اسرائیل نگران انقضای دو بند مهم برجام است

پایگاه خبری انتخاب: وبسایت روزنامه صهیونیستی جروزالم پست در مطلبی نوشت: مقامات اسرائیل در اثنای مذاکرات جهانی با ایران درباره برنامه هسته‌ای این کشور، یک شکایت را به کرات مطرح کردند: ۱۰ سال ممکن است برای یک سیاستمدار زمانی طولانی باشد؛ اما برای یک کشور زمان بسیار کوتاهی است.

بر همین اساس، اسرائیل از همین حالا خود را برای انقضای برخی از بند‌های مهم مندرج در توافق هسته‌ای که در پی آن مذاکرات به برجام افزوده شد، آماده می‌کند. دو مورد از این محدودیت‌ها که در چند سال آینده منقضی می‌شوند، فروش سلاح و برنامه موشک‌های بالستیک این کشور هستند.

بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی ماه گذشته در واشینگتن به جروزالم پست گفت که برای کاهش اثرات برخی از بندهای چالش‌زایِ رو به اتمامِ توافق هسته‌ای با دولت ترامپ همکاری می‌کند. وی مدعی شد ایران برای اسرائیل خطرناک‌تر است اگر به جای نقض برجام، به آن متعهد بماند.

زمانی که از نتانیاهو پرسیده شد آیا می‌تواند جزئیات بیشتری درباره استراتژی خود ارائه دهد، وی گفت: «می‌توانم، اما چنین کاری نمی‌کنم.» ولی نزدیکان نتانیاهو به جروزالم پست گفته اند که بحث‌ها آغاز شده است و این مباحث، در گام نخست، بر بندی متمرکز است که محدودیت‌های اعمال‌شده سازمان ملل را بر فعالیت‌های مرتبط با موشک‌های بالستیک ایران در کمتر از ۷ سال لغو می‌کند.

این محدودیت که در پیوست "ب" از قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل گنجانده شده است، از ایران می‌خواهد هیچ فعالیت مرتبط با موشک‌های بالستیکی که به هدف انتقال و استفاده از سلاح‌های هسته‌ای طراحی می‌شوند، انجام ندهد. این محدودیت، آزمایش‌های مبتنی بر فناوری موشک‌های بالستیک را نیز شامل می‌شود. این بند همچنین کشورها را از تأمین، فروش و انتقال ابزار، فناوری و آموزش‌های مرتبط با پیشبرد آن برنامه موشکی به ایران منع می‌کند.

تصمیم گنجاندن این بند در توافق هسته‌ای که ۸ سال ادامه می‌یابد -- و در غیر این صورت همزمان با انقضای برجام معلق می‌شد -- در اثنای مذاکرات هسته‌ای با مخالفت روسیه و چین روبرو شد. مسکو سالهاست بزرگترین تأمین‌کننده ادوات مرتبط با برنامه موشکی ایران محسوب می‌شود.

رژیم اسرائیل حالا معتقد است کشورهای اروپایی - که دیپلمات‌هایشان در زمان مذاکرات از طولانی‌تر شدن زمان اِعمال این محدودیت حمایت کردند - با این استراتژی که روسیه را -- در صورت ادامه حمایتش از برنامه موشکی ایران -- به کمک راهکارهایی خارج از سازمان ملل تنبیه می‌کند، همراه هستند. این استراتژی به معنای حفظ تحریم‌های اِعمال‌شده بر ضد ایران از طریق تهدید تأمین‌کنندگان زیرساخت‌های موشکی آن، علی‌رغم پایان ممنوعیت صریح سازمان ملل در این حوزه است.

به نظر می‌رسد این طرح در واشینگتن طرفداران زیادی داشته باشد. یک فعال نزدیک به یکی از سازمان‌های حامی رژیم اسرائیل در این خصوص می‌گوید: «تحریم روسیه در حال حاضر از همیشه در کنگره آمریکا طرفداران بیشتری دارد.» وی طرح جدید اسرائیل را اینگونه توصیف کرد: «تهدید روسیه به اِعمال تحریم‌های جدید و دشوار بر ضد مسکو برای فروش احتمالی قطعات موشک‌های بالستیک به ایران، دو نشان را با یک تیر می‌زند؛ یعنی دو نیروی بسیار بی‌ثبات‌کننده جهان را هدف قرار می‌دهد و از حمایت وسیعی نیز برخوردار می‌شود.»

گرچه اجرای این بند خاصِ سازمان ملل در سال ۲۰۲۳ پایان می‌یابد، انتظار می‌رود ایران مدت‌ها پیش از آن به دنبال شرکایی برای همکاری در این حوزه باشد. به همین دلیل، انتظار می‌رود دشمنان ایران بر تاریخی نامشخص که احتمالاً به چند سال آینده بازمی‌گردد متمرکز شوند.

برجام به ایران اجازه می‌دهد تعداد سانتریفیوژ‌هایی که می‌توان از آن‌ها برای غنی‌سازی اورانیوم استفاده کرد و تعداد زیرساخت‌های میزبان غنی‌سازی را تا ۹ سال دیگر افزایش دهد.
این توافق همچنین به ایران امکان می‌دهد سانتریفیوژ‌های خود را که بر مبنای نمونه‌های دهه 70 قرن گذشته طراحی شده‌اند، بهینه‌سازی کند.