بدهي بانكي دولت دو برابر شد

روزنامه اعتماد نوشت: بدهي دوبرابر شد. خبر شفاف‌تر اينكه بدهي بخش دولتي به بانك‌ها از زماني كه دولت جديد بر سر كار آمده تا به حالا ١٠٠ درصد بيشتر شده است. شهريور ٩٢ بود كه اعلام شد، دولت ١٠٣ هزار ميليارد تومان به بانك‌ها بدهكار است.

حالا گزارش رسمي بانك مركزي نشان مي‌دهد كه در آبان امسال اين بدهي به ٢٠٩ هزار ميليارد تومان رسيده است. رشد بدهي‌ها به بالاي ٢٠٠ هزار ميليارد تومان درحالي از سوي بانك‌ها رونمايي مي‌شود كه دولت در بودجه سال جاري پيش‌بيني كرده بود ٣٥ هزار ميليارد تومان از اين بدهي‌ها از محل تسعير نرخ ارز تسويه شود. حجم بالاي بدهي دولت به بانك‌ها و اثرگذاري آن در تسهيلات‌دهي و فعاليت‌هاي بانك‌ها بارها موجب درخواست علني رييس كل بانك مركزي براي تسويه اين بدهي شد، به طوري كه وي در مجمع عمومي سال گذشته بانك مركزي در حضور رييس‌جمهور درخواست تسويه بدهي دولت به شبكه بانكي را مطرح كرد.

وي البته از نوبخت، رييس سازمان مديريت و برنامه‌ريزي نيز خواسته بود تا دراين باره اقدام كرده و حداقل بخشي از طلب بانك‌ها را برگردانند. روند رو به رشد بدهي‌هاي بخش دولتي به سيستم بانكي و به عبارتي مجموعه بانك‌ها و بانك مركزي مبحث تازه‌اي نيست، اما هر بار ترازنامه بانك‌ها نشان‌دهنده رقمي است كه مرزهاي چند صد هزار ميلياردي را پشت سر مي‌گذارد. اين در حالي است كه براساس تازه‌ترين آمار منتشره بانك مركزي تا پايان آبان‌ماه امسال مجموعه بدهي بخش دولتي به سيستم بانكي تا بيش از ۲۰۹ هزار ميليارد تومان پيش رفته كه نسبت به اسفندماه سال گذشته تا ٢/٢٠ درصد افزايش دارد.

اين بدهي همچنين نسبت به آبان‌ماه سال گذشته با رشد ٨/٢٦ درصدي همراه بوده است. از مجموع اين حدود ۲۱۰ هزار ميليارد طلب ثبت شده تا ۱۷۸ هزار ميليارد تومان متعلق به خود دولت و نزديك به ۳۰ هزار ميليارد تومان ديگر به شركت‌ها و موسسات دولتي اختصاص دارد. از سوي ديگر از اين مجموع حدود ۶۱ هزار ميليارد تومان به عنوان بدهي بخش دولتي به بانك مركزي ثبت شده كه از اين مبلغ ۳۵ هزار ميليارد تومان خاص خود دولت و تا ۲۶ هزار ميليارد ديگر براي بدهي موسسات و شركت‌هاي دولتي به بانك مركزي است.

همچنين حجم بدهي‌هاي بخش دولتي به بانك‌ها و موسسات اعتباري با رشد ٨/٢٠ درصدي به ۱۴۷ هزار ميليارد تومان افزايش يافته كه از اين مبلغ ۱۴۳ هزار ميليارد تومان براي دولت و تا حدود چهار هزار ميليارد تومان براي موسسات و شركت‌هاي دولتي ثبت شد.

حجم فزاينده بدهي دولت به بخش بانكي طي سال‌هاي گذشته در شرايطي هر بار رقمي تازه را در بر مي‌گيرد كه اين آمار ارقامي است كه بانك‌ها درباره‌ اين مطالبه مدعي آن هستند و در ترازنامه خود به عنوان دارايي ثبت مي‌كنند، اما در سوي ديگر ماجرا اين دولت است كه به اين ارقام استناد نكرده و عنوان مي‌كند كه حتما بايد مورد حسابرسي قرار گيرد، همان‌طوري كه تاكنون بخشي از اين بدهي مورد حسابرسي قرار گرفته و ارقام با آنچه كه بانك‌ها اعلام مي‌كنند، مطابقت ندارد. در اين بين قرار دادن سود و همچنين جريمه تاخير پرداخت از جمله مواردي بود كه مورد اتفاق‌نظر دولت و بانك‌ها نيست و خود موجب كاهش اين بدهي در حسابرسي مي‌شود. با اين حال دولت براي پرداخت بدهي خود به بانك‌ها و ساير بخش‌ها در بودجه امسال ايجاد بازار بدهي و انتشار اوراق و همچنين استفاده از منابع ناشي از تسعير نرخ ارز را در دستور كار خود قرار داد تا بتواند بخشي از اين بدهي را تسويه كند.

نقدينگي از مرز هزار و ۱۶۲ هزار ميليارد تومان گذشت

بر اساس جديدترين گزارش‌هاي بانك مركزي از داده‌هاي اقتصادي ٩ ماهه امسال كشور، ميزان نقدينگي به هزار و ۱۶۲ هزار ميليارد تومان رسيده است. بر اساس آمارهاي بانك مركزي ميزان نقدينگي تا پايان آبان ماه امسال به هزار و ۱۶۲هزار ميليارد تومان رسيده است. اين در حالي است كه حجم نقدينگي ٣/١٤ درصد در مقايسه با اسفندماه سال گذشته، افزايش داشته است. در اين ميان، حجم نقدينگي در مهرماه امسال يك هزار و ۱۳۷ هزار ميليارد تومان اعلام شده بود كه نسبت به شهريورماه ٩/١١ درصد افزايش داشته است. اين در حالي است كه از رقم نقدينگي اعلام شده در آخر آبان ماه، يك هزار و ۱۰ هزار ميليارد تومان را شبه‌پول و ۱۵۰ هزار ميليارد تومان را پول تشكيل داده است.

دارايي‌هاي خارجي به ۵ هزار و ۶۷۳ هزار ميليارد ريال رسيد

بر اساس اعلام بانك مركزي، ميزان دارايي‌هاي خارجي كشور در آبان ماه سال جاري به ۵ هزار و ٥ / ۶۷۳ هزار ميليارد ريال رسيده است. بدهي بخش دولتي نيز ۲۰۹۰ هزار ميليارد ريال را نشان مي‌دهد. خلاصه دارايي‌ها و بدهي‌هاي سيستم بانكي در پايان هشت ماه ابتداي امسال نشانگر آن است كه ميزان دارايي‌هاي خارجي در آبان ماه به ۵ هزار و ٥/٦٧٣ هزار ميليارد ريال رسيده كه نسبت به آبان ماه سال گذشته ٢/٠ درصد رشد و نسبت به اسفندماه سال ۹۴ نيز ٦/٢ درصد كاهش داشته است. بر اين اساس، بدهي بخش دولتي نيز در اين مدت به دو هزار و ۹۰ هزار ميليارد ريال رسيده كه نسبت به ماه مشابه سال گذشته ٨/٢٦ درصد و نسبت به اسفندماه همين سال ٢/٢٠ درصد رشد داشته؛ در اين ميان سهم دولت يك هزار و ٨/٧٨٦ هزار ميليارد ريال و سهم شركت‌ها و موسسات دولتي نيز ۳۰۳ هزار ميليارد ريال به ثبت رسيده است. در اين ميان، بدهي بخش غيردولتي هشت هزار و ٣/٥٧٢ هزار ميليارد ريال بوده كه نسبت به آبان ماه سال گذشته ٢/٢٧ درصد و نسبت به اسفندماه سال ۹۴ نيز ٤/١٦ درصد رشد داشته است. بر اين اساس، وام‌ها و سپرده‌هاي بخش دولتي به ٢/٥٩١ هزار ميليارد ريال رسيده كه نسبت به آبان سال گذشته ٩/٥ درصد و نسبت به اسفندماه همين سال ۷ درصد كاهش داشته است. ميزان حساب سرمايه ۸۵۱ هزار ميليارد ريال بوده كه نسبت به آبان ماه سال ۹۴ معادل ٨/٨ درصد و نسبت به اسفندماه سال گذشته نيز ٥/٢درصد افزايش داشته است.

بدهي‌هاي خارجي دولت ، ۸۰۰۰ ميليون دلار

بر اساس جديدترين گزارش بانك مركزي، ميزان بدهي‌هاي خارجي دولت به هشت هزار و يك ميليون دلار رسيده است كه سهم بدهي‌هاي بلندمدت از آن، ۵ هزار و ۲۳۲ ميليون دلار است. آمارهاي منتشر شده از سوي بانك مركزي حكايت از اين دارد كه بدهي‌هاي خارجي (تعهدات بالفعل) كشور در پايان آبان ماه به ۸ هزار و يك ميليون دلار رسيده كه بر اين اساس، سهم بدهي‌هاي كوتاه‌مدت دو هزار و ۷۶۹ ميليون دلار و سهم بدهي‌هاي ميان‌مدت و بلندمدت نيز ۵ هزار و ۲۳۲ ميليون دلار است. در اين ميان، متوسط ماهانه نرخ فروش دلار در بازارهاي بين بانكي و آزاد در آبانماه نيز اعلام شده است كه بر اين اساس، نرخ بازار بين بانكي ۳ هزار و ٤/١٨٦ تومان و در بازار آزاد، ۳ هزار و ٢/٦٤٢ تومان بوده است.