تحلیل فارن پالسی از سرنوشت روابط ایران و آمریکا
روز چهارشنبه گذشته کاخ سفید بیانیه‌ای را از مایکل فلین، مشاور امنیت ملی آمریکا منتشر کرد که در آن آزمایش‌های موشکی اخیر ایران در کنار برخی حملات حوثی‌های یمن علیه کشتی‌های آمریکا، عربستان سعودی و امارات در ساحل یمن مورد انتقاد قرار گرفته بود.
دولت اوباما هم نسبت به پرتاب موشک در سواحل یمن نگران بود و به همین دلیل بود که در اکتبر گذشته به سایت‌های رادار حوثی‌ها شلیک کرده بود و طی یک سال گذشته از انتقال محموله‌های تسلیحات ایران به حوثی‌ها ممانعت می‌کرد. علاوه بر این طی پنج سال اخیر تیم اوباما یک‌سری از تحریم‌ها را برای مورد هدف قرار دادن حوثی‌ها در یمن به‌کار بستند و تحریم‌های شدیدی را بر برنامه موشک‌های بالستیک ایران اعمال کردند. درست یا غلط اما در خاورمیانه این‌گونه تصور می‌شد که اوباما به‌خاطر اولویت قرار دادن توافق هسته‌ای بر بسیاری از موارد چشم می‌بندد. تیم جدید در آمریکا اما تا کنون چنین نشان داده‌اند که اولویت در این است که به برخی از متحدان آمریکا در حوزه خلیج‌فارس اطمینان داده شود و پیامی واضح به ایران مخابره گردد.
فارن پالسی در ادامه اما هشدار می‌دهد که تیم ترامپ باید مراقب باشد. درگیری یمن یک موضوع دشوار است که منافع اصلی آمریکا به‌طور کامل درگیر آن نیست و به همین دلیل هم بود که دولت اوباما در اغلب موارد خود را از آن دور نگه می‌داشت. درست است که آمریکا برای اطمینان‌بخشی به متحدانش ارزش قائل است اما باید مراقب ریسک سقوط به درون یک باتلاق هم باشد. علاوه بر این حوثی‌ها تحت کنترل مستقیم ایران نیستند و نسبت به ارتباط نزدیک ایران با حزب‌الله یا شبه‌نظامیان شیعه در عراق، روابط حوثی‌ها با ایران ضعیف‌تر است. اگر آمریکا ایران را به‌طور مستقیم به‌خاطر رفتار یکی از نمایندگانش در منطقه تهدید کند، ایران رفتار آنها را کنترل نمی‌کند و این راه را برای افزایش تدریجی و ناخواسته آتش تنش‌ها باز می‌کند. ترامپ ادعا کرده است که آزمایش موشکی ایران تخطی از توافقات بین‌المللی است.
فارن‌پالسی نوشته است که هم اکنون تفسیر برجام ممکن است و یک هیات از کارشناسان بر اجرای قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل نظارت دارند. این کارشناسان اما نتوانستند به اتفاق نظر برسند که آزمایش‌های مشابه ایران در سال گذشته تخطی بوده است یا نه و تنها اعلام کردند که با روح قطعنامه سازگاری ندارد. بنابراین ترامپ با تخلف خواندن این آزمایش‌ها شتابزده عمل کرد و با اختلاف نظر با روسیه و اروپا دست به اقدامی غیرعاقلانه زد.
مهم‌ترین مشکل این بیانیه اما این است که فلین از آن برای انتقاد از توافق هسته‌ای استفاده کرد و آن را «ضعیف و غیرموثر» خواند. ترامپ هم با توئیت خود که در آن نوشته بود پیش از امضای برجام «ایران بر آخرین پای خود تکیه زده بود و آماده فروپاشی بود» بر این موضع اشتباه دامن زد. او ادعا کرد که ایران به‌عنوان بخشی از توافق برجام ۱۵۰ میلیارد دلار دریافت کرد، عددی که بارها غلط بودن آن اعلام شده بود. واقعیت این است که هیچ‌یک از گام‌هایی که ایران طی روزهای اخیر برداشته، تخطی از برجام نیست. فارن‌پالسی بر این باور است که اگر، بدون برجام، ایران به دستیابی به سلاح اتمی نزدیک بود، حالا شرایط آمریکا بسیار بدتر بود. نکته دیگر اینکه در سال ۲۰۱۳ که مذاکرات اتمی شروع شد، ایران در حال فروپاشی نبود اما هفته‌ها با غنی‌سازی در حد دستیابی به سلاح اتمی فاصله داشت. درست مانند نادرست بودن رقم ۱۵۰ میلیارد دلار، هیچ‌کس به واقع نمی‌داند که میزان دقیق اورانیوم غنی شده ایران چقدر بود.
فارن‌پالسی اهمیت تهدیدی را که آزمایش‌های موشک‌های بالستیک ایران برای آمریکا دارد، کمتر از تهدید هسته‌ای ایران می‌داند. بنابراین کنارگذاشتن توافق هسته‌ای یا تحریک ایران به کناره‌گیری از توافقات آن اقدامی نابخردانه است. در بخش پایانی بیانیه اشاره شده است که به ایران اخطار داده می‌شود. ایرانی‌ها خواهان مقابله مستقیم با آمریکا نیستند و ترامپ در اینجا از شهرتش به‌عنوان یک فرد نامتعادل و دیوانه همچون روباه برای ایجاد هراس در ایران استفاده می‌کند تا برخی رفتارهای ایران در خاورمیانه را کاهش دهد.
فارن‌پالسی در ادامه نوشت: متاسفانه ترامپ و تیمش فاقد مهارت لازم برای انجام این کار هستند و دلایل زیادی وجود دارد که نشان می‌دهد او تنها یک دیوانه پیر است. معلوم نیست که آیا تیم ترامپ در گام بعدی بر فرآیند افزایش گزینه‌هایی همچون تحریم‌ها، اقدامات بازدارنده شدیدتر یا هدف قرار دادن مواضع ایران کار خواهد کرد یا نه. هر گزینه‌ای که تیم ترامپ بخواهد به اجرا گذارد، نیازمند حمایت شرکای آمریکا در سراسر جهان است و این به آن معنا است که ترامپ باید کارش را بهتر انجام دهد تا بتواند ائتلاف تشکیل دهد و باید با متحدان آمریکا با احترام رفتار کند. تیم ترامپ با کانال‌های مرتبط با ایران که در دوره اوباما از تنش‌ها می‌کاستند، ارتباط خوبی ندارد و این ریسک یک موقعیت انفجار سریع را افزایش می‌دهد.
ارسال نظر