تاکسی‌های جنجالی اما پر طرفدار

روزنامه آرمان: اسنپ و تپسی دو نرم افزار تاکسی‌یاب آنلاین هستند که با وجود عمر کمی که دارند، جای خود را در میان روش‌های حمل و نقل مردم باز کرده‌اند. گرایش مردم به استفاده از این نرم افزارها برای حمل و نقل، نشان از رضایت آنها دارد و وقتی زمزمه‌های فیلتر کردن این دو نرم افزار شنیده شد، اعتراضاتی را با خود به همراه داشت.

بسیاری از مردم دلیل استفاده خود از این نرم افزارها را صرفه جویی در وقت و هزینه اعلام می‌کنند و معتقدند زودتر و ارزان‌تر به مقصد می‌رسند. با این حال این دو نرم‌افزار در کنار خوبی‌های خود، معایبی نیز دارند.

رتبه ۳ کنکور سال ۸۴ و فارغ التحصیل برق دانشگاه صنعتی شریف یکی از موسسان دو پدیده نوظهور به نام تپسی و اسنپ است که اخیرا جنجال زیادی به پا کرده است. فروردین سال ۹۵، شرکتی در اداره ثبت شرکت‌ها و موسسات غیرتجاری ایران به نام شرکت سهامی خاص پیشگامان فناوری و دانش آرامیس ثبت می‌شود که عموم مردم با نام تجاری «تپسی» آن را می‌شناسند. در میان اولین موسسان، نام هومن دمیرچیلو به چشم می‌خورد؛ او یک سال در شرکتی به نام کاماسیستم و ۳ سال در ایرانسل کار کرد و بعد به فرانسه رفت تا مدرک فوق لیسانس خود را در حوزه بازرگانی بگیرد. بعد از آن بود که به ایران آمد و سه گانه خود را رقم زد: تاکسی‌یاب، اسنپ و تپسی.

اسنپ، اپلیکیشن درخواست خودرو روی گوشی‌های هوشمند است که به عنوان پل ارتباطی بین کاربران مسافر و راننده عمل می‌کند و درخواست مسافر را به نزدیک ترین کاربر راننده ارسال می‌کند. پس از قبول درخواست از جانب راننده، مسافران اطلاعات راننده را مشاهده می‌کنند و زمانی که طول می‌کشد که راننده به مسافر برسد، برای مسافر مشخص می‌شود. پس از سوارشدن مسافر در خودرو، امکان پرداخت آنلاین نیز برای مسافران فراهم می‌شود و در پایان سفر امکان امتیازدهی به رانندگان وجود دارد. تیم کنترل کیفی و پشتیبانی اسنپ به صورت ۲۴ ساعته بر اساس امتیازات مسافران، اقدامات مختلفی را انجام می‌دهند؛ به عنوان نمونه بعضی از این اقدامات، منجر به آموزش مجدد رانندگان می‌شود.

آیا اسنپ امنیت دارد؟

با وجود اقبال مردم به این نرم افزارها، هنوز نگرانی‌هایی در مورد امنیت این نوع حمل و نقل وجود دارد. مدیر عامل اسنپ در مورد دغدغه مردم در انتخاب راننده‌های سطح شهر مبنی بر امنیت، گفت: تمام راننده‌ها توسط تیم آموزش و جذب مصاحبه می‌شوند و فهرستی کامل و با جزئیات دارند که حتی با شیوه پوشش، نحوه رفتار و صحبت با مسافر و استفاده از گوشی‌های هوشمند هم جزو معیارهای گزینشی آنها قرار می‌گیرد. راننده‌ها بعد از طی کردن این مراحل که مثل همه سازمان‌ها و ادارات استخدامی است، تمامی مدارک از جمله گواهینامه، بیمه نامه، کارت ملی، معاینه فنی و گواهی عدم سوءپیشینه‌شان اخذ می‌شود و علاوه بر آن خودرو شخص مصاحبه شونده براساس سازمان کنترل کیفی بازرسی می‌شود.

شهرام شاهکار خاطرنشان کرد: روند نظارت و گزینش راننده‌ها از سوی یک تیم کنترل کیفی رصد می‌شود و راننده‌هایی که همیشه امتیاز بالای ۴ کسب کرده‌اند، اگر به هر دلیلی یک بار از سوی مسافران امتیاز بدی دریافت کنند، مانیتور می‌شوند و به این موضوع رسیدگی می‌شود. هرچند در اولین مرحله، همکاری با راننده مذکور غیرفعال می‌شود و در شرایطی با مراجعه حضوری به این موضوع رسیدگی می‌شود تا دلایل اصلی کسب این امتیاز توسط کارشناس بررسی شود و اگر خطای جدی نباشد راننده مجددا فعال می‌شود.

نظر پلیس راهور درباره اسنپ و تپسی

رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی توضیحاتی درباره فعالیت آژانس‌های موبایلی ارائه کرد. تقی مهری درباره فعالیت آژانس‌های موبایلی اظهارکرد: این آژانس‌ها مجوز نگرفته‌اند و باید در ساماندهی که توسط شهرداری‌ها و وزارت کشور صورت می‌گیرد، تحت عنوان شرکت‌های حمل و نقل بار یا مسافر مجوز بگیرند. او درباره اینکه آیا باید مجوزی هم از سوی پلیس راهنمایی و رانندگی برای فعالیت این شرکت‌ها صادر شود؟ گفت: نیازی به دریافت مجوز فعالیت از سوی پلیس راهور وجود ندارد. رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی درباره تاثیر فعالیت آژانس‌های موبایلی در کاهش حجم ترافیک و آلودگی هوا نیز عنوان کرد: فعالیت این آژانس‌ها می‌تواند در این زمینه نیز موثر باشد، اما همان‌طور که گفته شد، حتما باید مجوزهای مربوطه را اخد کنند.

جنجال تاکسی‌های اینترنتی به مجلس رسید

تعدادی از رانندگان تاکسی تلفنی در اعتراض به فعالیت اسنپ و تپسی مقابل مجلس تجمع کردند. یکی از این تجمع‌کنندگان در رابطه با این موضوع گفت: ما رانندگان آژانس، مدت‌هاست نسبت به فعالیت اسنپ و تپسی در سطح شهر اعتراض داریم، زیرا این شرکت‌ها کاملا غیرقانونی هستند. او افزود: ما خواهان رسیدگی مجلس به این موضوع و جمع‌آوری اسنپ و تپسی در سطح شهر هستیم. در نامه این تجمع کنندگان به نمایندگان مجلس آمده است: «در سال ۱۳۹۳ دو شرکت با نام‌های اسنپ و تپسی با سرمایه‌گذاری افراد خارجی در ایران تاسیس شده است. شرکت اسنپ از اتحادیه فناوران رایانه تهران مجوز تولید نرم افزار رایانه‌ای و شرکت تپسی مجوز کافی نت را دریافت کرده‌اند، اما پا را از حیطه مجوز فعالیت خود فراتر گذاشتند و اقدام به فعالیت در عرصه حمل و نقل در تهران کرده‌اند.

همان‌طور که استحضار دارید متولی حمل و نقل عمومی در تهران، شهرداری تهران و اتحادیه موسسات اتومبیل کرایه است. هر شرکت یا موسسه‌ براساس ماده ۸۷ قانون نظام صنفی برای دایر کردن هر نوع شغلی در فضای مجازی باید از اتحادیه مربوط به همان صنف پروانه داشته باشد. به دلیل تداخل صنفی شرکت‌های مزبور اتحادیه موسسات اتومبیل کرایه شکایات متعددی به وزارت صنعت و معدن، اتاق اصناف، اتحادیه فناوران رایانه و قوه قضائیه ارائه داده است، اما به دلیل حمایت‌های دولتی و سرمایه‌های کلان شرکت‌های اسنپ و تپسی، این شکایت‌ها راه به جایی نبرده و عدالت اجرا نشده است.»

اعلام برائت تاکسیرانی از همکاری با اسنپ

با وجود موفقیت‌هایی که اسنپ به دست آورده و در کنار برخی مزایایی که برای مسافران به ارمغان آورده است، اما به نظر می‌رسد، در کنار همه این موارد، مشکلات و تهدیداتی نیز برای برخی شهروندان به وجود آورده است. برای مثال با رواج پدیده تاکسی یابی آنلاین عملا در کسب و کار تاکسی‌ها و تاکسی تلفنی‌های سطح شهر اخلال وارد شده و این پدیده جدید می‌تواند باعث آسیب وارد کردن به برخی خانواده‌ها شود که امورات زندگی خود را از راه جابه‌جایی مسافر به عنوان شغل اول و اصلی خود دارند، در حالی که رانندگانی که در اسنپ و تپسی حضور دارند، به صورت تفریحی و گذری و شاید به عنوان شغل سوم و چهارم خود به این قضیه نگاه کنند. اینکه ماشین‌های گران قیمت در مجموعه اسنپ مشغول به فعالیت شوند، مساله غیرقانونی و عجیبی نیست، اما سوالی که پیش می‌آید این است که آیا این کسب و کار برای تفریح و تجربه افراد راه اندازی شده است یا بیشتر افراد حاضر در این طرح از روی فشار مالی که در زندگی تحمل می‌کنند تن به این کار داده‌اند؟

در همین زمینه معاون فنی و بهره برداری سازمان مدیریت و نظارت بر تاکسیرانی شهر تهران گفت: به هیچ‌ وجه اسنپ یا هرگونه سرویس درخواست خودروی آنلاین مورد تایید سازمان تاکسیرانی نیست وتاکسیرانان شهر تهران هیچ‌گونه مشارکتی با گروه‌های مذکور نداشته و درصورت همکاری مرتکب تخلف شده‌اند. سازمان تاکسیرانی اعتراض خود نسبت به فعالیت گروه‌های اسنپ را به دستگاه‌های قضائی و نظارتی اعلام کرده، زیرا قانون، شهرداری و سازمان تاکسیرانی را مرجع حمل مسافر و بار درون شهری قرار داده و این امر حق مسلم این سازمان است.