ضرر ۱۶۰ میلیارد تومانی ایران در ۲۴ ساعت

چهارشنبه شب است. بيست و هفتيمن روز بهمن. همين حالا که اين گزارش را مينويسم خبرهايي ميرسد که برق بخشهايي از اهواز قطع شده است. يک منبع آگاه در استانداري خوزستان در گفت وگو با «صدا» اين قطعي برق را تاييد کرد. گرد و غبار و رطوبت، زندگي را براي مردم خوزستان سخت کرده است. ابتداي هفته گذشته، براي يک روز آب و برق بخشهاي مهمي از استان خوزستان قطع شد. «امروز قطعي يک هزار و ۴۰۰ مگابايت در اهواز، جنوب خوزستان و جنوب شرق اين استان به وجود آمد که ۵ نيروگاه رامين، شهيد مدحج زرگان اهواز، آبادان، خرمشهر و ماهشهر از مدار توليد خارج شدند.»

اين را وزير نيرو شنبه هفته گذشته گفت. وقتي که به اهواز رفته بود تا از نزديک بر روند رفع مشکل خاموشي و قطع آب مردم خوزستان نظارت کند. مردمي نجيب و خالص که جنگ را شکست دادند. حالا به حق از دولت روحاني انتظار دارند تا در رويارويي با غبار و رطوبت دستشان را بگيرد. جدا از مشکلات مردم خوزستان، غبار، رطوبت و قطع برق اين استان چه تاثيري بر اقتصاد ملي گذاشته است؟

ايران روزانه حدود ۳ميليون و ۹۰۰هزار بشکه نفت خام توليد ميکند. از اين ميزان روزانه حدود ۲ ميليون و ۹۲۰هزار بشکه در مناطق نفتخيز جنوب توليد ميشود. «هفته گذشته، در ۲۴ ساعتي که برق در استان خوزستان قطع شده بود، توليد نفت ايران ۷۶۸ هزار بشکه در روز کاهش يافت.» اين را قاسم ساعدي، نماينده حوزه دشت آزادگان و هويزه به «صدا» ميگويد. اگر هر بشکه نفت را در قيمت متوسط اين روزها، ۵۵ دلار در نظر بگيريم، قطع ۲۴ ساعته برق در استان خوزستان ۴۲ميليون و ۲۴۰هزار دلار به کشور ضرر زده است و اگر اين رقم را در دلار ۳ هزار و ۸۰۰ توماني ضرب کنيم، ضرر وارده به اقتصاد ملي ايران، فقط براي قطع ۲۴ ساعته برق در استان خوزستان ۱۶۰ ميليارد و ۵۱۲ ميليون تومان خواهد بود. اين ضرر تنها در بخش توليد نفت به کشور وارد شده است.

ضرر صنايع و ساير بخشهاي توليدي و خدماتي بماند. «با قطع برق، هم اکنون توليد در چند واحد نمک زدايي مناطق نفتخيز جنوب متوقف شده و به صورت موقت توليد نفت ايران در مناطق نفتخيز جنوب حدود ۱۰ تا ۲۰ درصد کاهش يافته است.» اين را شنبه هفته گذشته، معاون توليد شرکت ملي نفت ايران به راديو گفته بود. بيژن عالي پور، مديرعامل شرکت ملي مناطق نفتخيز جنوب هم کاهش توليد ۷۶۸هزار بشکهاي نفت را به دليل قطع جريان برق تاييد کرد. حالا چه کسي تاوان اين خسارت بزرگ به کشور را خواهد داد. تا لحظه نگارش اين خبر، هنوز معلوم نيست قطع برقي که از چهارشنبه شب دوباره بخشهايي از استان خوزستان را فرا گرفته بر توليد نفت ايران چقدر اثر گذاشته است!

وزير نيرو که بهعنوان نماينده دولت، هفته گذشته به استان خوزستان سفر کرد از اختصاص بودجه ۱۰۰ ميليارد توماني براي تعميرات و تغييرات تمام خطوط انتقال و پستهاي برق خوزستان خبر داد تا همه پستهاي برق استان عايق شود: «با اين اعتبار ۱۵ دستگاه «مقره شور» خريداري خواهد شد تا در مواقعي که خوزستان دچار گرد و غبار ميشود بتوانيم مقرهها را سريع شستوشو دهيم و مشکلي براي شهروندان خوزستاني ايجاد نشود.» حميد چيتچيان اين خبر را در حاشيه سفرش به اهواز در اختيار خبرگزاريها قرار داد اما توضيح نداد که چرا وزارت نيرو پيش از اين، دستگاههاي «مقره شور»را براي استان خوزستان پيشبيني نکرده است.! «اگر رطوبت به تنهايي وجود داشته باشد هيچ مشکلي براي تاسيسات برق بروز نميکند چراکه در زير بارشهاي سنگين شديد باران نيز صنعت برق کار خودش را انجام ميدهد.

اگر گرد و غبار به تنهايي باشد و رطوبتي نيز وجود نداشته باشد و به صورت خشک روي تاسيسات، پستها و خطوط بنشيند، برطرف ميشود و باز هم مشکلي نخواهد بود. مشکل زماني بروز خواهد کرد که همزمان هم گرد و خاک هست هم رطوبت، در اين صورت گرد و خاکهايي که روي تاسيسات نشسته، درون خود املاحي داشته و رطوبت نيز اضافه شده و گلآلود ميشود که مشکلاتي را به وجود ميآورد.» وقتي حرفهاي وزير نيرو را ميخوانيد به اين هم فکر کنيد که مگر وزارت نيرو نميتوانست همزماني گرد و خاک و رطوبت را از قبل پيشبيني کند و تمهيدات لازم براي جلوگيري از قطع برق در آن شرايط را به اجرا بگذارد. حتما بايد بحراني رخ دهد تا به فکر حل آن باشند؟! همزماني گرد و غبار و رطوبت در جنوب ايران، واقعا اينقدر دور از ذهن بود؟! حالا کشورهاي همسايه را کنار بگذاريد.

«براي کشوري که اقتصادش مبتني بر نفت است، کاهش توليد نفت به جهت قطع برق، خسارتهاي اقتصادي ملي بزرگي ميآفريند. «در آن ۲۴ ساعتي که برق در خوزستان قطع بود صنايع فلج شدند و بسياري از امور مردم با مشکل مواجه شد. بعد از وصل برق هم که به تناوب در برخي نقاط شاهد قطعي برق بوديم.» نماينده مردم دشت آزادگان و هويزه در گفت و گويش با «صدا» ضمن اعلام اين مطلب ميافزايد: «از سالهاي گذشته به دولتها درباره وضعيت زيستمحيطي استان خوزستان هشدار داده شده بود. اما به نظر ميرسد که رئيسجمهور و وزرا، مشکل را جدي نگرفتند تا اين مشکل بزرگ شد.» قاسم ساعدي، بهعنوان يکي از نمايندگان استان خوزستان به دولت هشدار ميدهد که از حالا به فکر فصل تابستان باشد: «اگر دولت برنامههاي جدي براي مهار گرد و غبار در استان خوزستان اجرا نکند اوايل سال بعد و با رسيدن فصل تابستان، مشکلات جديتري پيش خواهد آمد.»

وقتي از ساعدي درباره منشاء گرد و غبار و رطوبت اخير در استان خوزستان ميپرسم ميگويد: «معتقدم منشاء عمده مشکلات اخير داخلي است. وقتي آب رودخانه کارون را از سرمنشاء منتقل ميکنند، وقتي در عمق هورالعظيم براي استخراج نفت جادهسازي ميکنند و تالاب هور را به پنج قسمت تقسيم کردهاند مشکلات گرد و غبار چيز عجيبي نيست.!» نماينده مردم درباره اعتبارات ۱۰۰ ميليارد توماني دولت که از طريق وزير نيرو براي حل مشکلات برق استان خوزستان اختصاص داده شده است ميگويد: «بايد ببينيم چه مقدار از اين اعتبارات اختصاص مييابد. چراکه دولت حتي در اختصاص اعتبارات بودجهاي مصوب هم مشکل دارد.»

شنبه هفته گذشته با قطع برق اهواز تصفيهخانه و ايستگاههاي پمپاژ آب هم از کار افتادند: «در ساعت ۱۲ با راهاندازي يک خط توانستيم برق را به تصفيه خانه شماره دو اهواز برسانيم و در ساعت ۱۳:۱۵ نيز تصفيه خانه شماره يک وارد مدار شد.» وزير نيرو با بيان اين مطلب در ابتداي هفته گذشته به خبرگزاريها گفت: «همه تصفيه خانهها و ايستگاههاي پمپاژ آب اهواز با ظرفيت ۱۰۰ درصد کار ميکنند اما چند ساعت طول ميکشد تا لولههايي که از آب خالي شده پر شود و مردم بدون دغدغه از آب استفاده کنند. براي رسيدگي قاطع به اتفاقي که رخ داده بود تصميمات بسيار جدي گرفته شده که براي طولانيمدت در مقابل اين حوادث در امان باشيم.» چهارشنبه شب، که دوباره برق بخشهايي از اهواز قطع شده معلوم نيست که آيا دوباره تصفيهخانه آب اين شهر عادي کار کرده است يا خير!

وزير نيرو صبح چهارشنبه اما در حاشيه جلسه هيات دولت به خبرنگاران گفته بود: «در حال حاضر قطعي برق در استان خوزستان نداريم و اگر اشکالاتي وجود داشته باشد، مشکلات متداول در صنعت برق است.» آقاي وزير، آيا قطع برق چهارشنبه شب بخشهايي از اهواز هم ناشي از مشکلات متداول صنعت برق است؟! «حدود ۴۸۰۰ کيلومتر از خطوط اتصال و ۱۰۵ پست استان خوزستان نيازمند شستوشو هستند. در بهمنماه هجوم گرد و خاک بيسابقه و افزايش رطوبت هوا موجب شد که سيستمهاي عايق شبکه برق تبديل به هادي شوند و جرقههاي زياد موجب از مدار خارج شدن تاسيسات برق و قطعي برق در اين استان شد.»

توجيهات وزير نيرو پذيرفتني نيست. چه، وزارتخانه تحت امرش بايد از مدتها قبل، چنين شرايطي را براي استاني که در معرض گرد و غبار و رطوبت قرار دارد پيشبيني ميکرد. وزير نيرو بايد جوابگوي اين شرايط باشد. کما اينکه وزارت نفت نيز بايد شفاف توضيح دهد که درصد معينشده از درآمد نفتي را در مناطق نفت خير چگونه هزينه کرده است. بر اساس قانون مصوب مجلس، وزارت نفت مکلف بود سالانه يک تا دو درصد از درآمد نفتي را در مناطق نفتخيز و کمتر توسعهيافته هزينه کند. در چنين شرايطي است که مردم خوزستان از رئيسجمهور انتظار دارند. انتظار دارند تا روحاني از وزير نيرويش بازخواست کند که چرا وزارتخانهاش نتوانسته شرايط استان خوزستان را درست پيشبيني و براي قطع نشدن آب و برق آن برنامهريزي کند؟

مردم خوزستان از رئيسجمهور انتظار دارند تا از وزارت نفت درباره ميزان اختصاص ۲درصد از درآمد نفتي به مناطق نفتخيز و کمتر توسعهيافته توضيح بخواهد. خوزستانيها از رئيسجمهور انتظار دارند تا يک سفر به اهواز برود و از نزديک شرايط استان را بررسي کند. اين انتظارات مردم نجيب و زحمتکش خوزستان زياد نيست. و جدا از آن، دولت نبايد اجازه دهد که زيرساختهايي چون برق و آب در استان استراتژيکي چون خوزستان قطع شود. به هر شکل ممکن. عمده درآمد ملي ايران از خوزستان ميآيد. پس حواسمان به اين استان باشد. مردم خوزستان هم قطعا نگاه بخشي به موضوعات ملي نخواهد داشت.