حصر صنعت هوایی ایران سرانجام شکست
حصر صنعت هوایی ایران شکست و برجام، پای خود را فراتر از لغو تحریم‌های ۱۰ ساله گذاشت و توانست محدودیت‌های فراتر از تحریم‌های هسته‌ای را هم از میان بردارد. بالاخره نخستین هواپیمای نو در آستانه یک‌سالگی برجام در تهران به زمین نشست تا پس‌از حدود ۴۰ سال صنعت هوایی ایران شاهد چنین اتفاقی باشد.
روزنامه دنیای اقتصاد: حصر صنعت هوایی ایران شکست و برجام، پای خود را فراتر از لغو تحریم‌های ۱۰ ساله گذاشت و توانست محدودیت‌های فراتر از تحریم‌های هسته‌ای را هم از میان بردارد. بالاخره نخستین هواپیمای نو در آستانه یک‌سالگی برجام در تهران به زمین نشست تا پس‌از حدود ۴۰ سال صنعت هوایی ایران شاهد چنین اتفاقی باشد.
خیز ایران برای ورود به عرصه رقابت در صنعت هوایی با خرید ۲۰۰ فروند هواپیمای نو را می‌توان از دو منظر اثرگذاری مستقیم و غیرمستقیم در حوزه اقتصادی نیز مورد بررسی قرار داد. نوسازی ناوگان هوایی ایران، مهم‌ترین هدفی است که در پی اجرایی شدن این قراردادها محقق خواهد شد. هواپیماهای قدیمی و گاه زمین‌گیر، فرسودگی ۲۵ ساله را برای ناوگان هوایی کشور به دنبال داشته است. البته همواره مسوولان اعلام کرده‌اند که برای نوسازی کامل ناوگان، نیاز به حدود ۵۰۰ فروند هواپیما است. از سویی سفارش مستقیم خرید به سازنده‌ها، دست واسطه‌ها را نیز از این بازار کوتاه خواهد کرد و هزینه‌هایی که از این طریق به ما تحمیل می‌شد کاهش خواهد یافت. این موضوع درخصوص تامین قطعات نیز صدق می‌کند. چراکه بر اساس این قرارداد، تامین قطعات نیز بر عهده شرکت‌ها است. از دیگر سو، با توجه به تصمیمات اخیر مجلس شورای اسلامی مبنی بر اینکه بخشی از قطعات هواپیما در ایران تولید شود، خرید این تعداد هواپیما می‌تواند برای قطعه‌سازان ایرانی زمینه مساعدی درخصوص توسعه فعالیت‌شان ایجاد کند.
نوسازی ناوگان هوایی کشور به‌طور غیرمستقیم نیز آثاری را به دنبال خواهد داشت. توسعه گردشگری، ارز آوری از طریق ترانزیت مسافر و کالا، توسعه صادرات غیرنفتی کالا و بار، درآمدزایی از طریق توسعه زیرساخت‌های فرودگاهی مانند free shop و دریافت سهم بیشتر از پروازهای خارجی (در حال حاضر ایرانی‌ها سالانه بیش از ۴ میلیارد دلار از طریق ایرلاین‌های خارجی سفر می‌کنند که با خرید هواپیما، بخشی از این پول می‌تواند به اقتصاد کشور بازگردد) و اشتغال‌زایی از مواردی است که به‌دنبال خرید ۲۰۰ فروند هواپیما محقق خواهد شد. کارشناسان اعتقاد دارند ورود هواپیماهای نو بدون زیرساخت فرودگاهی مانند خانه بی‌سقف است. از این رو باید در این باره سرمایه‌گذاری‌هایی صورت گیرد که بتوان از شرایط به‌وجود آمده بهره‌برداری مناسبی کرد. در واقع توسعه حمل‌ونقل هوایی به شروطی بستگی دارد که ثبات و استقلال مدیریتی و سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها از جمله آنها است. حتی چنانچه ایران بتواند در بخش‌های مربوط به آموزش خلبانان نیز سرمایه‌گذاری کند، می‌تواند به یکی از بزرگ‌ترین مراکز آموزشی منطقه تبدیل شود. بدیهی است که کشورهای منطقه، به دلیل کاهش هزینه‌های آمد و رفت، ایران
را برای شرکت در دوره‌های آموزشی انتخاب می‌کنند. از سویی ایران می‌تواند با سرمایه‌گذاری مناسب، به بزرگ‌ترین مرکز تعمیرات اساسی و نگهداری و تعمیرات سبک هواپیما در منطقه بدل شود.
عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی در مراسم ورود نخستین ایرباس خریداری شده اعلام کرد: در این قرارداد ایرباس متعهد شده است ۲ فروند هواپیمای A ۳۳۰ را نیز امسال به ایران ایر تحویل دهد. براساس قرارداد منعقده با ایرباس، قرار است ۷ هواپیمای A۳۲۱ در سال ۱۳۹۶ و در کنار آن پنج فروندATR،به ایران ایر تحویل شود. وی همچنین درخصوص بازسازی مالی و ساختاری ایران ایر تاکید کرد: به منظور افزایش کارآیی ایران ایر از لحاظ حقوقی و بازسازی مالی، برنامه این است که اوراق شرکت در بورس و در صورت اخذ مجوز‌ها در بازارهای جهانی عرضه شود. وی گفت: در این قراردادها، روند نگهداری هواپیما، تعمیرات اساسی(اورهال) و تامین قطعات در نظر گرفته شده است تا بتوانیم صنعت هوانوردی ایران را بیش از پیش توسعه دهیم.
آخوندی گفت: ایرباس و بوئینگ و ATR با حسن نیت پای امضای قرارداد نشسته‌اند و دلیلی ندارد که این قرارداد امضا شود اما اجرایی نشود.
فرهاد پرورش مدیرعامل ایران ایر نیز در این مراسم با بیان اینکه خرید ۱۰۰ فروند هواپیما از ایرباس یک خرید ساده نبود و یک قرارداد با فاینانس بسیار پیچیده‌ای بود، افزود: خوشبختانه هم اکنون فصل جدیدی در مقوله امور حقوقی حوزه هوایی گشوده شده که این یک دستاورد بزرگ است و هرگز منافع کشور را قربانی عنصر زمان نکردیم. وی همچنین در واکنش به ادعای برخی رسانه‌ها که این هواپیما قبلا به برخی شرکت‌ها فروخته شده، گفت: این هواپیما متعلق به هیچ کشوری نبوده و فرانسه آن را قبلا نفروخته است. مدیرعامل هما درخصوص قرارداد ATR نیز افزود:در صورت نهایی شدن قرارداد ما با ATR، دو فروند از این هواپیماها نیز از این شرکت به ایران ایر تا آخر سال تحویل خواهد شد. پرورش درخصوص چگونگی تامین منابع مالی خرید هواپیماها ازکمپانی‌های خارجی گفت: ۱۵ درصد منابع مالی این هواپیماها از سوی ایران ایر و مابقی نیز توسط تامین مالی‌کنندگان خارجی تامین خواهد شد. وی همچنین درخصوص تامین قطعات موردنیاز هواپیماهای خریداری شده از ایرباس افزود: با فروش این هواپیماها، ایرباس با عرضه قطعات مورد نیاز، پشتیبانی‌های فنی را خواهدکرد و قرار است اگر قطعه‌ای بسیار حساس باشد با
تحویل قطعه معیوب، قطعه جدید را از این شرکت تحویل بگیریم.
مدیرعامل ایران ایران در پاسخ به سوالی مبنی بر سرنوشت قراردادهای خرید هواپیما درصورت برگشت تحریم‌ها، تصریح کرد: احتمال بازگشت تحریم‌ها بسیار کم است اما ایران ایر به تعهدات خود عمل خواهد کرد و پس از گذشت مدتی به‌عنوان دوران تنفس، ایران ایر بازپرداخت اقساط خود را آغاز خواهد کرد. فابریس برژیر مدیرعامل ایرباس نیز در این مراسم عنوان کرد: از یکصد فروند هواپیمای خریداری شده ایران، ٩٨ فروند سفارش جدید و ٢ فروند بازخرید از یک سفارش لغو شده یک شرکت هواپیمایی دیگر است. به گفته وی، قرارداد این شرکت با ایران‌ایر یک هفتم کل سفارش‌هایی است که ایرباس در سال ۲۰۱۶ میلادی دریافت کرده است. وی تاکید کرد: ایرباس ۳۲۱ نمونه بسیار خوبی است که از یک سو برای توسعه مسیرهای پرحجم مسافر ایران مناسب است و تلفیقی از پایین‌ترین هزینه عملیاتی و بالاترین استانداردهای راحتی مسافر را ارائه می‌دهد. همچنین به‌عنوان بزرگ‌ترین هواپیمای تک‌راهروی ایرباس به هما کمک می‌کند تا پاسخگوی تقاضای در حال رشد سفر هوایی در داخل و خارج ایران باشد. وی خطاب به مدیرعامل ایران‌ایر گفت: شراکت ما به زمینه‌های بیشتری نظیر آموزش خلبانان، عملیات فرودگاهی و مدیریت ترافیک
هوایی گسترش می‌یابد. اصغر فخریه کاشان قائم مقام وزیر راه و شهرسازی در امور بین‌الملل نیز در این مراسم تصریح کرد: طبق قراردادهای بین‌المللی که به امضا رسیده، تامین منابع مالی این قراردادها در طول ۱۸ سال آینده صورت خواهد گرفت. هر چند ممکن است شرکت‌های لیزینگ در جهان مدت زمان بیشتری را برای تامین مالی این هواپیماها در نظر بگیرند. به گفته وی، هواپیماهای خریداری شده از ایرباس نصف قیمت کاتالوگ ارزش دارند و خزانه داری آمریکا ۱۵روز پیش راهنمای جدیدی منتشر کرد و با توجه به اینکه قراردادهای خرید این هواپیماها پس از امضای برجام منعقد شده است، در صورت برگشت تحریم‌ها عطف بماسبق نخواهد شد.
واکنش‌ها در داخل و خارج
آسوشیتدپرس نوشت: این رویداد فصلی نو برای نوسازی ناوگان هوایی ایران است و از آن می‌توان به‌عنوان یکی از نخستین فواید برجام نام برد.
«جروزالم پست» رسانه صهیونیستی نیز طی گزارشی از این رویداد به‌عنوان «یک روز آفتابی برای دوستی بین ایران و اروپا» تعبیر کرد.
روزنامه انگلیسی زبان «داون» پاکستان: این رویداد مهم به روز آفتابی در روابط دوستانه ایران و اروپا پس از برجام شبیه است.
شبکه جهانی «بی‌بی‌سی»: این اتفاق فرصت جدیدی برای صنعت هوانوردی ایران است که تداوم اجرای این قرارداد به موضع دولت ترامپ در برابر برجام مرتبط است.
خبرگزاری فرانسه به نقل از مدیرعامل ایرباس گزارش کرد: «درباره تاثیر احتمالی ریاست‌جمهورى دونالد ترامپ بر قرارداد با ایران گمانه‌زنى نمى‌کند و ایرباس همه مجوزهاى لازم را از وزارت خزانه‌داری آمریکا دریافت کرده است.»
بلومبرگ در تحلیل کوتاهی عنوان کرد: نگاه خوش‌بینانه این است که وجود قرارداد مشابهی با بوئینگ می‌تواند تضمینی برای صدور مجوزهای بعدی اوفک باشد. همچنین به رغم انتقادهای ترامپ نسبت به برداشته شدن تحریم‌ها و تجارت با ایران، «فابریس برژیر» مدیرعامل ایرباس نیز گفته است که بابت فروش همه ۱۰۰ فروند هواپیما به ایران هیچ نگرانی وجود ندارد، زیرا ایرباس یک شرکت بین‌المللی و ایران یک بازار بزرگ است و ما همه مجوزهای بین‌المللی را گرفته‌ایم.
خبرگزاری آناتولی اعلام کرد: این اولین هواپیمای دست اولی است که ایران بعد از انقلاب اسلامی ۱۹۷۹ میلادی تاکنون صاحب می‌شود.
سی‌بی‌اس: ناوگان هوایی ایران شامل ۲۵۰ هواپیمای تجاری است که قبل از سال ۱۹۷۹ خریداری شدند و این تحویل از سال ۱۹۷۹ تا کنون بی‌سابقه است.
پاسخ حسام‌الدین آشنا مشاورفرهنگی رئیس‌جمهور به منتقدان: خریدار حرفه‌ای بودن یعنی اینکه وقتی پول دکل را دو برابر می‌دهید، مراقب باشید آن را هم تحویل بگیرید. نکته مهم این تخفیف تبدیل شدن ایران به یک خریدار حرفه‌ای و شکستن فضای امنیتی حول ایران است.
علی‌اکبر صالحی معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی پیام داد: خرید هواپیما پاسخ سال‌ها مذاکره با قدرت‌های جهانی بود که هم برای دولت و هم برای ملت اتفاقی بسیار مبارک است.
کاظم جلالی رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس گفت: ایران بزرگ در جامعه جهانی قابل حذف شدن نیست. آنهایی که تا دیروز ما را تحریم کردند، اکنون با شکست مواجه شده‌اند.
واکنش اینستاگرامی پدرام سلطانی نایب رئیس اتاق ایران: ۶ ساله بودم كه هما آخرين هواپيماى ايرباس نو خود را تحويل گرفته بود. اكنون در آستانه چهل و هفت‌سالگی، خبر ورود اولين ايرباس به فرودگاه مهرآباد براى من به مثابه شكستن ركورد گينس و به نوعی شكستن طلسم تحريم بود.
قدردانی صدیف بدری سخنگوی کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی از اقدام دولت: ورود این هواپیما به کشورمان، فرصتی مغتنم پیش روی اقتصاد کشورمان خواهد بود.
ارسال نظر