معادله عجيب سن مصرف سيگار در کشور

روزنامه مردم سالاری: تبليغات صدا و سيما عليه سيگار کم شده، توليد سيگار داخلي افزايش داشته و در نهايت سن ابتلا به سيگار در کشور از ۱۴ به ۱۰ سال رسيده است.

چند روز پيش دبير جمعيت مبارزه با استعمال دخانيات اعلام كرد كه سن مصرف دخانيات از ۱۴ سال به ۱۰ سال رسيده است. البته اين خبر چندان هم تكان دهنده نبود. اين روزها مردم بارها با سيگار كشيدن نوجوان‌هايي روبرو هستند که هنوز پشت لبشان سبز نشده است. بر اساس آمار بيش از ۱۲ ميليون نفر در ايران سيگاري هستند.

تبليغات منفي سيگار ممنوع!

چند وقتي مي‌شود كه در تبليغات صدا‌وسيما جايي براي گفتن از مضرات سيگار باقي نمانده است. در مقابل تبليغ اجناس مضر مانند هله‌و‌هوله و سيم كارت‌هاي رنگارنگ، برجسته‌سازي پيامدهاي منفي سيگار کشيدن فراموش شده است. تبليغات محيطي هم که در اختيار شهرداري است، فعلا به دنبال تبليغات پول‌دار است و چون از تبليغ منفي عليه سيگار کشيدن چيزي عايد نمي‌شود پس بي‌خيال آن شده است. آيا با اين وضعيت نبايد سن ابتلا به سيگار کشيدن در کشور به ۱۰ سال برسد؟

فراواني سيگار؛ از قاچاق تا توليد ملي

مصرف سرانه سيگار در کشور حدود ۲/۲ نخ در روز است. سالانه ۶۵ ميليارد نخ سيگار در کشور مصرف مي‌شود. بسياري از کارشناسان معتقدند اگرچه مصرف سيگار مضر است، اما دولت نمي‌تواند از عوايد قابل توجه آن چشم پوشي کند. به گفته دبير جمعيت مبارزه با استعمال دخانيات در حال حاضر يک کمپاني آمريکايي بدون هيچ محدوديتي ۳۲۰ ميليون دلار سيگار وارد ايران مي‌کند.

در عين حال توليد سيگار با برند خارجي در مجتمع هاي دخاني داخلي به بهانه مبارزه با قاچاق هم افزايش يافته است. کار افزايش توليد سيگار به جايي رسيده که به گفته مدير عامل شرکت دخانيات ايران با راه‌اندازي خطوط توليد دو برند سيگار مارليک و آسيا، ضمن تأمين بخشي از نياز داخل، اضافه اين توليد به بازار مصرف منطقه صادر خواهد شد. البته ايشان يادشان رفته بگويند اين افزايش توليد اول يقه کودکان کشور خودمان را گرفته است.

در عين حال قاچاق سيگار هم به داخل کشور کم نيست. براساس گفته مديرعامل شركت دخانيات ايران سهم قاچاق از بازار سيگار ايران در سال ۱۳۹۰ دستكم ۴۰ درصد بوده است.
با اين وضع فراواني انواع و اقسام سيگار چرا در کشور ما نبايد سن مصرف سيگار کاهش پيدا کند؟ وقتي سيگار مثل نقل و نبات در جامعه توزيع مي‌شود، واقعا چه انتظار بي‌جايي است که سن سيگار کشيدن افزايش هم پيدا کند.

تابلوي ممنوعيت در جايي ديده نمي‌شود

هر چند شش سال از تصويب قانون جامع كنترل و مبارزه ملي با دخانيات گذشته، اما اطلاع‌رساني در اين باره به مردم انجام نشده است و بسياري از مردم از اين قانون خبري ندارند. اگر بخش‌نامه‌اي هم به دست ارگان‌هاي ذيربط رسيده، بي‌رمق به اجراي بندهاي مربوطه عمل مي‌کنند. در شرايطي كه سن مصرف دخانيات از 14 سال به 10 سال رسيده، منع فروش سيگار به افراد زير 18‌ سال همچنان شکل قانوني و اجرايي به خود نگرفته است.
اين در حالي است که مثلا قانون ممنوعيت فروش رايتل به زير ۱۸ سال ها در بوق و کرنا مي‌شود، اما قانون فروش سيگار به زير ۱۸ ساله ها نه. نمايندگان مجلس هم که در اين روزها سر هر ريز و درشتي و به هر بهانه اي به دولت تذکر مي‌دهند، يادشان رفته چنين قانوني هم وجود دارد و مي‌توانند بابت اجرا نشدن آن تذکر بدهند. شايد در اجرا نشدن اين هم منافعي نهفته است؛ مثل کاهش تبليغ منفي عليه سيگار يا افزايش توليد داخلي.