٧٧ را داده بود، با رسيدن زمان موعود، به دلايلي از خريد آن انصراف داد و شركت بويينگ هم پيشنهاد خريد زودتر از موعد آن را به ایران داد. حالا كارشناسان ايراني در حال بررسي اين هواپيما هستند كه در صورت همخواني با شرايط آب‌وهوايي ايران، آن را تا يك ماه آينده، وارد ناوگان هوايي ايران كنند.

در همين راستا، وزارت خزانه‌داری آمریکا (اوفک) مجوز فروش هواپیما از سوی شرکت بويينگ به ایران را تأيید کرد و براین‌اساس نخستین فروند هواپیمای بويينگ ۷۷۷ از هواپیماهای خریداری‌شده از سوی ایران‌ایر، تا یک ماه آینده وارد ناوگان هواپیمایی شرکت هما خواهد شد. قرارداد خرید هواپیما از بويينگ، شامل ۱۸۰ فروند انواع هواپیماهای مسافری کوتاه‌برد، میان‌برد و بلندبرد است که این هواپیما (۷۷۷) جزء هواپیماهای بلندبرد محسوب می‌شود.

در همین ارتباط، اصغر فخریه‌کاشان، قائم‌مقام وزیر راه‌وشهرسازی، در گفت‌وگو با مهر ضمن تأيید این خبر، گفت: این هواپیما که دارای مجوز فروش از اوفک (OFAC)- دفتر دارایی‌های خارجی خزانه‌داری کل آمریکا- است، تا یک ماه آینده وارد ناوگان هوایی ایران‌ایر می‌شود. قائم‌مقام وزیر راه‌وشهرسازی در امور بازرگانی بین‌المللی با تأکید بر اینکه شرکت بويينگ برای فروش همه ۱۸۰ فروند هواپیمایی که ایران‌ایر سفارش داده، توانسته از اوفک مجوز بگیرد، افزود: این هواپیما که به‌زودی وارد آسمان ایران می‌شود، هواپیمایی است که شرکت ترکیش ایرلاین از خرید آن انصراف داده است.

بويينگ نو، مرجوعي نيست

وی درباره علت مرجوعی‌بودن این هواپیما اظهار کرد: نباید از لفظ مرجوعی برای خریدوفروش هواپیماهای نو استفاده کرد. درواقع در عبارت «مرجوعی» نوعی بدفهمی برای مخاطب وجود دارد و رسانه‌ها به اشتباه این واژه را به کار می‌برند که سبب می‌شود مخاطب فکر کند «پس‌مانده» کشورهای دیگر به ایران فروخته شده است. حال آنکه چنین نیست.

این مقام مسئول در وزارت راه‌وشهرسازی تصریح کرد: سیستم خریدوفروش هواپیما در دنیا، شبیه روشی است که در ایران‌خودرو به مشتریان فروخته می‌شود؛ خودروساز پس از کسب آپشن‌های مدنظر خریدار، به او وعده تحویل خودرو را در چند ماه آینده می‌دهد؛ اما بسیار اتفاق می‌افتد که خریدار پیش از سررسید، تقاضای استمهال زمان تحویل خودرو را به دلیل نداشتن منابع مالی یا هر دلیل دیگری دارد. درباره هواپیمای بويينگ ۷۷۷ نیز همین اتفاق افتاده و ترکیش ایرلاین که نوبت تحویل آن تا یک ماه آینده بوده، به دلایلی از تحویل‌گرفتن آن انصراف داده است.

وی با بیان اینکه در صورت هماهنگ‌بودن آپشن‌های این هواپیما با نیاز ایران‌ایر، این هواپیما در یک ماه آینده به مقامات کشورمان تحویل داده خواهد شد، خاطرنشان کرد: اما درصورتی‌که بخواهیم تغییراتی در ویژگی‌های داخلی آن مانند تعداد صندلی‌ها یا سیستم آشپزخانه تهیه غذای سرد و گرم هواپیما ایجاد کنیم، تحویل آن به دو ماه آینده موکول می‌شود.

با اين اوصاف، به نظر مي‌رسد رقابت دو غول هواپيمايي با هم اين روزها بيشتر شود. همين چند وقت پيش بود كه ايرباس، سه فروند هواپیمای خریداری‌شده ایران‌ایر را رسما به ناوگان ایران اضافه کرد تا دراین‌زمینه گوی سبقت را از رقیب آمریکایی‌اش برباید. در چنین شرایطی به نظر می‌رسد بويينگ نیز احساس خطر کرده و دنبال آن است تا تغییری هر چند محدود در اجرای قرارداد خود با هما به کار ببندد. شرکت هواپیمایی ترکیش ایرلاین به دلیل حوادث سیاسی و ناامنی‌های به‌وجودآمده در ترکیه، زیان‌های اقتصادی درخور توجهی را متحمل شده است و به همین دلیل بعضی از قراردادهای خود را برای خرید هواپیماهای جدید یا کاهش داده یا به تعویق انداخته است.

به گفته وی این تغییرات هم در قراردادهای این شرکت ترکیه‌ای با ایرباس و هم در تعامل با بويينگ شکل گرفته است. به دنبال این اتفاقات، شرایطی فراهم شده تا ایران‌ایر و بويينگ مذاکراتی را برای جابه‌جایی زمان اجرای قرارداد انجام دهند تا به‌این‌ترتیب نخستین هواپیمای ایران در هفته‌های آینده به ناوگان ایران اضافه شود.

اين خبر در حالي منتشر مي‌شود كه روز گذشته قرارداد خرید ٢٠ فروند هواپیمای کوتاه‌برد ATR با حضور نمایندگان این شرکت و مدیرعامل شرکت هواپیمایی ایران‌ایر به امضا رسيد. مذاکرات برای خرید هواپیماهای ATR هم‌زمان با مذاکرات خرید هواپیماهای ایرباس و بويينگ آغاز شده بود و اواخر سال گذشته قرارداد خرید ٢٠ فروند ATR به مراحل نهایی رسیده بود که روز گذشته با ادامه مذاکرات و توافق روی ارائه خدمات پس‌ازفروش و گارانتی از سوی نمایندگان این شرکت هواپیماساز، قرارداد منعقد شد.